Όταν εµείς… κοιµόµαστε, εκείνοι εργάζονται. Ο λόγος για επαγγελµατίες, η δουλειά των οποίων είτε είναι νυχτερινή είτε περιλαµβάνει νυχτερινή βάρδια. Και η νύχτα αποτελεί έναν άλλο κόσµο. Γεµάτο εµπειρίες και απρόβλεπτα γεγονότα που δεν συναντάς την ηµέρα. Συνοµιλήσαµε µε πέντε επαγγελµατίες. Μία φαρµακοποιό που έχει κάνει πολλές νυχτερινές βάρδιες όταν το φαρµακείο διανυχτερεύει, έναν dj που εργάζεται νύχτα, έναν διανοµέα των “Χανιώτικων νέων”, ένα οδηγό ταξί κι ένα φούρναρη. Όλοι µιλάνε για τη δουλειά τους αλλά και για σκηνικά που έχουν τύχει κατά τις ώρες της εργασίας τους.
ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΤΙΤΗ ΜΙΧΑΗΛΕΛΗ
Οι εφηµερίες είναι απαιτητικές
Η Τίτη Μιχαηλέλη είναι φαρµακοποιός εδώ και 12 χρόνια. Για την ίδια, το επάγγελµα αυτό είναι κάτι παραπάνω από µια απλή εργασία. «Θεωρώ το επάγγελµα του φαρµακοποιού λειτούργηµα», εξηγεί. «Το να πουλάµε φάρµακα είναι µόνο ένα µέρος της δουλειάς µας, πρώτα πρέπει να είµαστε σε θέση να προσφέρουµε φροντίδα και βοήθεια, αυτός είναι και ο κύριος λόγος που το επέλεξα».
ΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ
Οι εφηµερίες είναι από τις απαιτητικές πτυχές της δουλειάς της. Κυριακές, αργίες ή νύχτες µέχρι το πρωί της εποµένης το φαρµακείο παραµένει ανοιχτό για να καλύψει τις ανάγκες των πολιτών.
Για την Τίτη που είναι και µητέρα οι εφηµερίες είναι δύσκολες: «Τώρα που η µικρή µου µεγάλωσε, όσες φορές µου δίνεται η ευκαιρία να εφηµερεύω το κάνω γιατί µε γεµίζει. Οι εφηµερίες είναι απαιτητικές, ταυτόχρονα όµως µου θυµίζουν ότι η φροντίδα δεν έχει ωράριο. Ως φαρµακοποιός ο ρόλος µου είναι να φροντίζω, να συµβουλεύω και να καθοδηγώ, πέρα από το να είµαι στον πάγκο και να πουλάω τα φάρµακα, και αυτό είναι που µε γεµίζει πραγµατικά». Σίγουρα η ευθύνη της εφηµερίας έχει άγχος, παραδέχεται: «∆εν µπορώ να προετοιµαστώ, µε προετοιµάζει η εµπειρία µε τα χρόνια, όµως όταν έρχεται η ώρα να κλείσουν τα φώτα της πόλης και µείνει ανοιχτό µόνο το φαρµακείο µου, τότε η δύναµη της προσφοράς µου βγαίνει αβίαστα».
ΣΥΧΝΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΑΠΡΟΟΠΤΑ
Αναρωτηθήκαµε ποιες είναι οι πιο συχνές ανάγκες που καλείται να αντιµετωπίσει τη νύχτα. «Συνήθως είναι µικροχτυπήµατα, πυρετοί, άγχος, αλλεργίες, φάρµακα που ξεχάστηκαν να αγοραστούν νωρίτερα ή απλά πολλές φορές αντιµετωπίζουµε ανθρώπους που χρειάζονται έναν λόγο να αισθανθούν ασφαλείς. Το βράδυ φέρνει µεγαλύτερο φόβο και ανησυχία ιδίως όταν δεν υπάρχει κάτι ανοιχτό, συνήθως αυτό αγχώνει περισσότερο γι’ αυτό και είµαστε εκεί να καθησυχάσουµε και να αξιολογήσουµε αν η κατάσταση είναι επείγουσα».
