Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

«Πρέπει να δίνουμε στην ψυχή φτερούγες»

«Δείχνεις την πραγματικότητα που συχνά είναι σκληρή και τραγική αλλά μετά έρχεται ένα λυρικό, ονειρικό κομμάτι που σε βγάζει από τη δύσκολη κατάσταση. Πετάει λίγο η ψυχή. Aλλωστε δεν μπορείς να έχεις την ψυχή να σέρνεται μόνο, είναι ανάγκη να τις δώσεις φτερούγες». Με αυτά τα λόγια περιγράφει η Αλκυόνη Παπαδάκη τις πρώτες ύλες με τις οποίες πλάθει τις ιστορίες της. Ρεαλισμός και λυρισμός. Και πάντα ένα παράθυρο για να ταξιδέψει η ψυχή του αναγνώστη, «να σηκώσει λίγο το κεφάλι του, να πάρει μια αναπνοή», όπως λέει η ίδια. 

Λίγο πριν η Χανιώτισσα συγγραφέας βρεθεί στον γενέθλιο τόπο της, τα Χανιά, για την παρουσίαση του καινούριου της βιβλίου με τίτλο “Τα χελιδόνια θα ξανάρθουν” (εκδ. Καλέντης) που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη στις 8:30 το βράδυ στο Καφέ “Κήπος”, οι “διαδρομές” μίλησαν μαζί της για το νέο της συγγραφικό πόνημα, τη γραφή, τους χαρακτήρες της αλλά και τη σχέση της με την Κρήτη, στην οποία θα επιστρέφει πάντα για να ξαναφύγει…

Στο νέο σας βιβλίο ο τίτλος περιέχει κάτι το αισιόδοξο. Είναι παρηγορητικό να σκέφτεται κανείς ότι -όπως κι αν έρθουν τα πράγματα- “Τα χελιδόνια θα ξανάρθουν”…

Ξεκίνησα αυτό το βιβλίο με αυτή την αισιοδοξία γιατί ήθελα κι εγώ κάτι να αισθανθώ αισιόδοξη. Μάλιστα αποφάσισα τον τίτλο του βιβλίο πριν ακόμα γράψω την ιστορία. Ολοι πάντως το νιώθουν έτσι. Σαν ένα μήνυμα αισιοδοξίας που το έχουμε απόλυτη ανάγκη στις μέρες μας.

Στα γραπτά σας συναντά κανείς τον ρεαλισμό και σκληρές πτυχές της ζωής αλλά συγχρόνως δίνετε στον αναγνώστη και το αντίδοτο, το όνειρο και την παραμυθία. Πού βρίσκει κανείς την ισορροπία ανάμεσα σε αυτά τα δύο στοιχεία;

Αυτά τα δύο στοιχεία είναι τα εργαλεία μου. Η ισορροπία νομίζω έρχεται από μόνη της επειδή και στα δύο αυτά στοιχεία, τον ρεαλισμό και τον λυρισμό, έχω εντρυφήσει πολλά χρόνια. Αυτή πάντως η σχέση που λες χαρακτηρίζει τα γραπτά μου. Κι αυτό αρέσει και στον κόσμο.

Δείχνεις την πραγματικότητα που συχνά είναι σκληρή και τραγική αλλά μετά έρχεται ένα λυρικό, ονειρικό κομμάτι που σε βγάζει από τη δύσκολη κατάσταση. Πετάει λίγο η ψυχή. Αλλωστε δεν μπορείς να έχεις την ψυχή να σέρνεται μόνο, είναι ανάγκη να τις δώσεις φτερούγες…    

Μετά από 17 βιβλία η πέννα κυλάει με μεγαλύτερη σιγουριά πάνω στο χαρτί;

Σε βεβαιώ καθόλου. Κάθε φορά νομίζω ότι είναι η πρώτη φορά. Επειδή γράφω σαν να βλέπω κινηματογραφικές εικόνες έχω πάντα την ίδια αγωνία αν μεταφέρω αυτές τις εικόνες στο χαρτί ζωντανές. Να είναι οι λέξεις σπαρταριστές, να μην είναι ο λόγος χάρτινος. Υπάρχει λοιπόν πάντα το άγχος του πρωτάρη.

Πολλοί νομίζουν ότι πλέον μπορώ να γράφω με μεγαλύτερη ευκολία αλλά δεν ισχύει αυτό.

