Τα ελλείμματα στη λάθος εποχή και οι συνέπειες

Είναι δυνατό να προσεγγιστεί η εξέλιξη μίας οικονομίας στο πέρασμα του χρόνου, ως  μία εναλλαγή της μέσω των τεσσάρων γνωστών εποχών από τις οποίες διέρχεται η οικονομία κάθε χώρας έως ότου ολοκληρώσει έναν πλήρη οικονομικό κύκλο και περάσει στον επόμενο.
Στην οικονομία μίας χώρας, η κάθε εποχή έχει διάρκεια περίπου 7 ετών. Σε άνοιξη βρισκόταν η οικονομία μας την επταετία 1988 – 1994, σε καλοκαίρι την επταετία 1995 -2001 και σε φθινόπωρο την επταετία 2002 – 2008. Τώρα βρίσκεται προς το τέλος ενός χειμώνα (2009 – 2015), ο οποίος τελειώνει το 2015 και θα ακολουθήσουν περίπου 7 χρόνια άνοιξης και ακόμα 7 χρόνια καλοκαιριού και ούτω καθεξής.
Οι παραγωγοί της υπαίθρου κάνουν διαφορετικά πράγματα σε κάθε εποχή (διαφορετικές σπορές ανάλογα με την εποχή). Το καλοκαίρι και κυρίως το φθινόπωρο κάνουν τις απαραίτητες προετοιμασίες για να αντιμετωπίσουν το χειμώνα. Ετσι και οι οικονομικές πολιτικές που θα πρέπει να εφαρμοστούν στην οικονομία, διαφέρουν από εποχή σε εποχή. Στη χώρα μας τη φθινοπωρινή επταετία 2002 – 2008 όχι μόνο δεν έγιναν οι απαραίτητες προετοιμασίες, αλλά έγιναν εντελώς αντίθετες ενέργειες.
Ενισχύθηκε τεχνητά η ζήτηση με σπατάλη δανεικών χρημάτων σε καταναλωτικές δαπάνες δημιουργώντας τεράστια ελλείμματα, σε λάθος εποχή. Εισερχόμενοι στον χειμώνα, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού είχε φθάσει στα 36 δις το 2009 όπου η χώρα δαπανούσε 70% περισσότερα χρήματα από ότι εισέπραττε!
Η δημιουργία του ελλείμματος προήλθε από την αύξηση των κρατικών δαπανών κατά 135,20% και την αύξηση των εσόδων μόνο κατά 43,28% τα έτη 2001 – 2209 (Πίνακας 1).
Επίσης το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών έφθασε στα 18,5 δις το 2009, το οποίο σημαίνει ότι έφευγε πλούτος 18 δισ. από τη χώρα κάθε έτος προς το εξωτερικό.
Η χώρα κατέφευγε στο δανεισμό για να καλύψει τα τεράστια ελλείμματα, με αποτέλεσμα να διπλασιαστεί το δημόσιο χρέος φθάνοντας από 151,9 δισ. σε 298,7 δισ. Δηλαδή το δημόσιο χρέος αυξήθηκε κατά 147 δισ. το διάστημα 2001 – 2009.
Οι πολιτικές μείωσης των δίδυμων ελλειμμάτων,  θα έπρεπε να είχαν εφαρμοστεί στην περίοδο του περασμένου καλοκαιριού και κυρίως του φθινοπώρου σχεδόν ανώδυνα (1995 – 2001). Εφαρμόστηκαν όμως εν μέρει την περίοδο 1995 – 2001 (υπήρξαν μερικές χρονιές με πρωτογενή πλεονάσματα στο κρατικό προϋπολογισμό) και καθόλου την περίοδο 2002 – 2008. Επειδή όμως δεν εφαρμόστηκαν τότε, έπρεπε, να εφαρμοστούν τώρα με μεγάλες αρνητικές συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνία.
