«Η τέχνη ανήκει σε όλους και είναι για όλους, αφού όλοι έχουν ανάγκη να εκφράζονται», δηλώνει με σιγουριά ο Κώστας Ζυγούρης ή αλλιώς ο γνωστός καλλιτεχνικά ως Zgur, ο οποίος όμως δεν θεωρεί τον εαυτό του καλλιτέχνη, αλλά απλώς εραστή της τέχνης. Λίγες μέρες μετά τη συμμετοχή του στο 7ο Chaniartoon, ο γνωστός σκιτσογράφος, πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα, μιλά στο “Μολύβι μελάνι” για το σκίτσο που θυμάται να βρίσκεται από πάντα στη ζωή του, για την τέχνη που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του δρόμου αλλά και για την σύγχρονη πολιτική σκηνή κι επικαιρότητα στο χαρτί.
– Πότε μπήκε το σκίτσο στη ζωή σου; Θυμάσαι το πρώτο σου σχέδιο;
Η αλήθεια είναι ότι ζωγραφίζω – χωρίς υπερβολή – από όσο θυμάμαι τον εαυτό μου. Αν και μεταξύ μας, όλοι ζωγραφίζουν από όσο θυμούνται τον εαυτό τους, απλά μετά κάποια στιγμή σταματάνε… Δεν θυμάμαι το πρώτο μου σχέδιο, αλλά για κάποιο λόγο μου έχει μείνει ανεξίτηλο στη μνήμη το πρώτο σχέδιο που δημιούργησα όταν ήρθαμε από τη Λαμία στην Πάτρα, κάπου στα πέντε μου έτη, όπου έκατσα στην πόρτα του σπιτιού μου να ζωγραφίσω μια χαρακτηριστική πέτρινη βρύση που βρισκόταν στο απέναντι πεζοδρόμιο. Η μητέρα μου έχει ακόμα να το λέει!
– Η τέχνη τελικά είναι για όλους; Θεωρείς τον εαυτό σου περισσότερο καλλιτέχνη ή… πολιτικό μηχανικό;
Η τέχνη είναι απλά ένα μέσο έκφρασης κι ο κάθε άνθρωπος θέλει να εκφράζεται. Συνεπώς, η τέχνη είναι για όλους αφού όλοι έχουν την ανάγκη να εκφράζονται. Και αφού υπάρχει σαν βάση η παραπάνω θέση, μοιραία δεν θεωρώ τον εαυτό μου καλλιτέχνη. Κάνω αυτό που όλοι θα ήθελαν να κάνουν, απλά ορισμένοι – κακώς – έχουν πειστεί ότι η έκφραση μέσω της τέχνης δεν είναι για όλους. Κοινώς, εργάζομαι ως πολιτικός μηχανικός και ως εραστής της τέχνης, κι όποτε νιώθω την ανάγκη βρίσκω μια διέξοδο για την έκφραση των συναισθημάτων μου μέσω των τεχνών.
– Πρόσφατα επισκέφθηκες λόγω δουλειάς την πλημμυρισμένη Θεσσαλία. Τι αντίκρισες εκεί; Με τη ματιά του σκιτσογράφου θα το δούμε κάποια στιγμή;
Όχι μόνο την Θεσσαλία αλλά και την Φθιώτιδα στην Στερεά Ελλάδα. Είναι ένα θλιβερό θέαμα καθώς καταστρέφονται κυριολεκτικά οι ζωές πολλών ανθρώπων. Σίγουρα υπάρχει μια σκέψη για τον ανθρώπινο παράγοντα και την υπερτίμηση του ρόλου του απέναντι στην φύση, αλλά στην παρούσα φάση είναι τόσο δραματική η κατάσταση των κατοίκων που οποιαδήποτε ανάλυση περνάει προσωρινά σε δεύτερο στάδιο στο μυαλό μου. Το περίεργο είναι ότι συναισθηματικά δεν μου έχει βγει καθόλου η διάθεση να εκφράσω κάτι μέσω των σκίτσων μου για αυτά που είδα. Είναι και λίγο η κούραση που παίζει ρόλο, συν το γεγονός ότι δεν θα ήθελα να θίξω κάτι απλά για να το θίξω. Σε αυτήν την φάση, με την φύση να είναι ανελέητη, είναι μια φράση που θεωρώ πως ταιριάζει: Καπιταλισμό θέλαμε; Ιδού τα αποτελέσματα της απληστίας μας. Και όπως συμβαίνει πάντα, την “πατάνε” κατά κύριο λόγο οι τελευταίοι τροχοί της αμάξης.
