» Αναφορές σε εκδήλωση στη Σπλάντζια
Μια άλλη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, που δεν θα βασίζεται στην αυτοκαταστροφική για την ανθρωπότητα αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων που τροφοδοτεί η κοινωνία της κατανάλωσης, είναι απαραίτητη για ένα βιώσιμο μέλλον. Στο μεταξύ, στρεβλώσεις ως προς την κλίμακα εφαρμογής και τη χωροταξία στην αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), δηλώνουν κάτοικοι νησιωτικών περιοχών της Ευρώπης στο πλαίσιο διεθνούς έρευνας.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν, μεταξύ άλλων, σε εκδήλωση – ανοιχτή συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της εικαστικής έκθεσης “Μεταξύ Φωτός και Σκιάς: Τέχνη για ένα Βιώσιμο Μέλλον” των Αντιγόνης Καββαθά και Αντωνίας Παπατζανάκη, την Πέμπτη στην υπόγεια κρήνη της Σπλάντζιας, με τη συμμετοχή των ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Κρήτης Πέτρου Λυμπεράκη και Άρη Μουστάκα.
Ειδικότερα, ο βιολόγος – οικολόγος, Έφορος Συλλογών Σπονδυλωτών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Πέτρος Λυμπεράκης, μιλώντας με θέμα “Η σύγκρουση με τη Φύση ως ανθρώπινη αυταπάτη – προς μια νέα οικολογική συνείδηση”, αναφέρθηκε στην ανάγκη να εγκαταλειφθεί η αυταπάτη ότι οι άνθρωποι αποτελούν ξεχωριστά – προνομιακά πλάσματα σε σχέση με την υπόλοιπη φύση –μια πεποίθηση που έχει καταρριφθεί ήδη από τον Δαρβίνο- προκειμένου να καλλιεργηθεί μια νέα οικολογική συνείδηση: «Αυτή η αυταπάτη μας έχει φέρει σε μια πάρα πολύ άσχημη κατάσταση. Δεν μπορούμε να συμπεριφερόμαστε πια λες και η φύση είναι κάτι μακριά και έξω από εμάς, που μπορούμε να το εξουσιάζουμε αλόγιστα. Εμείς έχουμε ανάγκη τη φύση, δεν έχει η φύση ανάγκη εμάς», σημείωσε μιλώντας στα “Χ.ν.”.
Τόνισε δε ότι μια τέτοια μεγάλη αλλαγή προϋποθέτει μια επαναξιολόγηση των κοινωνικών αξιών: «Όσο βασική αξία παραμένει το κέρδος είναι χαμένο το παιχνίδι και οδηγούμαστε σε αδιέξοδο», υπογράμμισε και συμπλήρωσε ότι η συζήτηση που πρέπει να γίνει θα πρέπει να περιστρέφεται όχι γύρω από την έννοια της ανάπτυξης αλλά του πως η ανθρωπότητα μπορεί να ζήσει καλύτερα.
Ο ερευνητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, ειδικός σε θέματα περιβαλλοντικών δεδομένων και πολιτικής, Άρης Μουστάκας, παρουσίασε συμπεράσματα μιας διεθνούς έρευνας ακαδημαϊκής που αφορούσε τις απόψεις των κατοίκων 21 ευρωπαϊκών νησιών, μεταξύ των οποίων και η Κρήτη, για την κλιματική αλλαγή και τη χρήση γης.
Αυτό που εξάγεται μέσα από τα πορίσματα της έρευνας, όπως τόνισε ο κ. Μουστάκας, είναι, μεταξύ άλλων, ένα κοινό αίσθημα “νησιωτοσύνης” που χαρακτηρίζει τη συνείδηση των κατοίκων των νησιών της Ευρώπης, ενώ η πλειονότητα των ερωτηθέντων χαρακτηρίζει το πρόβλημα της λειψυδρίας ως μείζον ζήτημα για τα νησιά, εντοπίζοντας, ωστόσο, τις αιτίες του όχι στην κλιματική αλλαγή αλλά στην κακή διαχείριση των υδατικών πόρων.
Επίσης, οι κάτοικοι των νησιωτικών περιοχών θεωρούν την ενέργεια σοβαρό θέμα, δεδομένου ότι παρατηρείται ασύμμετρη ζήτηση ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ χωρίς να διαφωνούν εν γένει, εκφράζουν ενστάσεις με τον τρόπο που εφαρμόζονται οι ΑΠΕ: «Αυτή η άποψη είναι κοινή από ελληνικά νησιά μέχρι νησιά της Νορβηγίας, θέτοντας ζητήματα κλίμακας και χωροταξικού σχεδιασμού καθώς όλοι συμφωνούν ότι δεν γίνεται σωστά», ανέφερε ο κ. Μουστάκας.
Συνεχίζοντας, τόνισε ότι διαφοροποίηση στις απαντήσεις ως προς τις απόψεις που εξέφρασαν οι κάτοικοι των νησιών εντοπίζεται ως προς τη θέση τους για περιβαλλοντική πολιτική που ασκείται από την Ε.Ε., τις κυβερνήσεις, τις περιφέρειες και τους δήμους: «Το ενδιαφέρον που παρατηρείται σε αυτό το ζήτημα είναι ότι οι κάτοικοι των Μεσογειακών νησιών δεν εμπιστεύονται τις τοπικές, περιφερειακές και κυβερνητικές Αρχές, αλλά περισσότερο την Ε.Ε. Αυτή η αντίληψη αντιστρέφεται όσο πηγαίνουμε πιο βόρεια όπου οι άνθρωποι εναποθέτουν τις ελπίδες τους στις τοπικές Αρχές. Αυτό είναι ένα ενδιαφέρον εύρημα που δείχνει ότι οποιαδήποτε πολιτική δεν μπορεί να εφαρμοστεί αν δεν ενταχθεί και δεν συμμετέχει και ο κόσμος σε αυτή τη διαδικασία», τόνισε ο κ. Μουστάκας.
Να σημειώσουμε ότι η έκθεση στην υπόγεια Κρήνη και τον Ναό του Αγίου Ρόκκου, στο πλαίσιο της οποίας έγινε η εκδήλωση, θα παραμείνει ανοιχτά καθημερινά έως 7 Σεπτεμβρίου 2025 από 20:00 έως 23:00, ή κατόπιν συνεννόησης.
Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν οι Ιωάννης Αρχοντάκης και Αντωνία Παπατζανάκη.
Η έκθεση συνδιοργανώνεται από τους Περιφέρεια Κρήτης – Π.Ε. Χανίων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων Ελαιουργείον και την αρωγή του Δήμου Πλατάνια και είναι ενταγμένη στο Εικαστικό Πρόγραμμα ΧΑΝΙaRT-2025.
