Τις τελευταίες εβδομάδες, βρέθηκα θεατής σε κάμποσες εκδηλώσεις. Κοινή συνισταμένη όλων, η ιστορία. Και δη η ιστορία του τόπου μας. Ακόμα κι αυτές που φαινόντουσαν να έχουν άλλο θέμα, όπως αυτή που αφορούσε τα ναυάγια πέριξ των Χανίων, τελικά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συνδέονταν και κατέληγαν στην Μάχη της Κρήτης (στα κοντινά μας ακρογιάλια βλέπουμε ως τα σήμερα υπολείμματα αεροπλάνων από τα τότε) και την Γερμανική κατοχή
Το είχαν οι μέρες φαίνεται. Ο Μάης είναι πάντα δεμένος μ’ αυτήν την στιγμή του πολέμου την όχι και πολύ μακρινή μας. Την έζησαν οι γονείς κι οι παππούδες μας. Είναι λοιπόν ένα γεγονός άμεσα συνυφασμένο με τις μνήμες μας. Αν και την σπουδαιότητά του, εγώ τουλάχιστον την αντιλήφθηκα ενήλικη. Μιλούσαν οι γονείς μέσα στο σπίτι γι αυτήν την περιβόητη και ξακουστή μάχη, μα δεν της είχα δώσει την πρέπουσα σημασία. Μέχρι που είδα Άγγλους, Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς παλαίμαχους στρατιώτες να γυρίζουν πίσω στο νησί μας ψάχνοντας μνήμες και ανθρώπους.
Μνήμες για έναν αγώνα που ήταν μεγαλειώδης, αφού από την μια μεριά ήταν οι πιο καλά εκπαιδευμένοι στρατιώτες με τα τελειότερα για την εποχή τους όπλα και από την άλλη ο λαός, άνδρες σε μεγάλη ηλικία με γυναίκες και παιδιά. Όπλα τους δικράνια, κατσούνες και κανάς παλιός τσιφτές των πεθαμένων παππούδων. Κάπου εκεί κοντά κι αυτοί οι αλλοδαποί φαντάροι να συμμετέχουν έντιμα και γενναία. Στρατιώτες που μετά το τέλος της μάχης δεν τους ξεχάσαμε, δεν τους παραδώσαμε στον εχθρό.
Δεν λησμονώ τον Ουαλλό Μπιλ, Βασίλη τον φωνάζαμε στην παρέα και πολύ του άρεσε. Επέστρεψε κατά το τέλος της δεκαετίας του ‘60 να πει ευχαριστώ στην Χανιώτικη οικογένεια που τον έκρυψε, τον τάισε τον έντυσε και ουσιαστικά τον έσωσε μέχρι να βρει τρόπο να φύγει για την Αίγυπτο.
Η πρώτη εκδήλωση που παρακολούθησα ήταν στις αρχές του μήνα, όταν σε μια παρουσίαση βιβλίου άκουσα τον γεννημένο στην Γερμανία, αλλά πολιτογραφημένο πλέον Χανιώτη, Κωνσταντίνο, εγγονό αυτής της γενιάς των κατακτητών. Περιέγραψε γλαφυρά, το πώς βίωνε μεγαλώνοντας, τον απόηχο του πολέμου για τον οποίο υπαίτιοι ήταν οι πρόγονοί του. Ήξεραν, λέει, για τον πόλεμο και για τις φρικαλεότητες που είχαν προκαλέσει στους Εβραίους. Αυτό ήταν και το μόνο που παραδέχονταν . Την εξόντωση συγχρόνως Ρομά, ομοφυλόφιλων, ΑΜΕΑ και λαών διαφόρων εθνικοτήτων αυτό, όχι δεν το ήξεραν. Ο ίδιος λέει πως στο σπίτι του, τυπικό αστικό σπίτι της εποχής του ’70 ουδέποτε ο πόλεμος και τα « κατορθώματα» των παππούδων τους, ήταν θέμα συζήτησης. Αυτό ήταν κάτι που έμπαινε πάντα κάτω από το χαλί με την συνήθη δικαιολογία ότι «δεν