Σε ένα διαφορετικό µάθηµα περιβαλλοντικής αγωγής συµµετέχουν δεκάδες µαθητές από τα Χανιά σκαλίζοντας κήπους σχολικούς, “πρασινίζοντας” τις αυλές τους και αναπτύσσοντας ποικίλες δράσεις, συµπράξεις και πρωτοβουλίες, µέσα και έξω από την τάξη, που καλλιεργούν την οικολογική συνείδηση.
Ο λόγος για τα οικολογικά σχολεία που εδώ και κάποια χρόνια, φυτεύουν “σπόρους” γνώσης και εµπειριών, διαµορφώνοντας ευαισθητοποιηµένους πολίτες για ένα βιώσιµο περιβαλλοντικά µέλλον.
Εν µέσω εξετάσεων και… µπουγέλων, οι “διαδροµές” επικοινώνησαν µε οικολογικά σχολεία των Χανίων και µίλησαν µε τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς για το πως µπορεί να “φυτρώσει” στο… τσιµέντο της εποχής µας, µια άλλη νοοτροπία για τη σχέση του ανθρώπου µε τη φύση.
ΜΙΑ ∆ΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ
Όπως εξήγησε η κοινωνιολόγος, Υπεύθυνη Σχολικών ∆ραστηριοτήτων της ∆ιεύθυνσης ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης Χανίων και Συντονίστρια του ∆ικτύου Οικολογικών Σχολείων για την Κρήτη, Αρετή Μαρµατάκη, το δίκτυο αποτελεί µια διεθνή προσπάθεια που πλέον εντάσσεται στο πλαίσιο της προσχώρησης της Ελλάδας στην Παγκόσµια Εκστρατεία “Σύµπραξη για την Πράσινη Εκπαίδευση” της UNESCO για την προσαρµογή των εκπαιδευτικών συστηµάτων στην κλιµατική αλλαγή, σύµφωνα µε την οποία το 50% των σχολείων της χώρας µας θα πρέπει µέχρι το 2030 να έχουν λάβει µία πράσινη διαπίστευση.
Η κα Μαρµατάκη, που πρόσφατα ανέλαβε και πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του ∆ιεθνούς ∆ικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης – Οικολογικά Σχολεία, σηµείωσε πως ∆ιεθνής Συντονιστής του ∆ικτύου είναι το Ίδρυµα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (FEE-Foundation for Environmental Education) και Εθνικός Χειριστής του ∆ικτύου είναι η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, µε Συντονιστικό Φορέα τη ∆ιεύθυνση ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης Χανίων.
«Το ∆ιεθνές Θεµατικό ∆ίκτυο Π.Ε, “Οικολογικά Σχολεία” -“Eco-Schools” συγκαταλέγεται στα µεγαλύτερα δίκτυα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης παγκοσµίως, µε συµµετοχή περίπου 20 εκατοµµυρίων µαθητών/τριών και 1,2 εκατοµµυρίων εκπαιδευτικών, σε 70 χώρες οι οποίοι συµµετέχουν και σε προγράµµατα e – twinning και Erasmus. Το πρόγραµµα αυτό ξεκινά από την τάξη, εµπλέκει τη σχολική κοινότητα σε εκπαιδευτικές δράσεις για την αειφορία και επεκτείνεται στην τοπική κοινωνία», ανέφερε.
ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Στην Κρήτη τη σχολική χρονιά 2024-2025 συµµετείχαν στο δίκτυο 34 Νηπιαγωγεία, 19 ∆ηµοτικά Σχολεία και 29 Γυµνάσια και Λύκεια του νησιού.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα Χανιά συµµετέχουν συνολικά 27 σχολεία Π/θµιας και ∆/θµιας Εκπαίδευσης.
«Το δίκτυο των οικολογικών σχολείων λειτουργεί 30 χρόνια αλλά έως πρόσφατα κυρίως συµµετείχαν σχολεία από την Προσχολική και την Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση, µάλιστα στα Χανιά το 2009 εντάχθηκαν τα πρώτα σταθερά µέλη, 2ο Νηπιαγωγείο Χανίων, 1ο και 4ο Νηπιαγωγείο Μουρνιών και το Νηπιαγωγείο Αγίων Σαράντα. Πλέον, ωστόσο, δίνεται βαρύτητα στην ενεργή εµπλοκή περισσότερων σχολείων από τη ∆ευτεροβάθµια Εκπαίδευση και χάρη και στην ανταπόκριση και το έργο τους στην Κρήτη, µόλις αναλάβαµε ως ∆∆Ε Χανίων έως το 2028 και εθνικά τον ρόλο του Συντονιστικού Φορέα του ∆ικτύου», υπογράµµισε η κα Μαρµατάκη και συµπλήρωσε πως τη χρονιά που ολοκληρώνεται καταγράφηκε µια αξιοσηµείωτη αύξηση του αριθµού των σχολείων που συµµετέχουν στο δίκτυο, καθώς από τα 350 οικολογικά σχολεία πέρυσι, ο αριθµός τους έφτασε τα 850 φέτος.
