Οι Υποδοµές
Στην περιοχή µας ολοκληρώνονται 3 µεγάλες ξενοδοχειακές µονάδες εντός της πόλης των Χανίων και άλλες 3 ακόµα µεγαλύτερες εκτός αυτής. ∆ύο στην Κίσσαµο και 1 στα σύνορα µε Ρέθυµνο. Η προσθήκες αυτές αναµένεται να ασκήσουν πρόσθετη επιβάρυνση στις ∆ηµόσιες Υποδοµές που ήδη πάσχουν. Όπως
Η εξυπηρέτηση από το αεροδρόµιο ∆ασκαλογιάννης Χανίων που πλησιάζει στα όρια κορεσµού του. Έντονο το πρόβληµα της ύδρευσης, ήδη στεγνώσαµε την λίµνη της Αγιάς ενώ τα νερά των βροχοπτώσεων χάνονται κάθε χρόνο ανεκµετάλλευτα χωρίς να διαθέτουµε αξιόλογους ταµιευτήρες. Το νερό λείπει από τους αγρότες σήµερα όταν λέµε να αναπτυχθεί η γεωργία παράλληλα µε τον τουρισµό. Αύριο θα λείψει και από τον τουρισµό καθώς καµιά µέριµνα δεν λαµβάνεται. Οι βιολογικοί καθαρισµοί µε προβλήµατα σχεδιασµένοι µε άλλα δεδοµένα πριν πολλά χρόνια, οδικό δίκτυο σε δραµατική κατάσταση, χώροι στάθµευσης σχεδόν ανύπαρκτοι κλπ. Πάλι καλά που έγινε πρόσφατα η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης, για την οποία σοφοί µελετητές µας έλεγαν πριν 40 χρόνια ότι είναι ανέφικτη.
Ποτέ η πρόβλεψη, η µελέτη και ο µακροχρόνιος σχεδιασµός δεν ήταν το δυνατό µας χαρτί. Άλλωστε πρώτα χτίζουµε µια περιοχή και µετά σκεφτόµαστε για πολεοδόµηση, πρώτα καιγόµαστε και µετά σκεφτόµαστε ότι έπρεπε να έχουµε αντιπυρικές ζώνες, πρώτα πληµµυρίζουµε και µετά σκεφτόµαστε ότι χρειαζόµαστε αντιπληµµυρικά έργα …. Έτσι και µε την πρόβλεψη για τις ∆ηµόσιες Υποδοµές που εξυπηρετούν τον πληθυσµό (γηγενείς και τουρίστες ).
Για να έχουµε ένα µέτρο σύγκρισης, η Μαγιόρκα µε έκταση 3.640 Khm2 ήτοι λιγότερο από την µισή Κρήτη, δέχθηκε το 2024, 243 χιλιάδες πτήσεις µε 33,3 εκατοµµύρια επιβάτες, ενώ η Ίµπιζα µε µόλις 571 Khm2 σχεδόν όση η επαρχία Κισσάµου, 83 χιλιάδες πτήσεις µε 9 εκατοµµύρια τουρίστες. Tα δε νησιά αυτά πέρα από τα αρκετά υπόγεια πάρκιγκ, έχουν αυτοκινητόδροµους χωρίς διόδια όπως άλλωστε και στην Κύπρο. Τα προβλήµατα από την ραγδαία αύξηση του τουρισµού ήδη έχουν αρχίσει να γίνονται ορατά, αλλά είναι µόνο η κορυφή του παγόβουνου για το τι θα επακολουθήσει σε λίγα χρόνια, από την έλλειψη των ∆ηµόσιων Υποδοµών στον Τόπο µας.
