Γράφει η ΕΙΡΗΝΗ ΑΡΧΟΝΤΑΚΗ*
Αρκετοί έχουν επιχειρήσει να ακολουθήσουν δίαιτες όπως της πάπιας (τρως τα πάντα και μετά κάνεις την πάπια) ή του ανανά (τρως τα πάντα εκτός ανανά)… Κάποιοι με πιο glamorous χαρακτήρα έχουν διαλέξει μια πιο διάσημη δίαιτα όπως του Atkins, της Ζώνης, του Beverly Hills, με βάση τις ομάδες αίματος ή κάποια άλλη διάσημη δίαιτα με θαυματουργά αποτελέσματα…
Οι πιο αποφασισμένοι διαλέγουν να ακολουθήσουν ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής για τον έλεγχο του βάρους τους και την καλύτερη δυνατή ευεξία…
Ποιοι άραγε έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα στη διάρκεια του χρόνου;
Όσοι επέλεξαν τη δίαιτα της πάπιας νομίζω ότι δεν κατάφεραν κάτι και από Δευτέρα θα επιλέξουν κάτι άλλο πιο εφευρετικό, ίσως τη δίαιτα του ανανά…
Οι πιο glamorous θα πρέπει να επιλέξουν μια από τις διάσημες βασισμένοι στην υπόσχεση της γρήγορης απώλειας. Αλλά ας ρίξουμε μια ματιά στα χαρακτηριστικά των πιο διάσημων αυτής της κατηγορίας…
ΔΙαιτα Atkins
Υπόσχεται απώλεια 4 – 6 κιλών σε μια βδομάδα και ανήκει στις δίαιτες με πρωτεϊνικό χαρακτήρα.
Επιτρέπει τη κατανάλωση κόκκινου κρέατος, πουλερικών, ψαριών, οστρακοειδών, τυριών πλήρων σε λιπαρά, βουτύρου και μαργαρίνης σε απεριόριστη ποσότητα ενώ απαγορεύει την κατανάλωση άσπρης ζάχαρης, γάλακτος, άσπρου ρυζιού, άσπρου αλευριού, ζυμαρικών, άσπρου ψωμιού, φρούτων και λαχανικών.
Τα αποτελέσματά της βασίζονται στο ότι όταν υπάρχει έλλειψη υδατανθράκων ο οργανισμός παράγει κετονοσώματα, ουσίες που προκαλούν έντονα το αίσθημα κορεσμού. Η παρατεταμένη έλλειψη υδατανθράκων, φρούτων και λαχανικών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα δυσκοιλιότητας, κόπωση, ζάλη και αδυναμία. Ενώ μακροπρόθεσμα μπορεί να εμφανιστούν προβλήματα που αφορούν καρδιαγγειακές παθήσεις, ελλείψεις βιταμινών και επιβάρυνση της λειτουργίας των νεφρών.
Της ΖΩνης
Υπόσχεται απώλεια 2 – 4 κιλών τη πρώτη βδομάδα και ενώ έχει πρωτεϊνικό χαρακτήρα δεν είναι τόσο αυστηρή όσο η Atkins, αφού περιλαμβάνει λιγότερα λίπη και περισσότερους υδατάνθρακες. Κανείς θα μπορούσε να πει ότι ακολουθεί ένα ´σχεδόν´ ισορροπημένο διαιτολόγιο, αφού περιλαμβάνει υδατάνθρακες κατά 40%, πρωτεΐνες 30% και λίπος 30% σε κάθε γεύμα ενώ προωθεί τα συχνά γεύματα ανά 3 – 4 ώρες. Όποιος αποφασίσει να ακολουθήσει αυτό το πρόγραμμα διατροφής θα πρέπει γνωρίζει ότι πρόκειται για ένα υποθερμιδικό και αυστηρό διαιτολόγιο όσον αφορά τη σύσταση κάθε γεύματος όπως προαναφέρθηκε.
Επειδή όμως το πρόγραμμα είναι ´σχεδόν´ ισορροπημένο πρέπει να αναφερθούμε στις επιπλοκές που μπορεί να δημιουργηθούν εξαιτίας ενός τέτοιου διαιτολογίου, όπως ζαλάδες, αφυδάτωση, αδυναμία εξαιτίας του χαμηλού ποσοστού υδατανθράκων καθώς και έλλειψη βιταμινών, επιβάρυνση της νεφρικής λειτουργίας και καρδιαγγειακά προβλήματα εξαιτίας του υψηλού ποσοστού πρόσληψης πρωτεΐνης. Τέλος, είναι ένα πρόγραμμα κουραστικό αφού είναι αυστηρό όσον αφορά τα ωράρια των γευμάτων καθώς και τη σύστασή τους, όπου η χρήση θερμιδομετρητή είναι απαραίτητη.
