» Νέοι προορισµοί και συνδέσεις το 2025
» Στοιχεία έρευνας Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης
Νέους προορισµούς και συνδέσεις µε σηµαντικές ευρωπαϊκές πόλεις φέρνει το 2025 για τον ∆ιεθνή Αερολιµένα Χανίων «∆ασκαλογιάννης», σύµφωνα µε την ετήσια έρευνα του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης, που πραγµατοποιείται υπό τη σύνταξη και επιστηµονική επιµέλεια του ∆ηµήτρη Ζοπουνίδη, ερευνητή του Πολυτεχνείου Κρήτης και ιδρυτή του εγχειρήµατος aviationlife.gr.
Αφίξεις Αεροσκαφών και Εθνικότητες
Οι πρώτες 10 χώρες όσον αφορά τις συνολικές αφίξεις και αναχωρήσεις αεροσκαφών κατά την περίοδο από τον Απρίλιο έως και τον Ιούλιο του 2025, παρουσιάζονται στο παρακάτω γράφηµα.
Γράφηµα Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης
Σηµειώνεται ότι τα ποσοστά, προέκυψαν από σύνολο 8,548 αφίξεων αεροσκαφών από τις παραπάνω 10 χώρες για το συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα.
Το Ηνωµένο Βασίλειο κατέλαβε την πρώτη θέση, ενώ η Γερµανία, η ∆ανία, η Νορβηγία και η Πολωνία ήταν στην κορυφαία πεντάδα, σταθερά όλους τους αναφερόµενους µήνες, µε µικρές διαφοροποιήσεις µεταξύ τους. Την δεκάδα συµπλήρωσαν η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Αυστρία, όπως και τα προηγούµενα έτη που πραγµατοποιείται η ανάλυση των αεροπορικών δεδοµένων, γεγονός που δείχνει πως διαµορφώνεται µία σταθερότητα στην κορυφαία δεκάδα. Ενίοτε, την δεκάδα συµπληρώνει και το Βέλγιο.
Κορυφαίοι Χειριστές και Συνδέσεις του Αερολιµένα Χανίων
Η κορυφαία εντεκάδα χειριστών (αεροπορικών εταιρειών) του αερολιµένα Χανίων, για τους έως τώρα µήνες που διεξάγεται η έρευνα, διαµορφώνεται ως εξής.
•Ryanair Group (Ryanair DAC, Lauda Europe, Buzz, Malta Air)
•SAS Scandinavian Airlines
EasyJet
•TUI Group (TUI Airways UK, TUI fly Deutschland, TUI fly Belgium)
•Condor
•Jet2.com
•AEGEAN Group (AEGEAN, Olympic Air)
•Sunclass Airlines
•Transavia
•Jet Time
•Norwegian
Γράφηµα Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης
Η εντεκάδα που προέκυψε από τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης, αντικατοπτρίζει την πραγµατικότητα καθώς συµφωνεί κατά 90% µε την κορυφαία δεκάδα χειριστών (το αναφερόµενο διάστηµα µελέτης) βάσει των στοιχείων της διαχειρίστριας εταιρείας του αερολιµένα Χανίων (Fraport Greece).
Όπως προκύπτει από την παραπάνω κατάταξη, η κορυφαία δεκάδα απαρτίζεται από τα παρακάτω είδη αεροµεταφορέων:
3 αεροπορικές εταιρείες χαµηλού κόστους (Low – Cost Carriers – LCC): Ryanair, easyJet, Transavia, Norwegian
3 αεροπορικές εταιρείες Full – Service Carriers (FSC): SAS Scandinavian Airlines, Condor, AEGEAN Group
3 αεροπορικές εταιρείες ταξιδιών αναψυχής (leisure): TUI Group, Sunclass Airlines, Jet Time
1 υβριδική αεροπορική εταιρεία (αναψυχής και χαµηλού κόστους): Jet2.com
Με τα έως τώρα δεδοµένα για το 2025, οι αεροπορικές τάσεις παραµένουν παρόµοιες µε αυτές των προηγούµενων ετών, µε σηµαντική παρουσία αεροπορικών εταιρειών χαµηλού κόστους και παραδοσιακών αεροµεταφορέων. Στις αεροπορικές εταιρείες χαµηλού κόστους (LCC), οι Ryanair και η easyJet διατηρούν την ηγετική τους θέση, µε την Norwegian να υποχωρεί ελαφρώς. Στις legacy – flag αεροπορικές εταιρείες, η SAS και η Condor συνεχίζουν να αποτελούν κύριες επιλογές, µε την AEGEAN να µειώνει ελάχιστα τα ποσοστά της σε σχέση µε τα προηγούµενα έτη. Πάραυτα, αναµένεται η ολοκλήρωση της περιόδου για να αποτυπωθούν τα πλήρη ποσοστά.
