ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ
Chef Μ.Α.Ι.Χ
Μέλος του Δ.Σ του Δικτύου Κρητικής Γαστρονομίας
ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΠ. ΠΕΤΡΑΚΗ
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Μέλος Δ.Σ. Δικτύου Κρητικής Γαστρονομίας
Ο γαύρος έχει την τιμητική του στο ελληνικό τραπέζι, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Νόστιμος, εύκολος στο να ετοιμαστεί, ευχάριστος στην κατανάλωση, χαμηλή τιμή και προπάντων με πολύ καλή διατροφική αξία.
Ως λιπαρό ψάρι, είναι σύμμαχος για την προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος. Τα περίπου 2000 mg Ω3 και τα 350 mg Ω6 λιπαρών οξέων φροντίζουν γι? αυτό μειώνοντας τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα μας και μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης νοσημάτων της καρδιάς. Τα 100 γραμμάρια γαύρου αποδίδουν 210 θερμίδες και παρέχουν στον οργανισμό μας 29 γραμμάρια πολύτιμης υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη.
Είναι καλή πηγή βιταμίνης D και Ε, καθώς επίσης και εξαιρετική πηγή ασβεστίου αφού καταναλώνεται με τα κόκκαλά του. Επίσης είναι καλή πηγή σιδήρου, φωσφόρου και σεληνίου αλλά και νιασίνης. Να σημειωθεί ότι τα μικρά ψάρια όπως ο γαύρος, παρόλο που είναι λιπαρά δεν έχουν υψηλή συγκέντρωση βαρέων μετάλλων όπως το κάδμιο, ο υδράργυρος με αποτέλεσμα να μην επιβαρύνεται ο ανθρώπινος οργανισμός και να είναι ασφαλής η κατανάλωσή τους ακόμα και από εγκυμονούσες. Καλό θα ήταν να αποφύγετε το τηγάνισμά του και να επιλέξετε πιο ελαφρύ τρόπο ψησίματος ώστε να αποφύγετε την κατανάλωση περιττών θερμίδων, που μάλιστα προέρχονται από ελαιόλαδο που έχει υποβαθμιστεί η διατροφική του αξία λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται στο τηγάνι. Αν επιλέξετε την εύκολη λύση την κονσέρβας θα πρέπει να γνωρίζετε ότι είναι πολύ υψηλή η περιεκτικότητα του σε νάτριο, οπότε αν παρουσιάζετε πρόβλημα υπέρτασης θα πρέπει να τ? αποφύγετε και οι υπόλοιποι να τον ξεπλύνετε λίγο και καταναλώστε με μέτρο… όπως πάντα άλλωστε!
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Ο πρωταγωνιστής της Ελληνικής διατροφής και όχι μόνο, γνώρισε εποχές καταφρόνησης και σνομπισμού τα τελευταία χρόνια. Είναι γνωστό από την αρχαιότητα η διατροφική αξία του γαύρου, σήμερα οι επιστήμονες επιβεβαιώνουν τη διατροφική αξία και την πολυτιμότητά του για τη διατροφή μας Είδος ψαριού που βρίσκεται στο Αιγαίο πέλαγος από την άνοιξη μέχρι το τέλους του καλοκαιριού, ψαρεύεται με ειδικά σκάφη τα λεγόμενα γρι – γρι. Χαμηλής οικονομικής άξιας αλλά με τεράστια ευεργετική αξία για των οργανισμό καθώς περιέχει υψηλά ποσοστά των λιπαρών οξέων Ω3 συστατική ουσία που προτείνουν οι επιστήμονες για την καλή λειτουργία της καρδιάς.
Στη εποχή του Βυζαντίου πήρε την ονομασία ´Γαύρως´ και παρασκεύαζαν μια σάλτσα που βελτίωνε τη γεύση των τροφίμων τους, η λεγόμενη ´γαρουμ´.
Στη νοτιοανατολική Ασία ακόμα και σήμερα παρασκευάζουν μια σάλτσα με βάση τα ψάρια. Είναι γνωστό ότι για την παρασκευή διαφόρων ειδών σάλτσας όπως είναι η ´Remoulade´, το ντιπ ´tapenade´, έχουν σαν απαραίτητο συστατικό τον γαύρο, άλλωστε χρησιμοποιείται και σαν ενισχυτικό γεύσης σε διάφορες παρασκευές. Εκτός από τηγανητός γίνεται υπέροχος στον φούρνο με λαδολέμονο ή στο φούρνο με σύκα θυμάρι και γραβιέρα, ή τυλιγμένος σε αμπελόφυλλα ψητός, αλλά και μαριναρισμένος με ντόπιο ξύδι για λίγη ώρα και αρωματικά βότανα με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Η απόλυτη νοστιμιά για τους ´ψαγμένους´ είναι το μαρινάρισμα με οξύμελο. Γεύση που πραγματικά διεγείρει τους γευστικούς κάλυκες του ουρανίσκου μας και μας ταξιδεύει σε μονοπάτια απίστευτης γαστρονομικής απόλαυσης και όχι μόνο!».
