» Με αφορµή την Παγκόσµια Ηµέρα Σεξουαλικής Υγείας – 4 Σεπτεµβρίου
» Σεξουαλική ∆ικαιοσύνη: ∆ηµιουργώντας Ένα Πιο ∆ίκαιο Μέλλον Για Όλους
Η Παγκόσµια Ηµέρα Σεξουαλικής Υγείας, µια πρωτοβουλία της Παγκόσµιας Ένωσης για τη Σεξουαλική Υγεία (ΠΕΣΥ), https://www.worldsexualhealth.net γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 4 Σεπτεµβρίου και έχει ως στόχο να αναδείξει και να ευαισθητοποιήσει σε θέµατα σεξουαλικής υγείας, δικαιωµάτων, δικαιοσύνης και ευχαρίστησης για όλους τους ανθρώπους. Το θέµα για το 2025 είναι Σεξουαλική ∆ικαιοσύνη: Τι Μπορούµε Να Κάνουµε;
Η επίτευξη της σεξουαλικής δικαιοσύνης είναι καθοριστική για την προσπάθεια οικοδόµησης µιας δίκαιης και ισότιµης κοινωνίας. Στην ουσία της, αναγνωρίζει και υποστηρίζει το δικαίωµα κάθε ατόµου στην αυτονοµία, την αξιοπρέπεια και την ισότητα σε θέµατα που αφορούν τη σεξουαλικότητα, την αναπαραγωγή, την ταυτότητα και την έκφραση φύλου, καθώς και τον σεξουαλικό προσανατολισµό, χωρίς διακρίσεις, φόβο, ντροπή ή στίγµα. Ως έννοια, υπερβαίνει την απλή απουσία διακρίσεων ή βίας· περιλαµβάνει την ενεργή κατάργηση των κοινωνικών, νοµικών και πολιτισµικών φραγµών που υπονοµεύουν την πλήρη έκφραση και αποδοχή της ποικιλοµορφίας στον τοµέα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και των εµπειριών της.
Στον πυρήνα της σεξουαλικής δικαιοσύνης βρίσκεται η υπεράσπιση των αναγκών, της αξιοπρέπειας και της ταυτότητας των ατόµων που ανήκουν σε σεξουαλικές µειονότητες, µε ιδιαίτερη έµφαση σε εκείνα τα άτοµα σε νεαρή ηλικία. Ιστορικά, οι περιθωριοποιηµένες κοινότητες, καθώς και οι γυναίκες, έχουν αντιµετωπίσει σοβαρά εµπόδια στην επίτευξη της σεξουαλικής δικαιοσύνης. Οι νόµοι, τα κοινωνικά έθιµα και οι θεσµικές πρακτικές έχουν συχνά περιορίσει τις προσωπικές ελευθερίες, υποβάλλει τα άτοµα σε στιγµατισµό και βία, και διαιωνίσει τις ανισότητες. Για παράδειγµα, η ποινικοποίηση των σχέσεων µεταξύ ατόµων του ίδιου φύλου, η έµφυλη βία, η έλλειψη πρόσβασης σε ολοκληρωµένη σεξουαλική εκπαίδευση και η αποσιώπηση των µαρτυριών θυµάτων σεξουαλικής βίας, είναι όλα ζητήµατα που έχουν τις ρίζες τους στη συστηµική αδικία.
Η προάσπιση της σεξουαλικής δικαιοσύνης είναι πολυδιάστατη. Σηµαίνει να ακούµε και να δίνουµε προτεραιότητα στις φωνές εκείνων που πλήττονται περισσότερο από την ανισότητα. Τα βιώµατα και οι εµπειρίες τους είναι κρίσιµα για τη διαµόρφωση συµπονετικών, δίκαιων και συµπεριληπτικών αποφάσεων. Οι νοµικές µεταρρυθµίσεις είναι αναγκαίες και πρέπει να στηρίζονται στην ελεύθερη πρόσβαση σε έγκυρη, τεκµηριωµένη πληροφόρηση για θέµατα σεξουαλικότητας και υγείας.
Ακρογωνιαίος λίθος της σεξουαλικής δικαιοσύνης είναι η συναίνεση. Η προώθηση µιας κουλτούρας συναίνεσης και η απόρριψη της βίας, οδηγούν στη δηµιουργία ενός περιβάλλοντος όπου τα όρια γίνονται σεβαστά και κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να λαµβάνει ενηµερωµένες αποφάσεις για το σώµα του χωρίς εξαναγκασµό ή φόβο. Η εκπαίδευση που στηρίζεται στην επιστηµονική γνώση και στις ανθρωπιστικές αξίες, όπως η αξιοπρέπεια, η ελευθερία, η ισότητα και ο σεβασµός, διαδραµατίζει θεµελιώδη ρόλο σε αυτό, καθώς εξοπλίζει τα άτοµα µε τις γνώσεις και τη γλώσσα που χρειάζονται για να επικοινωνούν και να υπερασπίζονται τα προσωπικά τους όρια, προασπίζοντας το συλλογικό καλό.
Η επιδίωξη της σεξουαλικής δικαιοσύνης απαιτεί συλλογική δράση — µια δέσµευση όχι µόνο για την αλλαγή των νόµων, αλλά και για τη µεταµόρφωση των καρδιών και των µυαλών, καθώς και τον εκσυγχρονισµό των κοινωνικών κανόνων. Με αυτόν τον τρόπο, ανοίγουµε το δρόµο για µια κοινωνία όπου τα δικαιώµατα, η ασφάλεια και η αξιοπρέπεια όλων γίνονται σεβαστά και όπου η διαφορετικότητα και η ποικιλοµορφία αναγνωρίζονται ως πηγή δύναµης.
*Η Μαργαρίτα Γερούκη είναι πρόεδρος Α.ΞΕ.Π.Τ. Η Α.ΞΕ.Π.Τ. Ασφαλή Ξένοιαστα Παιδιά Τώρα,
µέλος του Παγκόσµιου Οργανισµού Σεξουαλικής υγείας (WAS), ιδρύθηκε µε στόχο την προαγωγή της σεξουαλικής υγείας
και της προστασίας από τη σεξουαλική κακοποίηση
https://www.axept.gr
frixos.axept@gmail.com
