Υποβαθµισµένη παραµένει η κατάταξη του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου, στο ευρωπαϊκό σύστηµα αξιολόγησης και κατηγοριοποίησης των τροφίµων NUTRI-SCORE, που απεικονίζει την διατροφική τους αξία σε µια κλίµακα πέντε κατηγοριών.
Μετά από πρόσφατη νέα τροποποίηση του αλγόριθµου αξιολόγησης NUTRI-SCORE άλλαξε η κατάταξη για ορισµένα τρόφιµα, συµπεριλαµβανοµένου και του ελαιολάδου που αναβαθµίστηκε στην “B”, αλλά όχι στην “Α”.
Τα παραπάνω επισηµαίνουν σε κοινή ανακοίνωσή τους ο Σύνδεσµος Εξαγωγέων Κρήτης και η Επιστηµονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκοµίας µε τον Σύνδεσµο να προτείνει την κατάταξη στην κατηγορία «Α» για τα εξαιρετικά παρθένα (ΕΠΕ) και παρθένα ελαιόλαδα (ΠΕ) ως απολύτως φυσικά, µονοσυστατικά και µε ιδιαίτερα οφέλη για την υγεία µας τρόφιµα.
Στην ανακοίνωση εξηγούν ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, µέσα από τον κανονισµό EU No 1169/2011 και στα πλαίσια της στρατηγικής «Farm to Fork», προβλέπει την ανάπτυξη και χρήση συστηµάτων διατροφικής επισήµανσης εµπρόσθιας ετικέτας (FOPL) στις συσκευασίες των τροφίµων, για να βοηθήσει τους καταναλωτές να κάνουν ποιο υγιεινές διατροφικές επιλογές µε στόχο τη µείωση της παχυσαρκίας αλλά και την αύξηση της γενικής υγείας των πολιτών. Από τα συστήµατα FOPL που έχουν παρουσιαστεί µέχρι σήµερα, το NUTRI-SCORE, ένα σύστηµα αξιολόγησης και κατηγοριοποίησης των τροφίµων που απεικονίζει την διατροφική τους αξία σε µια κλίµακα πέντε κατηγοριών, εµφανίζεται ως το επικρατέστερο σε χώρες της ΕΕ. Αναπτύχθηκε στην Γαλλία και από τον Οκτώβριο του 2017 ξεκίνησε η εφαρµογή του στην ευρωπαϊκή αγορά. Η εφαρµογή των συστηµάτων FOPL στα τρόφιµα είναι προαιρετική ακόµα και σήµερα, όµως η χρήση του Nutri-Score έχει ήδη εγκριθεί από ευρωπαϊκές χώρες και έχει υιοθετηθεί τόσο από µεγάλες ευρωπαϊκές αλυσίδες λιανικής όσο και από εταιρείες παραγωγής τροφίµων. Ακόµα και ελληνικά τρόφιµα εξάγονται σήµερα φέροντας επισήµανση NUTRI-SCORE, µετά από απαίτηση πελατολογίου».
Σηµειώνουν επίσης ότι «η απεικόνιση του NUTRI-SCORE πάνω στις ετικέτες τροφίµων χρησιµοποιεί πέντε χρωµατικές και αντίστοιχες γραµµατικές διαβαθµίσεις, (A, B, C, D, E) κατά την οποία στην κατηγορία «Α» (πράσινη) κατατάσσονται τα τρόφιµα µε την υψηλότερη διατροφική αξία, ενώ αντίθετα στην κατηγορία «Ε» (κόκκινη) εκείνα µε τη χαµηλότερη, σύµφωνα πάντα µε την αξιολόγηση του συγκεκριµένου συστήµατος».
ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ∆ΙΑΤΡΟΦΗΣ
Ακόµα επισηµαίνουν: «Το σύστηµα υποβαθµίζει βασικά προϊόντα της ελληνικής διατροφής, επειδή δεν αξιολογεί το σύνολο του ποιοτικού τους προφίλ και της διατροφικής τους αξίας, αλλά µόνο τα λιπαρά, τα σάκχαρα τις πρωτεΐνες, το αλάτι και τις φυτικές ίνες, γεγονός που πιστεύουµε πως δεν καλύπτει τους βασικούς στόχους της ΕΕ και της πολιτικής F2F. Το ελαιόλαδο (εξαιρετικό παρθένο και λοιπές κατηγορίες του) αρχικά είχε καταταγεί στην κατηγορία «D» και στη συνέχεια αναβαθµίστηκε στην κατηγορία «C», κατηγορία στην οποία παρέµεινε µέχρι και τον ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟ 2023. Μετά από πρόσφατη νέα τροποποίηση του αλγόριθµου αξιολόγησης NUTRI-SCORE που ισχύει από τον ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ 2024, άλλαξε η κατάταξη για ορισµένα τρόφιµα, συµπεριλαµβανοµένου και του ελαιολάδου που αναβαθµίστηκε στην «B», σε µια προσπάθεια να αυξηθεί η αξιοπιστία του συστήµατος, να επιτευχθεί µια πιο δίκαιη απεικόνιση των διατροφικών προφίλ των τροφίµων, αλλά και για να εξοµαλυνθούν οι αντιδράσεις που έχουν αναπτυχθεί. ∆υστυχώς, όµως, ακόµα και µετά την τελευταία τροποποίηση, το εξαιρετικό παρθένο (ΕΠΕ) και το παρθένο ελαιόλαδο (ΠΕ), ως απόλυτα φυσικά, µονοσυστατικά και µε υψηλή διατροφική αξία τρόφιµα, δεν είναι στο επίπεδο που δίκαια τους αξίζει, δηλαδή στην ανώτερη κατηγορία που για το Nutri-Score είναι η «A». Ανάλογη δυσµενή θέση κατέχουν και άλλα µονοσυστατικά φυσικά τρόφιµα όπως το µέλι κ.ά. Στην πραγµατικότητα, η νέα έκδοση του NUTRI-SCORE εξακολουθεί να µην αντικατοπτρίζει την πλούσια ποσότητα σε ωφέλιµα συστατικά και τη διατροφική υπεροχή του εξαιρετικού παρθένου και παρθένου ελαιολάδου, όπως έχει αποδειχθεί και επικαιροποιηθεί από πολλαπλές επιστηµονικές µελέτες και έρευνες. Επιπλέον, στην ίδια κατηγορία «Β», τα παρθένα ελαιόλαδα συνυπάρχουν µε άλλα έλαια που είναι επεξεργασµένα και µε σαφώς κατώτερο διατροφικό προφίλ (πυρηνέλαιο, απλό ελαιόλαδο [ραφιναρισµένο], grapeseed oils, ηλιέλαιο κ.λπ.) αλλά ακόµα και µε κονσέρβες που περιέχουν ηλιέλαιο, προτηγανισµένες πατάτες, κ.ά!»»
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Στη συνέχεια τονίζουν:
«∆εν θα πρέπει να δεχτούµε υποβαθµισµένη κατάταξη του Εξαιρετικού Παρθένου Ελαιολάδου σε οποιοδήποτε σύστηµα FOPL, ιδιαίτερα για το Nutri-Score που αξιολογεί επιλεκτικά κάποια από τα συστατικά των τροφίµων και τις θερµίδες τους µε βάση τα 100ml ή γραµµάρια, ποσότητα που υπερβαίνει κατά πολύ την ηµερήσια συνιστώµενη κατανάλωση ελαιολάδου».
Σηµειώνεται επίσης ότι, «αν και οκτώ χώρες της ΕΕ έχουν αποδεχθεί την εφαρµογή του NUTRI-SCORE, η Ιταλία και η Ρουµανία έχουν απαγορεύσει τη χρήση του, ενώ κάποιες άλλες έχουν εκφράσει προβληµατισµούς για την αξιοπιστία του, όπως η Κύπρος, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Λετονία και η χώρα µας παλαιότερα. Πρόσφατα, η νέα κυβέρνηση της Πορτογαλίας ακύρωση απόφαση της προηγούµενης κυβέρνησης της χώρας που είχε εγκρίνει την χρήση του Nutri-Score, θεωρώντας ότι η απόφαση ήταν βιαστική και χωρίς την αναγκαία εσωτερική διαβούλευση».
Ο Σύνδεσµος Εξαγωγέων Κρήτης, ζητά «ην κατάταξη στην κατηγορία «Α» για τα εξαιρετικά παρθένα (ΕΠΕ) και παρθένα ελαιόλαδα (ΠΕ) ως απολύτως φυσικά, µονοσυστατικά και µε ιδιαίτερα οφέλη για την υγεία µας τρόφιµα».