Βέβαια, υπάρχουν και περιπτώσεις που ξεπερνούν αυτές τις συνηθισµένες ανάγκες. Η Τίτη θυµάται µια παρέα κοριτσιών που χτύπησαν την πόρτα του φαρµακείου της όταν διανυχτέρευε. «Μου χτύπησαν την πόρτα τέσσερα κορίτσια που ήταν πολύ πανικοβληµένα. Είχαν δεχθεί επίθεση από σκύλους. Αν και δουλεύουµε πάντα µε την πόρτα κλειστή τη νύχτα, άνοιξα την πόρτα µου για να νιώσουν ασφαλείς. Τους έδωσα τις πρώτες βοήθειες και τις συµβούλεψα να επισκεφτούν και τον γιατρό τους. Πάνω απ’ όλα προσπάθησα να τις καθησυχάσω. Φεύγοντας µου είπαν ένα µεγάλο ευχαριστώ και πόσο τυχερές που ήταν, χαρακτηριστικά η µία κοπέλα µου είπε ότι το φως από τον σταυρό του φαρµακείου της φάνηκε σαν τον φάρο στον πανικό της αφού το περιστατικό συνέβη κοντά στο φαρµακείο. Κατάφερα να τις καθησυχάσω, ένιωσα ότι πρόσφερα, αυτό είναι και το ουσιαστικό κοµµάτι της δουλείας µου. Το χαµόγελο και η ηρεµία των κοριτσιών ήταν και η πληρωµή µου για εκείνο το βράδυ».
Τέλος, η Τίτη µας µίλησε για τα “απροσδόκητα” εν ώρα εφηµερίας: «Είµαστε σε τουριστική περιοχή και ειδικότερα τους καλοκαιρινούς µήνες θα τύχει κάποιοι ξένοι µετά την βραδινή βόλτα τους να θελήσουν να αγοράσουν τα καλλυντικά ή τα αντηλιακά τους, δύο και τρεις το βράδυ. Αυτό είναι κάτι που σίγουρα δεν περιµένω όταν χτυπάνε την πόρτα του φαρµακείου την νύχτα».
DJ ΧΑΡΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ:
Η νυχτερινή διασκέδαση έχει αλλάξει πρόσωπο
Ο Χάρης Παντελάκης έχει ζήσει δεκάδες επαγγελµατικές σεζόν πίσω από την κονσόλα. Έχοντας ξεκινήσει από τα µέσα της δεκαετίας του ‘80, έχει βιώσει τις αλλαγές την νυχτερινής διασκέδασης στην πόλη µας από πρώτο χέρι. Πλέον θα τον βρεις να παίζει µουσική σε τρία µαγαζιά της παλιάς πόλης και σε κοινωνικές εκδηλώσεις, όπως, γάµους και πάρτι, που έχουν αυξηθεί σηµαντικά µε τα χρόνια, όπως µας λέει.
Η ΝΥΧΤΑ ΤΟΥ ‘80 ΚΑΙ ΤΟΥ ‘90
Ο Χάρης µάς έκανε ένα γρήγορο πέρασµα στο χρόνο, από το ξεκίνηµά του στον χώρο µέχρι σήµερα. «Η δεκαετία του ‘80 ήταν µια cult και σουρεάλ περίοδος, η επόµενη του ‘90 θα την χαρακτήριζα τη “δεκαετία των παροχών”, όλοι διασκεδάζαµε σε νυχτερινά µαγαζιά, αν και γενικότερα δεν είχαµε την ανάπτυξη στην εστίαση αντίστοιχη του εξωτερικού. Χαρακτηριστικά θυµάµαι κάπου το ‘80 να ακούω έναν δυνατό ήχο την ώρα που έπαιζα µουσική και όταν κοιτάω προς τα εκεί βλέπω τον µπάρµαν να βαράει πάγο µε την αλυσίδα που έκλειναν τα ψυγεία γιατί του ζήτησε µία τουρίστρια τριµµένο πάγο για το ποτό της! Επίσης, είχαµε συχνούς έλεγχους στο λιµάνι, η Αστυνοµία έµπαινε στο µαγαζί και µου ζητούσε να σταµατήσω τη µουσική. Ήταν πιο σκληρή η νύχτα το ‘80 και το ‘90 µε πολλούς τσακωµούς στο παλιό λιµάνι και από υγειονοµικής άποψης τα πράγµατα ήταν πρωτόγονα».
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ∆ΙΑΣΚΕ∆ΑΣΗΣ
Σήµερα, η νυχτερινή διασκέδαση έχει αλλάξει πρόσωπο: «H νύχτα έχει “µικρύνει”. Οι περισσότεροι επιλέγουν το φαγητό. Ό,τι αφορά το κλάµπινγκ έχει σχεδόν εκλείψει, αυτό έχει να κάνει και µε τη µουσική παραγωγή στη χορευτική µουσική που έχει διαφοροποιηθεί τελείως τα τελευταία χρόνια». Ο ίδιος, ωστόσο έχει προσαρµοστεί στις αλλαγές. «Πλέον δεν ξενυχτάω τόσο σε σχέση µε παλιά, που έτσι και δεν πήγαινε 7 η ώρα δεν έκλειναν τα µαγαζιά».
∆ΙΑΝΟΜΕΑΣ ΕΦΗΜΕΡΙ∆ΩΝ ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΑΤΣΑΜΑΚΗΣ
«Αυτή η βάρδια µου δίνει περισσότερες ελευθερίες»
Εδώ και επτά χρόνια ο Λευτέρης Ματσαµάκης εργάζεται στα “Χανιώτικα Νέα”, διανέµοντας εφηµερίδες στις γειτονίες πριν ο υπόλοιπος κόσµος ξεκινήσει την ηµέρα του. Η δουλειά του έχει γίνει οικογενειακή παράδοση, καθώς διαδέχτηκε τον πατέρα του όταν ήρθε η ώρα για τη σύνταξή του.
Για τον Λευτέρη η πρόκληση του επαγγέλµατός του είναι ο ύπνος. Αναφέρει: «Η µεγαλύτερη δυσκολία αφορά το κοµµάτι του ύπνου, ανάλογα µε το πρόγραµµα της εβδοµάδας, µπορεί να ξυπνήσω στη µία, στις δύο ή στις τρεις το βράδυ. Υπάρχουν και συνάδελφοι που έχουν πιο σταθερό ωράριο, αλλά εγώ έχω επιλέξει αυτή τη βάρδια γιατί µου δίνει περισσότερες ελευθερίες».
Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ
Παρότι το ωράριο είναι βραδινό, ο Λευτέρης τονίζει την αυτονοµία που του προσφέρει αυτή η ώρα. «Υπάρχει η προθεσµία να έχουν µοιραστεί όλες οι εφηµερίδες µέχρι τις 8 το πρωί, όµως τον χρόνο µου τον διαµορφώνω εγώ. Μπορώ, δηλαδή να κάνω µια µικρή στάση αν θέλω για 10 λεπτά, χωρίς αυτό να είναι επίσηµο διάλειµµα. Αυτή η ελευθερία, που δεν τη βρίσκεις σε άλλες συµβατικές δουλειές, είναι αυτό που µου αρέσει περισσότερο. ∆εν υπάρχει ένα συγκεκριµένο καλούπι, εγώ ορίζω τους κανόνες για το πώς θα ολοκληρώσω τη δουλειά µου».
ΚΙΝ∆ΥΝΟΙ ΚΑΙ ΑΠΡΟΟΠΤΑ
Σίγουρα, η νύχτα έχει και εκπλήξεις. «Βλέπω αρκετά περίεργα σκηνικά, ειδικά το καλοκαίρι, συνήθως ανθρώπους σε κακή κατάσταση να γυρνάνε στους δρόµους». Το πιο σοβαρό ζήτηµα είναι η οδική ασφάλεια. «Αυτό που µαθαίνεις γρήγορα είναι ότι το βράδυ πρέπει να σταµατάς πάντα, είτε έχεις προτεραιότητα είτε όχι. Πολλοί οδηγοί “κάνουν τα δικά τους”. Πάντα σταµατάω κι έχω γλυτώσει από πολλά».