Του Beverly Hills
Πρόκειται για δίαιτα μονοφαγίας που επιτρέπεται η κατανάλωση ενός και μόνο τροφίμου μέσα στην ημέρα σε απεριόριστες ποσότητες και υπόσχεται απώλεια 2 – 4 κιλών τη πρώτη βδομάδα. Υπάρχουν διάφορες παραλλαγές της.
Η φυτική μονοφαγία που διαρκεί 7 ημέρες και επιτρέπονται τρόφιμα μόνο φυτικής προέλευσης ενώ απαγορεύονται ο καφές, τα ροφήματα, το ξύδι, τα μπαχαρικά και το αλάτι περιορίζεται. Μέσω αυτής της διατροφής επιτυγχάνεται κορεσμός εξαιτίας της αυξημένης λήψης φυτικών ινών δεν καλύπτει όμως της ενεργειακές ανάγκες του ατόμου με αποτέλεσμα τα υπάρχει έντονα το αίσθημα της αδυναμίας.
Η ζωική μονοφαγία διαρκεί και αυτή 7 μέρες και επιτρέπονται τρόφιμα μόνο ζωικής προέλευσης, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές του γαστρεντερικού σωλήνα (όπως δυσκοιλιότητα) ή καρδιοπάθειες, εξαιτίας της αυξημένης πρόσληψης λιπιδίων. Για όσους αποφασίσουν να ακολουθήσουν ένα τέτοιο πρόγραμμα διατροφής πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι απαραίτητη η αυξημένη κατανάλωση νερού, έτσι ώστε να αποβάλλονται οι κετόνες με τα ούρα και να αποφευχθούν προβλήματα κέτωσης.
Τέλος, η αυθεντική δίαιτα του Beverly Hills υπαγορεύει ένα πρόγραμμα διατροφής 35 ημερών, το οποίο χωρίζεται σε 3 στάδια. Τις πρώτες 10 μέρες καταναλώνονται μόνο φρούτα, ώστε το άτομο να αποτοξινωθεί, την 11η μέρα προστίθενται στο διαιτολόγιο αμυλώδεις τροφές και το βούτυρο ενώ από την 19η μέρα και μετά επιτρέπονται και οι πρωτεϊνούχες τροφές αλλά ποτέ μαζί με υδατάνθρακες.
Η επίτευξη απώλειας βάρους με ένα τέτοιο πρόγραμμα διατροφής πιθανότατα οφείλεται σε χαμηλή πρόσληψη θερμίδων καθώς η μονοτονία της δίαιτας δεν επιτρέπει υψηλή κατανάλωση φαγητού κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ακόμα, το άτομο που την εφαρμόζει μπορεί να παρουσιάσει προβλήματα όπως ζαλάδες, ατονία, δυσκολία στη συγκέντρωση ή κούραση εξαιτίας της ελλιπούς πρόσληψης πρωτεϊνών, βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων καθώς και σιδήρου.
ΔΙαιτα με βΑση τηΝ ΟμΑδα ΑΙματος
Βασίζεται στη θεωρία του ιδρυτή αυτής της δίαιτας ότι κάθε άνθρωπος ανάλογα με το τύπο αίματός του, πρέπει να αποκλείει κάποιες τροφές από το διαιτολόγιο του εξαιτίας της ύπαρξης των πρωτεϊνών, με την ονομασία λεκτίνες. Η θεωρία του για τις λεκτίνες υπαγορεύει ότι τρόφιμα που περιέχουν συγκεκριμένου τύπου λεκτίνες πρέπει να αποφεύγονται από άτομα με συγκεκριμένο τύπο αίματος, γιατί μπορεί να προκαλέσουν συγκόλληση των ερυθρών κυττάρων σε διάφορα όργανα.
Έτσι, όσοι έχουν ομάδα αίματος Α πρέπει να ακολουθούν ένα φυτοφαγικό διαιτολόγιο, όσοι έχουν ομάδα αίματος Β ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο με αυξημένη πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων, όσοι έχουν ομάδα αίματος ΑΒ πρέπει να ακολουθούν ένα διαιτολόγιο που να περιλαμβάνει της οδηγίες των ομάδων Α και Β, ενώ όσοι έχουν ομάδα αίματος Ο θα πρέπει να προτιμούν το κρέας, τα ψάρια και τα πουλερικά και να αποφεύγουν τα δημητριακά και τα αρτοσκευάσματα.