Οι μυθιστορηματικοί πρωταγωνιστές σας είναι άνθρωποι καθημερινοί, αντιήρωες θα λέγαμε…

Τους χαρακτήρες μου τους έχω μελετήσει καλά πριν τους απλώσω στο χαρτί. Και μέσα από αυτούς γράφω αυτό που φαίνεται αλλά αναλύω αυτό που δεν φαίνεται, που είναι στην πίσω πλευρά. Κάποιος μου έλεγε ότι κάνω μαγνητική τομογραφία.

Ομως αυτό είναι όλη η γοητεία. Δεν περιγράφω απλώς, προσπαθώ να καταγράψω γεγονότα και χαρακτήρες και γι’ αυτό ψάχνω πολύ πριν αρχίσω ένα βιβλίο. Μελετάω τους ήρωές μου, την ψυχολογία τους ακόμα και τον τρόπο ομιλίας τους προκειμένου να αποτυπωθεί καθαρά ο χαρακτήρας τους. Αλλιώς δεν έχει νόημα, αλλιώς δεν γίνεται πειστικός ένας χαρακτήρας.     

Ο καθένας, δηλαδή, δυνητικά θα μπορούσε να έχει μια θέση στις λογοτεχνικές σελίδες σας; Δεν υπάρχουν αντι-λογοτεχνικά θέματα και πρόσωπα για εσάς;

Ακριβώς έτσι. Ο καθένας μπορεί όχι μόνο να βρει μια θέση αλλά να βρεθεί σε πρώτο πλάνο. Είναι όλοι οι άνθρωποι εξίσου σημαντικοί.

Φαντάζομαι ότι κάθε μυθιστορηματικό πρόσωπο που δημιουργείτε μέχρι να βρει τη θέση του στα βιβλία σας ζει και αναπνέει μέσα στη σκέψη σας. Πότε έρχεται η στιγμή που εγκαταλείπετε τους ήρωές σας;

Για ένα διάστημα μετά το τέλος του βιβλίου τους κουβαλάω ακόμα μαζί μου. Μετά τους αφήνω. Ελάχιστοι είναι όσοι δεν μπόρεσα να αφήσω Οπως για παράδειγμα οι Κατερίνες, τα δύο μικρά κοριστάκια από ένα διήγημα στις “Κάργες” που με κυνηγούσαν και ήθελαν κι άλλο. Ετσι προέκυψε το βιβλίο “Τι σου είναι η αγάπη τελικά” που είναι η συνέχεια αυτών των παιδιών.

Μπαίνετε στον πειρασμό να επιστρέψετε και σε κάποιον άλλο χαρακτήρα και να του δώσετε μια δεύτερη ευκαιρία;

Ναι, έχω μπει στον πειρασμό. Και στο τελευταίο βιβλίο όλοι μου λένε «δεν θα μας πεις τι έγινε μετά με την Ολάνθη; Ετσι την παράτησες;». Εχω αφήσει ένα μικρό παράθυρο και γι’ αυτή την ηρωίδα.

Η κρίση των τελευταίων χρόνων έφερε μαζί της πολλή δυστυχία. Τι αλλάζει για την τέχνη αλλά και έναν λογοτέχνη μέσα σε μια τέτοια συνθήκη;

Αλλάζει ο τρόπος που βλέπουμε τον διπλανό μας. Νομίζω έχουμε γίνει λίγο πιο ανθρώπινοι. Αλλά και από την τέχνη ζητάει κανείς να είναι πιο μέσα στη σημερινή πραγματικότητα και τα γεγονότα. Ετσι το προηγούμενο βιβλίο μου ήταν μέσα στη σημερινή πραγματικότητα αλλά ξεκίνησε από θυμό και αγανάκτηση για όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, ενώ στην περίπτωση του τελευταίου βιβλίου αναζήτησα την αισιοδοξία.

Θυμάμαι σε μια παλαιότερη συζήτησή μας είχα ρωτήσει τι πρέπει να εξασκεί καθημερινά ένας συγγραφέας και μου είχατε απαντήσει: «Να είναι μέσα στη ζωή».

Αυτό πιστεύω πάντα. Να είσαι μέσα στη ζωή και δίπλα στον άνθρωπο. Δεν μπορείς να γράψεις πίσω από μια βιτρίνα γιατί δεν θα είναι αληθινά αυτά που γράφεις και δεν θα βρουν τόπο στην ψυχή του άλλου να κατασταλάξουν.