Μάλιστα, ειδικότερα για την Κρήτη, το ενδιαφέρον αναµένεται να τονωθεί ακόµα περισσότερο έπειτα από το σύµφωνο συνεργασίας που υπέγραψαν πρόσφατα οι Περιφέρεια Κρήτης και Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, µε αντικείµενο τη στενή συνεργασία τους σε περιβαλλοντικές δράσεις, την εκπαίδευση για το περιβάλλον και τη βιώσιµη ανάπτυξη.
ΠΟΙΚΙΛΕΣ ∆ΡΑΣΕΙΣ
Τι σηµαίνει όµως στην πράξη οικολογικό σχολείο; «Ξεκινώντας από την καταγραφή της κατάστασης που επικρατεί στο κάθε σχολείο σε σχέση το οικολογικό του αποτύπωµα, εκπαιδευτικοί και µαθητές αναπτύσσουν δράσεις για να βελτιωθεί η κατάσταση. Μελετάνε για παράδειγµα πόση ενέργεια καταναλώνουν, πόσο νερό, πως µπορεί να αξιοποιηθεί το νερό από τις κοινόχρηστες βρύσες ή πως µπορεί να µειωθεί η χρήση του πλαστικού στο σχολείο, κάνουν δεντροφυτεύσεις κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό, παίρνουν πρωτοβουλίες για την εξοικονόµηση ενέργειας, τη βιοποικιλότητα, το “πρασίνισµα” της σχολικής αυλής, την ανακύκλωση κ.ά. Το σηµαντικό όµως είναι ότι µέσα από το δίκτυο δίνεται η ευκαιρία και το κίνητρο στα σχολεία να αναπτύξουν δράσεις όχι µόνο µέσα στο σχολείο αλλά και στην τοπική κοινότητα. Και όλα αυτά βέβαια στέλνουν ένα µήνυµα, το ό,τι το σχολείο πρέπει να διαχειρίζεται τα θέµατα που αντιµετωπίζει αειφορικά, ενώ τα παιδιά γίνονται πρεσβευτές αυτών των αξιών µετά στο σπίτι τους, πιέζοντας συγχρόνως και την ευρύτερη κοινωνία, ακόµα και σε διεθνές επίπεδο», επεσήµανε η κα Μαρµατάκη.
«Τα παιδιά οικειοποιούνται το σχολείο όταν το δημιουργούν»
Έχοντας µπει στο δίκτυο των οικολογικών σχολείων από το 2014, το 4ο Νηπιαγωγείο Κισσάµου έχει πραγµατοποιήσει πολλές περιβαλλοντικές δράσεις µέσα κι έξω από το σχολείο. Η αρχή έγινε µε την αυλή του σχολείου. Αφού συστάθηκε η περιβαλλοντική επιτροπή του σχολείου που απαιτεί το πρόγραµµα, ξεκίνησαν η έρευνα και οι δράσεις, όπως εξήγησε η εκπαιδευτικός, Ευανθία Ελευθεριάδου, µιλώντας στις “διαδροµές”.
«Η αυλή µας είναι πολύ µεγάλη, αλλά ήταν γεµάτη πέτρες και µε ελάχιστα δέντρα. Η πρώτη µας µέριµνα λοιπόν ήταν να αλλάξει η αυλή µας: δηµιουργήθηκαν γωνιές παιχνιδιού, γωνιές µε σκίαση, λαχανόκηπος, ανθόκηπος και βοτανόκηπος, φυτεύτηκαν δέντρα, ενώ στη συνέχεια µαζί µε την αρχαιολόγο κα Κούλα Μπορµπουδάκη κάναµε σε ένα σηµείο µια προσοµοίωση ανασκαφής µινωικού σπιτιού αλλά και µια εξωτερική ανταλλακτική βιβλιοθήκη», σηµείωσε η κα Ελευθεριάδου.
