Ένοπλες συρράξεις, πάνω απ’ όλες αυτές στο Σουδάν και στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς και φυσικές καταστροφές ώθησαν τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν αναγκαστεί να εκτοπιστούν στο εσωτερικό της χώρας τους (IDPs στα αγγλικά, PDI στα γαλλικά) σε επίπεδο άνευ κάθε ιστορικού προηγουμένου, στα 83,4 εκατομμύρια, στα τέλη του 2024, αποκαλύπτει ετήσια έκθεση η οποία δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα.
Ο αριθμός των εξαναγκαστικά εκτοπισμένων σημείωσε αλματώδη αύξηση (+50%) κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι ετών, υπογραμμίζουν το Παρατηρητήριο Εσωτερικού Εκτοπισμού (IDMC) και το Νορβηγικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (NRC) στην έκθεση, που δημοσιοποιούν από κοινού στη Γενεύη.
Ο αριθμός των εσωτερικά εκτοπισμένων, 83,4 εκατομμύρια άνθρωποι -είναι χονδρικά ίσος με όλο τον πληθυσνό της Γερμανίας- βρισκόταν στα 75,9 εκατομμύρια στα τέλη του 2023.
«Ο εσωτερικός εκτοπισμός καταγράφεται εκεί όπου διασταυρώνονται οι συρράξεις, η ανέχεια και η κλιματική αλλαγή, και πλήττει σκληρότερα τους πιο ευάλωτους», συνόψισε η Αλεξάντρα Μπίλακ, η διευθύντρια του IDMC, σε δελτίο Τύπου που συνοδεύει την έκθεση.
Αντίθετα με τους πρόσφυγες, που εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους για να εγκατασταθούν σε άλλα κράτη, οι εκτοπισμένοι αναγκάζονται να φύγουν αλλά παραμένουν στις χώρες τους.
Ο αριθμός των χωρών όπου καταγράφονται εσωτερικοί εξαναγκαστικοί εκτοπισμοί, είτε εξαιτίας ένοπλων συρράξεων ή φυσικών καταστροφών, τριπλασιάστηκε σε 15 χρόνια. Σχεδόν τα τρία τέταρτα των εκτοπισμένων εξαιτίας ένοπλων συγκρούσεων ζουν σε χώρες ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή.
Σχεδόν το 90% των εξαναγκαστικών εκτοπισμών οφείλονται σε βιαιότητες και ένοπλες συρράξεις: σε απόλυτους αριθμούς 73,5 εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυξήθηκαν κατά 80% από το 2018.
Οι λεγόμενες φυσικές καταστροφές υποχρέωσαν άλλους σχεδόν 10 εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, να εγκατασταθούν αλλού. Διπλασιάστηκαν μέσα σε πέντε χρόνια.
Στα τέλη του 2024, 10 χώρες μετρούσαν η καθεμιά πάνω από τρία εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους εξαιτίας πολέμων ή βιαιοτήτων.
Με 11,6 εκατομμύρια εκτοπισμένους, το Σουδάν σπάει κάθε ρεκόρ που έχει καταγραφεί ποτέ, σε οποιαδήποτε χώρα, τονίζεται στην έκθεση.
Σχεδόν όλος ο πληθυσμός της Λωρίδας της Γάζας είχε εκτοπιστεί στα τέλη του 2024, πριν καν από τους νέους μαζικούς εκτοπισμούς που προκάλεσε η επανέναρξη των βομβαρδισμών του Ισραήλ τη 18η Μαρτίου, όταν ο στρατός του έβαλε τέλος στην ανακωχή δυο μηνών.
Αντιμέτωποι με ακραία φαινόμενα όπως αυτά που βαφτίστηκαν Ελέν και Μίλτον κι οδήγησαν σε μαζικές εσπευσμένες απομακρύνσεις πολιτών, οι ΗΠΑ μετρούν 11 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους εξαιτίας φυσικών καταστροφών – σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου υποσυνόλου, υπογραμμίζεται στο κείμενο.
Μετεωρολογικά φαινόμενα, που συχνά επιδεινώνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής, προκάλεσαν το 99,5% των εξαναγκαστικών εκτοπισμών οφειλόμενων σε καταστροφές πέρυσι.
Συχνά, τα αίτια και οι συνέπειες των εκτοπισμών αυτών είναι φαινόμενα «αλληλένδετα, κάνοντας τις κρίσεις πιο περίπλοκες και παρατείνοντας τα δεινά των εκτοπισμένων», επισημαίνει η έκθεση.
Αυτοί οι εξαιρετικά ανησυχητικοί αριθμοί βλέπουν το φως της δημοσιότητας την ώρα που ανθρωπιστικές οργανώσεις σε παγκόσμια κλίμακα αντιμετωπίζουν ολοένα μεγαλύτερες δυσκολίες, εξαιτίας του παγώματος της αμερικανικής χρηματοδότησης με απόφαση της κυβέρνησης του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Πολλές από τις περικοπές πλήττουν τους εσωτερικά εκτοπισμένους, οι οποίοι γενικά προσελκύουν λιγότερη προσοχή από τους πρόσφυγες.
«Οι φετινοί αριθμοί θα όφειλαν να αποτελέσουν σήμα συναγερμού για την παγκόσμια αλληλεγγύη», τόνισε ο Γιαν Έγκελαντ, ο διευθυντής του NRC, κατά το δελτίο Τύπου.
«Κάθε φορά που κόβεται χρηματοδότηση, ακόμη ένας εκτοπισμένος χάνει την πρόσβαση σε τροφή, φάρμακα, στην ασφάλεια, και χάνει κάθε ελπίδα», προειδοποίησε.
Η απουσία προόδου στον αγώνα εναντίον των εκτοπισμών σε παγκόσμια κλίμακα είναι αποτυχία από πολιτική άποψη και «ηθική κηλίδα για την ανθρωπότητα», πρόσθεσε.