Στις αεροπορικές εταιρείες ταξιδιών αναψυχής βρίσκονται η TUI, η Sunclass Airlines καθώς και η Jet Time, ενώ η Jet2.com συνδυάζει χαρακτηριστικά χαµηλού κόστους και υπηρεσιών αναψυχής, προσφέροντας µια ευέλικτη προσέγγιση στις υπηρεσίες της. Η κατηγορία αυτή, παρότι δεν ήταν τόσο εµφανής το 2023 και το 2024, παίζει σηµαντικό ρόλο το 2025, προσφέροντας µια ενδιάµεση επιλογή ανάµεσα στις πλήρεις και οικονοµικές υπηρεσίες.
Ryanair
Η Ryanair παραµένει το 2025 η κορυφαία αεροπορική εταιρεία στον αερολιµένα Χανίων, διατηρώντας την πρώτη θέση µε 36 διεθνείς προορισµούς, αριθµό ίδιο µε το 2023 και αυξηµένο σε σχέση µε το 2024. Παράλληλα, σε σύγκριση µε το 2021 όπου εξυπηρετούσε 41 προορισµούς, διαφαίνεται µια ήπια τάση µείωσης δροµολογίων τα τελευταία χρόνια.
Στο φετινό πρόγραµµα περιλαµβάνονται σηµαντικές επιστροφές, όπως το Τελ Αβίβ, που είχε διακοπεί το 2024, αλλά και νέα δροµολόγια, όπως το Μπόρνµουθ στη Μεγάλη Βρετανία. Αντίθετα, το δροµολόγιο προς το Βερολίνο (BER) διεκόπη, καθώς η Ryanair µείωσε κατά 20% τη χωρητικότητά της στη γερµανική πρωτεύουσα λόγω υψηλών χρεώσεων πρόσβασης.
Αξιοσηµείωτη είναι και η µεταβίβαση slots στο Μπρίστολ καθώς µετά την αποχώρηση της Ryanair, τα ανέλαβε η Jet2.com, η οποία ξεκίνησε να εκτελεί απευθείας πτήσεις προς τα Χανιά, καλύπτοντας τη ζήτηση της συγκεκριµένης αγοράς.
Με τα νέα δεδοµένα, η Ryanair εξακολουθεί να αποτελεί τον πιο σηµαντικό αεροµεταφορέα για τα Χανιά, µε ισχυρή παρουσία στις βασικές αγορές του εξωτερικού και καθοριστικό ρόλο στη διαµόρφωση της αεροπορικής συνδεσιµότητας της Κρήτης.
EasyJet
Η easyJet διατήρησε και φέτος ισχυρή παρουσία στα Χανιά, συνδέοντας τον αερολιµένα µε δηµοφιλείς ευρωπαϊκούς προορισµούς, όπως το Λονδίνο Γκάτγουικ και Λούτον, το Μιλάνο Μαλπένσα, τη Γενεύη, τη Νίκαια, τη Γλασκώβη, τη Λυών και το Μπρίστολ. Στο θερινό πρόγραµµα διατηρήθηκαν από το 2024 το Άµστερνταµ και η Βασιλεία, ενώ η Μασσαλία, που είχε διακοπεί πέρσι, επανήλθε το 2025.
Ιδιαίτερη σηµασία έχει η συνέχιση ορισµένων συνδέσεων που εγκαινιάστηκαν το 2022, όπως η Γενεύη και η Γλασκώβη, οι οποίες επεκτάθηκαν το 2024 µέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Συνολικά, η εταιρεία κατέγραψε αύξηση 15% στις αφίξεις σε σχέση µε το προηγούµενο έτος, επιβεβαιώνοντας τη δυναµική της στην αγορά.
Παράλληλα, το Παρίσι Σαρλ Ντε Γκωλ (CDG) δεν εξυπηρετείται πλέον απευθείας, µε την easyJet να έχει πραγµατοποιήσει πτήσεις µόνο τον Αύγουστο του 2021. Ωστόσο, η εταιρεία εξακολουθεί να αποτελεί τον µοναδικό αεροµεταφορέα που συνδέει τα Χανιά µε σηµαντικές αγορές, όπως το Μιλάνο Μαλπένσα, η Βασιλεία, η Γενεύη, η Γλασκώβη και η Νίκαια.
