Στη σημερινή μεγάλη μέρα:
«- Σήμερα η Δόξα έγραψε στου Ελληνα τη λόγχη:
– Ζήτω ο Ελληνικός Στρατός και του Σαράντα τ’ ΟΧΙ!»
Αγαπητοί αναγνώστες χρόνια πολλά!
– Γιορτάσαμε την Τετάρτη 26/10 τη χάρη του Μυροβλύτη και Μεγαλομάρτυρα Αγίου Δημητρίου, προστάτη της Θεσσαλονίκης, ευχηθήκαμε, από καρδιάς, στους Δημήτρηδες, Δημητρούλες, τα χρόνια πολλά, θυμηθήκαμε τα του βίου και του μαρτυρίου του Αγίου, στα χρόνια του Διοκλητιανού και τα διηγηθήκαμε στα παιδιά και στα εγγόνια μας, που είναι χρέος μας και βέβαια δεν ξεχάσαμε τη μεγάλη αυτή μέρα (26-10-1912) για τη συμπρωτεύουσα Θεσσαλονίκη, που λευτερώθηκε από την τουρκική κυριαρχία!
***
– Για τη σημερινή, επίσης, μεγάλη μέρα της πατρίδας μας, την 28η Οκτωβρίου, δεν χρειάζεται η στήλη μας να σημειώσει τίποτε!
Εθνική γιορτή σήμερα! Σ’ όλα τα σχολεία, όλων των βαθμίδων, χθες, γιορτές, απαγγελίες, πρόβες παρέλασης και ομιλίες των συναδέλφων, τόνισαν, καθώς άρμοζε, το μέγα εθνικό γεγονός!
Η 28η Οκτωβρίου 1940 είναι η απαρχή της Εθνικής Εποποιίας του 1940 – 41, είναι το μεγαλείο της ελληνικής φυλής! Σύσσωμο το έθνος υπό τα όπλα αντιμετώπισε τον απρόσμενο εισβολέα.
Και δεν θα ξεχάσει ο συντάκτης του παρόντος να φέρει στη μνήμη του και φέτος, όπως σχεδόν και κάθε προηγούμενο χρόνο, τη συγκλονιστική στιγμή που ένιωσε η παιδική ψυχή μου -κι ήμουν μόλις οχτάχρονος- εκείνο το αξέχαστο πρωινό της Δευτέρας 28ης Οκτωβρίου του 1940, στο χωριό μας, τον Καμπανό, Ανατολικού Σελίνου!
Συγκεντρώθηκαν, θυμάμαι, με την καμπάνα της εκκλησίας που χτυπούσε συνέχεια, όλοι οι άντρες του χωριού μας, τότε είχε 486 κατοίκους -που όφειλαν να καταταγούν στρατιώτες. Ολοι με τα καλά τους ρούχα, στην πλατεία τ’ αϊ-Νούφρη, της πανάρχαιας εκκλησίας μας.
Ειδοποιήθηκαν οι αργοπορημένοι και έτσι φτάσανε όλοι στο σημείο αναχώρησής των, εκεί στον πέργυρο τ’ αϊ-Νούφρη! Κι από κοντά, όλοι εμείς: μανάδες, σύζυγοι, γέροντες, γερόντισσες και παιδιά, για ν’ αποχαιρετήσουμε τους δικούς μας, τους συγχωριανούς μας, όλους που φεύγανε, με κλάματα και ευχές! Θυμάμαι πως τους δίνανε εικονισματάκια, σταυρουδάκια και πώς τους αποχαιρετούσαμε με δάκρυα και αναφιλητά!
Ως τόσο, από το μοναδικό -τότε- ραδιόφωνο του χωριού, ακούγαμε συγκλονισμένοι το πρώτο κιόλας πολεμικό ανακοινωθέν του Γ.Ε.Σ. που έλεγε:
«Αι Ιταλικαί Στρατιωτικαί δυνάμεις, προσβάλλουν από της 5.30 πρωινής της σήμερον, τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της Ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις, αμύνονται επί του πατρίου εδάφους», Αθήναι, 28.10.1940.
Εδώ, στο χωριό, ζούσαμε ομόψυχα και θαρραλέα τα συμβαίνοντα, γύρω μας. Οι άντρες μας τώρα, αγκαλιασμένοι συντροφιές – συντροφιές παίρνουν ήδη πεζοπορώντας την ανηφόρα από το χωριό ως το ύψωμα Σταυρός κι απ’ εκεί θα συνεχίσουν την κατηφόρα ώσπου να φτάσουν στην Κάντανο, την πρωτεύουσα της επαρχίας, σε πάνω από δυόμισι ώρες πεζοπορία.
Αυτοκινητόδρομο δεν είχε το Ανατολικό Σέλινο ακόμη.
Οι πεζοπορούντες άντρες του χωριού μας σ’ όλη τη διάρκεια της πορείας των, κι ας ήταν ανηφόρα ή κατηφόρα, δε σταμάτησαν το τραγούδι της στράτας:
«- Μηνάς μου κόρη κι έρχομαι, κι είντα θα βάλω να ’ρθω;».
