Πέρασαν περισσότερα από σαράντα χρόνια και ακόμη κάθε τόσο πληροφορούμεθα για… προώθηση της επίλυσης του θέματος, για καρποφόρες συνομιλίες κ.λπ., κλπ. Δεν διεκδικώ διπλωματικές γνώσεις και ικανότητες αλλά η κοινή λογική λέει ότι όταν οι γείτονές μας διεκδικούν ελληνικά εδάφη στο Αιγαίο, θ’ αφήσουν αυτά που ήδη έχουν στην κατοχή τους, παράνομα;
«Απού κρατεί, καλά κρατεί», λέει ο λαός. Λύση ίσως υπάρξει μόνο αν είναι όπως τη θέλουν αυτοί. Μόλις αυτές τις ημέρες ο υπ. Εξωτερικών Τουρκίας Τσαβούσογλου δήλωνε: «Η ελληνική πλευρά αναμένει ότι όλες οι εγγυήσεις θ’ αρθούν και δεν θα παραμείνει στο νησί Τούρκος στρατιώτης. Αυτό είναι ένα όνειρο. Θα πρέπει να ξυπνήσουν απ’ αυτό το όνειρο…». Όμως 40 χρόνια δεν… ξυπνήσαμε.
Ανασκαλεύοντας στα… ντουλάπια μου βρήκα κάποια ενθύμια από τις κινητοποιήσεις των μαθητών Μέσης Εκπαίδευσης, τη δεκαετία του 1950, όταν ο Αγγλος, στυγνός διοικητής Κύπρου Χάρτιγκ, απαγχόνιζε τους νεαρούς αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Συνεχή συλλαλητήρια και πορείες προς το Αγγλικό Προξενείο που υπήρχε τότε στα Χανιά στη σημερινή οδό Πολυτεχνείου και απέναντι της οδού Δημητρακάκη. Μάλιστα, είχε τοποθετηθεί και εκρηκτικός μικρός μηχανισμός σε ένα χαμηλό παράθυρό του. Οι μαθητές είχαν αυτοσχέδια συνθήματα και τραγούδια, όπως ένα που θυμάμαι μόνο τα τελευταία του λόγια: «… πως οι Κύπριοι δεν είναι Μάο Μάο, είναι Έλληνες και θέλουν λευτεριά…»
Τότε, οι Άγγλοι είχαν εξαπολύσει εξοντωτικό κυνηγητό σε ομώνυμη φυλή, Αφρικανικής αποικίας των, δεν θυμάμαι ποια ακριβώς. Εκεί απέναντι, από το Προξενείο που τότε ήταν όλα χωράφια, εκατοντάδες μαθητές διαδήλωναν με πρωτάρη τον αλησμόνητο δεσπότη – αγωνιστή Αγαθάγγελο, που ήθελε να κανονίζει τα πάντα. Ετσι όταν ένας υπομοίραρχος μπήκε στη μέση με τους μαθητές να σπρώχνουν, σήκωσε τη μικρή δεσποτική… ράβδο και μια από τους μαθητές, μια από τον υπομοίραρχο.
Στην οδό Τζανακάκη, κοντά στο σημερινό “Μοντέρνο”, υπήρχε μικρό ξενοδοχείο του συνονόματού μου συν/ρχη ε.α. Αντώνη Πλυμάκη, με την ονομασία “Μεγάλη Βρεττάνια”. Μουτζαλώσαμε την μαρμαρόπλακα και βάψαμε τα γράμματα ΚΥΠΡΟΣ, μετονομάζοντας το ξενοδοχείο. Είχε συσταθεί μάλιστα και Παμμαθητική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα Χανίων με καταστατικό και πλην των άλλων κυκλοφορούσαμε και σχετικές προκηρύξεις.
Μια 25η Μαρτίου, θελήσαμε να καταθέσουμε στεφάνι στον Άγνωστο στρατιώτη, μα δεν υπήρχε δραχμή. Έτσι… κλέψαμε ένα στεφάνι βαρύτιμο από τον τάφο Βενιζέλου, που δυο μέρες πριν είχε πραγματοποιηθεί το μνημόσυνο, και νάτο στην κατάθεση.
Τέλος, της δεκαετίας είχε φθάσει με καΐκι, λαθραία, στην Κρήτη και ο Σαμψών, και συγκέντρωνε όπλα για την ΕΟΚ. Παλιές, μα αξέχαστες ιστορίες…
