» Όταν δεν είναι αυτονόητο ότι στα πανηγύρια του τόπου σου µπορείς να τραγουδάς και να χορεύεις τη µητρική σου…
Κύριε διευθυντά,
ρητορικές µίσους και εθνικιστικού παροξυσµού εµφανίστηκαν σε δηµόσιο λόγο τις τελευταίες µέρες σχετικά µε τη µαταίωση πολιτιστικών εκδηλώσεων σε Αµύνταιο και Αετό Φλώρινας. Ένα καλό παράδειγµα είναι και η πρόσφατη ανακοίνωση του κόµµατος ”ΝΙΚΗ” η οποία δεν είναι απλώς µια τοποθέτηση. Είναι ένα διδακτικό παράδειγµα φασιστικής ρητορικής χειραγώγησης. Είναι ένα εγχειρίδιο φόβου και διαίρεσης, µεταµφιεσµένο σε ”πατριωτισµό”. Είναι ένα µάθηµα στο πώς χτίζεις έναν φανταστικό εχθρό, στοχοποιείς αόρατες απειλές, και τις ”εξολοθρεύεις” µπροστά στα µάτια ενός φοβισµένου κοινού.
Πώς λειτουργεί:
Κατασκευάζουν έναν ”εσωτερικό εχθρό”: ∆εν τους φταίει η κυβέρνηση, ούτε η φτώχεια, ούτε η εγκατάλειψη των περιοχών της επαρχίας του Βορρά. Τους φταίνε οι χοροί και τα τραγούδια στην τοπική γλώσσα. Ο γείτονάς σου που χορεύει, γίνεται “σκοπιανός πράκτορας”. Η γιαγιά σου που τραγουδάει έναν παλιό σκοπό, βαφτίζεται «εργαλείο ανθελληνικής προπαγάνδας» κ.α.
Επαναλαµβάνουν λέξεις εµµονικά: Η λέξη «ξεχνούν» επαναλαµβάνεται σαν κατηγορητήριο. Όποιος δεν συµφωνεί µαζί τους, «ξεχνάει». Όποιος διαφωνεί, είναι προδότης ή αφελής. Έτσι προσπαθούν να ελέγχουν το συναίσθηµα και φτιάχνουν την ψευδαίσθηση του “ορθού δρόµου”. Παράλληλα, επιχειρούν την απαλοιφή της ιστορικής µνήµης, της συλλογικής εµπειρίας και των τοπικών πρακτικών. Μέσα από την επιβολή ενός κυρίαρχου εθνικιστικού αφηγήµατος ως µοναδικής αλήθειας, ορίζουν τι πρέπει και τι δεν πρέπει να θυµόµαστε. Ποια γλώσσα, ποια τραγούδια, ποια βιώµατα αξίζει να επιβιώσουν και ποια πρέπει να σβήσουν.
Στοχοποιούν όσους δεν συµµορφώνονται: ∆εν έχει σηµασία ποιος είσαι ή τι λες. Αν δεν ακολουθείς την επίσηµη αφήγηση, σου κολλάνε ετικέτες. Μιλάνε απαξιωτικά για «βαρετά στερεότυπα», για «γελοίους», για «προδότες» και «ανεύθυνους». Με αυτό τον τρόπο, προσπαθούν να κάνουν τους ανθρώπους να σιωπήσουν από φόβο µην κατηγορηθούν κι αυτοί.
