Αγαπητοί αναγνώστες,
Χριστός Ανέστη – χρόνια πολλά!
Σιγά – σιγά φτάνουμε στα τέλη του Μάη -συν Θεώ- και στη μέση της Πεντηκοστής, αφού αξιωθήκαμε ήδη από προχθές (25/5) να εορτάσουμε τη Μεσοπεντηκοστή!
Φτάσαμε, επίσης αισίως και στο τέλος των φετινών εορτασμών της 75ης επετείου της Μάχης της Κρήτης, με τις προγραμματισμένες σωστά και αντιπροσωπευτικά τιμητικές εκδηλώσεις, τις οποίες οργάνωσαν με επιτυχία οι Αρχές του τόπου μας: Αντιπεριφέρεια Χανίων, Δήμος Χανίων και λοιποί Δήμοι του Νομού μας και βέβαια η Εκκλησία μας, η Πολιτεία μας, ο Στρατός και η Αστυνομία μας, οι πολιτιστικοί φορείς και το ανθρώπινο δυναμικό μας, στο σύνολό του.
Οι ευχές και τα συγχαρητήριά μας προς όλους, ολόθερμα· και του χρόνου με υγεία!
Στον απόηχο όλων αυτών των τόσο επιβεβλημένων και περιεκτικών εορτασμών η στήλη μας υπενθυμίζει στους αναγνώστες της ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα αντιπροσωπευτικού λογοτεχνικού κειμένου της Ελλης Αλεξίου, από το έργο της: “Για να γίνει μεγάλος” (Αθήνα, 1966), το οποίο αναφέρεται στην πρώτη μέρα της περιοδείας “της Κεντρικής Επιτροπής Διαπιστώσεως των Ωμοτήτων στην Κρήτη”, από τους Γερμανούς, 1941-45. Φτάνει η Επιτροπή (Κακριδής, Καζαντζάκης, Καλιτσουνάκης και Κουτουλάκης), στην Κάντανο, αρχές Ιουλίου 1945, για ν’ αρχίσει η καταγραφή.
Η Ελλη Αλεξίου αθανατίζει:
«…Μαρτυρικός χώρος που επισκεφτήκαμε πρώτο ήταν η Κάντανος. Τόσο τον αναστάτωσε τον Καζαντζάκη, που το βράδυ δεν του ’κανε όρεξη να φάει. Ιδιαίτερα του ’καμε εντύπωση η πρώτη ξύλινη επιγραφή που φτιάξανε οι Γερμανοί, που με κατάλληλο τρόπο μπόρεσα να την ξετρυπώσω και να τη φωτογραφήσω και όπου αναφέρεται, πως για την εξόντωση των αλεξιπτωτιστών, λάβανε μέρος γυναίκες και άντρες. Στην άλλη, την πέτρινη, που στήσανε αργότερα, δε κάμανε λόγο για τις γυναίκες…
Επιστρέφοντας από Κάντανο, στο δρόμο, προς Κακόπετρο, είδαμε στο πλάι του δρόμου να στέκει ένας χωρικός, να κρατεί ορθό ένα δοκάρι και να μάσε κάνει νόημα να σταματήσουμε. Αμα πλησίασε το αυτοκίνητο, έριξε το δοκάρι και σταμάτησε αναγκαστικά το αυτοκίνητο.