Αντίθετα ένα βιβλίο είναι πετυχημένο όταν κάνει τον άλλο να σηκώσει κεφάλι του, να πάρει μια αναπνοή και να κάνει ένα ταξίδι στην ψυχή του. Αν δεν το κάνει αυτό δεν ωφελεί σε τίποτα, την άλλη στιγμή το έχεις ξεχάσει.

Να συμπεράνω από αυτό ότι επιλέγετε να γράφετε “εν θερμώ”;

Οταν γράφω βρίσκομαι σε μια πυρετώδη κατάσταση και δεν αρχίζω να γράφω εάν δεν έχω να πω κάτι και να βγάλω το βάρος που κουβαλάω από όσα έχω δει κι έχω μαζέψει.

Από τον τρόπο που μου μιλάτε για τη συγγραφή αισθάνομαι ότι δεν την αντιμετωπίζετε σαν δουλειά. Είναι έτσι;

Δεν τη βλέπω σαν δουλειά, ποτέ δεν την είδα σαν δουλειά και ούτε πρόκειται. Το ίδιο θα έκανα ακόμα και αν δεν ζούσα από τα βιβλία μου. Πολύ θα ήθελα να χαρίζω τα βιβλία μου αλλά δυστυχώς αυτό δεν γίνεται.

Τι είναι λοιπόν η συγγραφή για εσάς;

Είναι τρόπος ζωής. Είναι συνέχεια του εαυτού μου.

Θεωρώ ότι οι άνθρωποι που γράφουν, λογοτέχνες και ποιητές, έχουν μια λοξή ματιά απέναντι στην πραγματικότητα που τους δίνει τη δυνατότητα να μετουσιώνουν σε δημιουργικότητα αυτά που συμβαίνουν και που εμείς, όλοι οι υπόλοιποι, συνήθως προσπερνάμε. Ηθελα να σας ρωτήσω τη γνώμη σας για τις σχολές δημιουργικής γραφής. Πιστεύετε ότι οι λογοτέχνες εκπαιδεύονται;

Καταρχήν πρέπει να υπάρχει ένα ταλέντο στην τέχνη. Από εκεί και πέρα το ταλέντο καλλιεργείται με την άσκηση.

Ειλικρινά δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να βοηθήσει μια σχολή. Δεν κάνει κακό, όμως δεν μπορείς να σπουδάσεις συγγραφέας. Μπορείς να γίνεις καλύτερος ή να μάθεις κάποια πράγματα. Ομως δεν μπορείς να γίνεις καλλιτέχνης χωρίς να το έχεις μέσα σου.

Μετά από τόσα χρόνια ενασχόλησης με τη γραφή τι είναι αυτό που έχετε κερδίσει περισσότερο;

Αυτό που αισθάνομαι ότι έχω κερδίσει είναι να καταλαβαίνω περισσότερο τους ανθρώπους και να αισθάνομαι πιο κοντά τους.

Ασκούμαι να διαβάζω την ανθρώπινη ψυχή και να μην κρίνω αλλά να κατανοώ. Αυτό κέρδισα. Από εκεί και πέρα δεν ξέρω αν είναι λίγο ή πολύ.

Επιστρέφετε την Τρίτη στα Χανιά. Πώς θα περιγράφατε τη σχέση σας με τον γενέθλιο τόπο;

Η Κρήτη είναι μέσα μου, την κουβαλάω. Κάθε φορά που έρχομαι στην Κρήτη γεμίζω τις μπαταρίες μου και αισθάνομαι πιο δυνατή.

Η Κρήτη είναι κομμάτι της ψυχής μου, δεν μπορώ και δεν θέλω να τη βγάλω. Είναι ο τόπος που πάντα επιστρέφω για να πάρω δύναμη και να ξαναφύγω.

Η βιβλιοπαρουσίαση

Η παρουσίαση του βιβλίου της Αλκυόνης Παπαδάκη “Θα ξανάρθουν τα χελιδόνια” θα γίνει την Τρίτη 21 Απριλίου στις 8:30μ.μ. στο καφέ “Κήπος”.

Με τη συγγραφέα θα συνομιλήσουν η Μαρία Βούλγαρη, δημοσιογράφος και η Βίκυ Κόλλια, φιλόλογος.

Αποσπάσματα του βιβλίου θα διαβάσει ο ηθοποιός Λευτέρης Μποτονάκης.

Την εκδήλωση διοργανώνουν το βιβλιοπωλείο Πετράκη και οι εκδόσεις “Καλέντη” ενώ η είσοδος είναι ελεύθερη.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα