Γιάννης Αναστασίου ΦΙΛΗΣ
Ηλεκτρολόγος μηχανολόγος Ε.Μ.Π και επιστήμη συστημάτων στο Πανεπιστήμιο UKLA
της Καλιφόρνιας. Δίδαξε στο ίδιο Πανεπιστήμιο
και στο Πανεπιστήμιο Βοστώνης
Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης
και πρ. Πρύτανής του επί δωδεκαετία
Εκδόσεις Έναστρον,
σειρά Ελληνική Λογοτεχνία
επιμέλεια έκδοσης Έφη Ριζά-Σκύφα
εξώφυλλο Βάσω Καυκούλα
παράλληλα με σελιδοποίηση
Γραφιστική επιμέλεια επιμέλεια κειμένου
Αριστέα Ηλιοπούλου Ανδρέας Βλαζάκης
εκδ. τέλος 2016
Ένα βιβλίο σημαντικής γραφής και αξίας που δείχνει τη νέα παγκόσμια σκληρότητα που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα και ο κάθε άνθρωπος στη σημερινή και την αυριανή νέο-ολοκληρωτική ΤΥΡΑΝΝΙΑ……
Η περιγραφή από το κείμενο του μυθιστορήματος του Γιάννη ΦΙΛΗ είναι αποσπασματική
ΙΟΝΕΣΚΟ: Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ Η ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗΣ ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑΣ
Η αλήθεια είναι δύσκολη.
Η πραγματικότητα βαρετή…
Ανάμεσα από αυτό το τεράστιο χάσμα παρουσιάζεται – και στο τελευταίο μέρος του βιβλίου.
«Ημέρες στο Οριέντε», η πορεία ανθρώπου-ανθρωπότητας από τη ζωή στο θάνατο.
Με τη διαφορά πως ο θάνατος είναι ο Μέγας επικυρίαρχος της αιτίας τόσο των πολέμων, των εκμεταλλεύσεων και όλων των καταστροφών, όπως είπε ο Μεγάλος θεατρικός συγγραφέας, Ιονέσκο.
Για, να αντιμετωπίζεται ο τελεσίδικος αυτός χαμός με όλες τις διαιστορικές μορφές πολιτισμών τάξης και αταξίας.
ΟΙ ΖΩΗΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΕΣ ΡΟΕΣ ΧΡΟΝΟΥ
Μιας πραγματικότητας αξιών και απαξιών οι οποίες αλλάζουν και παραλλάζουν τις ζωηφόρες και θανατηφόρες ροές του χρόνου στη γη, στο Ηλιακό σύστημα και στους Γαλαξιακούς κόσμους.
Με κάθε έναν από αυτούς να διατρέχει τον τελεσίδικο χαμό του…..
Κι εμείς μέσα στην ανθρωπογενή αγωνιώδη πορεία μας να δημιουργούμε τις συνεχείς μεγάλες και μικρές αφηγήσεις της Ανθρωπινής μας ΑΡΧΗΣ. Με τις ανθρώπινες αρχές να αμφισβητούνται, αλλά και να ερευνούνται κοσμολογικά. Όχι, με όρους διαμεσολαβητών, αλλά με περιγραφή του Σύμπαντος με τους δικούς του όρους….. όπως αναφέρεται (σελ. 275) στο βιβλίο του, που εξέχοντος ………… φυσικού (καθηγητή) Lee Smolin, με τίτλο «ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΔΡΟΜΟΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑ»: η νέα αντίληψη γα το χώρο, το χρόνο και το Σύμπαν ….. Εκδόσεις ΚΑΤΟΠΤΡΟ…
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΔΡΟΜΟΙ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΚΔΙΗΓΗΣΕΩΝ
Ανάμεσα σ’αυτούς τους τρεις δρόμους διατρέχει και διαποτίζει την κάθε εκδιήγηση (μικρή και η μεγάλη) ο συγγραφέας και πρ. πρύτανης Γιάννης Α. Φίλης ….. στο νέο του βιβλίο «Ημέρες στο ΟΡΙΕΝΤΕ». Για να αναφέρει στη σελ. 67 η Σελέστε ό,τι: «Στη φύση τα πράγματα είναι διαφορετικά απ’ ότι στο Νου μας. Μάλιστα πολύ διαφορετικά.
