Η ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την ΚΓΠ είναι ένα από τα σηµαντικότερα και δυσεπίλυτα προβλήµατα που έχει να απαντήσει η ΕΕ. ∆ε φτάνει που οι πόροι που θα κατευθυνθούν προς τη χώρα αυτή είναι τερατώδεις, υπάρχουν διαρθρωτικές διαφορές που δεν µπορούν να καλυφθούν εύκολα, ή αναµένεται να µην καλυφθούν ποτέ!
Για µια ακόµη φορά δηλώνουµε ότι οι λάθος αποφάσεις πολιτικής και η αποδυνάµωση της διπλωµατίας στη γηραιά ήπειρο κρατούν τα σκήπτρα του αδιεξόδου που δηµιούργησαν !
Σε συνέχεια των σηµειωµάτων αυτών θα µας απασχολήσουν οι τεχνικές προσαρµογές που θα απαιτηθούν, αλλά και τι πρέπει να γίνει µε τους Γενετικά Τροποποιηµένους Οργανισµούς (ΓΤΟ), για τους οποίους υπάρχει και πρόβληµα και έχουν ήδη ληφθεί ορισµένα µέτρα. Για να εξετάσουµε τις «τεχνικές προσαρµογές» που χρειάζονται για να τρέξει η ΚΓΠ στην Ουκρανία, πρέπει να εξετάσουµε το θέµα µε βάση το ισχύον πλαίσιο 2023-27 για την ΚΓΠ:
Σχέδιο Στρατηγικής για την ΚΓΠ (Strategic Plan) που καλύπτει και τους 2 Πυλώνες (άµεσες ενισχύσεις/αγορές & αγροτική ανάπτυξη), µε στόχους, παρεµβάσεις, δείκτες και προϋπολογισµό. Υπενθυµίζουµε ότι απαιτείται έγκριση από την Επιτροπή των σχεδίων στρατηγικής.
Οικοδόµηση/διαπίστευση Οργανισµού Πληρωµών (και Συντονιστικού Φορέα), µε εσωτερικούς ελέγχους, διαδικασίες δηµοσιονοµικής διασφάλισης και πιστοποίησης, σύµφωνα µε τον «οριζόντιο κανονισµό» 2021/2116. Εδώ δυστυχώς θα θυµηθούµε δυο πράγµατα: το ένα αφορά τη διαφθορά του συστήµατος Ζελένσκι, που οδήγησε ακόµη και την πιστή του σύµµαχο πρόεδρο της Κοµισιόν να του τα ψάλλει διεθνώς, αλλά και τις ατασθαλίες στις οποίες φαίνεται ότι εµπλέκεται και ο δικός µας ΟΠΕΚΕΠΕ. Και σηµειώνω ότι οι Ευρωπαίοι φορολογούµενοι δεν είναι διατεθειµένοι να αποδεχθούν διασπάθιση δηµοσίου (ευρωπαϊκού) χρήµατος.
Εγκατάσταση Ολοκληρωµένου Συστήµατος ∆ιαχείρισης & Ελέγχου: Το θέµα αφορά τη χαρτογραφηµένη βάση αγροτεµαχίων (LPIS), το µητρώο γεωργών/εκµεταλλεύσεων, τις ηλεκτρονικές αιτήσεις, και τα δορυφορικά δεδοµένα (AMS -Area Monitoring System) µε το σύστηµα Copernicus/γεω-φωτογραφίες που έχει καταστεί υποχρεωτικό από 1/1/2023.
Σύνδεση της εισοδηµατικής στήριξης µε την τήρηση των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ενισχυµένη αιρεσιµότητα), δηλαδή ενσωµάτωση και εφαρµογή των προτύπων καλής γεωργικής και περιβαλλοντικής κατάστασης και υποχρεωτικών απαιτήσεων, ως προϋπόθεση λήψης ενισχύσεων.
Σχεδιασµός άµεσων ενισχύσεων στον Πυλώνα Ι:
Βασική εισοδηµατική στήριξη, οικο-σχήµατα, συµπληρωµατική αναδιανεµητική στήριξη, στήριξη νέων αγροτών.
Κανόνες αναδιανοµής/σύγκλισης και επιλογές περικοπών/ανώτατων ορίων
Πυλώνας ΙΙ (Αγροτική Ανάπτυξη): µέτρα επενδύσεων, συµβουλευτικών υπηρεσιών περιβαλλοντικά-κλιµατικά σχήµατα πολυετούς διάρκειας, µε σύστηµα επιλογής, ελέγχων και αξιολόγησης.
Κοινή Οργάνωση Αγοράς: στοχευµένη εναρµόνιση σε παρεµβάσεις αγοράς, ιδιωτική αποθεµατοποίηση, τοµεακά προγράµµατα και πρότυπα ποιότητας.
Πλαίσιο επιδόσεων & αναφορών Εδώ µιλούµε για τις ετήσιες εκθέσεις επιδόσεων, παρακολούθηση δεικτών, και έλεγχοι συµµόρφωσης/απόδοσης
Συστήµατα κατά της απάτης & συνεργασία µε ελεγκτικούς/διωκτικούς φορείς (OLAF, ΕΕΣ), συµπεριλαµβανοµένης της διαχείρισης δηµοσιονοµικών διορθώσεων. Εδώ η δουλειά που περιµένει τους ελεγκτικούς µηχανισµούς είναι υπερφορτωµένη και αδύνατον να βγει αν δεν προσληφθούν αρκετές δεκάδες εµπειρογνωµόνων…
Ιδιαίτερο σηµείο είναι τα µεταβατικά µέτρα των άµεσων ενισχύσεων: δεν είναι αυτόµατα, αλλά υπάρχει ισχυρό προηγούµενο από τις διευρύνσεις 2004/2007/2013 (σταδιακή κλιµάκωση επιπέδων πληρωµών µέχρι 10ετία). Πιθανό εργαλείο για να εξοµαλυνθεί το δηµοσιονοµικό αποτύπωµα της ένταξης της Ουκρανίας.
