Η ένταξη της Τέχνης στην κοινωνική ζωή πραγματοποιείται με την κοινωνικοποίηση.
Η κοινωνικοποίηση γίνεται με την εξωτερίκευση και μετάδοση των αξιών, των γνώσεων και των κανόνων, όπως επίσης και με την ανάληψη αντίστοιχων κοινωνικών ρόλων για την διατήρηση και έκφρασή τους.
´Οταν αγαπάς πραγματικά
ένα πράγμα, θέλεις να το γνωρίσεις κατά βάθος´.
Leonardo da Vinci
´Δεν μαθαίνεις
παρά μόνο
από αυτόν
που αγαπάς´.
Γκαίτε
Ολη η ανθρώπινη πείρα μάς διδάσκει ότι
όσο σπουδαίος και
να είναι ο άνθρωπος είναι αναμφισβήτητα ανικανοποίητος. Δεν αισθάνεται πλήρης. Για κάθε άνθρωπο η ζωή είναι μια διαρκής αναζήτηση για ιδέες, αξίες, γνώσεις, που σωστά ή εσφαλμένα πιστεύει ότι θα διευρύνουν τον πνευματικό του ορίζοντα και θα τον καταστήσουν αυτάρκη.
Αυτή η αναζήτηση, αυτό που θα τον ολοκληρώσει γίνεται το πρώτο ξεκίνημα της αγάπης για τη δημιουργία. Πόσο μπορεί να είναι το νόημα της προσπάθειας για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς μας, αν δεν υπηρετεί κάποιο σκοπό που θα επεκτείνεται πέρα από τον εαυτό μας; Ετσι ο άνθρωπος ελπίζει ότι θα πληρώσει το κενό του .
Οι αρετές του ανθρώπου έχουν αξία μόνο όταν έχουν κίνητρο.
Αυτό σημαίνει να προσφέρει κανείς από τον εαυτό του, σημαίνει να προσφέρει από τον χρόνο του, από το ταλέντο του, από τη γνώση του .
Αυτό το είδος της προσφοράς είναι πολύ δύσκολο για τον άνθρωπο, γιατί θεωρείται, εσφαλμένα βέβαια, ότι το να δώσει από τη γνώση του είναι απώλεια, είναι εις βάρος του.
Ας σκεφτούμε ανθρώπους δημιουργούς, που γνωρίσαμε, που σαν ελεύθεροι άνθρωποι ανέπτυξαν το ταλέντο τους και τις ικανότητές τους και που πολλοί γι? αυτό τούς θαύμασαν. Τα μυστικά όμως της Τέχνης τους τα κράτησαν επτασφράγιστα. Αποτέλεσμα ήταν πολλές φορές να χάσουν από τη δόξα τους, να χάνουν αυτό το θαυμασμό στο πρόσωπο τους, ακριβώς γιατί τα μυστικά αυτά της Τέχνης τους τα κράτησαν μόνο για τον
εαυτό τους. Ενας σοβαρός λόγος που έχει συμβάλει σημαντικά και συμβάλει πάντα στην κρίση που περνούν οι ανθρώπινες σχέσεις είναι ο υπέρμετρος εγωισμός ή ο
εγωκεντρισμός. Από αυτό διακατεχόμενοι μερικοί καλλιτέχνες τρέφουν την ψευδαίσθηση της μοναδικότητάς τους, ότι δηλαδή αυτοί μόνο υπάρχουν και κανείς άλλος. Δεν αργεί όμως να αποδειχθεί η αυταπάτη τους όταν σαν καλλιτέχνες δίδουν προσδοκώντας ή αποβλέποντας σε κάποιο αντάλλαγμα .
Μπορούμε εύκολα να αποδείξουμε ότι εκείνο που ο κόσμος ονομάζει ´κώδικα ηθικής´ απαιτεί περισσότερες θυσίες απ? όσο αξίζει και ότι η συμπεριφορά που επιβάλει ούτε υπαγορεύεται από την τιμιότητα ούτε διαπιστώνεται από τη λογική .
Λέμε τότε στον εαυτό μας ότι όποιος έχει με επιτυχία εξασκηθεί να αναγνωρίζει και να μαθαίνει την αλήθεια σε ό,τι τον αφορά πάνω στο θέμα της Τέχνης, είναι εξασφαλισμένος απέναντι στην ανηθικότητα, ακόμα κι αν το μέτρο για την ηθική ξεφεύγει από το κοινό μέτρο .
Ηθική σημαίνει όταν κατακτάς τη γνώση, να τη μεταδίδεις διαιωνίζοντας έτσι το πέρασμά σου και την παρουσία σου σ? αυτόν τον κόσμο. Αν πάρουμε την νοοτροπία πολλών ανθρώπων σαν μέτρο και κρατάμε για τον εαυτό μας τις γνώσεις και τις ιδέες μας σε κάποιο τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας, επιστήμη, τέχνη κ.λπ. κινδυνεύουμε να χαρακτηριστούμε υπερόπτες και εγωιστές. Αλλά αν δώσουμε στους άλλους ο,τι έχουμε μέσα μας συλλέξει ´κρατώντας για τον χάρο ένα τσουβάλι κόκκαλα´, όπως λέει ο Καζαντζάκης, τότε και την ύπαρξη μας στερεώνουμε και διευρύνουμε και μια θέση στη σφαίρα της ταπεινοφροσύνης, της δόξας και της αθανασίας εξασφαλίζομε.
Νίκος Γιαννακάκις
ζωγράφος