Η απώλεια κιλών στη δίαιτα βάση της ομάδας αίματος σχετίζεται με τον αποκλεισμό κάποιας κύριας κατηγορίας τροφίμων από το διαιτολόγιο του ατόμου και όχι εξαιτίας της μειωμένης πρόσληψης συγκεκριμένων πρωτεϊνών με το όνομα λεκτίνες. Άλλωστε η παραπάνω θεωρία είναι ατεκμηρίωτη και δεν στηρίζεται από καμμία βιβλιογραφική αναφορά.
ΔΙαιτα Cabbage Soup Diet (λαχανΟσουπας)
Πρόκειται για ένα υποθερμιδικό πρόγραμμα 7 ημερών με κύριο πιάτο καθημερινά μια συνταγή για σούπα λαχανικών βασισμένη στο λάχανο. Μαζί με τη σούπα επιτρέπεται η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, άπαχου γάλακτος και μικρής ποσότητας ψαριών και κρέατος, ενώ απαγορεύονται το ψωμί, το αλκοόλ, ο καφές και όλα τα αναψυκτικά.
Το πρόγραμμα υπόσχεται απώλεια περίπου 5 κιλών και η εμπνεύστριά του το προόριζε για ασθενείς που επρόκειτο να χειρουργηθούν και έπρεπε να χάσουν άμεσα κιλά. Σε υγιή άτομα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για 2 το πολύ 3 μέρες για αποτοξίνωση και αφού πάντα έχουν συμβουλευτεί τον γιατρό τους.
Αν το πρόγραμμα πραγματοποιηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να υπάρξει έλλειψη απαραίτητων λιπαρών οξέων, να επιφέρει προβλήματα κακής θρέψης καθώς επίσης επειδή δεν καλύπτει τις ανάγκες του ατόμου σε πρωτεΐνες μπορεί να προκληθεί καταστροφή της μυϊκής μάζας.
Τέλος, η απώλεια που παρουσιάζεται οφείλεται κυρίως σε απώλεια σε υγρά και για αυτό αν το άτομο γυρίσει στις παλιές του συνήθειες το πιθανότερο είναι να πάρει τα κιλά πίσω.
Από αυτό το μικρό δείγμα των πιο glamorous προγραμμάτων διατροφής συμπεραίνουμε ότι πρόκειται για γρήγορες δίαιτες που σχετίζονται με μονοφαγικά σχήματα ή περιορισμένη πρόσληψη υδατανθράκων και αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης που μπορεί να υπόσχονται θεαματικά και γρήγορα αποτελέσματα όμως έχουν καταστροφική επίδραση στο μεταβολισμό καθώς οδηγούν σε μείωση του μυϊκού ιστού και απώλεια υγρών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το άτομο να οδηγείται σε επαναπρόσληψη του βάρους αν ξεκινήσει να τρώει κανονικά. Ακόμα οι γρήγορες δίαιτες στερούν από τον οργανισμό βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και επιδρούν αρνητικά στη φυσιολογική λειτουργία του ατόμου προκαλώντας νεύρα, κακή διάθεση, έλλειψη συγκέντρωσης, υπνηλία και αδυναμία.
Αντίθετα, ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής φτιαγμένο από έναν διαιτολόγο βάσει των διαιτητικών συστάσεων που ακολουθούνται παγκοσμίως, μπορεί να οδηγήσει στη σωστή απώλεια κιλών χωρίς τη δημιουργία προβλημάτων όσον αφορά την υγεία μας.
Για τη δημιουργία ενός διαιτολογίου πλήρους σε θρεπτικά συστατικά το 10 – 15% από τις Ημερήσιες Ενεργειακές Ανάγκες πρέπει να καλύπτεται από πρωτεΐνες, το 50 – 55% από υδατάνθρακες και 30% από λίπη. Το διαιτολόγιο θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες και στις συνήθειες του ατόμου, ενώ ταυτόχρονα να είναι υποθερμιδικό και να οδηγεί σε απώλεια 0,5 – 1 κιλού την βδομάδα όταν αυτή είναι επιθυμητή.
Έτσι μπορεί να πραγματοποιηθεί απώλεια βάρους αργά και υγιεινά και δίνεται η ευκαιρία να υιοθετηθούν σωστές διατροφικές συνήθειες και σίγουρα ένα μόνιμο αποτέλεσμα.
Ξεκινήστε λοιπόν ένα σωστό και ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής και σταματήστε να κάνετε την… πάπια!!!
*διαιτολόγος – διατροφολόγος
earxontaki@yahoo.gr