– Πολιτική και σκίτσο. Θεωρείς ότι η σύγχρονη πολιτική σκηνή προσφέρεται για καλές γελοιογραφίες και σκίτσα;
Σίγουρα, κι όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Το μόνο που σκέφτομαι και μερικές φορές με κάνει να απέχω είναι ότι αν δεν υπάρχει κάτι ουσιαστικό να πω, καλύτερα να μην σκιτσάρω. Ειδικά στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι για γέλια και για κλάματα, κάτι που αποτελεί ταυτόχρονα μια τέλεια μαγιά για άφθονο σκιτσογραφικό υλικό.
– Το ιδανικό σκίτσο που θα “περιέγραφε” – ζωγράφιζε τον Zgur πώς θα ήταν;
Καλύτερα να απαντήσω με ένα σκίτσο, το οποίο θεωρώ το πλέον αντιπροσωπευτικό για μένα:
-Τι είναι ο δρόμος για σένα;
Η αλήθεια είναι ότι για μένα τα πάντα είναι δρόμος. Οι αγώνες, οι συναναστροφές μας, οι δράσεις μας και πάνω από όλα… το απόλυτο πεδίο έκφρασης! Ως εκ τούτου, η τέχνη δεν θα μπορούσε να μην είναι αναπόσπαστο κομμάτι του δρόμου. Για την ακρίβεια, κάθε φορά που είτε ανοίγω πάγκο σε κάποιον κοινόχρηστο χώρο είτε απλά κάνω τοιχοκόλληση των πόστερ μου στον δρόμο, πάντα σκέφτομαι το εξής ρητό: Εκθέτω στην μεγαλύτερη γκαλερί του κόσμου, η οποία ανήκει σε όλους. Όπως και η τέχνη εξάλλου.
– Πώς ήταν η εμπειρία σου στο τελευταίο Chaniartoon -στο οποίο εμφανίζεσαι σταθερά πια στο artist alley;
Αν και θα ακουστεί τετριμμένο, πραγματικά κάθε χρόνο το φεστιβάλ με αφήνει άφωνο. Είναι πολύ ζεστό το κλίμα και υπάρχει μια τέλεια ισορροπία στην ταξινόμηση των δημιουργών, ενώ φέτος ήταν και πολύ σημαντική η προσθήκη των δύο Ιταλών δημιουργών από την Ντίσνεϊ. Το γεγονός ότι φέτος παρά τις αντίξοες συνθήκες λόγω δουλειάς και οικογενειακών υποχρεώσεων δεν σκέφτηκα ούτε στιγμή να μην έρθω, δείχνει πραγματικά πόσο αξεπέραστη είναι η εμπειρία στο συγκεκριμένο φεστιβάλ. Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω πως η σειρά με τον αστροναύτη έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου γιατί προέκυψε από τη φετινή θεματολογία της έκθεσης του φεστιβάλ και κατέληξε σε μια σελίδα στην τοπική εφημερίδα, στα “Χανιώτικα νέα”, και κάθε μου στριπ το κάνω πραγματικά με πολλή λαχτάρα και αγάπη.
ΓΡΑΜΜΟΣΚΙΑΣΕΙΣ ΓΙΑΝΝΗ ΚΥΡΙΤΣΗ
