2o μέρος
H συνεισφορά μας στη γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη παιδιών και εφήβων πρέπει να είναι σταθερή και συνεχής.
Εκλογές και κοινωνικές αλλαγές δεν είναι δικαιολογία για παραλείψεις σχετικά με τη φροντίδα των παιδιών. Οικογένεια και φορείς εγγραμματισμού οφείλουν να παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας παιδιών και εφήβων.
Με ιδιαίτερη χαρά πληροφορήθηκα ότι εκπαιδευτικοί φρόντισαν με ιδιαίτερη επιμέλεια να ανακαινίσουν χώρους των σχολείων τους. Κι όλα αυτά εν μέσω θέρους και προεκλογικών περιόδων. Με θυσία προσωπικού χρόνου. Για να χαρίσουν ένα ευχάριστο περιβάλλον στους μαθητές τους. Οι μαθητές τους είναι οι τυχεροί της επόμενης μέρας.
Συνεχίζω σήμερα την παράθεση σύντομων παιδαγωγικών συμβουλών για πληροφόρηση των γονιών σε θέματα ανάπτυξης παιδιού.
Πόσο επηρεάζω την προσωπικότητα του παιδιού μου;
Πολλοί γονείς αγωνίζονται -μάταια λένε οι ερευνητές- να επηρεάσουν σημαντικά τον συναισθηματικό κόσμο του παιδιού τους.
Ερευνες δείχνουν ότι τα στοιχεία της προσωπικότητας ενός παιδιού που χαρακτηρίζουν την υψηλή ή τη χαμηλή εσωστρέφεια δεν χάνονται εντελώς στην ενηλικίωσή του.
Η συστηματική εκπαίδευση σε επικοινωνιακές δεξιότητες επηρεάζουν το παιδί ως έναν βαθμό. Οι ερευνητές δεν παραγνωρίζουν ότι η πλαστικότητα του εγκεφάλου μας και μία εξαιρετικά δυνατή θέληση μπορούν να μας αλλάξουν μέχρι τα γενετικά προσδιορισμένα όριά μας. Γι’ αυτό ονόμασαν την πρότασή τους ΕΛΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΔΕΣΜΟ που σημαίνει ότι μπορούμε να τεντώσουμε συγγνώμη, να αλλάξουμε μια προσωπικότητα μέχρι ενός σημείου!
“Εικονοχωρικοί” οι σύγχρονοι μαθησιακοί τύποι
Σήμερα 15χρονοι μαθητές μου που διάβαζαν ένα άρθρο μου με ρώτησαν τι σημαίνει η λέξη “εικονοχωρικοί” μιας και δεν υπάρχει στο λεξικό. «Εικονοχωρικοί είναι οι σύγχρονοι μαθητές που μαθαίνουν με τη βοήθεια οπτικών ερεθισμάτων, ενώ ταυτόχρονα έχουν καλή αντίληψη του χώρου. Αν οδηγηθούν κατάλληλα οι εικονοχωρικοί κάνουν διπλή κωδικοποίηση κάθε ερεθίσματος και πληροφορίας που προσλαμβάνουν».
Τόνισα στους μαθητές μου ότι η συνεχής προσκόλλησή τους σε κάθε είδους οθόνες τούς στερεί την ευκαιρία να αναπτύξουν παρατηρητικότητα, χωρική αντίληψη και συγκέντρωση.
Θυμόμαστε ότι η ισόρροπη ανάπτυξη ενός παιδιού – εφήβου προϋποθέτει ανάπτυξη πολλών δεξιοτήτων που γίνεται σε εσωτερικά και εξωτερικά περιβάλλοντα.
Κάθε παιδί χρειάζεται ένα σύμβουλο -υποστηρικτή
Η πρόταση αυτή είναι θεμελιώδης κανόνας της ανάπτυξης. Κάθε παιδί ακουμπά, στηρίζεται, συμβουλεύεται ένα άτομο από πολύ μικρή ηλικία. Αυτός είναι ο σημαντικός του άνθρωπος.
Στο βιβλίο μου “Μαθαίνω εύκολα” (2004) μεγεθύνω την πρόταση και υποστηρίζω ότι για κάθε παιδί οφείλουμε να στήσουμε ένα υποστηρικτικό δίκτυο. Το δικό του προσωπικό δίκτυο. Το δίκτυο μπορεί να αποτελείται από τους γονείς, συγγενείς, φίλους, συμμαθητές ή γείτονες.
Αν στον κάθε φορέα εγγραμματισμού που φοιτά υπάρχουν ευαίσθητοι, συμπονετικοί εκπαιδευτικοί που εντάσσονται στο δίκτυο του παιδιού μας τότε θα είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι.
Διασπάται η προσοχή του παιδιού σας;
Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη διάσπαση της προσοχής των παιδιών πληθύνονται. Είναι η περιρρέουσα ατμόσφαιρα των κρίσεων, η σχεδόν καθολική εξάρτησή μας από τις οθόνες, η αλλαγή της συμπεριφοράς μας κι ο μειωμένος χρόνος που αφιερώνουμε στα παιδιά.
Μία λύση είναι να τροποποιήσουμε το φυσικό και το κοινωνικό περιβάλλον του παιδιού, έτσι ώστε να αλλάξουμε τη συμπεριφορά του. Δηλαδή καλύτερη οργάνωση του χρόνου μας, ώστε να τους αφιερώνουμε περισσότερη προσοχή.
Επίσης, περιορίζουμε τον χρόνο που τα παιδιά είναι μπροστά από οθόνες τηλεόρασης, υπολογιστών, ηλεκτρονικών παιχνιδιών και κινητών τηλεφώνων.
Η αποτελεσματική διαχείριση της διάσπασης της προσοχής ενός παιδιού δεν περιλαμβάνει παρκάρισμα μπροστά από μία οθόνη.
Τι αξίες να διδάξω;
Τις μέρες μας οι αξίες μας “τα πιστεύω μας” αποκτούν μια ξεχωριστή διάσταση, είναι η άυλη περιουσία των παιδιών μας.
Οι αξίες ποικίλλουν ανάλογα με την πολιτισμική μας κοινότητα, την ηλικία και το φύλο μας. Από ένα μακρύ κατάλογο διάλεξα για παιδιά Δημοτικού τις παρακάτω: Καθαριότητα, επικοινωνία, συνεργασία.
Τα παιδιά μαθαίνουν για τα οφέλη της κάθε αξίας π.χ. η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά’, ‘εγώ τα λέω, εγώ τα ακούω’, ‘βάστα με να σε βαστώ να ανεβούμε το βουνό.’
Σ’ ένα ζωγραφιστό “αξιόμετρο” σημειώνουμε την εξέλιξή τους μέχρι να φθάσουμε στο μεγάλο μπράβο, στην επιβράβευσή τους.
Η γνώση των παιδιών για τις αξίες μας και τα αξιακά μας κριτήρια είναι απαραίτητη για να δέσουν φιλίες και να κτιστούν σχέσεις.
Σαν επίλογος
Οι παραπάνω προτάσεις γεννούν οφέλη και επιθυμητές αλλαγές, αν εφαρμόζονται με συνέπεια.
Οι σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή ενός παιδιού έχουν τη γνώση και την ευχέρεια να κάνουν προσαρμογές στις προτάσεις.
Την επόμενη μέρα κερδισμένα είναι τα παιδιά που αναπτύσσονται δεχόμενα θετικές επιρροές από πολλούς φορείς εγγραμματισμού.