ήξεραν τι έκαναν». Για τον εαυτό του συμπλήρωσε πως έμαθε το τι συνέβη μετά από τα είκοσί του χρόνια. Ήταν μια αποκάλυψη τρομερή και μια συνειδητοποίηση επώδυνη, όπως παραδέχτηκε. Αντιλήφθηκε επίσης ότι το θαύμα της μεταπολεμικής Γερμανίας στηρίχτηκε σε χρήματα άλλων «στην ουσία αναγεννηθήκαμε με ξένα λεφτά», είπε, και χάριν της διεθνούς πολιτικής συγκυρίας που έκανε τις συμμαχίες μετά την υπογραφή της παράδοσης, να αλλάξουν. Έτσι ώστε οι χθεσινοί εχθροί να γίνουν τώρα κολλητοί φίλοι. Και βέβαια στην κουβέντα του δεν παρέλειψε να τονίσει ότι η Γερμανία σήμερα, κυβερνάται από ανθρώπους της γενιάς του (ανθρώπους δηλ. με όμοια με εκείνον, πλαστά βιώματα).
Μερικές μέρες μετά, βρέθηκα σε γειτονική μας πόλη σε μια ομιλία για την Μάχη της Κρήτης. Ομιλία πολύ βαρύνουσα, από έναν κατ’ εξοχήν ειδικό. Τον Μανούσο Παραγιουδάκη, Έναν στρατηγό που στην καριέρα του έφτασε μέχρι τα ανώτατα αξιώματα της ιεραρχίας και έχει τιμηθεί για τις υπηρεσίες του πολλαπλώς και από πολλές χώρες. Με την ομιλία αυτή ξεκαθάρισαν μέσα μου πολλά πράγματα, πέραν της παραδεδεγμένης από πολλούς και με διάφορους τρόπους, ηρωικής αντίστασης των παππούδων μας. Πήραν υπόσταση πρόσωπα που μέχρι σήμερα με μπέρδευαν και δεν με άφηναν να κατανοήσω ακριβώς τα γεγονότα.
Τι έμαθα λοιπόν εκεί. Έμαθα πως η Κρήτη, σταυροδρόμι στο μέσον της Ανατ. Μεσογείου, ήταν ένα μέρος κομβικό για τους σχεδιασμούς όλων. Οι Γερμανοί την ήθελαν για να ελέγχουν την περιοχή και να ανεφοδιάζουν ανενόχλητοι τα στρατεύματα τους. Το ίδιο και οι σύμμαχοι. Έτσι ο αρχικός σχεδιασμός ήταν όλα τα βρετανικά και συμμαχικά στρατεύματα να συγκεντρωθούν, να συμπτυχτούν στην Κρήτη και με αυτήν κέντρο, να αντισταθούν Το ίδιο και η Ελληνική κυβέρνηση. Οι πολιτειακοί άρχοντες προέβλεπαν την αναδίπλωση των στρατευμάτων μας και την μεταφορά όλων, στρατιωτών, πολιτικών και βασιλέα στο νησί μας. Εκεί όπου θα συρρικνωνόταν το Ελληνικό κράτος και θα γινόταν η έδρα της κυβέρνησης.
Αυτός ήταν ο αρχικός σχεδιασμός. Αλλά ενώ οι Άγγλοι, Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί στρατιώτες διεκπεραιώθηκαν από την Πελοπόννησο στην Κρήτη δεν συνέβη το ίδιο με τους Έλληνες και κυρίως τους Κρήτες του Αλβανικού μετώπου, που εγκλωβίστηκαν στην κυρίως Ελλάδα και ποτέ δεν έφτασαν στον τόπο τους. Έτσι ενώ όλοι γνώριζαν την σπουδαιότητα του νησιού, άφησαν διάφορες πολιτικές σκοπιμότητες να πρυτανεύσουν. Στην ουσία το νησί μας ήταν ανυπεράσπιστο και άοπλο. Όρισαν έναν ξένο ως διοικητή Κρήτης και του ανέθεσαν να την υπερασπιστεί. Οι εναπομείναντες Κρητικοί, ηλικιωμένοι και άοπλοι. Μέχρι και την πολιτοφυλακή που οργανώθηκε, άφησαν χωρίς οπλισμό.
