Το Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών φυτών και Αμπέλου, όπως μετονομάστηκε τελευταία, “φυτοζωεί” παρά τις γιγάντιες και φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλει το ολιγάριθμο εναπομείναν ερευνητικό, επιστημονικό, τεχνικό και διοικητικοοικονομικό προσωπικό του.
Οι αιτίες πολλές και έχουν αναφερθεί σε πολλά άρθρα στον τοπικό και όχι μόνο ημερήσιο Tύπο. Στις αιτίες αυτές κυρίαρχη είναι η αδιαφορία και ο ωχαδερφισμός που έδειξαν οι κατά καιρούς πολιτικοί ταγοί αυτού του τόπου. Πράγματι οι καίριες παρεμβάσεις την εποχή που επιχειρούνταν η υποβάθμιση του ερευνητικού αυτού ιδρύματος ήταν ελάχιστες. Να φανταστεί κανείς πως την περίοδο εκείνη ακόμα και στελέχη του Ινστιτούτου ολιγώρησαν μπροστά στην υπόσχεση να αναλάβουν μεγαλύτερη επιτελική θέση.
Βέβαια υπήρχαν και λίγες εξαιρέσεις που θα ήταν αδικαιολόγητη η παράλειψη αναφοράς τους, όπως ο σημερινός αρχιεπίσκοπος Κρήτης σεβασμιότατος κ.κ. Ειρηναίος, ο τέως πρωθυπουργός κ. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο τότε νομάρχης Χανίων Γιώργος Κατσανεβάκης και μερικοί δήμαρχοι.
Στις μέρες μας φαίνεται η αναγκαιότητα της ύπαρξης και λειτουργίας του Ινστιτούτου, της “κορωνίδας” της αγροτικής έρευνας της Κρήτης. Τώρα αναγνωρίζεται η πάνω από 100 χρόνια προσφορά του στην ανάπτυξη της γεωργίας σε τοπικό, παγκρήτιο, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Μια προσφορά που είχε ως επιστέγασμα τη βράβευσή του από την Ακαδημία Αθηνών στις 27 Δεκεμβρίου του 2001. Είναι το μοναδικό Ιδρυμα αγροτικής έρευνας που βραβεύεται από την εν λόγω Ακαδημία.
Μια συνοπτική αναφορά στα “περασμένα μεγαλεία” του Ινστιτούτου μπορεί να αφυπνίσει τους “καθεύδοντες” και να αποτελέσει πολύτιμη αρωγή στην ακάματη προσπάθεια των εργαζόμενων να περισωθεί ό,τι απόμεινε. Τα προβλήματα του αγροτικού τομέα οξύνονται μέρα με τη μέρα. Λείπει η εξαπλούστευση και η μεταλαμπάδευση των ερευνητικών αποτελεσμάτων, που έχει ανάγκη ο αγροτικός κόσμος. Για παράδειγμα διατίθεται πολλές φορές ακατάλληλο πολλαπλασιαστικό υλικό. Οι γεωργικές βελτιώσεις ,όπως η δακοπροστασία και γενικά οι ορθές πρακτικές φυτοπροστασίας “εκφυλίζονται” με κίνδυνο υποβάθμισης του περιβάλλοντος του αγροοικοσυστήματος. Ο αγρότης μπροστά στην αλματώδη τεχνολογική εξέλιξη είναι αβοήθητος και δυσκολεύεται να επιλέξει την τεχνογνωσία που χρειάζεται για τη γεωργική του εκμετάλλευση, αφού και η άλλη υπηρεσία η υπεύθυνη για την αγροτική ανάπτυξη είναι “χειροπόδαρα” δεμένη με τα δεσμά της ανελέητης βαυαρικής γραφειοκρατίας.
Παλαιότερα λοιπόν το 2005,το Ινστιτούτο είχε δύο τμήματα Διοικητικής και οικονομικής υποστήριξης με 17 διοικητικοοικονομικούς υπαλλήλους και 9 εργαστήρια με 11 ερευνητές από τους οποίου οι 9 ήταν κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος και οι 2 Msc, 6 πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και 17 τεχνικό προσωπικό. Ένα από εργαστήρια αυτά το Γεωργικής Οικονομίας και Γεωργικών Μελετών, λειτούργησε για πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Στο Ινστιτούτο υπαγόταν και το Κέντρο Ανάδειξης και Προώθησης Ελαιολάδου Κρήτης.