Οι εξελίξεις αυτές αποτυπώνουν τον καθοριστικό ρόλο της easyJet στην ενίσχυση της αεροπορικής συνδεσιµότητας των Χανίων µε την Ευρώπη.
SAS Scandinavian Airlines
Η SAS, εθνικός αεροµεταφορέας της Σουηδίας, της Νορβηγίας και της ∆ανίας, διατηρεί και φέτος τη θέση της ως µία από τις κορυφαίες αεροπορικές εταιρείες που εξυπηρετούν τον αερολιµένα Χανίων. Η εταιρεία συνδύασε προγραµµατισµένες πτήσεις και τσάρτερ µέσω της SAS Charter, καλύπτοντας µεγάλο µέρος της σκανδιναβικής αγοράς.
Το φετινό πρόγραµµα περιλάµβανε δηµοφιλείς προορισµούς όπως η Κοπεγχάγη, το Όσλο και η Στοκχόλµη, αλλά και µικρότερες πόλεις, αποδεικνύοντας τη στρατηγική της SAS να διατηρεί ευρεία γεωγραφική κάλυψη. Η ισχυρή παρουσία της εταιρείας ενισχύει περαιτέρω τη δυναµική της Κρήτης ως αγαπηµένου προορισµού για τους Σκανδιναβούς ταξιδιώτες.
Σηµαντική εξέλιξη αποτέλεσε η µετάβαση της SAS από τη Star Alliance στη SkyTeam, κίνηση που ενίσχυσε την ανταγωνιστικότητά της και προσέφερε νέες επιλογές συνδεσιµότητας και υπηρεσίες στους επιβάτες της.
Με την ευρεία της δραστηριότητα, η SAS παραµένει ένας από τους βασικούς αεροµεταφορείς που συµβάλλουν στη σύνδεση της Κρήτης µε τις βόρειες ευρωπαϊκές αγορές.
TUI Group
Η TUI, κορυφαίος όµιλος ταξιδιωτικών υπηρεσιών, συνέχισε και φέτος να ενισχύει τη συνδεσιµότητα των Χανίων µε την Ευρώπη. Το δίκτυό της κάλυψε προορισµούς της κεντρικής Ευρώπης (Βρυξέλλες, Οστένδη), της βόρειας Ευρώπης (Σκανδιναβία), καθώς και του Ηνωµένου Βασιλείου, µε απευθείας πτήσεις προς Λονδίνο Γκάτγουικ, Μπέρµιγχαµ, Μάντσεστερ και Ντόνκαστερ.
Με τις συνδέσεις αυτές, η TUI διατηρεί τον ρόλο της ως ένας από τους σηµαντικότερους αεροµεταφορείς αναψυχής που συµβάλλουν στην προσέλκυση Ευρωπαίων τουριστών στην Κρήτη. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το 2024 δεν εξυπηρετήθηκε το Άµστερνταµ, σε αντίθεση µε το 2023, γεγονός που δείχνει την προσαρµογή του δικτύου της εταιρείας στις τάσεις της αγοράς.
Η σταθερή παρουσία της TUI στον αερολιµένα «∆ασκαλογιάννης» υπογραµµίζει τη στρατηγική σηµασία των Χανίων στον ευρωπαϊκό χάρτη του τουρισµού αναψυχής.
Όσον αφορά τις υπόλοιπες αεροπορικές εταιρείες της κορυφαίας δεκάδας, µερικές χρήσιµες παρατηρήσεις είναι οι παρακάτω:
Jettime: Η δανέζικη Jettime επέκτεινε το δίκτυό της από πέρσι µε περισσότερους από 15 προορισµούς, εντάσσοντας νέες συνδέσεις όπως η Στοκχόλµη, το Μάλµε και το Γιένσεπινγκ. Παράλληλα, σε ορισµένους αερολιµένες αποτέλεσε τον µοναδικό αεροµεταφορέα που εξυπηρετούσε τα Χανιά, επιβεβαιώνοντας τη στρατηγική της επέκτασης.
AEGEAN Airlines: Η ελληνική εταιρεία διατήρησε τη συνδεσιµότητα των Χανίων µε χώρες της κεντρικής, βόρειας και ανατολικής Ευρώπης, κυρίως µέσω πτήσεων τσάρτερ. Επίσης, προσέθεσε στις διαδροµές της την Λισαβόνα (τσάρτερ). Νέες γραµµές από πέρσι ήταν το Κουόπιο, το Στάβανγκερ και το Βρότσλαβ, ενώ διαδροµές όπως το Τελ Αβίβ και η Κοπεγχάγη δεν συνεχίστηκαν. Η AEGEAN παραµένει σταθερός παίκτης σε Σκανδιναβία και Ανατολική Ευρώπη.