«- Α! βρέχει, βάλε τσόχινα, κι ανέ χιονίζει γούνες, κι αν είν’ ευγιά και ξαστεριά, βάλε τα βελουδένια…» σαν να πήγαιναν σε γάμο… κι εμείς οι έρημοι χωριανοί παρακολουθούσαμε κλαίγοντας όσα βλέπανε τα μάτια μας κι έφταναν ως τ’ αυτιά μας, ενώ ξεμάκραιναν, χάνονταν απόμακρα.
Φτάνοντας οι άντρες μας στην Κάντανο, είχε φροντίσει η Υποδιοίκηση Χωρ/κής Σελίνου να υπάρχει φορτηγό αυτοκίνητο για τη μεταφορά τους στα Χανιά, όπου θα ντύνονταν στο χακί και θ’ αναχωρούσαν με το πλοίο από Σούδα για τον Πειραιά και για τα αλβανικά βουνά στη συνέχεια…
– Και πέρασαν τα χρόνια κι έγιναν όλα όπως τα όριζε η μοίρα της πατρίδας μας… 1940 τότε…
– 1964 σήμερα, και μάλιστα απόγευμα της 28ης Οκτωβρίου, εδώ στον Καμπανό, το χωριό μου.
Είμαι δάσκαλος από χρόνια, εγώ το οχτάχρονο αγόρι του 1940 και υπηρετώ τελευταία στο Δημ. Σχολείο Ροδοβανίου, πέντε χιλιόμετρα πιο δυτικά του Καμπανού. Τέλειωσα τη σχολική γιορτή της σημερινής εθνικής επετείου κι είμαι κατενθουσιασμένος και από την απόδοση των μαθητών μου (απαγγελίες, τραγούδια, σκετς, χορούς κ.λπ.) και από την προσέλευση των γονιών των παιδιών, δεν απουσίαζε ψυχή και κρατούσαν και κεράσματα.
Ετσι κατευχαριστημένος παίρνω αργά τον καθημερινό δρόμο επιστροφής για το σπίτι μας στον Καμπανό. Ζούσαν, οι αείμνηστοι σήμερα γονείς μας.
Φτάνοντας στην πλατεία του χωριού μας, όπου και το κεντρικό καφενείο στο οποίο βρίσκονται τώρα πολλοί χωριανοί μας, γιατί μόλις που είχε κι εδώ τελειώσει η σχολική εορτή για την 28η Οκτωβρίου κι είχαν καθίσει για μια τσικουδιά, για μια κουβέντα…
Κάθισα κι εγώ κοντά τους, με τους ιερείς του χωριού μας, τον συνάδελφο δ/λο του σχολείου μας κι ολόγυρα οι μεσήλικες άντρες του χωριού μας, όσοι γύρισαν από τα αλβανικά βουνά, το 1941, άλλοι γεροί κι άλλοι ανάπηροι και τραυματίες πολέμου.
Κουβέντα μας η σχολική γιορτή, που παρακολούθησαν πιο πριν, έλα σου όμως, που στη σκέψη μου ήρθε η ανάμνηση του οχτάχρονου Σταμάτη, της 28ης Οκτ. 1940, εδώ στην πλατεία, που φεύγανε οι χωριανοί μας με το τραγούδι, για τα αλβανικά βουνά.
Κι αναπάντεχα ρώτησα τους από το αλβανικό μέτωπο επιστρέψαντες χωριανούς μου, που κάθονταν δίπλα μας:
– Πέστε μου, πώς σκεφτήκατε να τραγουδήσετε αγκαλιαστά το ριζίτικο τραγούδι της στράτας για τη νύφη; Σε γάμο πηγαίνατε μαθές;
– Την απάντηση την έλαβα από τον γεροντότερο, τον αείμνηστο σήμερα Γλαμπεδοφτύχη, ολιγογράμματο γείτονά μας:
«- Μα, Δάσκαλε, εσύ μια ζωή ξέρομε οι χωριανοί πως μελετάς τα ριζίτικα τραγούδια μας κι έχεις βγάλει και βιβλία γι’ αυτά, δεν το θωρείς πως με κείνο το τραγούδι εκφράζαμε τον πόθο μας, τη χαρά μας, που θ’ αξιωθούμε να πάμε να πολεμήσουμε για την ελευθερία της πατρίδας μας και για την τιμή μας! Αυτήν την κόρη εννοούσαμε γι’ αυτές τις θυσίες πηγαίναμε…».
– Και σ’ όλο το καφενείο άχνα δεν ακούστηκε κι άλλος λόγος δεν ειπώθηκε. Κόμπος στον λαιμό μας και το στόμα μας στεγνωμένο.
Ηταν απάντηση σοφού της Κρήτης γέροντα! Μάλιστα! Αυτός ο λαός ο ολιγογράμματος, μας παραδίδει σοφά μαθήματα, ήθους και αξιών!
Ξέρει να μεταλαμπαδεύει το χρέος στα παιδιά του και το σέβας στους προγόνους και γονείς. Αυτά τα μαθήματα χρειαζόμαστε κι αυτές τις αξίες να εκτιμούμε! Για να ’ναι η πατρίδα μας αγονάτιστη!
Αγαπητοί αναγνώστες, ευχές για υγεία, χρόνια πολλά, γεια σας!
