Το Σχολικό Μουσείο του ∆ήµου Ρεθύµνης δηµιουργήθηκε το έτος 1999, µε αρχικούς σκοπούς τη διάσωση των υλικών τεκµηρίων της ιστορίας της εκπαίδευσης, την ανάδειξή τους και την εµψύχωση σχετικών εκπαιδευτικών προγραµµάτων.
Από το 2012, έτος κατά το οποίο τέθηκε σε λειτουργία, µε µόνιµη και περιοδικές εκθέσεις, µε προγράµµατα, µε εκδόσεις, µε συνέδρια και ηµερίδες καθώς και µε εκπαιδευτικές εκδροµές, στο τέλος κάθε καλοκαιριού διοργανώνει στις εγκαταστάσεις του στην Αµνάτο µια κεντρική εκδήλωση-εσπερίδα, µε θέµατα εκπαιδευτικής ιστορίας του Ρεθύµνου. Έτσι µέχρι σήµερα έχει πραγµατοποιήσει εκδηλώσεις για τα πρωτοποριακά σχολεία του παρελθόντος (ιδιαίτερα εκείνο του Φουρφουρά), για την εισαγωγή των φυσικών επιστηµών στην πρωτοβάθµια εκπαίδευση, για το φαινόµενο των κρητικών σχολικών βιβλίων, για τη µελέτη της εκπαιδευτικής ιστορίας του τόπου, για την προσφορά του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου στη ρεθεµνιώτικη εκπαίδευση, για την εκπαίδευση στο Ρέθυµνο πριν, κατά και µετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και για την προσφορά του αφανούς δασκάλου, αλληλοδιδασκάλου, δηµοδιδασκάλου, ελληνοδιδασκάλου και µονοθεσίτη δασκάλου και δασκάλας στην κοινωνία. Πρόπερσι η κεντρική εκδήλωση είχε ως θέµα της τα δεκάχρονα λειτουργίας του Μουσείου ενώ πέρυσι την εκπαίδευση στη φύση, όπως τίθεται το θέµα από τη σηµερινή σκοπιά και µε τα σηµερινά ζητούµενα. Σε όλες του τις εκδηλώσεις το Μουσεία τιµά ανθρώπους που προσέφεραν πολλά πέραν των αναµενόµενων µε τη θητεία τους στην εκπαίδευση.
Εφέτος το θέµα της εκδήλωσης, πραγµατοποιήθηκε χθες το απόγευµα ήταν η ιστορία της νηπιακής εκπαίδευσης στο Ρέθυµνο. Πραγµατοποιήθηκαν τέσσερις σχετικές εισηγήσεις, από τον Χάρη Στρατιδάκη, τον Γιώργο Κανακάκη, την Άννα Κατσοπρινάκη και την Αγγέλα Μάλµου και τιµήθηκαν τέσσερις παλαίµαχοι εκπαιδευτικοί. Πρόκειται για τις νηπιαγωγούς Άννα Μουνδριανάκη-Τσαγκαράκη και Αργυρή Λαγουβάρδου-Πατσαχάκη. Θα τιµηθεί επίσης η αγαπητή σε όλες τις νηπιαγωγούς πρώτη τους σχολική σύµβουλος Αγγέλα Μάλµου, καθώς και η δασκάλα Σταυρούλα Τσερβάκη-Λαγκουβάρδου, η οποία είχε λειτουργήσει τον ιδιωτικό σταθµό «Χελιδόνια» και είχε δουλέψει στο νηπιαγωγείο των εκπαιδευτηρίων ∆ουβίτσα.
Οι αναγνώστες είναι πιθανόν ν’ αναρωτηθούν για ποιους λόγους επελέγη να τιµηθεί µια βέρα Χανιώτισσα νηπιαγωγός και λογοτέχνης από ένα ρεθεµνιώτικο ίδρυµα. Αυτό βέβαια δεν συµβαίνει για πρώτη φορά. Στο παρελθόν είχε τιµηθεί ο αείµνηστος Σταµάτης Αποστολάκης (αν και δεν είχε καταστεί δυνατόν να παρευρεθεί αυτοπροσώπως), οι Ηρακλειώτες Γιώργος Πατεράκης και Τιµόθεος Παναγιωτάκης και ο Λασιθιώτης Μανόλης Μακράκης. Η απάντηση ως προς την Αγγέλα Μάλµου βρίσκεται στο γεγονός ότι υπήρξε η πρώτη σχολική σύµβουλος της 50ής Περιφέρειας της χώρας, οπότε στην παιδαγωγική της καθοδήγηση υπήγοντο όχι µόνο τα 126 νηπιαγωγεία των Χανίων αλλά και τα 68 του Ρεθύµνου. Όλα αυτά στις αρχές της πρώτης δεκαετίας του αιώνα που διανύουµε, οπότε είχε να κάνει µε -ούτε λίγες ούτε πολλές- 370 νηπιαγωγούς! Και, σε ό,τι αφορά τουλάχιστον το Ρέθυµνο, δεν βρέθηκε ούτε µία από τις 110 που να εκφραστεί ποτέ αρνητικά για τη σχολική τους σύµβουλο, παρ’ ότι ο θεσµός που εκπροσωπούσε δεχόταν αδυσώπητα χτυπήµατα από τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθµίδων. Αντίθετα, µόνο καλά λόγια µπορούσες ν’ ακούσεις γι’ αυτήν, και τότε αλλά και σήµερα που οι ρεθεµνιώτισσες νηπιαγωγοί τη θυµούνται µε νοσταλγία. Αυτό είχε φανεί άλλωστε και µερικά χρόνια µετά τη συνταξιοδότησή της, στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου της «Ίγµα, Η Ανατολή» στο Σπίτι του Πολιτισµού στην Παλιά Πόλη του Ρεθύµνου, που είχε διοργανώσει η αντικαταστάτης της σύµβουλος προσχολικής αγωγής Μαρία Μπαδιεριτάκη, και στην οποία είχα την τιµή να είµαι συντονιστής. Οι νηπιαγωγοί του Ρεθύµνου είχαν δώσει και τότε τιµητικά το παρόν.
