Ευρωπαϊκό το κυπριακό και τ’ “αγκάθια”

Στην Ελβετία που συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό με την παρουσία του Γ.Γ. του ΟΗΕ Γκουντιέρες δεν υπάρχει αισιοδοξία για θετική έκβαση μιας λύσης. Πρόκειται για εν εξελίξει διπλωματικό παίγνιο, που μοιάζει με θέατρο σκιών, όσον αφορά Αθήνα – Αγκυρα – Λονδίνο και Κύπρο, να λύσουν ένα γρίφο με αντίκρυσμα την ασφάλεια Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Αιτία είναι ότι η Τουρκία χωρίς καμία διάθεση να διαπραγματευθεί, ειναι παρούσα, μόνο για να μη κατηγορηθεί, ότι δεν θέλει την επίλυση του Κυπριακού.
Κορυφαία προβλήματα μεταξύ άλλων, που έχουν τεθεί, είναι η ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας συνδεόμενη με την παραμονή των Τουρκικών στρατευμάτων και τη διατήρηση των εγγυήσεων. Οι προτάσεις του Νορβηγού διαπραγματευτή Εσπεν Αϊντα, ο οποίος υπεστήριξε ότι οι νέες εγγυήσεις είναι “αρχιτεκτονική νέας ασφάλειας και εγγυήσεων” είναι ίδιες με το Σχέδιο Ανάν του 2004, που απορρίφθηκε με δημοψήφισμα απ’ τους Κυπρίους. Μετά τις αντιδράσεις Αναστασιάδη και Κοτζιά, ο διαπραγματευτής του ΟΗΕ αναγκάστηκε να αποσύρει τις ιδέες του.
Η Ανγκελα Μέρκελ συμμερίζεται την θέση της Κύπρου για τις εγγυήσεις ενώ με την Τουρκική πλευρά συντάσσονται οι Αγγλοι, οι προτάσεις των οποίων αν γίνουν δεκτές θα είναι σαν να παραδίδουν ένα ανεξάρτητο κράτος της ΕΕ στην Τουρκία. Γι’ αυτό και ο Γιούνκερ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ότι αν δεν βρεθεί τώρα λύση στο Κυπριακό, δεν θα δεχθεί άλλη φορά η ΕΕ να γίνει συζήτηση επ’ αυτού.
Το προσχέδιο Αϊντα ήταν συντεταγμένο προκλητικά υπέρ των Τουρκικών θέσεων, το ξαναεμφάνισε, αν και γνώριζε, ότι η Αθήνα ήταν κατηγορηματική απ’ το 2015, ότι λύση δεν πρόκειται να υπάρξει αν δεν καταργηθεί το αποικιοκρατικό φαινόμενο των τριών εγγυητριών δυνάμεων αλλά το ξανααπέσυρε. Για το θέμα αυτό αναζητείται μεθόδευση – εξεύρεση λύσης σε συνδυασμό με την πρόταση Κοτζιά, να υπογραφεί “Σύμφωνο φιλίας “Ελλάδος – Τουρκίας- Κύπρου”, το οποίο θα αντικαταστήσει τη Συνθήκη Εγγύησης Αγγλίας – Τουρκίας- Ελλάδος και σταδιακά σε βάθος 15ετίας αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής. Σημειωτέον ότι οι σχέσεις Γκουντιέρες – Κοτζιά δεν είναι και τόσο ιδανικές, ότι όποιος κερδίζει κάτι με τα όπλα δεν το παραχωρεί εύκολα στα χαρτιά και ότι ο Φρανς Τίμερμανς εκπρόσωπος της Κομισιόν εξουσιοδοτήθηκε να επισημάνει στην Αγκυρα ότι η θέση της θα γίνει ο καθρέφτης για τις διαπραγματεύσεις με την ένταξή της στην ΕΕ.
Η διάσκεψη στο Κρανς Μοντανά της Ελβετίας έχει χρονικό ορίζοντα την 10ην Ιουλίου δηλαδή 4 ημέρες πριν τις προγραμματισμένες γεωτρήσεις στο οικόπεδο “της Κυπριακής ΑΟΖ” από τη Γαλλική “Τotal” και στο 10 από τη “Μobil”. Η Κύπρος εξέδωσε οδηγίες (ΝΑΥΤΕΧ) για την περιοχή, αλλά η Τουρκία απάντησε με δική της για άσκηση την ώρα των συζητήσεων για το Κυπριακό στη Γενεύη. Την ίδια συμπεριφορά είχε δείξει όταν η Αμερικανοισραηλινή “NOBLE” και η Ισραηλινή “Delek” έκαναν γεωτρήσεις στο οικόπεδο 12 τον Σεπτέμβριο του 2012. Τότε εμφανίστηκαν Ισραηλινά F16 που εδημιούργησαν άλλου είδους ιστορίες.
Απαιτουν οι Τούρκοι ν’ απολαμβάνουν οι Τουρκοκύπριοι όλες τις βασικές ελευθερίες, διακίνησης ατόμων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων. Να εγκατασταθεί απροσδιόριστος αριθμός Τούρκων στην Κύπρο, να επενδύουν και ν’ αγοράζουν αδιακρίτως και να είναι με το ένα πόδι στην ΕΕ. Η Τουρκία είναι ο ισχυρός συντελεστής στις διαπραγματεύσεις αλλά και οι Ελληνοκύπριοι έχουν το δυνατό όπλο ότι είναι μέλη της ΕΕ.
Η αξιοποίηση Ελλήνων και Κυπρίων στην ΕΕ θα μπορούσε να ήταν μια συμφωνία προσέγγισης της Τουρκίας με την ΕΕ με συγκεκριμένες ρυθμίσεις που θα εξισορροπήσουν τα πράγματα. Το ίδιο είχε πιστευθεί, ότι θα γινόταν με την ένταξη της Κύπρου το 2004 στην ΕΕ, ότι “θα λειτουργούσε ως καταλύτης” για την επίλυση του πολιτικού προβλήματος. Οχι μόνον δεν περπάτησε αλλά η ένταξη εδημιούργησε πλείονα προβλήματα. Το ερώτημα είναι τί θα κάνουν στη Γενεύη και αν μια κακή λύση είναι χειρότερη από τη μη λύση.