Αυτό το μυρμήγκι θα ήταν ζωντανό αν δεν ήταν δηλητηριώδες απάντησα «μπορεί, αλλά έχει μικρή σημασία. Στη φύση η ζωή είναι μια πραγματικότητα χωρίς ηθική».
Αυτή την πραγματικότητα της απάνθρωπης σκληρότητας, χωρίς ηθική
παρουσιάζει από το 13ο της το 19ο κεφάλαιο του βιβλίου του ο Γιάννης Φίλης. Σελίδες από την αφήγηση που δεν είχε τελειώσει….
ΑΛΛΑ, ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΞΕΝΟ;
Λοιπόν Σελέστε «πώς με βρήκες στο ησυχαστήριό μου;» τη ρώτησα ξανά. «Δεν ήταν δύσκολο», απάντησε με μορφασμό χαμόγελου. «Μου είχες πει τόσα για τα παιδικά σου χρόνια που νόμισα ότι έζησα κι εγώ εδώ».
«Σελέστε τα μάτια σου έχουν ξεθωριάσει. Πόσος καιρός πάει από τότε στο Οριέντε;». «Δύο χρόνια. Σαν χτες ήταν». «Και τα χέρια σου έχουν παραμορφωθεί!» «Έτσι γίνεται πάντα». Ήξερα ότι είχε έρθει για να κλείσει την αφήγηση που δεν είχε προλάβει να τελειώσει στο Οριέντε. Κι ύστερα; Ήθελα να την πάρω από το χέρι και να περπατήσουμε μαζί στ’ ακρογιάλι, ήθελα να της πω εκείνα τα λίγα που δεν της είπα στο Οριέντε.
….. την είχα ξεχάσει. Παράξενο δεν είναι «αλλά, τι είναι, παράξενο;» ρώτησα ξαφνιασμένος. Έτεινα το χέρι για ν’αγγίξω το δικό της. Φοβόμουν μην την χάσω
ΕΜΕΝΑ Μ’ ΕΠΙΑΣΑΝ ΝΥΧΤΑ
Δεν της ζήτησα να καθίσει, ούτε την άγγιξα…. Απόμεινα να την κοιτάζω μέσα από το μαύρο κάδρο της νύχτας.
Δύο χρόνια μονολόγησε η Σελέστε «Στις 11 Σεπτεμβρίου στις εφτά το πρωί κατέλαβαν το Βαλπαράισο…. προς το βράδυ είχαν καταλάβει το προεδρικό μέγαρο, LA MONEDA, είπε η Σελέστε, περιφέροντας το βλέμμα στα σκοτεινά περιγράμματα των δέντρων «Αυτές οι πορτοκαλιές θέλουν περισσότερη περιποίηση», συνέχισε αφηρημένα…… «Με, ξέρεις», της είπα. «Με τόσα που προσπαθώ να κάνω, δεν τελειώνω τίποτα σωστό». Συγκέντρωσα το βλέμμα μου στο έδαφος απέφυγα να την κοιτάξω. Σκέφτηκα μήπως ήθελε να διορθώσει κάποιες λεπτομέρειες σε όσα μου είχε πει για κείνα τα χρόνια στο Σαντιάγο…… η ΣΕΛΕΣΤΕ συνέχισε με πικρό χαμόγελο.
«Εμένα μ’ έπιασαν, νύχτα….. Με πέταξαν βίαια σ’ ένα αυτοκίνητο, που
κανείς δεν μιλούσε. Μ’ έριξαν σ’ ένα άδειο κελί, ούτε τουαλέτα, ούτε κρεβάτι….ΤΙΠΟΤΑ
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΑΠΑΝΘΡΩΠΩΝ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΩΝ
Έμεινα όρθια σε μια γωνιά τρέμοντας. Μέσα από μια δυό ώρες σωριάστηκα στο κρύο δάπεδο. Αμέσως άνοιξε η πόρτα του κελιού κι ο δεσμοφύλακας άδειας πάνω μου ένα κουβά νερό, βρίζοντας με χυδαία. Μου είπε ότι αν τολμούσα να ξαπλώσω πάλι στο δάπεδο θα με βίαζε. Κλείνοντας την πόρτα συμπλήρωσε ότι θα μου χάραζε το πρόσωπο με το μαχαίρι του…..