Παράλληλα, ξεκίνησε και το “άνοιγµα” του σχολείου στην τοπική κοινωνία. Οργανώθηκαν δράσεις µε άλλα Νηπιαγωγεία και ∆ηµοτικά, αλλά και µε το Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης Κισσάµου, µαθητές και εκπαιδευτικοί προχώρησαν σε εθελοντικό καθαρισµό ακτών, του µονοπατιού στο Βλάτος, κ.ά.
Στο πλαίσιο αυτό, το 4ο Νηπιαγωγείο Κισσάµου, σε συνεργασία µε το 2ο ∆ηµοτικό Κισσάµου, το Ε.Ε.Ε.ΕΚ. Κισσάµου, το ∆ασαρχείο Χανίων, τον ∆ήµο Κισσάµου και τους Συλλόγους Γονέων, συµµετέχει και σε µια πρωτοβουλία δεντροφύτευσης µιας κοινόχρηστης έκτασης στο Μέρη Πηγάδι. «Θέλουµε µακροπρόθεσµα να διαµορφώσουµε στην περιοχή εκεί ένα πάρκο, όπου τα παιδιά θα έχουν φυτέψει τα ίδια τα δέντρα, θα έχουν δηµιουργήσει µε φυσικά υλικά παγκάκια κ.λπ. και θα έχει διαµορφωθεί συλλογικά ένας χώρος αναψυχής», επεσήµανε η κα Ελευθεριάδου.
Στην ερώτησή µας πως αντιµετωπίζεται το ζήτηµα των πόρων που χρειάζονται για τις δράσεις, η συνοµιλήτριά µας απάντησε: «Το πρόγραµµα µας στέλνει εκπαιδευτικό υλικό, βιβλία για τη µεθοδολογία κ.λπ. Από εκεί και πέρα, για τα υλικά αναζητούµε συνεργασίες. Σε όλα αυτά ο Σύλλογος Γονέων είναι δίπλα µας. Έπειτα υπάρχουν προσφορές από ιδιώτες, υπάρχει βοήθεια από τον ∆ήµο και βέβαια αξιοποιούµε κάθε δυνατότητα επαναχρησιµοποίησης υλικών. Για παράδειγµα τα ποτιστήρια µας είναι όλα µπουκάλια από… απορρυπαντικά».
Κλείνοντας την κουβέντα µας ρωτήσαµε την κα Ελευθεριάδου ποιο είναι το εκπαιδευτικό αποτύπωµα που αφήνουν όλες αυτές οι δράσεις: «Τα παιδιά µέσα από αυτές τις δράσεις οικειοποιούνται το σχολείο γιατί το δηµιουργούν. Επίσης, η τάξη µας δεν είναι µόνο µέσα στην αίθουσα, είναι και έξω. Αλλάζουµε χώρους ανάλογα µε αυτό που θέλουµε να µάθουµε. Η φύση είναι το πιο ωραίο “µέσο” για να µάθεις κάτι, γιατί δίνει τη δυνατότητα για βιωµατικές δραστηριότητες. ∆ραστηριότητες που διαµορφώνουν και δυνατές εµπειρίες και σχέσεις. Άλλωστε πιστεύω πραγµατικά ότι για να µάθεις µε ευχαρίστηση πρέπει να βγαίνεις από την τάξη!».
«Η συμμετοχή των παιδιών είναι ενθαρρυντική»
«Το 1ο ∆ηµοτικό Κισσάµου ξεκίνησε να συµµετέχει στο δίκτυο των οικολογικών σχολείων το 2016 µε σκοπό να καλλιεργήσει την οικολογική συνείδηση των παιδιών και των οικογενειών τους», ανέφερε η εκπαιδευτικός Σταυρούλα Ντουσάκη ξετυλίγοντας το νήµα της συµµετοχής του σχολείου στο πρόγραµµα. Όπως τόνισε από τότε κάθε χρόνο η περιβαλλοντική επιτροπή του σχολείου αποφασίζει τα θέµατα µε τα οποία θα ασχοληθούν τα παιδιά: «Ενδεικτικά έχουµε ασχοληθεί µε την ανακύκλωση, το νερό, τη σχολική αυλή, την ενέργεια, την κλιµατική αλλαγή κ.ά. προσπαθώντας πάντα να αναπτύσσουµε δράσεις και εντός και εκτός του σχολείου».
