Στο γαλαζόθωρο το άστρο μας τη Γη, μια γενιά Όντων είναι η απόλυτα κυρίαρχη: Η γενιά των ανθρώπων…
Οι άνθρωποι! Δεμένοι μεταξύ τους με τα ακατάλυτα δεσμά της μοίρας, πρόσκαιροι σαν τα φύλλα μα αιώνιοι σαν τους θεούς, έκαναν πράξη εφαρμοσμένη τη θεία ρήση: «…αυξάνεστε και πληθύνεστε και κατακυριεύσατε την γην…». Ετσι, ο παγκόσμιος πληθυσμός που το 8000 π.Χ. υπολογίζεται στα 5 εκατομμύρια ανθρώπων, έφτασε τα 500 εκατομμύρια το 1650 μ.Χ., το 1 δισ. περί το 1850, τα 4 δισ. το 1975 και σήμερα πλησιάζει ένα πληθυσμό 7 δισ. ανθρώπων!!!
Η Γη όμως, παράμεινε η ίδια σε διαστάσεις, χωρητικότητα (carrying capacity) και μέγεθος, όπως την έπλασε η σοφία Εκείνου, μια εποχή που χάνεται στις χρονοθίνες του παρελθόντος…
…Μία λοιπόν η Γη, ένας ο πλανήτης, στη βούληση, στη διάθεση και στη βορά ενός νοήμονος όντος αλλά αριθμητικά συνεχώς αυξανόμενου, και σε αποχρώσεις λευκού, μελαψού, κίτρινου, κόκκινου καθώς και με παρόμοιες συνήθειες, τάσεις, επιδιώξεις: Να γνωρίσει, να χτίσει, να κατακτήσει. Άσχετα αν στις επιδιώξεις του εκείνες, πληγιάζει τη Μάνα – Γη και την ποτίζει μ’ αίμα αδελφικό του μελαψού, του άσπρου, του κίτρινου του κόκκινου αδελφού. «Παράπλευρες συνέπειες» κατά τη δικαιολογία της εποχής…
…Και να ’τανε μόνο αυτό; Σε περιόδους καταλαγής, ο άνθρωπος, πληγιάζει τη Μάνα-Γη, σκάβει και ισοπεδώνει τα βουνά, καίει ασύστολα τα δάση, ανοίγει βαθιές τρύπες στα έγκατα της γης και των ωκεανών να εξορύξει το πετρέλαιο και τα λογής-λογής πολύτιμα (για εκείνον) ορυκτά, όπου μυριάδες χρόνια η Μάνα – Φύση φύλασσε στοργικά στα σπλάχνα της μαζί με άλλες μυστικές της συνταγές. Κι αυτά, στο όνομα της σύγχρονης Τεχνολογίας, που κάνει ανετότερη τη διαβίωση, μα υποβαθμίζει ανεπανόρθωτα το περιβάλλον…
Και τούτη η υποβάθμιση που μας εκληροδότησε ο αιώνας που μόλις έφυγε, αποτελεί πλέον γεγονός σε παγκόσμιο επίπεδο. Γιατί είναι αλήθεια πως η δίψα και η τάση του ανθρώπου για ανάπτυξη και πρόοδο έχει επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και έχει ελαττώσει σημαντικά τη δυνατότητα του πλανήτη για στήριξη της ανθρώπινης αλλά και της κάθε μορφής ζωής. Αξίζει όμως να δώσουμε μερικά παραδείγματα:
• Από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, ο πληθυσμός της Γης έχει οκταπλασιαστεί και η βιομηχανική παραγωγή έχει αυξηθεί πάνω από 100 φορές τα τελευταία 100 χρόνια.
• Τα τελευταία 200 χρόνια έχουν χαθεί περίπου 6 δις. τετραγωνικά χιλιόμετρα δασών, με ότι αυτό σημαίνει.
• Τα ατμοσφαιρικά συστήματα έχουν διαταραχθεί από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες και απειλούν δραματικά το υφιστάμενο κλιματικό καθεστώς με τη διαμόρφωση ενός νέου κλίματος, στο οποίο η ανθρώπινη και κάθε άλλη μορφή ζωής θα πρέπει να αρχίσει να προσαρμόζεται, αν το μπορέσει.
• Από τα μέσα του 18ου αιώνα, οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν υπερδιπλασιάσει την ποσότητα μεθανίου στην ατμόσφαιρα, έχουν αυξήσει τη συγκέντρωση του CO2 σε τιμές άνω του 25% και έχουν επιφέρει σημαντική ζημιά στο στρώμα του στρατοσφαιρικού όζοντος, με ότι αυτό σημαίνει.