Μιας και µιλάµε για ξενοδοχεία ας δούµε όµως ποια είναι τα µεγαλύτερα στον κόσµο, πραγµατικά µεγαθήρια, σε περιοχές όπου η πρόβλεψη για υποδοµές έχει άλλες διαστάσεις απ ότι σε µας, καθώς γίνεται προγραµµατισµός σε βάθος 40-50 χρόνων, όπως πχ µε το φράγµα Χούβερ στην Νεβάδα. Για τον λόγο αυτό έχουν καταφέρει να λειτουργούν χωρίς προβλήµατα στις υποδοµές, ενώ εµείς λόγω έλλειψης προγραµµατισµού πνιγόµαστε σε µια κουταλιά νερό. Ένα και µόνο από αυτά τα ξενοδοχεία µε 14.000 πελάτες και 3.000 προσωπικό έχει πληθυσµό όσο µια µικρή πόλη, µεγαλύτερο από τον ∆ήµο Αγ Νικολάου Λασιθίου. Τα περισσότερα δε εξ αυτών, ήτοι 5 ανάµεσα στα 10 µεγαλύτερα ξενοδοχεία, βρίσκονται συγκεντρωµένα στο Λας Βέγκας.
Τα µεγάλα ξενοδοχεία
Το µεγαλύτερο ξενοδοχείο του κόσµου είναι το First World µε 7.351 δωµάτια κατανεµηµένα σε 3 πύργους, βρίσκεται όσο και αν αυτό φαίνεται παράξενο στο Penang της Μαλαισίας. Κατέχει δε το ρεκόρ αυτό από το 2014, όταν ξεπέρασε µε µερικά δωµάτια παραπάνω το Νο 2 σήµερα το The Venetian.
The Venetian- Palazzo στο Λας Βέγκας κατασκευασµένο το 1999 µε 7.115 δωµάτια. Το ισόγειο που φιλοξενεί το τεράστιο καζίνο και δίνει την αίσθηση ότι είσαι στην Βενετία. Εξωτερικά η καµπανίλε, το µεγάλο κανάλι η γέφυρα Ριάλτο, όπου µπορείς να απολαύσεις βόλτες µε γόνδολες κλπ. Ανήκει στην εταιρία Vici.
Abraj στη Μέκκα βρίσκεται στην 3η θέση µε 6.000 δωµάτια. Το συγκεκριµένο ξενοδοχείο που ανήκει στην κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας, δέχεται αποκλειστικά µόνο µουσουλµάνους πελάτες, αφού βρίσκεται στην ιερή τους πόλη της Μέκκας και µάλιστα µόνο 300 µέτρα από το ιερό τζαµί. Είναι το υψηλότερο ξενοδοχείο στον κόσµο, µε 601 µέτρα και ένα από τα υψηλότερα κτίρια στον κόσµο, µε πρώτο το Burj Khalifa των 828 µέτρων.
Londoner στο Μακάο µε 6.000 δωµάτια και αυτό, χτισµένο το 2012 ανήκει στην εταιρία Las Vegas Sands, στην οποία επίσης ανήκουν το Venetian Macao, το Marina Sands στη Σιγκαπούρη κλπ. Γεµίζει από Κινέζους τουρίστες που έχουν ιδιαίτερη αγάπη στον τζόγο.
MGM Grant στο Λας Βέγκας µε 5.044 δωµάτια. Θυµίζει Χόλυγουντ µε 3 θέατρα και 66 στρέµµατα πισίνες. Ανήκει στην εταιρία Vici όπως και το Louxor και αυτό στην ίδια πόλη που βρίσκεται στην 10η θέση, µε 4.407 δωµάτια, χτισµένο σαν πυραµίδα µε θεµατολογία από την αρχαία Αίγυπτο.