Η επίθεση των Γερμανών, η ηρωική άμυνα της Κρήτης από τον άμαχο πληθυσμό και τους στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων ως το τέλος του Μάη είναι λίγο πολύ γνωστά (μέχρι σήμερα, λέει, μελετώνται στις σχολές πολέμου παγκοσμίως. Προσπαθούν να εξηγήσουν πως μια τόσο καλά οργανωμένη από τους Γερμανούς επίθεση, με προδιαγεγραμμένη την άμεση κατάληψη της νήσου, είχε τόσο δυσμενή για τους επιτιθέμενους αποτελέσματα).
Λιγότερο γνωστό είναι ότι οι ηγέτες των συμμάχων τελικά ολιγώρησαν και ενώ ήξεραν τα σχέδια του Γερμανικού επιτελείου, για δικούς τους λόγους και συμφέροντα, υποτίμησαν την επίθεση και δεν οργανώθηκαν όπως έπρεπε. Αποτέλεσμα η κατάληψη από τον εχθρό ζωτικών θέσεων του νησιού, όπως το αεροδρόμιο του Μάλεμε. Οι σύμμαχοι θα μπορούσαν (και όφειλαν) φεύγοντας να το υπονομεύσουν ή να το ανατινάξουν ώστε να μην επιτρέψουν στους αντιπάλους να το χρησιμοποιήσουν. Όμως δεν το έκαναν. Έδωσαν έτσι στους Γερμανούς την δυνατότητα να προωθήσουν μέσω αυτού κι άλλα στρατεύματα, που στην συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν για την ολοκληρωτική κατάληψη του νησιού.
Οι συμμαχικές δυνάμεις εν τέλει συμπτύχθηκαν και άρχισαν να φεύγουν. Μάλιστα οι πρώτοι Βρετανοί επιβιβάστηκαν σε πλοία στο Ηράκλειο, στις 28 Μαΐου, χωρίς να ενημερώσουν γι αυτό ούτε τους Κρήτες, αλλά ούτε και τους υπόλοιπους συμμάχους τους.
Το ίδιο έπραξε και ο βασιλιάς με την Ελληνική κυβέρνηση, ο οποίος αναχώρησε από τα Σφακιά για Αίγυπτο.
Μετά την παράδοση της νήσου έμεινε μόνος του ο Κρητικός λαός. Να περιθάλψει, να φιλοξενήσει και να κρύψει τους εναπομείναντες συμμάχους. Να αντισταθεί (η αντίσταση ξεκίνησε σύμφωνα με τους μελετητές, μια ώρα μετά την εισβολή). Να υποστεί τα αντίποινα των κατακτητών.
Η τελευταία εκδήλωση που παρακολούθησα, μόλις την περασμένη εβδομάδα, ήταν ένα ντοκιμαντέρ που περιγράφει ένα στιγμιότυπο της κατοχής. Την δολοφονία 23 ανδρών στο χωριό Κακόπετρος τον Αύγουστο του 1944. Μια συγκλονιστική ταινία, μια και τα περιστατικά τα αφηγήθηκαν επιζήσασες του μακελειού, γυναίκες. Κόρες, αδελφές, σύζυγοι των νεκρών. Που μαζί με τον πόνο του χαμού των ανθρώπων τους έπρεπε να βρουν την δύναμη και το κουράγιο να τους θάψουν κι όλας.