«Στο Οριέντε μου είχες μιλήσει με υπονοούμενα γι’αυτά» είπα αμήχανα στη Σελέστε. «Προσπαθούσα να κάνω ένα καινούργιο ξεκίνημα. Όμως, κανένα ξεκίνημα δεν γίνεται αν δεν ξέρεις την αφήγησή του.
Συνεχίστηκε η αποκάλυψη των μεγάλων βασανιστηρίων της ΣΕΛΕΣΤΕ για να αποκαλύψει τα ονόματα των κομμουνιστών συνεργατών του πατέρα της που τον δολοφόνησαν με τόσο άγριο τρόπο. Ήθελαν ν’ αναγκάσω τη Σελέστε να γίνει το καρφί της ασφάλειας για το καλό της πατρίδας….
Ο ΝΤΟΚ κοίταξε τον κορμό της βερυκοκιάς.
Η Σελέστε δεν ήταν εκεί. Σηκώθηκε και βάδισε αργά προς τις πορτοκαλιές. Όπου, φωνές από τις περασμένες δεκαετίες της ζωής με το πατέρα, τη μητέρα και τη λειτουργία του κονσερβοποιού τους και των εργαζομένων και την τότε δική τους ζωή.
LA VENDA SEX ΟΙ ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΒΙΑΣΜΟΙ ΜΕ ΔΕΜΕΝΑ ΜΑΤΙΑ
Αυτές οι μνήμες εμφυλοχώρησαν ανάμεσα σ’ αυτόν και στην Σελέστε, που ολοκλήρωνε την δραματική της αφήγηση που δεν είχε τελειώσει της είπα: «Λυπάμαι, Σελέστε, που δεν είχαμε χρόνο να κλείσουμε τις συζητήσεις μας….. εκείνη ακούμπησε στο περβάζι του παραθύρου, ολοκληρώνοντας την ατελείωτη συζήτηση: «Αφού με βασάνισαν την μιάν εβδομάδα με πήγαν στο κέντρο κράτησης Discotheque La venda sexy το έλεγαν σέξυ δεμένα μάτια γιατί μας βίαζαν με δεμένα μάτια με δυνατή μουσική για να μην ακούν έξω τις κραυγές μας. Με βίαζαν καθημερινά επί εβδομάδες. Γιατί περίμεναν ένα ναι από εμένα, αυτό τουλάχιστον έλεγαν. Σε μένα είχαν εξαντλήσει τα πάντα. Αιμορραγούσα και ψηνόμουν στον πυρετό. Πίστευα ότι το τέλος μου πλησίαζε, ενώ, η ειρωνεία ήταν, ότι ούτε εγώ, ούτε ο πατέρας μου ήμαστε κομουνιστές. Δεν είχα δύναμη ούτε να στενάξω. Μια βδομάδα πριν τελειώσουν ανακάλυψαν το σταχτοδοχείο. Έσβηναν τα σιγάρα τους στο στήθος μου. Δεν σου είχα μιλήσει ποτέ γι’ αυτά τα σημάδια στο στήθος μου… Έτεινα το χέρι μου να την αγγίξω. Εκείνη όμως είχε φύγει…
ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΖΟΥΓΚΛΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΓΚΛΑΣ
Στα τελευταία ο συγγραφέας κάνει μια θαυμάσια επιστροφή σε μεγάλης στιγμές δραματικών γεγονότων της Νεοελληνικής περιπέτειας δια μέσω δύο παγκοσμίων πολέμων, και την Μ. ανατολή, την Ταξιαρχία του Ρίμινι, το ΕΑΜ και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας μετά τον Β. Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και ως τη μεταπολίτευση μετά τη χούντα…. Χωρίς να ιστοριογραφεί αλλά να μυθιστοριοποιεί την Νεοελληνική περιπέτεια. Αυτά, που με ευθύνες και ανευθυνότητες συνέτειναν στην εξαχρείωση και εξαθλίωση της μέγιστης κρίσης στην οποία βρίσκεται, η χώρα μας και ο κόσμος της ζούγκλας και της Μούγκλας… σήμερα.
Με συνεχές το έγκλημα κατά όσων αρνούνται την ισοπέδωση τους μέσα στο σύγχρονο «προοδευτικό» ολοκληρωτικό πολιτισμό μας.