Izmailovo στην Μόσχα µε 5.000 δωµάτια βρίσκεται στην 6η θέση και είναι µακρά το µεγαλύτερο ξενοδοχείο της Ευρώπης. Αποτελείται από 4 πτέρυγες. Χτισµένο το 1980, την χρονιά που η Μόσχα φιλοξένησε τους Ολυµπιακούς Αγώνες. Ήταν η εποχή του ιδιότυπου ανταγωνισµού όπου η ΕΣΣ∆ συναγωνίζονταν τις ΗΠΑ ( Λας Βέγκας ), για το ποιος θα έχει το µεγαλύτερο ξενοδοχείο στον κόσµο. Το Rocijia στην Μόσχα που σήµερα έχει κατεδαφιστεί και σ αυτό είχαν µείνει διασηµότητες, κράτησε τον τίτλο του Νο 1 στον κόσµο από το 1967 έως το 1980 µέχρι που κατασκευάστηκε το Izmailovo στην οµώνυµη περιοχή της Μόσχας, για να κρατήσει και αυτό µε την σειρά τον τίτλο µέχρι το 1993, χρονιά που ολοκληρώθηκε το MGM Grant.
Wynn στο Λας Βέγκας µε 4.748 δωµάτια, Ιαπωνική επένδυση που στοίχισε 2,7 δις $ το 2005, διεκδικεί τον τίτλο του ποιο ακριβού ξενοδοχείου σε κόστος κατασκευής ανά δωµάτιο. Έχει 4 γήπεδα γκολφ, ένα τεχνητό βουνό και ένα καταρράκτη ύψους 5 ορόφων.
Πέρα από τα ανωτέρω, αξίζει να αναφερθούν και ορισµένα άλλα που βρίσκονται µέσα στην 20αδα (όπου το Λας Βέγκας κυριαρχεί πάλι µε 12 ξενοδοχεία ανάµεσα στα 20).
Caesars Palace µε 3.960 δωµάτια και 26 εστιατόρια, χτισµένο το 1966, από τα ποιο εµβληµατικά, θυµίζει αρχαία Ρώµη, 6µετρο άγαλµα του Αυγούστου, καθώς και της Νίκης της Σαµοθράκης, της Αφροδίτης της Μήλου. Η Απία οδός που οδηγεί στη κυρία είσοδο, µε κυπαρίσσια και αρχαίο Ελληνικά αγάλµατα δεξιά και αριστερά. Στις αίθουσες µε τα ονόµατα του Αυγούστου, του Ιουλίου, του Νέρωνα, της Κλεοπάτρας (όπου οι γκαρσόνες είναι µαύρες ) το προσωπικό µε αρχαιοελληνικούς χιτώνες. Καθ ένας πελάτης πρέπει να αισθάνεται όπως ένας Καίσαρας σύµφωνα µε το σλόγκαν του καζίνου – ξενοδοχείου. Στα εγκαίνια καταναλώθηκαν 2 τόνοι φιλέτα µινιόν και 50.000 σαµπάνιες. Στο αµφιθέατρο του, το Colosseum χωρητικότητας 4.300 θέσεων, έχουν εµφανιστεί κατά καιρούς ονόµατα όπως Frank Sinatra, Sammy Davis, Dean Martin, Celine Dion, Tina Turner, Lisa Minelli, Diana Ross, Sting ….αλλά και αγώνες µπόξ, µε τον Μωχάµετ Άλι και άλλους θρύλους του αθλήµατος .
Flamingo. Το ιστορικό ξενοδοχείο που έχτισε το 1946 µε λεφτά της Μαφίας ο Bugsy Siegel (γυρίστηκε πρόσφατα και ταινία), έγινε χάρις στην πολυτέλεια του η αφετηρία για να δηµιουργηθεί το σηµερινό Λας Βέγκας, η πόλη που ποτέ δεν κοιµάται. Την δεκαετία του 1950 µε τις δοκιµές ατοµικών βοµβών στην έρηµο της Νεβάδα µόλις 100 χιλιόµετρα µακρυά, προσέλκυε ατοµικό τουρισµό, όπου από την οροφή µε ειδικά γυαλιά παρατηρούσαν το µανιτάρι της έκρηξης. Σήµερα µε τις επεκτάσεις διαθέτει 3.460 δωµάτια σε 28 ορόφους ενώ µέχρι το 2001 λειτουργούσε ως Flamingο Hilton.
