Εις μνημόσυνο αιώνιο

Μου τηλεφώνησε «ο φίλος και συγγενής», όπως γράφει και στην ωραία αφιέρωσή του Νίκος Βαβουλές και μου είπε πως μου στέλνει ένα βιβλίο. Τον ρωτώ:
– Τι βιβλίο;
– Δε σου λέω.
Και περίμενα μια έκπληξη όπως και πράγματι ήταν! Ενα βιβλίο πολυσέλιδο, μεγάλου σχήματος (22Χ28) έγχρωμο εξώφυλλο με τις αθάνατες μορφές των παλιών Κρητικών με το αγέρωχο ύφος και την πίστη στην Κρήτη και τη λευτεριά της. Θαυμάσια δουλειά.
Επίπονη και επίμονη. Θα έλεγα μνημειώδης. Μνήματα, μνημεία και ηρώα απ’ όλη την έκταση του Νομού μας.
Ο άξιος συγγραφέας του βιβλίου μελέτησε αρχεία και βιβλία, πληροφορίες και παραδόσεις και μας παρουσιάζει με τις εκδόσεις “Ερεισμα” ένα σπουδαίο έργο.
Τετρακόσιες τόσες σελίδες από την πρόσφατη ιστορία της Κρήτης που είναι και ιστορία της Ελλάδας, του κόσμου όλου! Ενας παράφρων και αλαζών δικτάτορας αιματοκύλησε τον κόσμο. Εκατομμύρια τα θύματα. Αμέτρητες οι μαυροφορεμένες γυναίκες.
Είναι ένα βιβλίο προσφοράς στην ιστορία μας. Παραθέτω απόσπασμα από το προλογικό σημείωμα του χαλκέντερου ιστορικού ερευνητή, συγγραφέα, διευθυντή Δημόσιας Υγείας και προέδρου της Ενωσης Πνευματικών Δημιουργών Ν. Χανίων Δημήτρη Νικολακάκη:
Κρήτη: Το νησί του πολιτισμού και του ηρωισμού. Το νησί με την πιο λαμπρή ιστορία. Η μοίρα της βέβαια το θέλησε να είναι σκλαβωμένη για πάνω από 20 αιώνες. Ομως οι αγώνες των κατοίκων της ήταν συνεχείς και αδιάλειπτοι απέναντι στους κάθε λογής κατακτητές και καταπιεστές.
Με τέτοια ηρωική παράδοση οι Κρητικοί δεν ήταν δυνατόν να μείνουν απαθείς στους Γερμανούς εισβολείς τον Μάιο του 1941.
Ηταν η πρώτη πλατιά λαϊκή αντίσταση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ενάντια στον φασισμό και τον ναζισμό. Αντίσταση που συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της τετράχρονης κατοχής του νησιού.
Ομως το τίμημα υπήρξε μεγάλο, ιδίως για τους κατοίκους τους Νομού Χανίων. Ηταν, λοιπόν βαρύ το χρέος για την καταγραφή σε έναν ενιαίο τόμο όλων αυτών των σπουδαίων προγόνων μας, που θυσίασαν τη ζωή τους, υπακούοντας στις πατροπαράδοτες αρχές και αξίες του δίκαιου, του ηθικού, της ανθρωπιάς, της αγάπης προς την πατρίδα και την οικογένεια.
Κι ένα απόσπασμα από τον πρόλογο του συγγραφέα:
«Εβδομήντα και πλέον χρόνια από τα τραγικά αυτά γεγονότα και δεν βρέθηκαν μερικά εκατομμύρια δραχμές ή μερικές χιλιάδες ευρώ για να στηθεί ένα μνημείο μεγαλόπρεπο όπως ταίριαζε στους δικούς μας συγγενείς, φίλους, γνωστούς ή αγνώστους ακόμη. Φτιάξαμε αεροδρόμια, λιμάνια, δρόμους, αρδευτικά, υδρευτικά έργα, γυμναστήρια και μέγαρα, μα δεν είχαμε και δεν έχουμε την ευαισθησία να στήσουμε ένα μνημείο στους ανθρώπους που χάθηκαν.
Οι νεκροί δε ζητούν τίποτα γιατί δεν μπορούν. Αν μπορούσαν, θα εκφράζανε το παράπονό τους και θα στηλίτευαν την αγνωμοσύνη των μεταγενέστερων. Η ντροπή δεν είναι γι’ αυτούς. Είναι για μας.
Χαρακτηρισμό δε θα κάνω, γιατί ίσως θα είναι αιχμηρός και πικρός. Καθένας και προπαντός κάθε Κρητικός ας κάνει μόνος του τον χαρακτηρισμό».
Φίλε και συγγενή Νίκο, φαντάζομαι, τον χρόνο σου και τον κόπο σου να κάνεις σαν προσκυνητής τόσες φορές τον γύρο του Ν. Χανίων.
Σε συγχαίρω και σε επαινώ!