Όμως αριστοτεχνικά ο ΝΤΟΚ ξαναγυρίζει μαζί με τη Σελέστε στην απατηλή απεραντοσύνη της ζούγκλας, για να συνεχίσουν τον αγώνα να μείνει το δάσος ζωντανό….
ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΠΡΩΙΝΟ ΣΗΚΩΘΗΚΕ ΝΩΡΙΣ
Γι’ αυτό τον αγώνα της η Σελέστε εκείνο το πρωινό σηκώθηκε νωρίς. Φόρεσε τις ψηλές της μπότες…. «Για πού τόβαλες πρωί-πρωί;» ρώτησα. «Θα πάω, στο δάσος να μαζέψω λίγα έντομα». «Σήμερα το απόγευμα όμως θα έχουμε τη συνάντηση με όλους τους αρχηγούς. Πρέπει οπωσδήποτε να είσαι εκεί». Η Σελέστε φόρεσε το ψάθινο καπέλο της και με κοίταξε, κίνησε το χέρι της. «Σε μια δυό ώρες». Της έκανα νόημα να περιμένει, έβαλα το παντελόνι βιαστικά και την πλησίασα, την αγκάλιασα.
Με φίλησε φευγαλέα κι έφυγε…
Πέρασα το πρωινό στην καλύβα προσπαθώντας να βάλω σε τάξη τις σκέψεις μου, πήρα ένα βιβλίο για να περάσω την ώρα μου, αλλά είχα δυσκολία να συγκεντρωθώ… είχαν περάσει πέντε ώρες αφότου είχε φύγει και φώναξα τον Έκτορα και του είπα φοβάμαι μήπως της συνέβη τίποτα. Μου απάντησε «έλα τώρα, ΝΤΟΚ, γίνεσαι υπερβολικός, τι να της συνέβη. «Όμως, σε καταλαβαίνω πάμε στο δάσος να τη βρούμε». Κινήσαμε αμέσως…. Μετά από μια ώρα πορείας…. ο Έκτωρ μου έκανε νόημα να συνεχίσουμε. Προχωρούσα σαν αυτόματο κοιτάζοντας ολόγυρα, φωνάζοντας τ’ όνομά της… Σ’ ένα ξέφωτο είχαν πέσει δύο μεγάλα δέντρα.
ΤΟ ΔΡΑΜΑΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΣΕΛΕΣΤΕ ΚΑΙ Η ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΘΕ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Πέρασα απάνω από τον ένα πεσμένο κορμό και σκόνταψα, βρέθηκα πεσμένος στα νερά, ο Έκτωρ με βοήθησε να σηκωθώ αμίλητος. Το νερό μπήκε στις μπότες. Στον δεύτερο κορμό ο Έκτωρ στάθηκε, μου έκανε νόημα να σταματήσω, εγώ όμως προχώρησα…. η Σελέστε ήταν πεσμένη μπρούμυτα στη λάσπη…. Ο Έκτωρ τη γύρισε ανάσκελα με πολλή προσοχή. Μια τεράστια τρύπα έχαινε στο μέτωπό της. «Η σφαίρα τη χτύπησε πρώτη στο πίσω της κεφαλής» είπε ο Έκτωρ τρέμοντας.
Μέσα από τις λάσπες και τα φύλλα προσπάθησα να διακρίνω την έκφραση της, της καθάρισα το πρόσωπο με το χέρι. Ήταν απρόσμενα κρύο… Καθώς την καθάριζα, ένιωσα κάτι λιπώδες στην παλάμη. Ένα αίσθημα πανικού με κατέλαβε ανάμεικτο με ναυτία. Ήξερα ότι στον προμετωπικό φλοιό εδράζονται οι αποφάσεις που σχετίζονται με τα συναισθήματα και τις επιθυμίες…..
«ΗΜΕΡΕΣ ΣΤΟ ΟΡΙΕΝΤΕ» ένα μυθιστόρημα πολλαπλών επιπέδων με συγκεκριμένα και αφηρημένα σχήματα ενός κειμενικού αγωνισμού και στοχαστικής σημειωτικής.
Με τη γλώσσα του συγγραφέα να αρνείται να παραμείνει απλό όχημα της γνώσης αλλά να παίρνει το δρόμο της αυτοκριτικής και πιθανόν της αυτοκατάλυσης…., ένα βιβλίο σημαντικής γραφής και αξίας.