Παρόλο που και την περίοδο εκείνη τόσο το ερευνητικό και επιστημονικό, όσο και το τεχνικό και διοικητικοοικονομικό προσωπικό ήταν ελλειμματικό, εντούτοις το Ινστιτούτο λειτουργούσε υποδειγματικά χάρη στη φιλοτιμία των εργαζόμενων. Πέρα από το καθαρά ερευνητικό έργο το Ινστιτούτο συνέδραμε πάντοτε σε συνεργασία με τις υπηρεσίες αγροτικής ανάπτυξης και στην εξυπηρέτηση των αγροτών.
Αυτό λοιπόν το ίδρυμα για τη διασφάλιση του απαραίτητου πολλαπλασιαστικού υλικού για την αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμό της ελληνικής γεωργίας δημιούργησε στα κτήματά του και όχι μόνο συλλογές και πειραματικά κτήματα. Μέχρι το 2005, γιατί σήμερα η εγκληματική αδιαφορία των ιθυνόντων μπορεί να επηρέασε τη σύνθεσή τους υπήρχαν οι παρακάτω συλλογές.
• Μία από τις καλύτερες του κόσμου συλλογή από 118 ποικιλίες ελιάς πιστοποιημένη και εγγεγραμμένη στην εθνική τράπεζα πολλαπλασιαστικού υλικού.
• Ανάλογης σημασίας είναι και η συλλογή υποτροπικών ειδών, ποικιλιών και κλώνων. Θεωρούνταν μία από τις αξιολογότερες συλλογές στον Κόσμο. Η συλλογή αυτή αποτελούνταν από 22 ποικιλίες Αβοκάντο, 5 Ακτινιδιάς, 19 Μάνγκο, 13 Τσεριμόγιας, 11 Πεκάν, 8 Χουρμαδιάς, 8 Φεϊζόας, 9 Δεσπολιάς, 21 Φραγκοσυκιάς, 2 Γκουάβας, 2 Καραμπόλας, 8 Συκιάς, 1 Πασιφλόρας, 1 Μακαντάμιας, 4 Χοχόμπας, 3 Λωτού,1 Λίτσι, 8 κλώνους και 51 γενότυπους από 2 είδη Μπανάνας, 11 Δεσπολιάς, 6 Ροδιάς, και 6 Χαρουπιάς. Περιλάμβανε επίσης φυτά Παπάγιας, Μπαμπάκο, Καφέ, Τοματόδεντρου και Βατομουριάς.
• Η συλλογή εσπεριδοειδών με διάφορα είδη ποικιλίες και υβρίδια που ελεγχόταν σύμφωνα με τα διεθνή στάνταρ ώστε να διατηρούνται χωρίς ιώσεις. Αναλυτικά υπήρχαν 50 ποικιλίες Πορτοκαλιάς, 30 Γκρέιπφρουτ, 21 Λεμονιάς, 5 Κιτριάς, 35 ποικιλίες και υβρίδια Μανταρινιάς και 25 υποκείμενα εσπεριδοειδών. Ήταν μία από τις αξιολογότερες συλλογές της Μεσογείου.
• Στον Ταυρωνίτη για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης εισόδου της φυλλοξήρας στην Κρήτη υπήρχε συλλογή αμερικανικών υποκειμένων. Η συλλογή περιλάμβανε επίσης και διάφορες ποικιλίες οινοποιήσιμων και επιτραπέζιων ποικιλιών.
Λειτουργούσαν μάλιστα και εγκαταστάσεις παραγωγής εμβολιασμένων ποικιλιών. Ήταν το δυναμικότερο φυτώριο αμερικανικών υποκειμένων στην Κρήτη.
• Παλαιότερα στην περιοχή του Βλάτους για την αντιμετώπιση της μελάνωσης της Καστανιάς υπήρχε συλλογή γιαπωνέζικων υποκειμένων ανθεκτικών στην ασθένεια. Η συλλογή αυτή εγκαταλείφτηκε γιατί “άκουσον – άκουσον” ήταν υπερβολική η δαπάνη πληρωμής ενός ημερομισθίου την εβδομάδα για τη συντήρησή της.