Αναρωτιέμαι λοιπόν;
Είναι αυτός ο πολιτισμός και είναι αυτοί οι πολιτισμένοι άνθρωποι; Γιατί, δεν μπορώ να δεχτώ ότι ένας νέος με μόρφωση και κουλτούρα, επειδή λέει υπακούει σε διαταγές, στήνει απέναντι του έναν συνομήλικό του και τον πυροβολεί. Έτσι χωρίς λόγο. Επειδή έτσι τον διέταξαν οι ανώτεροι; Επειδή είναι στην από δώ μεριά που κρατάει το όπλο; Επειδή μπορεί;
Πράγματα φοβερά. Ο πόλεμος είναι πράγμα φοβερό. Και δεν πρέπει να ξεχνιόμαστε και να εφησυχάζουμε επειδή κάποιοι στον δυτικό κόσμο τα τελευταία 70 χρόνια ζούμε χωρίς συντεταγμένους πολέμους. Δίπλα μας, στην γειτονιά μας, πόλεμοι διεξάγονται ανελλιπώς. Κι εμείς πόλεμο κανονικό δεν ζούμε. Αλλά τούτη δω η κρίση των μνημονίων πόλεμος λογάται με πολλούς νεκρούς, πληγωμένους και αμέτρητες απώλειες.
Μπεμπλιδάκη Αγγελική
Η ψήφος σας μας πηγαίνει παρακάτω.., μας δίνει τη δυνατότητα να δώσουμε και να κάνουμε περισσότερα ….
Τι σχέση έχουν οι Médecins du Monde Greece – Γιατροί του Κόσμου με τον Βραζιλιάνο άσο Cafu;
Μπείτε στο παρακάτω linkhttps://promo.bwin.gr/el/promo/s/p/general/we/whostolethecup και ψηφίστε τον ‘ΚΑΦΟΥ’! Ψηφίζοντας ΚΑΦΟΥ, ψηφίζετε υπέρ των Γιατρών του Κόσμου.
Με μόλις ένα κλικ πάνω στον Βραζιλιάνο άσσο του ποδοσφαίρου, ανώνυμα και δωρεάν, θα έχετε υποστηρίξει σημαντικά το έργο των Γιατρών του Κόσμου Ελλάδος.
Γιατροί του Κόσμου ασυνόδευτα προσφυγόπουλα
Αρκετοί ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες εντοπίστηκαν στην Πάτρα, μετά την αστυνομική επιχείρηση απομάκρυνσης προσφύγων από καταυλισμούς της πόλης, τα ξημερώματα της Τρίτης 15 Μαΐου. Οι ανήλικοι μεταφέρθηκαν την ίδια μέρα σε δομή έξω από την πόλη της Θεσσαλονίκης, και η ανταπόκριση των Γιατρών του Κόσμου ήταν άμεση. Οργανώθηκε επίσκεψη της Κινητής Ιατρικής Μονάδας την Πέμπτη 17 Μαΐου όπου, με τη βοήθεια εθελοντή ιατρού και με την παροχή διερμηνέα από το προσωπικό του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, εξετάστηκαν όλα τα παιδιά της δομής.
Οι Γιατροί του Κόσμου συνεχίζουν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ευάλωτων και ευπαθών ομάδων, παρέχοντας έκτακτες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης σε ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες στο πλαίσιο του έργου Emergency Response in Accommodating Unaccompanied Migrant Children (ERAcUMiC), σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.
After the police operations in Patras on May 15th, several unaccompanied minors were identified among the refugees. The minors were transferred the same day to a structure outside the city of Thessaloniki and the response of the Doctors of the World was immediate. A visit of our Mobile Medical Unit was organized on Thursday, May 17th where, with the help of a volunteer doctor and with the provision of an interpreter by the IOM staff, we examined all the children that were accommodated in the structure.
Doctors of the World continue to respond to the needs of vulnerable groups by providing emergency primary health care services to unaccompanied minors under the Emergency Response in Accommodating Unaccompanied Migrant Children program (ERAcUMiC), in cooperation with the International Organization for Migration.
#DoctorsoftheWorld #Greece #Healthcare #UnaccompaniedMinors #Refugees
