Η ζωή του Μίκη Θεοδωράκη ήταν σαν τον ανεµοστρόβιλο. Στροβιλιζόταν και στροβιλίζονταν µαζί του όποιος και ό,τι υπήρχε δίπλα του. Άνθρωποι, ιδέες, µουσική, τραγούδι. Είχε όµως και τις σταθερές του. Τα σηµεία αναφοράς του, όπου σε τακτά χρονικά διαστήµατα επέστρεφε και παρήγε έργο. Μουσικό και πολιτικό. Μία από αυτές τις σταθερές ήταν και η Νέα Σµύρνη. Εκεί από το 1938 έως τη ∆ικτατορία, όχι µόνο έζησε – µε διαλείµµατα φυσικά λόγω φυλακίσεων και εξοριών – αλλά και γνώρισε τη µουσική, ακούγοντας την 9η του Μπετόβεν σε έναν συνοικιακό κινηµατογράφο. Εκεί αγωνίστηκε ως µαχητής του ΕΛΑΣ στη Μάχη των ∆εκεµβριανών (1944), εκεί στη δεκαετία του ’60 οριοθετήθηκαν ο “Επιτάφιος”, το “Αξιον Εστί”, το “Αρχιπέλαγος”. Στο τελευταίο περιλαµβάνεται και ένα από τα πλέον δηµοφιλή κοµµάτια του και απολύτως προσωπικό. Ο λόγος για τη “Μαργαρίτα τη Μαργαρώ”.
Χιλιοτραγουδισµένοι οι στίχοι… “Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ / περιστεράκι στον ουρανό / τον ουρανό µες στα δυο σου µάτια κοιτάζω / βλέπω την πούλια και τον Αυγερινό…”. Τους τραγουδούσαν το 1960 ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και ο Αντώνης Κλειδωνιάρης. Σύνθεση, στίχοι, ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας από τον Μίκη Θεοδωράκη και στο µπουζούκι ο Μανώλης Χιώτης.
Μόνο που για να πιάσουµε το νήµα του πασίγνωστου τραγουδιού πρέπει η µηχανή του χρόνου να µας γυρίσει πολλές δεκαετίες πίσω και συγκεκριµένα στην προπολεµική Ελλάδα. Ο Μίκης Θεοδωράκης όταν ήταν σε µικρή ηλικία ακολουθούσε την οικογένειά του στις διάφορες µεταθέσεις του πατέρα του και έζησε σε αρκετές πόλεις της χώρας µας. Σε κάποιες από αυτές και στα ταξίδια του ήρθε σε επαφή µε τον σιδηρόδροµο, ο οποίος τον γοήτευσε µε τη “θωριά” και τον ήχο του. Και συγκεκριµένα µε τον ήχο της µηχανής του τοπικού ατµήλατου τρένου (του “Κωλοσούρτη”) της γραµµής Πύργου – Κατακόλου. Ο Μίκης Θεοδωράκης έζησε στην πρωτεύουσα της Ηλείας περίπου για έναν χρόνο, αλλά τον ήχο δεν τον ξέχασε.
Χρόνια µετά, τον Νοέµβριο του 1958, γεννιέται σε ένα µικρό διαµέρισµα των Παρισίων (έχουν πια τελειώσει τα λεφτά της υποτροφίας για τις σπουδές του δίπλα στον Ολιβιέ Μεσιάν), στην οδό de la Fontaine au Roi, σε ένα παλιό κτίριο του 17ου αιώνα µε µεγάλη πόρτα, η κόρη του Μαργαρίτα-Ασπασία. Ο πανευτυχής πατέρας γράφει τους στίχους του τραγουδιού “Η Μαργαρίτα, η Μαργαρώ”, τους κρατάει στα συρτάρια του και όταν το 1960 – 1961 βρέθηκε και πάλι στην Ελλάδα, και δη στο σπίτι του, στη Νέα Σµύρνη, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης (µε τον Αντώνη Κλειδωνιάρη) το κάνουν γνωστό σε όλη την Ελλάδα. Έναν χρόνο µετά το τραγουδούν ο Γιάννης Φέρτης (πρωτοεµφανιζόµενος στον κινηµατογράφο) µε την Τζένη Καρέζη λίγο πριν από το τέλος της ταινίας “Ποια είναι η Μαργαρίτα” σε σκηνοθεσία του Ντέµη ∆αδήρα. Είναι η περίφηµη σκηνή µε την ποδηλατάδα στους δρόµους της Κω.
Πρόκειται για ένα “παιχνίδι” ουσιαστικά του Μίκη µε τη σύζυγό του Μυρτώ µέσω της Μαργαρίτας. Ήθελε να παίξει ουσιαστικά µε τη γυναίκα του όπου τη θέση της στην καρδιά του έχει πάρει η νεογέννητη κόρη του. Η µουσική του τραγουδιού ακούγεται επίσης στη ταινία “Συνοικία το όνειρο”, στη σκηνή που η Αλίκη Γεωργούλη από τα φτωχόσπιτα του Ασυρµάτου τρέχει να συναντήσει την παρέα που θα την “απελευθερώσει” από τη φτώχεια.
Καλές ακροάσεις µέχρι την επόµενη ιστορία µε ρεφρέν!