• Η ρύπανση του αέρα, του εδάφους, των νερών γενικά και των θαλασσών από βιομηχανικά και αστικά απόβλητα, φυτοφάρμακα, ραδιενεργούς ρύπους κ.λπ. αποτελεί μια σοβαρή και μόνιμη απειλή για την υγεία του ανθρώπου και των άλλων οργανισμών. Η θάλασσα, οι λίμνες και οι ποταμοί έχουν γίνει τόποι αποχέτευσης.
• Η ζωή στον πλανήτη, από την εμφάνισή της μέχρι σήμερα, έχει περάσει από διάφορα στάδια εξέλιξης. Μέρος αυτής της εξελικτικής διαδικασίας αποτελεί και η εξαφάνιση ορισμένων ειδών, όταν αυτά δεν μπορούν να προσαρμοστούν στο περιβάλλον τους. Ενώ όμως τα τελευταία διακόσια εκατομμύρια χρόνια ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών ήταν περίπου 90 είδη ανά αιώνα, σήμερα ο ρυθμός εξαφάνισης τους είναι ανησυχητικά ταχύτατος (απόρροια της ασύστολης ανθρωπογενούς παρέμβασης). Κάποια από αυτά, δεν έχουμε καν προλάβει να τα γνωρίσουμε.
• Η κυριότερη απειλή για τα ζώα (χερσαία και υδρόβια) και τα φυτά είναι η καταστροφή των βιοτόπων τους από τον άνθρωπο.
• Η ρύπανση των τροφών αποτελεί μια ακόμη δυσοίωνη διαπίστωση καθώς, τροφή και δηλητήριο σερβίρονται μαζί στου «αναπτυγμένου» του ανθρώπου το τραπέζι. Όμορφα τα γεννήματα της γης. Μοντέλα ζηλευτά στο νατουραλιστή ζωγράφο, μα μόνο για μοντέλα κάνουν…
H εικόνα αυτή (λειψή στην κυριολεξία της καθώς πολλά θα μπορούσαν να γραφούν) τονίζει τη σοβαρότητα του προβλήματος, δεδομένου ότι ο πλανήτης έχει πεπερασμένες διαστάσεις και δυνατότητες για να διατηρήσει και να θρέψει ένα συνεχώς αυξανόμενο πληθυσμό των ενοίκων του, ενοίκων ασύστολα δοσμένων στην καταστροφική κραιπάλη του σήμερα, χωρίς αειφορία στη σκέψη για το αύριο….
Και ο άνθρωπος; Τι κάνει ο άνθρωπος στη θέα όλων τούτων; Ο άνθρωπος, λιθοβολεί το περιβάλλον 364 μέρες το χρόνο και την 365η, την αφιερώνει σε αυτό. Είναι η 5η Ιουνίου κάθε χρόνο. Ημέρα μνημοσύνης, ημέρα περισυλλογής, ημέρα που ο όποιος νοήμων βλέπει κι αναστοράται τι έχασε, τι έχει, τι του πρέπει! Και τούτα, για μια μόνο ημέρα. Την επομένη, αρχίζει πάλι το λιθοβόλημα, μέχρι του χρόνου… Και η ζωή συνεχίζεται… Ο χρόνος κυλά αδυσώπητα, το ποτάμι της καταστροφής δεν πισωγυρνά, προχωρά εμπρός στην κοίτη που του χάραξε και συντηρεί ο άνθρωπος ο νοήμων, ο πολύτροπος, ο πολυμήχανος. Αρκεί να σημειώσουμε, ότι από το 1994 μέχρι και σήμερα, μετά από 13 παγκόσμιες διασκέψεις για τις κλιματικές αλλαγές, οι «ισχυροί» του πλανήτη έχουν δώσει σαφή δείγματα γραφής, ότι δηλαδή δεν είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν τα κέρδη και τα συμφέροντά τους για τη σωτηρία του πλανήτη…
…Και ο άνθρωπος ο νοήμων, συνεχίζει την οικοδόμηση του νέο-βαβελικού του κτίσματος στο γαλαζόθωρό του άστρο, μέχρι τούτο να εξαντλήσει τις αντοχές του, μέχρι ο ένοικος του να ανάψει ηθελημένα ή αθέλητα τη θρυαλλίδα του ολοκαυτώματός του. Είναι απλά θέμα χρόνου, που ευχόμαστε να είναι μακρινός…
*γεωπόνος – συγγραφέας
