Η Μεγάλη Καμάρα στη Δρούμπα Περιβολίων

Κύριε διευθυντά,
η εβδομαδιαία έκδοση των “διαδρομών” του Σαββάτου 2 Μαρτίου ήταν αφιερωμένη σε τρεις ιστορικές γέφυρες του νομού Χανίων.
Στην Ελληνική Καμάρα στον Αποκόρωνα, στη γέφυρα του Κλαδισού στα Χανιά και στη μικρή μονότοξη γέφυρα στη Δρούμπα Περιβολίων.
Αφού συγχαρώ τους τρεις συνεργάτες της έκδοσης: κ. Δημ. Μαριδάκη, κ. Γιωρ. Κώνστα και κα Ελένη Φουντουλάκη καθώς και τους διακεκριμένους αρχαιολόγους κ. Μιχ. Ανδριανάκη και κ. Κωσ. Ψαράκη για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας έδωσαν, επιτρέψτε μου,ως γέννημα θρέμμα, του Γαρύπα Περιβολίων, να αναφέρω κάποια αξιομνημόνευτα στοιχεία για τη γέφυρα στη Δρούμπα Περιβολίων.
Κατ’ αρχάς τη γέφυρα εμείς οι παλαιότεροι Γαρυπιανοί τη λέμε Μεγάλη Καμάρα, σε αντίδιαστολή με ένα παλιό γεφυράκι λίγο πιο κάτω που το ονομάζουμε Καμαράκι.
Η εν λόγω Μεγάλη Καμάρα ήταν ακέραια μέχρι την Κατοχή 1941-1945, στην διάρκεια της όμως αρκετοί συγχωριανοί ασκούσαν για βιοποριστικούς λόγους το επάγγελμα του ξυλοκόπου και με τις “καρμανιόλες” (είδος πριονιού που το χειρίζονταν δύο άτομα) είχαν επιδοθεί και στο κόψιμο των πλατάνων.
Δυστυχώς ένας μεγάλος πλάτανος έπεσε πάνω στη γέφυρα και έριξε τις δύο σειρές από τις τρεις σειρές καντονάδες του τόξου.
Στη συνέχεια ακολούθησαν “οι λεηλασίες” από κάποιους, θα τους έλεγα και “αρχαιοκάπηλους” και “ιερόσυλους” που πήγαν και με κασμάδες αφαίρεσαν τις καντονάδες μέχρι τα θεμέλια.
Αρχαιοκάπηλους τους ονομάζω γιατί η εν λόγω Καμάρα είναι ιστορικό μνημείο για την περιοχή, από την εποχή της Βενετοκρατίας.
Ιερόσυλους, γιατί η ίδια Καμάρα συνδέεται με το θρύλο της παρακείμενης τετράκλιτης παλιάς εκκλησίας και ειδικότερα το κλίτος του Αγίου Χαραλάμπους που πιστεύεται ότι ο Αγιος Χαράλαμπος έδωσε μάχη με την “πανούκλα” πάνω στη Καμάρα και έσωσε το χωριό.
Δυστυχώς όμως, και τώρα, ειδικά φέτος, όσοι καθαρίζουν τον δρόμο προς Θέρισσο από τις καταπτώσεις βράχων και χωμάτων τα ρίχνουν όλα στο ποτάμι και έτσι με την “Ωκεανίδα” πληγώθηκε το αριστερό πόδι της γέφυρας.
Κύριε διευθυντά,
δύο λόγια ακόμα που δείχνουν τη νοοτροπία του λαού μας, απέναντι σε μνημεία, ειδικά σε περιόδους που δεν υπάρχει επίσημο κράτος ή που αδυνατεί να επιβληθεί.
Την περίοδο της κατοχής και μετά την πτώση του φασιστικού καθεστώτος στην Ιταλία, οι Γερμανοί αιχμαλώτισαν τους Ιταλούς στρατιώτες.
Στα Περβόλια είχαν “υπό περιορισμό” καμιά δεκαριά στρατιώτες στην παραπάνω αναφερόμενη τετράκλιτη εκκλησία, τον χειμώνα για να ζεσταίνονται έψαχναν για ξύλα και τους ήρθε η φαεινή ιδέα και πήγαν στο κοντινό μοναστήρι της Αγίας Κυριακής, έριξαν κάτω τα κεραμίδια και πήραν την ξυλεία για τις ανάγκες τους.
Τελείωσε ο πόλεμος, έφυγαν και οι Γερμανοί και οι Ιταλοί και ήρθαν τώρα οι “Ελληνες” στο Μοναστήρι κι εδώ πάλι έβγαλαν με τους κασμάδες σχεδόν όλες τις καντονάδες των κτισμάτων, εκτός από του μικρού ναού του Μοναστηριού.
Οπως ήταν φυσικό τα κτήρια κατέρρευσαν, αλλά ευτυχώς που, πριν 30 χρόνια περίπου, έγινε υποδειγματική αναστήλωση από τη Μονή Χρυσοπηγής σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων.
Σημείωση: Τη μαρτυρία για το γκρέμισμα της Καμάρας από το κόψιμο του πλατάνου την έχω ακούσει πολλές φορές και από τους γονείς μου και άλλους γειτόνους, για δε το πάρσιμο της ξυλείας από τους Ιταλούς, από τη μητέρα μου που τότε ήταν μαζώχτρα στο Μετόχι της Αγίας Κυριακής.
Με εκτίμηση
Γεώργιος Μανιαδάκης
συν/χος δάσκαλος