Στο πλαίσιο αυτό, µαθητές και εκπαιδευτικοί από το σχολείο έχουν προχωρήσει όλα αυτά τα χρόνια σε καθαρισµό παραλιών, εκπαιδευτικές επισκέψεις στη ∆Ε∆ΙΣΑ, στο ΜΥΗΣ στην Αγιά, στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάµου, στο Μουσείο Βοτάνων της Ορθόδοξης Ακαδηµίας Κρήτης κ.ά.
Το “πρασίνισµα” της αυλής ήταν -όπως και σε άλλα σχολεία- από τις πρώτες δράσεις που αναπτύχθηκαν: «Αυτό έγινε το 2016-2017 και µάλιστα βραβευτήκαµε µε τη σηµαία των οικολογικών σχολείων γι’ αυτό το πρόγραµµα. Προσπαθήσαµε να εξωραΐσουµε την αυλή καθώς δεν υπήρχαν δέντρα, αφού αυτά είχαν ξεραθεί ή κοπεί τα προηγούµενα χρόνια. Έτσι φυτέψαµε δεντράκια, κατασκευάσαµε καθίσµατα και παρτέρια από λάστιχα αυτοκινήτων που τα έβαψαν τα παιδιά, ενώ στο πίσω µέρος του σχολείου δηµιουργήσαµε έναν µεγάλο κήπο µε αρωµατικά βότανα».
Ποια ήταν όµως η ανταπόκριση των παιδιών σε όλα αυτά; «Η συµµετοχή τους είναι αξιοσηµείωτη και ενθαρρυντική. Ανταποκρίνονται µε ενθουσιασµό και µάλιστα καταθέτουν προτάσεις και ιδέες δικές τους και καλλιεργείται ένα πνεύµα συνεργασίας και οµαδικότητας. Έτσι, τα παιδιά µαθαίνουν, µεταξύ άλλων, ότι η προστασία του περιβάλλοντος απαιτεί συλλογική προσπάθεια και είναι ευθύνη όλων µας».
Ξεχωριστή θέση στην οικολογική διαδροµή του σχολείου είναι η σοδειά που δίνει ο σχολικός λαχανόκηπος: «Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν µε τον λαχανόκηπο. Πήγαιναν κάθε µέρα ανά τάξεις για να τον φροντίζουν, ενώ στο τέλος της χρονιάς έτυχε να έχουµε πολύ µεγάλη παραγωγή και παρασκευάσαµε µε αυτά τα υλικά ένα µεγάλο υγιεινό κολατσιό, µε ντοµάτες, αγγούρια, ελιές, ψωµί κ.λπ. Αυτό τους άρεσε πάρα πολύ, ενώ υπήρχαν και παιδιά που ενώ έλεγαν ότι δεν τρώνε λαχανικά στο σπίτι, έφαγαν από τα λαχανικά του σχολείου γιατί τα είχαν φροντίσει τα ίδια».
Καταλήγοντας, η κα Ντουσάκη τόνισε τη σηµασία του να είναι το σχολείο “ανοιχτό” στην τοπική κοινωνία και να αναπτύσσει συνεργασίες, ενώ υπογράµµισε τη συµβολή συλλόγων και φορέων, όπως οι ∆ήµος Κισσάµου, Σύλλογος Γονέων και Κηδεµόνων, Λιµεναρχείο, Πυροσβεστική, ∆Ε∆ΙΣΑ, ΚΠΕ Βάµου κ.ά. στην υλοποίηση δράσεων που οργανώνει το σχολείο.
«Το περιβάλλον γεννά πολιτισμό»
Φέτος, εντάχθηκε το 2ο Γυµνάσιο Χανίων στο πρόγραµµα µε τα οικολογικά σχολεία, ωστόσο, η περιβαλλοντική του δράση και τα καλοφροντισµένα του παρτέρια κρατούν 12 ολόκληρα χρόνια! «Είχαµε µόνο δέντρα τότε στην πίσω πλευρά του σχολείου, οπότε καλέσαµε τον ∆ήµο και µας έκανε παρτέρια µε πέτρινα τοιχάκια, µας έφερε χώµα και ξεκινήσαµε να φυτεύουµε ενδηµικά φυτά. ∆ενδρολίβανο, δάφνη, πικροδάφνη, ρίγανη, λεβάντα είναι αγαπηµένες προτιµήσεις» σχολίασε η καθηγήτρια Μαρία Χατζάκη, η οποία σηµείωσε πως κάθε χρόνο τα φυτά προσφέρονται από την Υπηρεσία Πρασίνου.