Παρουσιάζουν τον πολιτισµό ως απειλή: Η µουσική, οι χοροί, οι γλώσσες του τόπου είναι για αυτούς «όπλα προπαγάνδας». Τα παραδοσιακά πανηγύρια γίνονται “σκοπιανο-φιέστες”. Ό,τι δεν ταιριάζει µε το αυστηρό τους αφήγηµα, χαρακτηρίζεται ύποπτο, επικίνδυνο, ξένο. Κι όταν αυτά δεν αρκούν, επιστρατεύεται και η «εθνική ασφάλεια»: ένα τραγούδι γίνεται «πρόκληση», ένας χορός «απειλή για τη ∆ηµοκρατία», µία γιαγιά που σιγοτραγουδάει ένα µοιρολόι στην γλώσσα της ούτε που φαντάζεστε τι µπορεί να προκαλέσει… ∆εν υπάρχει στρατός ούτε σύνορα σ’ αυτά τα πανηγύρια αλλά µε έναν στίχο ή έναν ρυθµό που δεν εγκρίνουν, σε βαφτίζουν κίνδυνο. Μετατρέπουν έτσι την παράδοση σε πεδίο επιτήρησης, όπου η χαρά πρέπει να ελέγχεται και η ταυτότητα να αποδεικνύεται…
Χρησιµοποιούν τον φόβο για να δηµιουργήσουν συναίνεση: Σε µια προσπάθεια να αντιστρέψουν τους ρόλους, οι ίδιοι που στοχεύουν στην εξάλειψη πολιτισµικών χαρακτηριστικών, ντοπιολαλιών, βιωµάτων και ιστοριών, βάσει µιας ολοκληρωτικής αντίληψης για το τι σηµαίνει «ελληνικό» ή «µακεδονικό», παρουσιάζουν την ίδια την ιστορία, τη µουσική και τη µνήµη µιας ολόκληρης κοινότητας ως απειλή. Έτσι, καλλιεργούν φόβο και στρέφουν την κοινωνία εναντίον της. Με ψευδο-πατριωτικές κορώνες, µιλούν για “ανθελληνικές βλέψεις”, “προπαγάνδα”, “αλυτρωτισµό”, ενώ το µόνο που έχουν µπροστά τους είναι χορευτές, µουσικούς και κατοίκους που αγαπούν τον τόπο τους και τα πανηγύρια τους.
Αυτό το είδος λόγου δεν προστατεύει τίποτα. Αντίθετα: διαλύει τον κοινωνικό ιστό, στοχοποιεί τους ίδιους τους κατοίκους της περιοχής και τους µαθαίνει να φοβούνται ο ένας τον άλλον. Όλα αυτά έχουν ένα µοτίβο. Μια µέθοδο. Στήνουν έναν “εχθρό”, του φορούν µια ταµπέλα (“ανθέλληνας”, “Σκοπιανός”, “πράκτορας”) και µετά αρχίζουν να πυροβολούν. Όποιος δεν σκύβει το κεφάλι, γίνεται στόχος. Όποιος θυµάται τη µουσική του παππού του, χαρακτηρίζεται “επικίνδυνος”. Όποιος λέει πως η ντοπιολαλιά του δεν είναι απειλή, είναι αφελής.
Είµαστε παιδιά και εγγόνια των ανθρώπων που κράτησαν ζωντανή αυτή την παράδοση µε πολύ αγώνα. Που µιλούσαν µε λέξεις που δεν καταλαβαίνουν οι Αθηναίοι, που τραγουδούσαν σκοπούς που δεν υπάρχουν στο YouTube. ∆εν ζητάµε άδεια γι’ αυτό. ∆εν απολογούµαστε.
Μας λένε “ανθέλληνες” γιατί χορεύουµε. Μας κοιτούν µε καχυποψία γιατί τραγουδάµε σε µια γλώσσα που δεν εγκρίνει το Υπουργείο. Θέλουν να µας κάνουν να ντραπούµε. Όχι, δεν ντρεπόµαστε για τη γιαγιά µας, ούτε για τον παππού µας, ούτε για τη γλώσσα που µας µίλησαν. Είµαστε υπερήφανοι για αυτούς, θα τους τιµούµε µε κάθε ευκαιρία και θα τους θυµόµαστε σε κάθε γλέντι.
Τα γλέντια δεν είναι όπλα, είναι γιορτές. ∆εν είναι φόβος, είναι µνήµη. ∆εν είναι απειλή, είναι ταυτότητα. Και η ταυτότητά µας δεν είναι ενιαία, ούτε καθαρή, ούτε στρατιωτική. Είναι πλούσια, ανάµικτη, ζωντανή, και µας χωράει όλους.
Αυτά τα λίγα.
Αλληλεγγύη σε όλους τους Πολ. Συλλόγους που µάχονται για τα αυτονόητα στον απαξιωµένο Βορρά.
Θα συνεχίσουµε να τραγουδάµε.
Όπως κάναµε πάντα.
-“Μακεδονίτικα πουλιά, λαλούν µακεδονίτικα”, έλεγε ο Μάρκος.
Μουσική Συλλογικότητα
Yar Aman