• Το Ινστιτούτο μελέτησε στα πλαίσια διεθνούς προγράμματος τη συμπεριφορά 6 ποικιλιών αραχίδας. Την παραγωγή των ποικιλιών αυτών διέθεσε σε παραγωγούς για την τόνωση του ενδιαφέροντος της επανακαλλιέργειας στην περιοχή της Γεωργιούπολης.
Δεν έχουν τελειωμό οι πρωτοβουλίες, οι δραστηριότητες και οι καινοτομίες που έχουν να επιδείξουν τα εργαστήριά του. Συνέρρεαν στο Ινστιτούτο πολυάριθμα ερευνητικά προγράμματα, τα οποία πολλαπλασίαζαν ακόμα και πέντε φορές τον τακτικό προϋπολογισμό του.
Το εργαστήριο Φυτοπαθολογίας και οικοτοξικολογίας φυτοπροστατευτικών προϊόντων διατηρούσε μία μυκοθήκη εφάμιλλη του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Παρισιού. Σε ειδικό χώρο καλλιεργούνταν 5 παθογόνα στελέχη που απομονώθηκαν για πρώτη φορά σε επίπεδο κόσμου από τομάτα, εσπεριδοειδή και μοσχεύματα ελιάς. Μεταξύ αυτών και το νέο παθογόνο της τομάτας που ταυτοποιήθηκε από το εργαστήριο το Botryosporium brachiatun var. megaspora. Υπήρχαν επίσης 17 παθογόνα στελέχη Τομάτας, Αβοκάντο, Μάνγκο, Χοχόμπας, Αραχίδας και Φασκόμηλου, 48 σαπρόφυτα και ανταγωνιστικά στελέχη που απομονώθηκαν πρώτη φορά σε επίπεδο Ελλάδας. Μάλιστα το εργαστήριο απομόνωσε για πρώτη φορά στον κόσμο και ένα αλβινικό είδος το Alternaria alternata. Μεταξύ των ανταγωνιστών μυκήτων 7 είδη μπορούσαν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στη δημιουργία τεχνητών ανθεκτικών εδαφών για την οικολογική αντιμετώπιση των εδαφογενών ασθενειών των καλλιεργούμενων φυτών. Υποβλήθηκε μάλιστα σχετική πρόταση σε συνεργασία με το Συνεταιρισμό Πλατάνου, η οποία και απορρίφτηκε με τον απλό λόγο πως η πρόταση δεν ήταν καινοτόμος!!!. Στη μυκοθήκη υπήρχαν επίσης 100 στελέχη του Botrytis cinerea διαφορετικού βαθμού ανθεκτικότητας στα θειαβενζιμιδαζολικά και δικαρβοξιμιδικά μυκητοκτόνα, υλικό πολυτιμότατο για την αντιμετώπιση του Βοτρύτη στις διάφορες καλλιέργειες. Τελικά η μυκοθήκη αυτή καταστράφηκε. Από το εν λόγω εργαστήριο αναπτύχθηκε επίσης η οικολογική τεχνική αξιοποίησης του όζοντος , των ιόντων χαλκού και του ενεργού νερού στην αντιμετώπιση διαφόρων φυτοπαθογόνων, η οποία ζητήθηκε από πολλές χώρες, αλλά στην Ελλάδα δεν προχώρησε. Ακόμα αναπτύχθηκε και η φυσικοβιολογική μέθοδος της ηλιοθέρμανσης του εδάφους, η οποία βρίσκει εφαρμογή σε μεγάλη έκταση στα θερμοκήπια της Κουντούρας και του Πλατάνου. Στην περιοχή Γεωργιούπολης βρέθηκε φυσικό ανθεκτικό έδαφος του οποίου η μικροβιολογική του σύνθεση δεν επέτρεπε την ανάπτυξη του βασικού παθογόνου μύκητα της αραχίδας του Aspergillus flavus. Μια ποσότητα εστάλη στη Σενεγάλη, όπου και χρησιμοποιήθηκε για την με επιτυχία παραγωγή τεχνητών ανθεκτικών εδαφών. Δυστυχώς η προσπάθεια αυτή στη χώρα μας, όπως και κάθε άλλη καινοτομία, αγνοήθηκε.
Το εργαστήριο Γενετικής Βελτίωσης, Φυσιολογίας και Τεχνικών Καλλιέργειας Υποτροπικών και εσπεριδοειδών με την παραγωγή πιστοποιημένου και άνοσου πολλαπλασιαστικού υλικού βοήθησε τα μέγιστα στην προώθηση των νέων καλλιεργειών από το τότε Υπουργείο Γεωργίας. Στην προσπάθεια αυτή συνέβαλε και η χρησιμοποίηση βιοτεχνολογικών μεθόδων, όπως ο μικροπολλαπλασιασμός με καλλιέργεια σε σωλήνα, ιστών, οργάνων και κυττάρων (tissue culture) και ο μικροεμβολιασμός με καλλιέργεια κορυφαίου μεριστώματος (meristem culture). Από το εργαστήριο αυτό επινοήθηκε και αναπτύχθηκε για πρώτη φορά στον κόσμο η καλλιέργεια του Μάνγκο σε θερμοκήπιο. Είναι επίσης διεθνώς γνωστή η συνεισφορά του στη μελέτη της φυσιολογίας της Ακτινιδιάς για την οποία βρέθηκε πως έχει ανάγκη ληθάργου για τη διαφοροποίηση των ανθοφόρων οφθαλμών. Στον τομέα των εσπεριδοειδών με συστήματα δεικτών επιχειρείται η διατήρηση άνοσων από ιώσεις των συλλογών και με ηλεκτροφορητικές αναλύσεις η αξιολόγηση των ντόπιων ποικιλιών εσπεριδοειδών. Δημιουργήθηκαν η πιο πρώιμη στη χώρα μας ποικιλία ομφαλοφόρου πορτοκαλιάς RO 25 και η λεμονιά Ζαμπετάκη από απογαμικό φυτό από την περιοχή της Μεσσαράς.
Το εργαστήριο Γενετικής Βελτίωσης, Φυσιολογίας και τεχνικών καλλιέργειας Ελιάς, είναι διεθνώς γνωστό για τη μελέτη της φυσιολογίας των 118 ποικιλιών της συλλογής. Τα αποτελέσματα από τη μελέτη αυτή βοήθησαν σημαντικά τους ελαιοπαραγωγούς για την παραγωγή άριστης ποιότητας ελαιολάδου. Διαθέτει σύγχρονο εργαστηριακό εξοπλισμό και πλήρως αυτοματοποιημένους θαλάμους υδρονέφωσης για τη διασφάλιση αμόλυντου και πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού ελιάς και όχι μόνο με φυλλοφόρα μοσχεύματα. Ενδιαφέροντα είναι και τα αποτελέσματα από τη μελέτη της βιοκλιματολογίας της ελιάς και της γενετικής βελτίωσης για τον προσδιορισμό των καλλίτερων ποικιλιών και κλώνων για τις εδαφοκλιματικές συνθήκες της Κρήτης. Δεν είναι επίσης τυχαίο το γεγονός πως το εργαστήριο αυτό μελετάει τη συμπεριφορά, αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των ελαιοσυλλετικών μέσων και με δική του βεβαίωση μπορούσαν να κυκλοφορήσουν στην αγορά.
Το εργαστήριο Τεχνολογίας Ελαιοκομικών και Υποτροπικών Προϊόντων και Υποπροϊόντων με το σύγχρονο εξοπλισμό που είχε ήταν σε θέση να εκτελέσει όλες τις αναλύσεις που προβλέπονται από σχετικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το ελαιόλαδο, όπως οξύτητα, αριθμό υπεροξειδίων, τα Κ270, Κ232, ΔΚ, χλωροφύλλη, αντοχή στην οξείδωση, λιπαρά οξέα, στερολικό κλάσμα, τριγλυκερίδια, φαινολικές ενώσεις, και τοκοφερόλη, καθώς και εκείνες για τον προσδιορισμό των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών των απόνερων ελαιουργίας. Διαθέτει ομάδα γευσιγνωστών για τον οργανοληπτικό έλεγχο του ελαιόλαδου. Το πειραματικό ελαιουργείο ήταν εξουσιοδοτημένο από την Πολιτεία για την πραγματοποίηση συγκριτικών δοκιμών διαφορετικών τύπων ελαιουργικών συγκροτημάτων και αξιολόγησης νέων προκειμένου να κυκλοφορήσουν στη χώρα μας. Κατασκευάστηκε αυτοματοποιημένο σύστημα πλήρους ελέγχου μέσω Η/Υ της θερμοκρασίας της ελαιοζύμης και του προστιθέμενου νερού στο ντεκάντερ και στο διαχωριστήρα και μέτρησης και καταγραφής της ποσότητας του ελαιοκάρπου, του πυρήνα, του ελαιόλαδου και της ωριαίας δυναμικότητας τροφοδοσίας των ντεκάντερ, μια πατέντα που «χάθηκε» στο δρόμο της κατοχύρωσης.