Στις δράσεις συµµετέχουν πολλοί µαθητές της Α’ και Β’ τάξης και απολαµβάνουν τη διαδικασία του φυτέµατος και του ποτίσµατος όπως µαθαίνουµε και χαίρονται να τα βλέπουν να µεγαλώνουν. «∆υστυχώς, τα παιδιά πλέον δεν έχουν επαφή µε τη φύση, λίγα σπίτια πλέον έχουν µπαλκόνια και κήπους, οπότε αυτές οι δράσεις αποτελούν µια ιδανική ευκαιρία και βλέπω τους αρέσει, µαθαίνουν και τις θεραπευτικές ιδιότητες των φυτών, αναγνωρίζουν µυρωδιές και φυτά, ενώ κάνουν κι εργασίες για τη βιοποικιλότητα, την εξοικονόµηση νερού κ.ά.», επεσήµανε η συνοµιλήτριά µας, δίνοντάς µας να καταλάβουµε τι κάνουν οι µαθητές σε αυτές τις εβδοµαδιαίες συναντήσεις, στο σχόλασµά τους.
Τη ρωτάµε για τα θετικά τέτοιων δράσεων και µας λέει: «Αρχικά, µαθαίνουν να εκτιµάνε περισσότερο το περιβάλλον του τόπου τους γενικά, όχι µόνο για τα φυτά. Σε αυτήν την κατεύθυνση κάνουµε και δραστηριότητες για τη διατήρηση της πολιτιστικής µας κληρονοµιάς, όπως για παράδειγµα την επίσκεψη κάποιας αρχαίας πόλης.
Έχουµε πάει στην Κνωσό, στη µονάδα επεξεργασίας χαρουπιού στην Αργυρούπολη, σε οινοποιείο στο Ηράκλειο, στο Βυζαντινό Μουσείο, στο Λύκειο Ελληνίδων για αργαλειό» κι άλλα πολλά που ξετρελαίνουν τα παιδιά γιατί κάνουν πράγµατα µε τα χέρια τους και το µυαλό τους.
Κλείνοντας, αφού σχολιάζουµε τις πολλές και πλούσιες δράσεις στις οποίες συµµετέχουν τα παιδιά, κατέληξε στο ότι το περιβάλλον γεννά τον πολιτισµό, ενώ όλο αυτό το περιβαλλοντικό εγχείρηµα ξεκίνησε το 2013 µε τον συνάδελφό της Γεώργιο Φίλλη.
Από το γκρι στο πράσινο
Η αυλή του σχολείου, µετά από τρία χρόνια εργασιών ενεργειακής αναβάθµισης, ήταν ένας χώρος όπου κυριαρχούσαν το τσιµέντο και τα µπάζα. Σχολείο µέσα υπέροχο, έξω αποπνικτικό, ανέφερε η φιλόλογος και “ψυχή” του προγράµµατος στο 4ο ΓΕΛ Χανίων, Ζαχαρένια Λιγοψυχάκη. Ανέλαβαν, λοιπόν, µαθητές και µαθήτριες του δράση ως ενεργοί πολίτες, συνεργάστηκαν και µε το συστεγαζόµενο Εσπερινό Λύκειο, που φύτεψαν το παρτέρι στην εσωτερική είσοδο.
«Είχαν τέτοιο ζήλο τα παιδιά της οµάδας µας, που βλέποντας τα να φυτεύουν, να διαµορφώνουν τον χώρο, να ποτίζουν και να ξεχορταριάζουν, ερχόντουσαν συνεχώς περισσότερα και ζητούσαν “κυρία, να µπούµε κι εµείς στο πρόγραµµα;”».
“∆εντροµεταµορφώσανε” λοιπόν τον σχολικό χώρο – µε την βοήθεια των Σελιανάκη Βαρδή και Μαρµατάκη Λευτέρη, της Υπηρεσίας Πρασίνου του ∆ήµου Χανίων – σχεδίασαν και φύτεψαν, µετά από επιλογή των ίδιων των παιδιών, ελιά, πορτοκαλιά, ροδιές, κουµ- κουάτ, βότανα και αρωµατικά φυτά, βουκαµβίλιες, µυρτιές, τριανταφυλλιές, γιασεµιά και αµπεριά. Την αµπεριά για ιστορικούς λόγους µιας και όλη η περιοχή παλαιότερα ήταν κατάφυτη από αµπεριές, εξ’ ου και το όνοµα της. «Εφηβικά χέρια αγοριών και κοριτσιών, που κάποια δεν είχαν πιάσει ποτέ τσάπα, σκαλίδα, σκάβαν και καθάριζαν το χώµα, για να του δώσουν ζωή. Η χαρά και η περηφάνια που αισθανόντουσαν ήταν απερίγραπτη”, λέει η κα Λιγοψυχάκη, υπογραµµίζοντας το πόσο σηµαντικό ερέθισµα αποτέλεσε για αυτά αυτή η εµπειρία. Πήγανε εκδροµές, κάνανε εργασίες για την ελαιοπαραγωγή, για την κλιµατική αλλαγή, µιλήσανε µε ανθρώπους του τόπου, χρησιµοποιήσανε τη βαφική τέχνη, ενώ η ίδια προσωπικά πρότεινε και ανέλαβε, να υφάνει το λογότυπο της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσης, ένα λευκό κρι – κρι σε πράσινο φόντο!
