Από τα “Χ.ν.” πληροφορηθήκαμε πρόσφατα ότι υπογράφη σύμβαση μεταξύ του υπ. Πολιτισμού της Περιφέρειας Κρήτης, του Φορέα Διαχ. Σαμαριάς, Δήμου Σφακίων και Πολυτεχνείου Κρήτης για την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος με τίτλο: “Έρευνα και ανάπτυξη δικτύων επίσκεψης και ανάδειξης του πολιτισμικού τοπίου στον Δήμο Σφακίων”.
Σ’ αυτό τον τόπο μετά από τόσα δεινά οικονομικής δυσπραγίας, έχουμε ακόμη τη συνήθεια της σπατάλης, όπως και τη συνήθεια να προχωρούν μέσα από τις καρέκλες των γραφείων και όχι από μια πραγματική έρευνα και γνώση στο ίδιο το αντικείμενο. Συμπαθάτε με που θα νομίζετε ότι ο γράφων θέλει να αυτοπροβληθεί ή ό,τι άλλο. Αυτό αφορά άλλους, χωρίς την πραγματική γνώση του αντικειμένου και όχι εμένα στα 85 μου χρόνια.
Εξάλλου, δεν είναι δικό μου το φταίξιμο αν, για όσους Σφακιανούς με γνωρίζουν, με αναφέρουν σαν τον πιο ενήμερο γνώστη των Σφακίων, αφού τα περπατούσα από το έτος 1952 και έχω γράψει ως τώρα εκατοντάδες άρθρα και σχόλια γι’ αυτά.
Γι’ αυτόν τον λόγο, το έτος 2008, μου ανατέθηκε από τον Δήμο Σφακίων να φτιάξω ένα τεύχος που να παρουσιάζει μια εικόνα των Σφακίων από κάθε σχεδόν άποψη και το οποίο εκδόθηκε στην Ελληνική και Αγγλική (σχ. 0.23 x 0.23 και άριστο χαρτί).
Μέσα στις 48 έγχρωμες σελίδες του και με 46 φωτογραφίες και χάρτη, αποτυπώνεται ολόκληρη η περιοχή Σφακίων ορεινή, πεδινή, παραθαλάσσια και κάθε ενδιαφέρον στοιχείο σε αυτήν όπως μνημεία μονοπάτια, κλπ. Τα περιεχόμενα, εκτός από την καταχώρηση κάποιων ύμνων από ξένους, για τον τόπο αυτό έχει: Γνωριμία με τα Σφακιά – Αναφορά στα 21 χωριά και οικισμούς των – Τα Λευκά Όρη -Τα φαράγγια – Τα σπηλιάρια – Εκκλησίες και Μοναστήρια – Παραλίες με αναφορά σε εικοσιτέσσερις από αυτές – Νησιά και βραχονησίδες – Το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 με έξι (6) κύριες διαδρομές.
Όσο για τις “πράσινες διαδρομές” αναφέρονται: Κύριες και δευτερεύουσες 25 διαδρομές.
Τότε έγραψαν επίσης για τον ίδιο δήμο, και εκδόθηκε το τεύχος «Τα Σφακιά των φαραγγιών και των σπηλαίων», σελίδα 110 και 85 φωτογραφίες με αναφορά σε 29 φαράγγια, αναλυτικά, και 32 σπήλαια και βάραθρα επίσης αναλυτικά, ενώ απλή καταχώρηση άλλων 132 σπηλαίων.
Όπως και το άλλο για τα Σφακιά: “Μνήμες Σαμαριάς” (μεγάλο μέγεθος σελίδα 424, φωτογραφίες ασπρόμαυρες 450) όπου για πρώτη φορά, αποτυπώνεται και διασώζεται η ζωή, τα έθιμα, οι ασχολίες κλπ. των κατοίκων της περιοχής αυτής. Και ακόμη το βιβλίο “Το Αγρίμι της Κρήτης” με 185 φωτογρ. σε 264 σελίδες, και αυτό στο μεγαλύτερο μέρος του για τα Σφακιά.
Ένα άλλο έργο που χαρακτηρίσθηκε μνημειώδες το “ΚΟΥΜΟΙ – ΜΙΤΑΤΑ ΚΑΙ ΒΟΣΚΟΙ ΣΤΑ ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ”, Α’ έκδ. ΟΑΔΥΚ και Β’ έκδ. 2016 με 660 σελίδες, μεγάλου μεγέθους και 750 φωτογραφίες, χάρτες, κλπ., όπου σε 106 σελίδες γίνεται αναφορά σε 139 Σφακιανά Μιτάτα.
Υπάρχει λοιπόν μια έτοιμη εργασία που με κάποια αναμόρφωση – συμπλήρωση κλπ., προσφέρει μεγάλη οικονομία δαπάνης και χρόνου για να αποκτηθούν οι γνώσεις που υπάρχουν.
Σίγουρα όμως η ανάδειξη αυτού του θαυμαστού τόπου και των ανθρώπων του θα επιτευχθεί με την δημιουργία ενός πολυμουσείου, ως είχα εμπεριστατωμένα προτείνει, πριν δεκαετίες μα και πρόσφατα, με την ανέγερση κατάλληλου κτηρίου μεταξύ Θυμιανής και Χώρας. Με αυτό θα αναδειχθεί η ιστορία από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, ο πολιτισμός και παράδοση, και ο ασύγκριτος φυσικός πλούτος ορεινός και μη.
* Ο Αντώνης Πλυμάκης είναι μέλος της Διεθνούς Ενώσεως Δημοσιογράφων Τουρισμού F.I.J.E.T. της UNESCO από το 1981.
Άμισθος επόπτης Πρασίνου, διορισμένος Τιμής Ένεκεν από το Υπουργείο Γεωργίας, έτος 1969.
Επίτιμος πρόεδρος Ορειβατικού Συλλόγου Χανίων και μέντορας της Σπηλαιολογικής Ομοσπονδίας Ελλάδος.