Το εργαστήριο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων και Αποβλήτων διαθέτει έναν από τους καλύτερους εργαστηριακούς εξοπλισμούς της χώρας. Υπήρξε το βασικό εργαστήριο για την καθιέρωση των σύγχρονων συστημάτων άρδευσης στην Κρήτη και όχι μόνο. Προσδιορίστηκαν οι ανάγκες σε νερό για τις καλλιέργειες της ελιάς, των εσπεριδοειδών, των υποτροπικών φυτών αμπελιού και κηπευτικών υπό κάλυψη. Ιδιαίτερη σημασία αποκτά η μελέτη της αντοχής των παραπάνω καλλιεργειών στα άλατα και η ανάπτυξη τεχνολογίας διαχείρισης και επαναχρησιμοποίησης των απόβλητων ελαιουργίας. Αυτό όμως που πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα είναι το σύστημα ενημέρωσης των αγροτών για τις ανάγκες των καλλιεργειών σε νερό με τηλεφωνική επικοινωνία μέσω του διαδικτύου που αποσκοπεί στην αειφόρο διαχείριση των υδατικών πόρων σε μια εποχή που το «νερό γίνεται νεράκι».
Εξίσου σημαντικό είναι και το πρόγραμμα συμβουλευτικής εφαρμογής της άρδευσης με την έκδοση εβδομαδιαίου δελτίου δόσεων άρδευσης γα την ελιά, τα εσπεριδοειδή και τα υποτροπικά στο Νομό Χανίων.
Το εργαστήριο γονιμότητας και Θρέψης Φυτών με το σύγχρονο εξοπλισμό ανάλυσης εδαφών και φυλλοδιαγνωστικής έχει αφήσει πραγματικά «εποχή», αφού σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας και τους κατά τόπους Γεωπόνους Γεωργικής ανάπτυξης προέβη σε χιλιάδες επισκοπήσεις θρέψης και αναλύσεις δειγμάτων στην ελιά, εσπεριδοειδή, αβοκάντο και κηπευτικά υπό κάλυψη στην Κρήτη και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Βοήθησε με την προσπάθεια αυτή τα μέγιστα στην εκλογίκευση της λίπανσης και στην ορθή αντιμετώπιση των ανωμαλιών θρέψης με αποτέλεσμα τη βελτίωση της παραγωγικότητας και της ποιότητας των προϊόντων των καλλιεργειών, τη μείωση των χρησιμοποιούμενων λιπασμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος. Μελέτησε σε βάθος τη βιολογία του άνθους, το ασυμβίβαστο και συμβιβαστό των ποικιλιών και το φαινόμενο της παρενιαυτοφορίας της ελιάς, καθώς και τους τρόπους αύξησης της καρπόδεσης και την εφαρμογή της χαραγής στο αβοκάντο συνάγοντας πολύτιμα συμπεράσματα για την επιτυχία των καλλιεργειών αυτών.