Επίσης, κατά την περίοδο του χειμώνα που διανύουμε, δεν θα υπέφερε τόσο πολύ ο λαός, διότι εάν δεν υπήρχαν κρατικά ελλείμματα κατά την είσοδο της χώρας στην εποχή του χειμώνα, και το χρέος είχε παραμείνει σε επίπεδα κάτω των 180 δισ. θα υπήρχαν περιθώρια εφαρμογής άλλων πολιτικών, π.χ. χρηματοδότηση με δανεισμό για τη δημιουργία αναπτυξιακών έργων υποδομής τα οποία θα απορροφούσαν την όποια ανεργία και θα έκαναν πιο ανώδυνο το χειμώνα που αναγκαστικά περνάει κάθε οικονομία.
Σήμερα, προς το τέλος της εποχής χειμώνα που βρίσκεται η χώρα μας, η εξάλειψη των πρωτογενών ελλειμμάτων προσφέρει μία σημαντική υπηρεσία προς όλους τους πολίτες καθόσον αυτοί δεν θα επιβαρύνονται με επιπλέον φόρους για να καλύπτονται τα ελλείμματα. Ας φανταστούμε πόσους φόρους θα πληρώναμε ακόμα εάν το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού εξακολουθούσε να είναι 36 δις ετησίως! (και ας σκεφτούμε ότι το γνωστό «χαράτσι» μέσω Δ.Ε.Η. δίνει έσοδα περίπου 2 – 2,5 δισ. ετησίως).
Η επίτευξη και διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων αποτελεί την πιο αναγκαία προϋπόθεση για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία  που με τη σειρά της αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ενίσχυση της ανάπτυξης της χώρας, και την έξοδο από το χειμώνα.
Το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού 3,5 δισ. για το 2013 και περίπου 2,8 δισ. του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, έχουν ήδη συμβάλει στη σημαντική εισροή επιχειρηματικών κεφαλαίων στη χώρα για χρηματοδότηση της ανάπτυξής της τα οποία θα οδηγήσουν στην αύξηση των εισοδημάτων με διεθνώς ανταγωνιστική και μόνιμη απασχόληση που κανείς δεν μπορεί να την κλονίσει (και όχι με μη παραγωγική απασχόληση που χρηματοδοτείται με συνεχή δανεισμό από το εξωτερικό).
Δυστυχώς ή ευτυχώς μετά το 2009 δεν βρισκόταν κανένα “κορόιδο” δανειστής ο οποίος θα συνέχιζε να δάνειζε μία χώρα που ξοδεύει 70% παραπάνω από ότι εισπράττει. Τώρα όμως που η χώρα ξοδεύει λιγότερα από ότι εισπράττει, εμφανίζονται δανειστές να χρηματοδοτήσουν  τη χώρα με λογικά επιτόκια οπότε μπορεί να εφαρμοστεί ένα αναπτυξιακό σχέδιο της χώρας, το οποίο ελπίζουμε να κάνει σύντομα την εμφάνισή του.
Δεν είναι τυχαίο που τις τελευταίες 10ετίες η Κίνα, η Ν. Κορέα, η Βραζιλία, η Γερμανία ακόμη και η Τουρκία διατηρούν σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα. Επίσης, με σημαντικά πλεονάσματα πραγματοποιήθηκε η μεγάλη ανάπτυξη της Ιαπωνίας έως το 1990, ενώ με σημαντικά πρω- τογενή πλεονάσματα στην περίοδο 1995 – 2002 πέτυχε και η Ελλάδα την ανάκαμψη της οικονομίας της μετά το 1995 και την μετέπειτα πανηγυρική ένταξή της στη Ζώνη του ευρώ το 2001.
Δυστυχώς οι πολιτικές ηγεσίες αδυνατούν να προσεγγίσουν την εξέλιξη της οικονομίας μέσα από διαφορετικές εποχές που υποχρεωτικά διανύει μια οικονομία και να αντιληφθούν τις διαφορετικές πολιτικές που πρέπει να ασκηθούν σε κάθε εποχή του οικονομικού κύκλου. Ο κύριος λόγος είναι η βαθιά προσκόλλησή τους σε ξεπερασμένες κομματικές ιδεολογίες του προηγούμενου αιώνα με αποτέλεσμα να μην μπορούν να δουν το πραγματικό πρόβλημα της οικονομίας, οπότε δεν μπορούν να δουν και τη σωστή λύση.