– Ηρθετε, λέει, να καταγράψετε για το αίμα που χύθηκε… έχετε κ’ επαέ να σημειώσετε κατιτίς…
– Τι;
– Τέσσερις γυιούς μού σκοτώσανε… Οι δυο τελευταίοι ήσανε δίδυμα…
– Πώς σε λένε;
– Δεσποτάκη… μα επειδή είστε κουρασμένοι, περάσετε κι από το σπίτι να πάρετε ένα νερό…
Το σπίτι του ήταν εκεί δίπλα σε μιαν κατηφοριά. Μπαίνομε μέσα, τι να δούμε, ένα τραπέζι, μ’ όλα του Θεού τα καλά και στη γωνιά μια γυναίκα μαυροφορεμένη μ’ ένα κοριτσάκι μικρό στην ποδιά της να κάθεται να κλαίει…
– Είντα ’ναι δα τουτανά; είντα κλαις; Οι αθρώποι δεν ήρθανε για να τωσε χαλάσεις την καρδιά ντως. Ελευτερωθήκαμε, για όχι; Εξέχασές το; Ετσά ’ναι η λευτεριά· σε μας ήλαχε να δώσωμε τα παιδιά μας… άλλος τα σπίθια ντου, άλλος ήδωκε τα λιόφυτά ντου… πως σου πόμεινε μόνο η κοπελιά, εγώ θα σου κάμω κι άλλους γυιούς…
Εκεί είδα τον Καζαντζάκη να κλαίει. Μέσα στ’ αυτοκίνητο μάς ήλεγε κι ήκλαιγε ακόμη, είδετε; αυτή είναι η κρητική ψυχή, την ελευτερία την έχει θρησκεία… Ενας τέτοιος λαός υποδουλώνεται ποτές;
Η φωτογραφία της Αγιάς έγινε την άλλη μέρα. Κ’ εκεί του ’καμε εντύπωση κι όλο σημείωνε, να ξέρει μέσα στις καλαμποκιές, στις ρίζες τους, τα κρητικά κόκκαλα… Είδαμε ανοιχτό τάφο με μισολυωμένο το μάρτυρα, καθιστό… τους τουφεκίζανε κι αμέσως τους παραχώνανε και θωρούσανε, λέει, οι χωριάτες το χώμα που τους σκεπάζανε, πολλές φορές να μετακουνιέται… ζωντανοί ήσαν ακόμη οι πατριώτες… κ’ ευτύς βάνανε τους χωριάτες και κάνανε από πάνω χωράφι και φυτεύανε καλαμπόκια.
Στη φωτογραφία, που ο Νίκος είναι με τις γυναίκες και κουβεντιάζει, είναι στο χωριό Φουρνέ Κυδωνίας Χανίων, στο “Πορτοκαλοχωριό”, γιατί γεμίζει κάθε χρόνο με πορτοκάλια και η γριά διηγάται στον Καζαντζάκη για την κόρη της, που στέκει δίπλα της, την Κατίνα Λεβεντάκη, που αφόπλισε ένα Γερμανό που πήγαινε να τη βιάσει και ύστερα βγήκε στο βουνό και γλύτωσε…
Στο Καστέλι Κισάμου εκτελέσανε πολλές γυναίκες, στη Μαλάθυρο και το βράδυ μας φιλοξένησε ο επίσκοπος Κισάμου και Σελίνου Ευδόκιμος Συγγελάκης. Εκεί τους έβγαλα τη φωτογραφία του Καζαντζάκη και του Κακριδή με τον Επίσκοπο στη μέση. Σ’ όλους τους χώρους των μαρτυρίων πήρα φωτογραφίες… Στον κορμό, που δένανε τους ήρωες και τους τουφεκίζανε κ’ είναι γεμάτος σημάδια…».
(σ. 257 – 259)
Το παράθεμα κλείνει με την προτροπή της στήλης: Οι αναγνώστες μας να διαβάσουν “την Εκθεση της Κεντρικής Επιτροπής διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη”, Ηράκλειο, 1983, σχ. 8ο μικρό, σ. 120 + φωτ. υλικό και να επισκεφθούν, χωρίς αναβολή (κλείνει 5.6.2016) την Εκθεση των φωτογραφιών του Κ. Κουτουλάκη, του 1945, που λειτουργεί στο ισόγειο του Κ.Α.Μ. (Σαντριβάνι), με τον τίτλο: “…εμείς ξέρουμε ότι γράφαμε Ιστορία”. Προσφορά Δήμου Μαλεβιζίου στην πόλη μας, η πολύτιμη αυτή έκθεση (από 16/5 μέχρι 5.6.2016). Συνδιοργανωτές της: Η Περιφέρεια Κρήτης, ο Δήμος Χανίων, ο Δήμος Μαλεβιζίου, η Κ.Ε.Π.ΠΕ.ΔΗ.Χ. – Κ.Α.Μ.
