Στις 10 Μαΐου 2017, στον πρόλογο της έκδοσης με τίτλο «Έγγραφο προβληματισμού για την τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης (European Globalisation Adjustment Fund: ten years of European solidarity)1». Μεταξύ άλλων γράφει στον πρόλογο ότι «Το έγγραφο αυτό για την τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης αποβλέπει στην εύλογη και τεκμηριωμένη εκτίμηση της σημασίας της παγκοσμιοποίησης για την Ευρώπη και τους Ευρωπαίους». Δηλαδή, αυτό που έπρεπε να γίνει όταν ξεκινούσε η αθλιότητα αυτή της παγκοσμιοποίησης, γύρω στις αρχές του 1990, γίνεται κατόπιν εορτής, με εξαθλιωμένες μάζες πολιτών που πίστεψαν στο όραμα της ενωμένης Ευρώπης. Αυτής της ΕΕ πολίτες, πρέπει να εξακολουθήσουν να πιστεύουν στο όραμα του Σούμαν, ανεξάρτητα αν πολλοί νεόκοποι παράγοντες απεργάζονται νέες μεθόδους πίεσης των πολιτών. Οι παράγοντες και οι παραγοντίσκοι αυτοί ανήκουν κυρίως στις πλουσιότερες χώρες, όπως είναι ορισμένες του κέντρο-βόρειου τομέα.
Και η Επιτροπή που εξέδωσε τη λευκή βίβλο για το μέλλον της Ευρώπης, θεωρεί ότι το έγγραφο αυτό «είναι η αφετηρία για μια ειλικρινή και ευρείας κλίμακας συζήτηση σχετικά με το μέλλον της Ένωσης των 27» και ότι όλα τα σχετικά έγγραφα προβληματισμού θα είναι καθοριστικά για τα επόμενα χρόνια. Έτσι αποδεικνύει η Κομισιόν ότι το έγγραφο αυτό θα είναι για την τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης. Πράγμα που σημαίνει ότι η παγκοσμιοποίηση έχει δημιουργήσει προβλήματα στις εθνικές οικονομίες, είτε ανήκουν είτε όχι σε ευρείς οικονομικοπολιτικούς σχηματισμούς, όπως η ΕΕ.
Μάλιστα, όπως σημειώνεται στο ίδιο το κείμενο, πολλοί Ευρωπαίοι, ιδίως οι νεότεροι, διαπιστώνουν ότι η σύνδεσή τους με άτομα από άλλες χώρες και ηπείρους μπορεί να βελτιώσει τη ζωή τους, αλλά και πολλοί Ευρωπαίοι παραμένουν, επιφυλακτικοί. Αντιλαμβάνονται την παγκοσμιοποίηση ως συνώνυμη με την απώλεια θέσεων απασχόλησης, την κοινωνική αδικία ή με υποβάθμιση των συνθηκών σε ό,τι αφορά το περιβάλλον, την υγεία ή την ιδιωτική ζωή. Θεωρούν ότι συντελεί στη διάβρωση παραδόσεων και ταυτοτήτων. Οι ανησυχίες αυτές επιβάλλεται να αντιμετωπιστούν. Θεωρώ ότι αν δεν αντιμετωπίσουμε ανοιχτά τα θέματα που προέκυψαν και αν δεν βρούμε βιώσιμες απαντήσεις, θα βαθύνει η κρίση που ταλανίζει πάνω από δέκα χρόνια την κοινωνία και περισσότερο από όλους τη χώρα μας.
Στο ίδιο έγγραφο για την παγκοσμιοποίηση, αναφέρεται ότι «σήμερα, περισσότερο από ποτέ, τοπικά θέματα ανάγονται σε παγκόσμια, ενώ παγκόσμια καθίστανται τοπικά. Ενόσω η παγκοσμιοποίηση επηρεάζει σχεδόν κάθε πτυχή της ζωής μας, οι πολίτες και οι περιφέρειές μας αντιμετωπίζουν αυτές τις εξελίξεις με πολύ διαφορετικό τρόπο».
Για όλους αυτούς τους λόγους, τώρα είναι η στιγμή να εξετάσουμε τι μπορεί να κάνει η ΕΕ για να διαμορφώσει την παγκοσμιοποίηση σύμφωνα με τα κοινά μας συμφέροντα και αξίες. Να αναρωτηθούμε τι μπορούμε να κάνουμε για την προστασία, την υπεράσπιση και την ενίσχυση των δικαιωμάτων των ευρωπαίων πολιτών, ιδίως των πιο ευάλωτων. Και, τέλος, να συμφωνήσουμε με ποιον τρόπο μπορεί η ΕΕ —από τα θεσμικά της όργανα ως τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες, τους δήμους, τους κοινωνικούς εταίρους, την ευρύτερη κοινωνία των πολιτών, τις επιχειρήσεις, τα πανεπιστήμια— και οι διεθνείς εταίροι της να συνεργαστούν ώστε να τιθασεύσουν την παγκοσμιοποίηση.
Η αναγνώριση που έρχεται μέσω της ανακοίνωσης αυτής για την εξεύρεση λύσεων στο θέμα, δείχνει την τεράστια ευθύνη που έχει η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ και βέβαια, ακούστηκε περίεργα η ρήση του αμερικάνου προέδρου που επέμεινε, πέτυχε και συνεχίζει με το σλόγκαν «Πρώτα η Αμερική». Ας έλθουν τώρα όλοι οι εταίροι μας να μας πουν πως θα χειριστούν θέματα εμπορικών συμφωνιών με τη φέτα ξεπουλημένη από το 2012 (εποχής Σαμαρά) σε Καναδούς και Αμερικανούς, χωρίς αναθεώρηση συμφωνιών και με μια κυβέρνηση τοπικών συμφερόντων κολλημένη στον τοίχο!
Αν πάρουμε δε, υπόψη μας, το τι γίνεται με τη φτώχει, θα εκπλαγούμε όσοι από εμάς δεν έχουν καταλάβει που βρίσκονται:
Σε κείμενο του ευρωκοινοβουλίου αναφέρεται ότι η επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια (ΕΑΒ) ως καίριου μέσου για την υλοποίηση του Θεματολογίου του 2030, για την εξάλειψη της φτώχειας σε όλες τις μορφές της και την καταπολέμηση των ανισοτήτων, και επαναλαμβάνει ότι η αναπτυξιακή βοήθεια από μόνη της δεν είναι επαρκής για την έξοδο των αναπτυσσόμενων χωρών από τη φτώχεια2. Σημειώνω για τις ανάγκες του παρόντος ότι στο σημείο 12 υπογραμμίζεται ότι οι τρεις διαστάσεις της βιώσιμης ανάπτυξης —περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική— συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους και τονίζει ότι η οικονομική βιωσιμότητα είναι ουσιαστικής σημασίας.
Επίσης, στο σημείο 17 αναφέρεται ένα ειδικό σημείο για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας, αφού ζητεί ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη και υπενθυμίζει ότι η αναζωογόνηση της οικονομικής δραστηριότητας στις αγροτικές περιοχές και στις μικρότερες πόλεις μειώνει την πίεση για μετανάστευση σε αστικές μεγαλουπόλεις και, συνεπώς, μετριάζει τα προβλήματα της ανεξέλεγκτης αστικοποίησης και μετανάστευσης.
Τέλος, θα υπενθυμίσω ότι στη σύνοδο κορυφής του περασμένου Δεκεμβρίου 20163 έγινε σχετική μνεία στο θέμα και έτσι συνδέθηκε τουλάχιστον μερικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), λόγω της συμφωνίας που επιτεύχθηκε στο Συμβούλιο σχετικά με την παράταση ζωής του Ταμείου αυτού για τον εκσυγχρονισμό των μέσων εμπορικής άμυνας, θέματος που σχετίζεται άμεσα με την παγκοσμιοποίηση. Αλλά και στα άλλα θέματα που τίθενται για τη σημασία των διαφόρων στρατηγικών για την ενιαία αγορά καθώς και της ενεργειακής ένωσης, αλλά και άλλων τομέων όπως των υπηρεσιών και της ψηφιακής ενιαίας αγοράς, οι οποίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν και να υλοποιηθούν έως το 2018, πρέπει να επιλυθούν όλα τα βασικά ζητήματα.
Θα προσθέσουμε ότι η αναγνώριση ύπαρξης ενός υγιούς τραπεζικού τομέα θα συμβάλει στην ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό της βιομηχανικής βάσης της ενιαίας αγοράς, αλλά και των λοιπών τομέων της οικονομίας. Εμείς στη χώρα μας, το γνωρίζουμε πλήρως το θέμα, γιατί ούτε επενδύσεις, ούτε ταμειακές ροές παρατηρούνται για να τρέξει η οικονομία μας!
Το μόνο συμπέρασμα που εξάγεται προοδευτικά είναι ότι η Κομισιόν αρχίζει επιτέλους να βλέπει ότι υπάρχει πρόβλημα που πρέπει να λυθεί. Στο μεταξύ η όξυνση που παρατηρείται στις διαφορές των επιπέδων ανάπτυξης, φρενάρει σθεναρά τις οποιεσδήποτε πρωτοβουλίες για έξοδο από την κρίση.
1. https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/reflection-paper-globalisation_el.pdf
2. PE602.902v03-00 6/11 AD\1128572EL.docx. { http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=COMPARL&reference=PE-602.902&format=PDF&language=EL&secondRef=03 }
3. Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 15 Δεκεμβρίου 2016 (EUCO 34/16)
