«Μαρτυρίες προσωπικές καταθέτω. Καταγεγραμμένες οι περισσότερες σε ημερολογιακή μορφή και βασισμένες στις προσωπικές μου μνήμες, στο γραπτό Ημερολόγιο συμβάντων του θείου Κυριάκου (1986), στις επιστολές του ιδίου και των αδελφών μου και στις ηχογραφήσεις συνεντεύξεων της μάνας μου. Μικρή ιστορική αφήγηση όσων ζήσαμε, ως πρώτοι παιδοπολίτες, ο θείος Κυριάκος, ο αδελφός μου Κώστας, εγώ και πολλοί άλλοι, αριστερών ή δεξιών οικογενειών στις παιδοπόλεις […] Χαμηλόφωνη ελεγεία; Μάλλον ένας ύμνος για μια δύσκολη περίοδο που επέτρεψε να συνυπάρξουμε αρμονικά στις παιδοπόλεις, παιδιά και των δύο πλευρών που φιλιωθήκαμε για όλη τη μετέπειτα ζωή, βιώνοντας μοναδικές καταστάσεις συναισθηματικής καταλλαγής». Από το βιβλίο “Τα παιδοπολιτικά – Απ’ την απώλεια στην καταλλαγή” του γνωστού και ως “διαχρονικού” αρθρογράφου των “Χανιώτικων νέων”, συντ. eκπαιδευτικού Στ. Γ. Κλώρη (Σταύρου Καλαϊτζόγλου). Από το “Αντί προλόγου” κείμενο του. Εν είδει εισαγωγής…
Για ένα βιβλίο, κατάθεση ψυχής, που διαβάζεται στην κυριολεξία, απνευστί, και σαν ιστορικό μυθιστόρημα μα και σαν ξεχωριστά αυτοβιογραφικά διηγήματα, ο λόγος. Για ένα βιβλίο που και βέβαια θέλω να το ξανά- και να ξαναδιαβάσω, κι ας έχω γεμίσει τα περιθώρια των σελίδων του με τις σημειώσεις μου. Και για να συνεχίσω τις σπουδές μου στο ύφος της γραφής του, που αντανακλά το ήθος του, όπως αυτό “διαμορφώθηκε” στα 14 χρόνια που έζησε στις παιδοπολείς, από το 1947 (από 6 χρόνων παιδάκι) μέχρι το 1961…
«Διάβασα όλο το πόνημα σου μονορούφι. Είναι τα παιδικά σου Απομνημονεύματα, αλλά μας συμπεριλαμβάνεις και όλους εμάς τους άλλους. Είμαστε ευγνώμονες που μας… απαθανατίζεις με τον τρόπο σου. Συνυπογράφω πως η μνήμη σου είναι θαυμάσια… Δεν χρειάζεται τίποτε άλλο. Ευχαριστούμε που κάτι θα μείνει γραμμένο για την εποχή μας». Τα που γράφει, μεταξύ των άλλων, σ’ ένα γράμμα που του έστειλε, έχοντας υπόψη το χειρόγραφο κείμενο, των “Παιδοπολίτικων” ένας από τους “συμπαιδοπολίτες” του, ο Θωμάς που μένει και διαπρέπει στην Αυστραλία.
«Ναι! Η συγχώρεση δεν αλλάζει το παρελθόν, αλλάζει όμως το μέλλον. Ο Κυριάκος ποτέ του δεν θέλησε να μείνει στην αδιέξοδη εγωιστική τάση για τιμωρία: η αδελφή του έκανε ό,τι έκανε, επειδή ερωτευμένο κοριτσόπουλο με αριστερό σύντροφο μυήθηκε από νωρίς στην άλλη πλευρά! Είναι που κι ο Θεός στη μεγαθυμία του συγχωρεί κάθε άνθρωπο, από όποια “πλευρά” και να ’ναι. Η σκέψη του Κυριάκου, μετά από πολλές παλινδρομήσεις, κατέληξε στο να θεωρεί πως η εκδίκηση είναι ίδιον των ταπεινών ανθρώπων. Το αντιλήφθηκα αργότερα κι εγώ στη ζωή μου: “καμία εκδίκηση δεν είναι τόσο ολοκληρωμένη, όσο η συγχώρεση!”» Το απόσπασμα απ’ τα “Παιδοπολίτικα”, που επέλεξα για να κλείσω τις σημερινές Στάσεις…
Και στα πεταχτά
Με την ακριβή τιμή του λαδιού, ασχολείται σήμερα η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη και στις τρεις μαντινάδες της: «Παρθένο ελαιόλαδο για ν’ αγοράσεις πρέπει/ να ’χεις πολλά ευρώπουλα, φίλε(η) μου εις την τσέπη», μας λέει στην πρώτη. «Το κάθε ελαιόδεντρο χρυσό καρπό μας δίνει/ σαν το χρυσάφι τώρα πια, το λάδι έχει γίνει», συνεχίζει στη δεύτερη. Για να… δώσει τα ρέστα της στην τρίτη ως ελαιοπαραγωγός: «Για τη γιορτή σου ακριβό, δώρο θα σου προσφέρω,/ δυο τενεκέδες διαλεχτό λαδάκι θα σου φέρω», δηλώνει… Αυτό κι αν είναι δώρο για τους μη λαδοπαραγωγούς.
«Λαλεί πουλί παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει»… Και ο στίχος αυτός του Διονυσίου Σολωμού απ’ τους “Ελεύθερους πολιορκημένους” στον νου μου, διαβάζοντας και βλέποντας τα που συμβαίνουν στη Γάζα. Στο κενό οι όποιες εκκλήσεις για άμεση κατάπαυση του πυρός. Τι κι αν έχουν ξεπεράσει τις δέκα χιλιάδες οι νεκροί, οι μισοί απ’ τους οποίους είναι παιδιά. Απαισιοδοξίας ανάγνωσμα…
«Σε κάθε δειλινό μελαγχολείς, Δανάη./ Μα δεν σε βλέπω και να χαμογελάς,/ σε κάθε ανατολή./ Αληθινά, λοιπόν, το πίστευες εκείνο που είπες,/ πως “οι άνθρωποι χωρίζονται σε απαισιόδοξους και σε ανόητους”/ Υπονοώντας τους αισιόδοξους;» Από το “Ψηφιδωτό” (τρίτη ποιητική σειρά) του Ιάσονα Ευαγγέλου.