Norwegian: Η νορβηγική εταιρεία συνέχισε να συνδέει τα Χανιά µε τη Σκανδιναβία και τη βόρεια Ευρώπη, µε πτήσεις από Στοκχόλµη, Κοπεγχάγη, Όσλο και Ελσίνκι. Ωστόσο, η σύνδεση µε τη Λουλέα, που υπήρχε το 2023, δεν επαναλήφθηκε.
Sunclass Airlines: Η Sunclass διατήρησε τις παραδοσιακές σκανδιναβικές συνδέσεις της.
Condor: Η γερµανική Condor συνέχισε να συνδέει τα Χανιά µε βασικούς αερολιµένες της Γερµανίας (Ντίσελντορφ, Φρανκφούρτη, Μόναχο). Αντίθετα, η Λειψία, που ήταν στο δίκτυό της µέχρι και το 2023, δεν εξυπηρετήθηκε ούτε το 2024, ούτε φέτος, δείχνοντας πιθανές στρατηγικές προσαρµογές. Το συγκεκριµένο δροµολόγιο εξυπηρετείται πλέον από την Marabu (θυγατρική του οµίλου Lufthansa).
Jet2.com: Ο βρετανικός αεροµεταφορέας ενίσχυσε περαιτέρω την παρουσία του στα Χανιά, εξυπηρετώντας προορισµούς όπως Μπέρµιγχαµ, Μπρίστολ, Λιντς Μπράντφορντ, Νιούκαστλ και Λονδίνο Στάνστεντ, επιβεβαιώνοντας τη σηµασία της Κρήτης για την αγορά του Ηνωµένου Βασιλείου.
Από το 2024 στις Προοπτικές του 2025
Το 2024 η εικόνα των αεροπορικών συνδέσεων στα Χανιά χαρακτηρίστηκε από την έντονη παρουσία της Ryanair, καθώς και από την ενίσχυση της SAS Scandinavian Airlines και της easyJet, που διαµόρφωσαν ένα σταθερό και πολυδιάστατο µίγµα αγορών. Το 2025, ωστόσο, οι ισορροπίες αλλάζουν. Η Ryanair µέχρι στιγµής, δεν αγγίζει το συνολικό ποσοστό που κατείχε το 2025, και αυτό είναι λογικό διότι η παρούσα αναφορά αφορά τα πρώτα αποτελέσµατα της έρευνας. Αντίθετα, η SAS ανεβάζει το µερίδιό της, επιβεβαιώνοντας τη δυναµική της σκανδιναβικής αγοράς, ενώ η easyJet διατηρείται σε ένα ικανοποιητικό ποσοστό, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της ως βασικού low-cost συνδέσµου µε τη Κεντρική και ∆υτική Ευρώπη. Σταθερή παραµένει και η παρουσία της TUI, ενισχύοντας τα οργανωµένα πακέτα, ενώ η Condor εισέρχεται για πρώτη φορά σε υψηλότερες θέσεις, προσθέτοντας γερµανική δυναµική.
Το 2025 ο αερολιµένας Χανίων εµπλουτίζει σηµαντικά το δίκτυο του µε νέα δροµολόγια που ανοίγουν αγορές και προσφέρουν νέες δυνατότητες συνδεσιµότητας. Η AEGEAN εισάγει δύο νέες συνδέσεις, προς Ρόδο και Μπρασόβ, ενισχύοντας τόσο την εσωτερική διασύνδεση µε την Ελλάδα όσο και την παρουσία της σε αναδυόµενες αγορές της Ρουµανίας. Η Ryanair προσθέτει το Μπόρνµουθ, διευρύνοντας το αποτύπωµά της στο Ηνωµένο Βασίλειο, ενώ η Marabu συνδέει τα Χανιά µε τη Λειψία, ενδυναµώνοντας την γερµανική αγορά. Η SKY Express εισέρχεται δυναµικά στην Κεντρική Ευρώπη µε νέα πτήση προς το Μπρνο, ενώ η Animawings ανοίγει µια ακόµη ρουµανική πύλη µε το Τιµισοάρα, επιβεβαιώνοντας τη σηµασία της συγκεκριµένης αγοράς. Τέλος, η easyJet Europe προσθέτει τη Νάντη (προορισµός που δεν εξυπηρετούνταν την τελευταία πενταετία από τα Χανιά), ενισχύοντας τη γαλλική παρουσία στο νησί. Οι νέες αυτές συνδέσεις αναµένεται να εµπλουτίσουν το τουριστικό προϊόν των Χανίων, να µειώσουν την εξάρτηση από παραδοσιακές αγορές και να δηµιουργήσουν νέες προοπτικές ανάπτυξης για την κρητική οικονοµία.