Οι οικολογικές δράσεις όµως κι η δηµιουργική κατά τα άλλα ενασχόληση µε τη φύση έχουν τις δυσκολίες της διατήρησης αυτής της προσπάθειας. Αυτό είναι και το αίτηµά τους προς τον ∆ήµο Χανίων, που πρέπει να διεκπεραιωθεί άµεσα, η παροχή αυτόµατου δικτύου υδροδότησης και η περίφραξη του φυτεµένου χώρου στο 4ο ΓΕΛ, που φτιάξανε µε τόση αγάπη, για να παραµείνουν τα φυτά στη ζωή.
«Από το τίποτα φτιάξαμε κάτι!»
15 χρόνια ασχολείται µε την περιβαλλοντική εκπαίδευση η καθηγήτρια του Γυµνασίου Παλαιόχωρας κυρία Αριστέα Σηµαντηράκη. Τώρα, όµως, που εντάχθηκαν στο οικολογικό δίκτυο µε τα υπόλοιπα σχολεία, µόνο θετικό είναι όπως µας είπε το γεγονός της συνύπαρξης και της παρουσίασης της δουλειάς τους σε όλη την Ελλάδα. «∆ίνεται η δυνατότητα και σε εµάς τους εκπαιδευτικούς να εκπαιδευτούµε, να επιµορφωθούµε και να εκσυγχρονίσουµε τις δράσεις που κάνουµε για τους µαθητές», σηµείωσε η καθηγήτρια, η οποία συµπλήρωσε πως οι πρώτες αντιδράσεις των µαθητών είναι θετικότατες!
Το σχολείο δούλεψε φέτος στο κοµµάτι της ανακύκλωσης κι επαναχρησιµοποίησης. Τα παιδιά έµαθαν ποια υλικά ανακυκλώνονται και πώς µπορεί κάτι να επαναχρησιµοποιηθεί πριν απορριφθεί, κάτι που στην επαρχία δε γίνεται ακόµη τόσο εντατικά και σωστά όπως τονίζει. «Το χριστουγεννιάτικο παζάρι που κάνουµε, γίνεται στο πλαίσιο της ανακύκλωσης και της επαναχρησιµοποίησης. Φτιάχνουµε διακοσµητικά βαζάκια, στεφάνια χριστουγεννιάτικα, κατασκευές µε υλικά ανακυκλώσιµα όπως χαρτί κ.ά. πολλά», ανέφερε η κα Σηµαντηράκη, ενώ τόνισε τη διπλή σηµασία της διαδικασίας (γνώση και καλλιέργεια δηµιουργικότητας), µε τα ίδια τα παιδιά να της λένε: «Κοιτάξτε κυρία τι κάναµε! Από το τίποτα φτιάξαµε κάτι!». Από το ρολάκι που έχει µέσα το χαρτί υγείας και κουζίνας και από καλσόν και παλιά ρούχα προέκυψαν… φιγούρες φάτνης! Τα παιδιά είναι ενθουσιασµένα µε τις δηµιουργίες τους, έχουν φτιάξει τον δικό τους οικοκώδικα στο σχολείο και το πάνε ένα βήµα παρακάτω, λέγοντας µας τις δικές τους προτάσεις – στόχους: Να καλλωπιστούν οι κάδοι του ∆ήµου και να υιοθετηθεί η σωστή χρήση τους από τους πολίτες και να καταφέρουν να δηµιουργήσουν µια κατασκευή µεσαίου µεγέθους που θα βρίσκεται σε κάθε παραλία για την απόρριψη των γοπών από τα τσιγάρα. Σκέψεις πρακτικές από φρέσκα µυαλά!
