Θέλω να φυτέψω μια αμυγδαλιά στην αυλή μου. Τι πρέπει να γνωρίζω;
Καρποφόρο φυλλοβόλο δέντρο η αμυγδαλιά, συνυφασμένο με το ελληνικό τοπίο καθώς ταιριάζει απόλυτα στις εδαφοκλιματικές συνθήκες μας. Αναζητά ξηροθερμικό κλίμα, χωρίς πολλές βροχές καθώς είναι ευαίσθητη σε υγρό περιβάλλον που ευνοεί προσβολές από μύκητες και βακτήρια. Προτιμά μέσης σύστασης εδάφη, γόνιμα, με καλή αποστράγγιση αν και μπορεί να αξιοποιήσει ξηρά και άγονα ασβεστούχα εδάφη, ακόμη και πετρώδη. Διαθέτοντας ένα πολύ δυνατό και διεισδυτικό ριζικό σύστημα, απλώνεται σε βάθος, απορροφώντας τις διαθέσιμες ποσότητες νερού και θρεπτικών στοιχείων. Προτιμάμε ποικιλίες αμυγδαλιάς παραγωγικές, με υψηλό ποσοστό ψίχας και οψιμανθείς για μην καταστρέφονται τα άνθη τους, ειδικά στις βόρειες περιοχές. Αναζητούμε σκληροκέλυφες ή ημίσκληρες ποικιλίες καθώς οι αφράτες προσβάλλονται πιο εύκολα μετασυλλεκτικά και μονοπύρηνες που εμφανίζουν μικρό ποσοστό διπλοσπερμίας. Γνωστές ξενες ποικιλίες είναι η Τexas, Truoito, Ferragnes ενώ απο τις ελληνικές πιο γνωστή είναι η ποικιλία Ρέτσου. Οι ποικιλίες αυτές εκτός από την Truoito χρειάζονται σταυρεπικονίαση σε συνδυασμό με άλλες ποικιλίες. Η μεταφορά της γύρης γίνεται με τη μέλισσα.
Η βανίλια της ζαχαροπλαστικής από ποιο φυτό προέρχεται;
Η βανίλια που χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική, προέρχεται από την ορχιδέα βανίλια και είναι η μοναδική ορχιδέα που χρησιμοποιείται ευρέως τόσο στη βιομηχανία των τροφίμων όσο και στη βιομηχανία των καλλυντικών. Οι βανίλιες ορχιδέες είναι αναρριχητικά, μονόκλωνα φυτά και μοιάζουν με αμπέλι. Σχηματίζουν μακριά, λεπτά στελέχη με μήκος πάνω από 35 μέτρα, με εναλλασσόμενα φύλλα που απλώνονται σε όλο το μήκος τους. Τα λουλούδια της βανίλιας αναπτύσσονται σε τσαμπιά, όπου κάθε τσαμπί φέρει γύρω στα είκοσι λουλούδια. Είναι σχετικά μεγάλα, εντυπωσιακά, με λευκό και πρασινοκίτρινο χρώμα και αναδίδουν ένα γλυκό άρωμα. Κάθε λουλούδι ανοίγει το πρωί, κλείνει αργά το βράδυ και δεν ανοίγει ξανά. Σε αυτό το χρονικό διάστημα της μιας ημέρας, θα πρέπει να επιτευχθεί η γονιμοποίηση του. Ο καρπός της βανίλιας που αποκαλείται “φασόλι βανίλιας” παράγεται μόνο από ώριμα φυτά, τα οποία φτάνουν συνήθως πάνω από 3 μέτρα ύψος. Είναι επιμήκης, σαρκώδης, μήκους 10-20 εκατοστών, και ωριμάζει σε 6-8 μήνες μετά από την ανθοφορία, παίρνοντας σταδιακά μαύρο χρώμα και αναδίδοντας μια έντονη και ευχάριστη μυρωδιά. Σ’ αυτό το στάδιο, ο καρπός συλλέγεται, περνάει μια διαδικασία ζύμωσης και μετά από βδομάδες αποξήρανσης αποκτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του: το άρωμα, το σοκολατί χρώμα και την ελαιώδη υφή.
Από που προέρχεται το όνομα μαλοτήρα;
Η μαλοτήρα είναι το τσάι του βουνού της Κρήτης, το ενδημικό φυτό που αυτοφύεται μόνο στα βουνά της, τα Λευκά ‘Όρη και τον Ψηλορείτη. Τη συναντάμε σε υψόμετρο από 800 έως και 2000 μέτρα κοντά σε μέρη που φυτρώνει και η ματζουράνα. Η μαλοτήρα, πολυετής αειθαλής πόα που βοτανολογικά ανήκει στο γένος Σιδηρίτη, φθάνει σε ύψος 70 εκατοστά, διαθέτει όρθιο αποξυλωμένο βλαστό και φέρει λογχοειδή χνουδωτά φύλλα και μικρά κίτρινα άνθη. Από την εποχή της ενετοκρατίας, η μαλοτήρα αποτελούσε παραδοσιακά πρωινό ρόφημα για τους κατοίκους της Δυτικής Κρήτης και φαρμακευτικό βότανο κατά των κρυολογημάτων, των παθήσεων του στομάχου και του αναπνευστικού. Άλλωστε, οι Ενετοί δημιούργησαν το όνομα της, “maletira”, συνδυάζοντας τις ιταλικές λέξεις male (αρρώστια) και tirare (σέρνω) προκειμένου να επισημάνουν τις ιδιαίτερες φαρμακευτικές της ιδιότητες.
Άκουσα ότι υπάρχει και καλλωπιστικό λάχανο. Ισχύει;
Το καλλωπιστικό λάχανο είναι ετήσιο καλλωπιστικό φυτό του χειμώνα και θα το βρείτε σε πολλούς χρωματισμούς από λευκό, κρεμ και πράσινο, μέχρι ροζ και μωβ. Δεν είναι τόσο σφικτό σαν το κανονικό λάχανο, καθώς τα φύλλα του είναι πιο ανοικτά και καταλήγουν σε λεία ή δαντελωτή άκρη. Το καλλωπιστικό λάχανο δεν τρώγεται, αλλά χρησιμοποιείται στην κηπουρική σε αυλές, παρτέρια και μπαλκόνια για να δώσει εντυπωσιακούς χρωματισμούς μέσα στο χειμωνιάτικο σκηνικό Το καλλωπιστικό λάχανο μπορεί να φυτευτεί με σπόρο στο παρτέρι ή σε γλάστρα στα τέλη του καλοκαιριού ή να το φυτέψουμε απευθείας σαν έτοιμο φυτό στα μέσα φθινοπώρου. Επιλέγουμε ηλιοφανείς θέσεις και έδαφος που να στραγγίζει καλά, καθώς δεν είναι ανθεκτικό στην υπερβολική υγρασία. Αντίθετα, παρουσιάζει μεγάλη αντοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες και όσο πιο χαμηλές είναι, τόσο πιο έντονο είναι θα είναι το χρώμα του καθώς καθώς αυξάνει στα φύλλα του η συγκέντρωση φυσικών χρωστικών ουσιών, των ανθοκυανών.
Για περισσότερα άρθρα επισκεφθείτε το Garden blog που επιμελείται ο Κώστας Λιονουδάκης στο www.mistιkakipou.gr
