Μεγαλώνοντας μαθαίνω και μαθαίνοντας μεγαλώνω. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, με πρώτο τον Αθηναίο Σόλωνα, το έλεγαν κι αλλιώς, “Γηράσκω δ’ αιεί πολλά διδασκόμενος”.
Πραγματικά, θεωρείται και είναι πολύ σημαντικό να μαθαίνεις και κάτι καινούργιο στη ζωή σου κάθε μέρα που περνά. Και πιο σπουδαίο, ομολογουμένως, είναι το να έχεις την υγεία σου και ν’ απολαμβάνεις τα χρόνια της ζωής που έρχονται και φεύγουν.
Ας τα δούμε, όμως, λίγο πιο προσεχτικά. Πρώτ’ απ’ όλα, “μεγαλώνοντας μαθαίνω”, δηλαδή καθώς περνάνε τα χρόνια και μεγαλώνει η ηλικία μου, εκούσια ή/και ακούσια μαθαίνω διαρκώς καινούργια πράγματα ή νέους τρόπους αντιμετώπισης ήδη υφισταμένων πραγμάτων ή καταστάσεων.
Έπειτα, “μαθαίνοντας μεγαλώνω”. Δηλαδή με το να μαθαίνω και να γνωρίζω ολοένα και πιο πολλά καινούργια πράγματα στη ζωή μου, νιώθω ότι μεγαλώνω ταυτόχρονα, καθώς η γνώση τους και η συνεπακόλουθη αυτής χρήση τους στην καθημερινή μου ζωή σημαίνουν ότι είμαι πλέον στην ηλικία που με βοηθά να προσλάβω μεν τη γνώση και να αναλαμβάνω και να οδηγώ σε πέρας δε τη χρήση τους. Η χρήση, μάλιστα, όσων μαθαίνω προϋποθέτει ότι ξέρω και να “φιλτράρω” τις ωφέλιμες από τις άχρηστες γνώσεις, τα σωστά από τα εσφαλμένα.
Καλά όλα αυτά στη θεωρία, στην πράξη, όμως, τι γίνεται; Ένα ξέρω, δηλαδή από τα εφηβικά μου χρόνια, χάρη στους γονείς μου, το έχω μάθει και σας το κοινοποιώ: Για να μπορέσεις να “φιλτράρεις” τα όσα έρχονται και να γνωρίζεις πραγματικά και να μαθαίνεις σε όλες του τις πτυχές και τις παραμέτρους κάτι στη ζωή, πρέπει να είσαι απαλλαγμένος από κάθε λογής “κολλήματα”. Τα “κολλήματα” αυτά, παρωχημένες ιδεοληψίες και αρρωστημένα ψυχικά πάθη, είναι τα χειρότερα κωλύματα στον αγώνα των ανθρώπων για την ατομική πρόοδο και την αρμονική συνύπαρξη στο κοινωνικό τους περιβάλλον.
Μα επειδή τα άσπρα μαλλιά των ανθρώπων συνήθως κουβαλούν και σωφροσύνη βγαλμένη από τις εμπειρίες της ζωής, δηλαδή ορθό τρόπο αντιμετώπισης των διαφόρων ζητημάτων της ζωής και, συνάμα, γνώση πολλών πραγμάτων και κριτική ικανότητα έναντι όλων όσα ανταμώνουμε καθημερινά στους δρόμους της ζωής που παίρνουμε με ή/και παρά τη θέλησή μας, όλοι, ανεξαρτήτως ηλικίας ή φύλου ή κοινωνικοοικονομικής τάξης, οφείλουμε να δείχνουμε έμπρακτα το σεβασμό μας στην τρίτη ηλικία. Μπορεί να διαφωνούμε μαζύ τους, κάποιες φορές, ως προς τον τρόπο που σκέφτονται ή δρουν, αλλά σεβόμενοι, δηλαδή, τους μεγαλύτερους σε ηλικία, αναγνωρίζουμε τη διαδρομή τους στη ζωή, τις όποιες γνώσεις που έχουν μέσα τους και μας μεταλαμπαδεύουν με τις συμβουλές τους αφενός και την επί χρόνια συνεισφορά τους αφετέρου στον αγώνα να γίνει η καθημερινότητά μας καλύτερη και πιο ανθρώπινη.
Και θα κλείσουμε με μιαν ιστορία από την αρχαία Σπάρτη, που μας διασώζει στα “Λακωνικά Αποφθέγματα” για την τρίτη ηλικία και το προς αυτήν σέβας ο Πλούταρχος. “[…] Σε κάποια από τις Ολυμπιάδες, ένας γέροντας προσήλθε στο Στάδιο για να παρακολουθήσει τους αγώνες. Μάταια όμως προσπαθούσε να βρει μία θέση για να καθίσει. Μόλις πλησίασε το μέρος όπου κάθονταν οι Σπαρτιάτες, αυτοί αμέσως σηκώθηκαν από σεβασμό για να του προσφέρουν τη θέση τους. Οι υπόλοιποι Έλληνες που βρίσκονταν εκεί γύρω επαίνεσαν του Σπαρτιάτες. Τότε ο γέροντας είπε: “Όλοι οι Έλληνες γνωρίζουν ποιο είναι το καλό. Μόνον οι Σπαρτιάτες, όμως, το πράττουν” […]”.