Ακόµα, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος µιας βλάβης. «Το να µείνεις στον δρόµο είναι ένα σοβαρό θέµα», παραδέχεται. «Φαντάσου να πάθεις λάστιχο µέσα στον χειµώνα, ενώ βρέχει, και να ψάχνεις κάποιον να σε βοηθήσει».
Ο∆ΗΓΟΣ ΤΑΞΙ ΗΛΙΑΣ ΚΑΡΑΠΑΤΑΚΗΣ
«Κάθε οδηγός έχει µια δικιά του ιστορία»
Ο Ηλίας Καραπατάκης είναι ο πρόεδρος οδηγών ταξί της πόλης µας. Με 40 χρόνια εµπειρίας στο τιµόνι, µας µιλάει για τις προκλήσεις, τους κινδύνους και τον ρόλο του επαγγέλµατος, φωτίζοντας πτυχές που συχνά δεν αναγνωρίζονται από τους υπόλοιπους.
Όπως µας εξηγεί η δουλειά λειτουργεί µε βάρδιες, πρωινές και νυχτερινές, ανάλογα µε τη συνεννόηση µεταξύ των οδηγών που διαχειρίζονται το ίδιο όχηµα. Αν και ο ίδιος τα τελευταία χρόνια προτιµάει να δουλεύει µέρα, έχει περάσει πολλές νύχτες στο τιµόνι.
ΣΤΗ ΡΟΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Όπως κάθε επάγγελµα έτσι και αυτό έχει να αντιµετωπίσει κάποιες δυσκολίες «Η κίνηση έχει αυξηθεί, ειδικά το καλοκαίρι λόγω του τουρισµού. Επίσης, υπάρχει µια επικινδυνότητα ως προς το κόσµο, διότι επιβιβάζουµε άτοµα αγνώστου ταυτότητας, συγκεκριµένα όταν κάθονται στα πίσω καθίσµατα είναι πολύ εύκολο να ακινητοποιήσουν έναν οδηγό, δεδοµένου ότι µπορεί να τον αγκαλιάσουν µαζί µε το µαξιλάρι του καθίσµατος. Το µόνο µας εφόδιο για εµάς του βραδινούς οδηγούς σε περίπτωση ανάγκης είναι το ραδιοταξί του κέντρου “ΕΡΜΗΣ”, έτσι ειδοποιούµε ώστε να το µεταδώσει στα πλησιέστερα ταξί στο σηµείο που βρισκόµαστε. Κάθε σταθµός έχει στίγµα και το τηλεφωνικό κέντρο µπορεί να δει που βρίσκονται τα αυτοκίνητα».
Εν ώρα εργασίας είναι σύνηθες να είναι οι πρώτοι που βλέπουν κάποιο περιστατικό στον δρόµο, χαρακτηριστικά «Είµαστε ανά πάσα ώρα και στιγµή σε εγρήγορση για ό,τι συµβεί και ειδοποιούµε τους αρµόδιους, είτε είναι κάποια φωτιά ή τροχαίο. Επίσης, είµαστε πάντα στη διάθεση της πυροσβεστικής ή του ΕΚΑΒ εάν µας ζητηθεί για να προσφέρουµε την υπηρεσία µας. Είµαστε κοντά στους συνανθρώπους µας και ας µη το ξέρουµε, όταν δούµε κάποιον µεθυσµένο ή κάποιο ατύχηµα, ειδοποιούµε. Ευτυχώς, πλέον δεν υπάρχουν περιστατικά όπως παλιότερα όταν είχαµε αφίξεις αεροπλανοφόρων πολλά νέα παιδιά γυρνούσαν µεθυσµένα και προκαλούσαν ζηµιές στην πόλη. Είχε συµβεί και αρπαγή ταξί που τελικά το αυτοκίνητο καταστράφηκε αλλά πλέον οι καιροί έχουν αλλάξει, δεν έχουµε τέτοια περιστατικά».
Πάντως στον κ. Καραπατάκη αρέσει το επάγγελµά του, τονίζει «∆εν είµαστε κλεισµένοι σε ένα γραφείο, κάθε οδηγός ταξί έχει µια δικιά του ιστορία, στον καθένα τυχαίνει κάτι διαφορετικό».
ΑΡΤΟΠΟΙΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΟΥΡΑΚΗΣ
Πελάτες την ώρα της βάρδιας
∆εύτερη γενιά φούρναρης και 30 χρόνια εµπειρίας ο Γιάννης Φουράκης, περιγράφει την καθηµερινότητα και τις δυσκολίες του επαγγέλµατος. Ο ίδιος ανέλαβε την οικογενειακή επιχείρηση το 2004, αλλά βρίσκεται µέσα στον φούρνο από παιδί, καθώς ο πατέρας του ξεκίνησε το 1983.
Ο Γιάννης εξ αρχής τονίζει ότι η αγάπη για το επάγγελµα είναι απαραίτητη, «αν δεν αγαπάς και ζήσεις από µέσα αυτό το επάγγελµα σίγουρα δεν θα έχει διάρκεια στον χρόνο». Εργαζόταν από τα 16 του στον φούρνο του πατέρα του, περνώντας από όλα τα πόστα, έµαθε, αγάπησε το επάγγελµα και ανέλαβε την επιχείρηση όταν ήρθε η ώρα.
Όπως µας λέει το πιο δύσκολο κοµµάτι της δουλείας είναι ότι αποκλειστικά η παραγωγή των προϊόντων γίνεται βράδυ, έτσι µένουν οι φωτεινές ώρες της ηµέρας για τον ύπνο «το συνηθίζεις µετά από χρόνια, όµως είναι δύσκολο να κοιµηθείς τη µέρα που όλα είναι φωτεινά και έχει θόρυβο. Ο ύπνος δεν αναπληρώνεται όσο και να κοιµηθείς µέρα. Σίγουρα χρειάζεται και στήριξη από την οικογένεια, αν έχεις καταφέρει να κάνεις. Παλιά ξεκινούσαµε κατά τις 3 η ώρα, που προλάβαινες να έχεις κοινωνική ζωή. Τα τελευταία 15 χρόνια ξεκινάµε 11 µε 12 το βράδυ, λόγω παραγωγής και της γενικότερης αλλαγής στον χώρο της αρτοποιίας. Πέρα από το ψωµί καταπιανόµαστε και µε πολλές καινούργιες µικρές παραγωγές προϊόντων, µε ιδέες από το εξωτερικό».
Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αλλά και η παραγωγή κρύβει τις προκλήσεις της, σηµειώνει «αν και το επάγγελµα έχει εξελιχθεί µε µηχανήµατα που σε βοηθάνε στη δουλειά σου είναι δύσκολη. Το ψωµί είναι πάλη, είναι ζωντανός οργανισµός, πρέπει να αναγνωρίζεις τις καιρικές συνθήκες, το κρύο και τη ζέστη και να προσαρµόζεσαι. Άλλη δυσκολία είναι κάποια ζηµιά που µπορεί να συµβεί το βράδυ, γιατί βράδυ θα συµβεί και δεν µπορείς να βρεις εκείνη την στιγµή κάποιον να σε βοηθήσει, άρα πρέπει να ξέρεις να φτιάχνεις και τη ζηµιά σου ή να βρεις κάποιον τρόπο να κάνεις την δουλειά σου για να µη χρειαστεί να πετάξεις ψωµιά».
AFTER ΣΤΟΝ ΦΟΥΡΝΟ
Πάντως στο απρόοπτο κοµµάτι της δουλειάς είναι οι πελάτες και οι περαστικοί την ώρα της βάρδιας «την νύχτα κυκλοφορεί ο κόσµος , θα περάσουν να φάνε µετά το ποτό τους. Ακόµα, έχουµε φιλοξενήσει µεθυσµένο κόσµο για να κοιµηθεί πάνω στα σακιά από τα αλεύρια και να φύγουν το πρωί ή στα παγκάκια του µαγαζιού. ∆εν µας ενοχλούσαν ποτέ στη δουλειά µας, ήταν κάτι ευχάριστο γιατί κάναµε και την πλάκα µας. Άλλοι ερχόντουσαν για την ψυχανάλυση τους, εσύ δούλευες και ο άλλος σου έλεγε τα προβλήµατα του».