Mirage Χτισµένο το 1989 µε κόστος 1,7 δις $ το ποιο ακριβό στην εποχή του. Έχει ένα τεχνητό ηφαίστειο που εκρήγνυται κάθε µια ώρα, ένα τροπικό δάσος µε µια άσπρη τίγρη, ένα ενυδρείο 800 τόννων νερού κλπ
Trump tower Με 1.282 διαµερίσµατα τα περισσότερα ως time sharing, µε 64 ορόφους και 190 µέτρα είναι το ψηλότερο κτίριο τους Λας Βέγκας και της Νεβάδας. Ξεχωρίζει µε το χρυσαφί χρώµα του.
Εκτός Λας Βέγκας αξίζει να αναφερθεί το Paradise µε 3.805 δωµάτια στο Νασάου στις Μπαχάµες, για την πολυτέλεια του και το τροπικό του περιβάλλον, κτισµένο πάνω σε ιδιόκτητο νησάκι. Στις παραλίες του µπορεί κάποιος να κολυµπήσει µε δελφίνια, καρχαρίες και γιγάντια σαλάχια. Παλαιότερα ανήκε στον όµιλο Τράµπ, τώρα έχει περάσει στον όµιλο Μarriot.
Η χώρα µας το 2027 µε την ολοκλήρωση του Hard Rock International ύψους 195 µέτρων που θα διαθέτει 1.100 δωµάτια στο χώρο του παλιού αεροδροµίου στο Ελληνικό, θα πλησιάσει την πρώτη δεκάδα της Ευρώπης καθώς την 10η θέση καταλαµβάνει το Εstrel στο Βερολίνο.
Τα περισσότερα από τα µεγάλα ξενοδοχεία που αναφέρθηκαν, λειτουργούν ως καζίνα µε τεράστιες θεµατικές αίθουσες στα ισόγεια τους και µε τα χιλιάδες δωµάτια στους ορόφους.
Η εκµετάλλευση τους γίνεται από µεγάλες εταιρίες, εισηγµένες στο χρηµατιστήριο της Νέας Υόρκης, µε τζίρο δεκάδες δις $ που απασχολούν δεκάδες χιλιάδες εργαζόµενους, και δεν είναι πλέον οικογενειακές, όπως η πρώτη εταιρία που δηµιούργησε το 1919 ο Conrand Hilton, της γνωστής αλυσίδας ξενοδοχείων.
Συµπέρασµα
Σκοπός των αναγραφοµένων δεν είναι η εξύµνηση των µεγάλων ξενοδοχειακών συγκροτηµάτων, αλλά η προβολή της ανεπάρκειας Πολιτείας και Τοπικής αυτοδιοίκησης στον Τόπο µας, όσον αφορά την πρόβλεψη και τον µακροχρόνιο σχεδιασµό των ∆ηµόσιων Υποδοµών, σε αντίθεση µε άλλες ανεπτυγµένες χώρες. Χειρότερο δε εξ αυτών όλων, η αδυναµία επέκτασης πολεοδοµικών σχεδίων, µε αποτέλεσµα τη βάναυση κακοποίηση και καταστροφή του περιβάλλοντος από την αυθαίρετη δόµηση.
Άλλωστε η οικοδόµηση των µεγάλων αυτών ξενοδοχείων που αναφέρθηκαν, στηρίζεται στην προσπάθεια του ανθρώπου να δηµιουργήσει σύγχρονους πύργους της Βαβέλ, σπαταλώντας πολύτιµους γήινους πόρους, για τον εντυπωσιασµό και την προσέλκυση πελατών. Επίσης προσβλέπει στην µαταιοδοξία χιλιάδων ανθρώπων, να ζήσουν την ψευδαίσθηση της κοινωνικής καταξίωσης και του όνειρου του εύκολου πλουτισµού, που συνήθως αποβαίνει αυτοκαταστροφική.
*Ο Ηλίας Σταµατόπουλος είναι οικονοµολόγος MSc