Στα ανωτέρω 10 σηµεία που θα µας ταλανίσουν για πολύ καιρό, πρέπει να κάνουµε µια ιδιαίτερη αναφορά τι γίνεται µε τους ΓΤΟ. Για το καθεστώς στην ΕΕ, η καλλιέργεια ΓΤΟ παραµένει εξαιρετικά περιορισµένη (σήµερα καλλιεργείται µόνο ο αραβόσιτος MON810 σε λίγες περιοχές), ενώ η χρήση ΓΤ ζωοτροφών είναι επιτρεπτή όταν το γεγονός είναι εγκεκριµένο σε επίπεδο ΕΕ, µε αυστηρές διαδικασίες αξιολόγησης, ιχνηλασιµότητας και επισήµανσης. Παράλληλα, οι θεσµοθέτες επεξεργάζονται νέο πλαίσιο για τις νέες γονιδιωµατικές τεχνικές (NGTs)· το Συµβούλιο συµφώνησε σε κοινή θέση στις 14.3.2025, ανοίγοντας νέο γύρο διαπραγµατεύσεων µε το Κοινοβούλιο.
∆ιάφορα κείµενα που έχουν εγκριθεί για την εναρµόνιση Ουκρανίας σηµειώνουν τα ακόλουθα: Τον Αύγουστο 2023 η Ουκρανία υιοθέτησε νέο νόµο για τις γενετικές τεχνικές και τον έλεγχο ΓΤΟ, βασισµένο σε εννέα πράξεις του κεκτηµένου της ΕΕ. Η έναρξη ισχύος έχει οριστεί για 16 Σεπτεµβρίου 2026, και µέχρι τότε απαιτείται εκτεταµένη κανονιστική δευτερογενής νοµοθέτηση (µητρώα, διαδικασίες αδειοδότησης, έλεγχοι, επισήµανση). Η Επιτροπή καταγράφει την πρόοδο αλλά ζητά ολοκλήρωση της εναρµόνισης ειδικά σε ΓΤΟ και επίσηµους ελέγχους. Οι αναλυτές σηµειώνουν ότι µε την προσχώρηση, η Ουκρανία θα εφαρµόζει ακριβώς το ευρωπαϊκό καθεστώς για έγκριση/επισήµανση/ιχνηλασιµότητα ΓΤ προϊόντων και τους κανόνες για την (περιορισµένη) καλλιέργεια, καθώς και τυχόν νέο πλαίσιο για NGTs αν εν τω µεταξύ έχει θεσπιστεί. Όµως είναι γνωστό ότι η σηµερινή πραγµατικότητα & έλεγχοι, λόγω παλαιών κενών, στην Ουκρανία υπήρχαν εκτιµήσεις για εκτεταµένη ανεπίσηµη χρήση ΓΤ σόγιας κ.ά.
∆εν έχουµε το δικαίωµα να αµφισβητήσουµε τα λεγόµενα των Ουκρανών, αλλά δεδοµένου ότι τουλάχιστον 2 δεκάδες εκατοµµύρια στρέµµατα αποτελούν ιδιοκτησία αµερικάνικων κολοσσών που κυκλοφορούν µόνο µε προϊόντα υπό ΓΤΟ, ίσως να πρέπει να είµαστε περισσότερο προσεκτικοί.
Γιαυτό θα συνεχίσουµε και στο επόµενο µε τα δηλητήρια που σκεπάζουν τη γη σε πολλά µέρη και το θόρυβο που έχουν ξεσηκώσει σηµαντικές µάζες αγροτών από τη Γαλλία και ίσως και στη χώρα µας να αρχίσει να παρατηρείται παρόµοια ενεργητικότητα.
https://agriculture.ec.europa.eu/cap-my-country/cap-strategic-plans_en?utm_source=chatgpt.com
https://www.euro-access.eu/_media/file/680_CELEX_02021R2116-20240525_EN_TXT.pdf?utm_source=chatgpt.com
https://agriculture.ec.europa.eu/common-agricultural-policy/financing-cap/assurance-and-audit/managing-payments_en?utm_source=chatgpt.com και Υπηρεσίες παρακολούθησης περιοχών της ΚΓΠ | Διαστημικό οικοσύστημα δεδομένων του Copernicus
https://agriculture.ec.europa.eu/common-agricultural-policy/income-support/conditionality_en?utm_source=chatgpt.com
https://agriculture.ec.europa.eu/common-agricultural-policy/cap-overview/cap-glance_en?utm_source=chatgpt.com και https://www.consilium.europa.eu/en/policies/cap-funding-rules-2023-2027/?utm_source=chatgpt.com
https://www.oecd.org/en/publications/agricultural-policy-monitoring-and-evaluation-2023_b14de474-en/full-report/european-union_cfa55f69.html?utm_source=chatgpt.com
https://www.oecd.org/en/publications/2025/07/oecd-economic-surveys-european-union-and-euro-area-2025_af6b738a/full-report/repurposing-the-eu-budget-for-new-challenges_b90b1f1d.html?utm_source=chatgpt.com
https://www.efsa.europa.eu/en/topics/genetically-modified-organisms?utm_source=chatgpt.com
https://www.europarl.europa.eu/legislative-train/theme-sustaining-our-quality-of-life-food-security-water-and-nature/file-plants-produced-by-certain-new-genomic-techniques?utm_source=chatgpt.com
https://enlargement.ec.europa.eu/document/download/1924a044-b30f-48a2-99c1-50edeac14da1_en?filename=Ukraine+Report+2024.pdf
