Το µέτρο και τα όρια

Βλέπω τελευταία πολλούς ανθρώπους να µιλούν στα κινητά τους, έχοντας το συνοµιλητή σε ανοιχτή ακρόαση. Άλλους πάλι να βροντοφωνάζουν και να γελούν δυνατά, περπατώντας στο δρόµο. Κάποιες τέτοιες φορές θυµάµαι τη γιαγιά µου τη Σουλτάνα που µεταξύ 3-5 το απόγευµα επέβαλε άκρα του τάφου σιωπή στο σπίτι της για να ξεκουραστεί.
∆εν ήταν η παραξενιά της ή η αυστηρότητα µιας άλλης εποχής, αλλά ο µόνος τρόπος να µάθουµε, εµείς τα εγγόνια της, τα όρια. Ότι δηλαδή υπάρχουν στιγµές για παιχνίδι, αλλά και στιγµές για ξεκούραση. Χώροι για να µιλήσουµε δυνατά, αλλά και χώροι που πρέπει να κάνουµε ησυχία. Θέµατα που µπορούµε να συζητήσουµε δηµόσια, αλλά και ζητήµατα, τα οποία ανήκουν στην ιδιωτική σφαίρα.
Κάθε φορά που σκέφτοµαι τέτοια πράγµατα, φοβάµαι ότι έχω πέσει µέσα στο κενό που αφήνουν οι γενιές (λέγε µε και διαγενεακό χάσµα). Από την άλλη, όµως, σκέφτοµαι ότι είναι σηµαντικό να µην φοβόµαστε ότι θα χαρακτηριστούµε οπισθοδροµικοί, όταν µιλάµε για ζητήµατα σεβασµού ή αξιοπρέπειας.
Παρότι, λοιπόν, υπέρµαχη του αυτοπροσδιορισµού και της ελευθερίας των επιλογών, όταν κλείνω τα µάτια και θυµάµαι τη γιαγιά Σουλτάνα, εκτιµώ ακόµα περισσότερo µια εκπαίδευση που ενώ αφήνει περιθώρια επιλογών, µαθαίνει τα βασικά όρια µεταξύ µιας ζωής µε σεβασµό στον εαυτό µας και στους γύρω µας και µιας ζωής που σπαταλιέται στην υπερβολή.