Η Προοπτική της Αξιοποίησης ∆εδοµένων, της Τεχνητής Νοηµοσύνης και της Πρόβλεψης στο Crete Aviation Observatory και στη Μελέτη Αεροπορικών Τάσεων
Το Παρατηρητήριο Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης (Crete Aviation Observatory – CAO) στοχεύει τα επόµενα χρόνια στην ενσωµάτωση τεχνολογιών Τεχνητής Νοηµοσύνης και Μηχανικής Μάθησης, για την ανάπτυξη εξελιγµένων εργαλείων πρόβλεψης (predictive tools) που θα ενισχύσουν περαιτέρω την ικανότητα ανάλυσης και στρατηγικής προετοιµασίας. Η σε βάθος µελέτη δεδοµένων επιβατών, εποχικότητας, συµπεριφορών ανά αεροπορική εταιρεία, αλλά και η διασύνδεσή τους µε εξωτερικές µεταβλητές (π.χ. µετεωρολογικά φαινόµενα, κοινωνικοοικονοµικοί δείκτες), συνιστούν τη βάση για τη δηµιουργία προγνωστικών µοντέλων (predictive models).
Παράλληλα, η αξιοποίηση ανάλυσης συναισθήµατος (Sentiment Analysis) µέσω Web και Text Analytics δύναται να ενισχύσει την κατανόηση της εµπειρίας των επιβατών και της εικόνας των αεροµεταφορέων, προσφέροντας ένα επιπλέον επίπεδο πληροφόρησης µε έµφαση στην ποιότητα και στην αντίληψη του κοινού.
Η Τεχνητή Νοηµοσύνη, σε συνδυασµό µε την ορθολογική αξιοποίηση των δεδοµένων, µπορεί να καταστήσει την Κρήτη πρότυπο αεροπορικής ανάλυσης σε περιφερειακό επίπεδο, ενισχύοντας τη θέση της στο ευρωπαϊκό τουριστικό και ερευνητικό οικοσύστηµα.
Η έρευνα
Το CAO συλλέγει και αναλύει δεδοµένα που αφορούν την αεροπορική κίνηση και τις αεροπορικές εταιρείες, µέσω ερωτηµατολογίων που συµπληρώνουν οι επιβάτες στις πύλες αναχώρησης του αερολιµένα. Η ετήσια µελέτη αποτελεί επιστηµονική πρωτοβουλία του ∆ηµήτρη Ζοπουνίδη, ερευνητή του Data Science Laboratory (DS Lab) του Πολυτεχνείου Κρήτης, ιδρυτή του εγχειρήµατος aviationlife.gr και του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης.
Το Παρατηρητήριο Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης επικεντρώνεται στην καταγραφή της πτητικής δραστηριότητας και της επιχειρησιακής λειτουργίας των αεροπορικών εταιρειών στον ∆ιεθνή Αερολιµένα Χανίων, παρέχοντας ετήσιες αναλύσεις και έρευνες σε ενδιαφερόµενους οργανισµούς και φορείς.
Η συνεργασία µε το Παρατηρητήριο Τουρισµού ∆υτικής Κρήτης και το Τµήµα ∆ιοίκησης και Οικονοµίας του Μεσογειακού Αγρονοµικού Ινστιτούτου Χανίων είναι κοµβική για την διεξαγωγή της µελέτης. Παράλληλα η συνεννόηση και η συνεργασία µε την Fraport Greece και το προσωπικό του αερολιµένα Χανίων είναι καθοριστική για την επιτυχή διεξαγωγή της έρευνας πεδίου.
Η φετινή έρευνα του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης παρουσιάζει µέσα από συστηµατική ανάλυση δεδοµένων τις κύριες τάσεις που διαµορφώνουν τις αεροπορικές συνδέσεις και τη διασύνδεση αυτών των τάσεων µε την δυναµική του τουρισµού στην Κρήτη. Στην παρούσα µελέτη υπάρχει εστίαση στην ανάδειξη συγκριτικών παρατηρήσεων και ποσοτικών και ποιοτικών συµπερασµάτων, χωρίς την αναλυτική παρουσίαση των εξειδικευµένων δεικτών και των τελικών συγκρίσεων µε τα προηγούµενα έτη, που αποτελούν µέρος της πλήρους µελέτης.