Ποια όµως είναι τα βιογραφικά της στοιχεία; Γεννήθηκε σε µια γραφική ακρογιαλιά του Βόλου, από µητέρα Βολιώτισσα και πατέρα Χανιώτη. Στα δεκαέξι της χρόνια µετοίκησαν στα Χανιά. Στα δεκαοκτώ της βρέθηκε στην Αθήνα, ως φοιτήτρια στη Σχολή Νηπιαγωγών Καλλιθέας. Με την απόκτηση του πτυχίου της διορίστηκε αµέσως στο πρωτοϊδρυθέν νηπιαγωγείο στο Χορδάκι Ακρωτηρίου. Τον αµέσως επόµενο χρόνο µετατέθηκε στα πειραµατικά νηπιαγωγεία της Σχολής Νηπιαγωγών Χανίων, όπου παρέµεινε για δέκα χρόνια έως την κατάργηση της σχολής και την ίδρυση του Παιδαγωγικού Τµήµατος Νηπιαγωγών στο Ρέθυµνο. Το 1984 µε τον νέο τότε θεσµό των κατατακτηρίων εξετάσεων εισήχθη στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστηµίου Κρήτης στο Ρέθυµνο. Ακολούθησε µια δύσκολη αλλά συναρπαστική πορεία: σύζυγος, µητέρα, νηπιαγωγός σε πειραµατικό νηπιαγωγείο και φοιτήτρια. Μετά από δέκα χρόνια υπηρεσίας αποσπάστηκε για τρία χρόνια στο 2ο Ειδικό Σχολείο Χανίων, µε παιδιά µε βαριά νοητική υστέρηση. Ακολούθησε η απόσπασή της για ένα χρόνο στο Ρέθυµνο, στο Πανεπιστήµιο, για την υποστήριξη των οµάδων των πρακτικών ασκήσεων των φοιτητών του Τµήµατος Νηπιαγωγών.
Συνεπαρµένη από τη θητεία της στο Ειδικό Σχολείο, έφυγε για την Αθήνα και φοίτησε στο Μαράσλειο ∆ιδασκαλείο, στο Τµήµα Ειδικής Αγωγής. Με την επιστροφή της, πέρασε µε εξετάσεις στο νεοϊδρυθέν τότε Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα του Παιδαγωγικού Τµήµατος ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστηµίου Κρήτης. Με το πέρας των µεταπτυχιακών της σπουδών το 1997, έγινε Σχολική Σύµβουλος Προσχολικής Αγωγής στην 50ή Περιφέρεια, όπου παρέµεινε µέχρι τη συνταξιοδότησή της το έτος 2007. Έκτοτε στην περίοδο της συναξιοδότησής της έχει ασχοληθεί µε τη συγγραφή κειµένων και απέσπασε διάκριση από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου για τα Προγράµµατα Φιλαναγνωσίας που εφάρµοσε και τρία βραβεία από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά, τα δυο στην κατηγορία του θεατρικού κειµένου για παιδιά και το τρίτο για παιδικό-εφηβικό µυθιστόρηµα. Έχουν εκδοθεί βιβλία της και έχει εικονογραφήσει επίσης αρκετά βιβλία φίλων συγγραφέων. Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, εκπλήρωσε ένα ακόµη όνειρό της, να φοιτήσει στη Σχολή Αγιογραφίας του αείµνηστου δασκάλου της βυζαντινής τέχνης Νίκου Γιαννακάκη!
Αυτά είναι τα βιογραφικά της στοιχεία, τα οποία ασφαλώς δεν φτάνουν για να περιγραφεί ο χαρακτήρας της, που την έκανε τόσο αγαπητή: ευπροσήγορη, σεµνή, υποστηρικτική, ευγενή. Η προσφώνησή µας στην εκδήλωση έκλεισε ως εξής: «Αγαπητή µας Αγγέλα Μάλµου, εκ µέρους του Σχολικού Μουσείου σου ευχόµαστε να εκπληρώσεις πολλά ακόµα όνειρά σου και να παραµείνεις υγιής και ακµαία για πολλές ακόµα δεκαετίες»!
*Ο Χάρης Στρατιδάκης
Είναι ∆ρ Παιδαγωγικής
Επιµελητής Σχολικού Μουσείου