*** * ***
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΟΡΟΣΗΜΑ
Σήμερα (27/5) στις 6 μ.μ. στο Πολιτιστικό Κέντρο της Ι.Μ.Κ.Α. της πόλης μας, διοργανώνεται από την εκκλησιαστική μας Αρχή (Μητρόπολη) ανοικτή ενημέρωση, συμπροβληματισμός και διάλογος, σχετικά με τη σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου Ορθοδόξου Εκκλησίας (δες και: “Χανιώτικα νέα” της 24/5, σ. 9).
Εχουν κληθεί οι έγκυροι και καταξιωμένοι ομιλητές: Αρχιμ. π. Βασίλειος Γοντικάκης, Προηγούμενος της Ι.Μ. Ιβήρων, Αγ. Ορους, ο καθηγητής του Α.Π. Θεσ/νίκης κ. Ανέστης Κεσελόπουλος και ο κ. Κων/νος Ζορμπάς, γεν. δ/ντής της Ο.Α.Κ., στους χώρους της οποίας θα διεξαχθεί από 16 – 26 Ιουνίου, η Πανορθόδοξος Σύνοδος!
Χρέος μας, να παρακολουθήσουμε με τη δέουσα προσοχή, την προγραμματισμένη, ως άνω ενημέρωση!
*** * ***
Να θυμίσουμε στους αναγνώστες μας, σε συνέχεια των όσων γράψαμε στα προηγούμενα πνευματικά γεγονότα (της 20/5, σ. 36) ότι: μετά την επάξια αναγόρευση του συντοπίτη μας, διακεκριμένου ομοτ. καθηγητή του Πανεπιστημίου του Graz κ. Γρηγ. Λαρεντζάκη, σε επίτιμο δ/ρα του Τμ. Θεολογίας του Αριστοτελείου Παν. Θεσ/νίκης, την Παρασκευή 20/5, στην αίθουσα τελετών του Α.Π.Θ., ο τιμηθείς κ. Λαρεντζάκης μίλησε με θέμα: “Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος: Το μήνυμά της για τη σύγχρονη κρίση” και όπως μας τηλεφώνησαν Κρήτες που παρευρέθηκαν, κατενθουσίασε το εκλεκτό και πολυπληθές -πέραν των Πανεπιστημιακών Αρχών- ακροατήριό του!
Η στήλη μας τον συγχαίρει εγκάρδια!
*** * ***
Δεν μπορούμε όμως, έστω και κλείνοντας τα σημερινά μας, να μην αναφερθούμε, με δυο γραμμές, για τη συγκλονιστική μεθαυριανή ημερομηνία της 29ης Μαΐου. Πολλές χρονιές στο παρελθόν, ομιλητής, δεν γίνεται να μην μνησθώ -και μαζί μου κι εσείς: τη μαύρη 29η Μαΐου 1453, επέτειο 563η της Άλωσης της Πόλης, σήμερα. Η γενναία απάντηση του Κων/νου του ΙΑ’ στον Πορθητή Μωάμεθ: “Το την Πόλιν σοι δούναι, ουκ εμόν εστί, ουδ’ άλλου των κατοικούντων εν αυτή, κοινή γαρ γνώμη πάντες, αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών!”, τους Κρήτες υπερασπιστές των Πύργων και βέβαια τα όνειρα των Πανελλήνων: “πάλι με χρόνους και καιρούς!..”.
*** * ***
Εδώ όμως φτάσαμε στο τέλος· τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη βδομάδα· ως τότε γεια σας και καλό Σαββατοκύριακο με υγεία!