Το εργαστήριο Εντομολογίας, Γεωργικής Ζωολογίας και Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων για σειρά ετών, λόγω του σημαντικού έργου του, ορίστηκε συντονιστικό κέντρο ερευνητικών εργασιών για την ελιά στα πλαίσια του FAO και IOBC. Εργάστηκε δυναμικά στον τομέα της ορθολογικής αντιμετώπισης των επιβλαβών εχθρών στις καλλιέργειες της ελιάς, των εσπεριδοειδών, των κηπευτικών και υποτροπικών φυτών της Κρήτης με τις μικρότερες δυνατές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Υπήρξε ο «πρόδρομος» της βιολογικής αντιμετώπισης των επιβλαβών εχθρών των καλλιεργειών με το πρωτοποριακό για την Ελλάδα εντομοτροφείο ωφέλιμων εντόμων. Στα πλαίσια της προσπάθειας αυτής προσδιορίστηκαν οι φυσικοί εχθροί των επιβλαβών εντόμων των καλλιεργειών και εισήχθηκαν, μελετήθηκαν πολλαπλασιάστηκαν και εξαπολύθηκαν πολλά ωφέλιμα παράσιτα στη φύση. Το εντομοτροφείο αυτό με 16 χώρους πλήρως κλιματιζόμενους συντηρούμενο από τον προϋπολογισμό του Ινστιτούτου και την ιεραποστολική προσφορά των εργαζομένων δυστυχώς σήμερα υπολειτουργεί. Θα ήταν πραγματικά άδικο να μην αναφερθεί και η προσφορά του εργαστηρίου για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του Δάκου της Ελιάς. Αξιόλογη ήταν επίσης η βοήθεια του εργαστηρίου στην αντιμετώπιση με μικροοργανισμούς των νηματωδών των καλλιεργειών και του πυρηνοτρήτη της ελιάς με την αποκάλυψη της σύνθεσης για πρώτη φορά στον κόσμο της φερομόνης φύλου.
Το εργαστήριο Υδροπονικών καλλιεργειών έκανε πρωτοποριακά για τη χώρα μας την πειραματική προσέγγιση του συστήματος NFT (Nutrient Film Tecnique) σε καλλιέργεια τομάτας, μαρουλιού, πεπονιάς, αγγουριάς, πιπεριάς και φράουλας. Με το σύγχρονο εξοπλισμό που διαθέτει επικέντρωσε τις δραστηριότητές του στην προσαρμογή ξένων πετυχημένων συστημάτων στις ελληνικές συνθήκες, καθώς και στην ανάπτυξη τεχνογνωσίας στηριζόμενης σε εγχώρια υλικά. Οι δραστηριότητες του εργαστηρίου επεκτάθηκαν και στη Σύρο και Πτολεμαΐδα. Ο υπεύθυνος του εργαστηρίου έλαβε σχετικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την υδροπονική γλάστρα και ξεκίνησε τη διαδικασία καθιέρωσης πατέντας για το σύστημα καλλιέργειας σε δώματα. Στον τομέα των αρωματικών φυτών μελετήθηκε η επίδραση της θρέψης στην ανάπτυξη και ποιότητα στο Δίκταμο, Ρίγανη, Αγκίσαρο, Θυμάρι, Θρούμπι, φασκομηλιά, Μαλοτήρα, Βασιλικό, Μυρτιά και Ροζμαρί με τελικό στόχο τη δημιουργία ενός προτύπου αξιολόγησης των διαφόρων τύπων εδάφους για την οικολογική καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών.
Αξιοσημείωτο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η επιδεικτική καλλιέργεια μαλοτήρας που είναι απειλούμενο είδος στον Ομαλό.
Το Κέντρο Ανάδειξης και Προώθησης Ελαιολάδου Κρήτης, το γνωστό ΚΑΠΕΚ, δυστυχώς ιδρύθηκε για να αποδομηθεί μέσα σε λίγα χρόνια, παρόλο που σ’ αυτά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του επιτέλεσε πολύ ενδιαφέρον έργο. Κατάφερε χωρίς προσωπικό να δημιουργήσει εντυπωσιακό μουσείο ελιάς, να οργανώσει ημερίδες και συνέδρια, να εκδώσει ενημερωτικά φυλλάδια με οδηγίες για την περιποίηση πυρόπληκτων και παγετόπληκτων ελαιοδέντρων, να υποβάλει πρόταση στην Περιφέρεια για εντοπισμό, καταγραφή και ανάδειξη σε συνεργασία με τους Δήμους της Κρήτης ελαιώνες και μεμονωμένα ελαιόδεντρα πραγματικά μνημεία φυσικού κάλλους και να ξεκινήσει τη συγκέντρωση ύλης για την έκδοση πολύτομου βιβλίου για την ελιά. Στα σχέδιά του ήταν η αποκατάσταση και αξιοποίηση της αγρέπαυλης του Πρίγκιπα Γεωργίου, που σήμερα κινδυνεύει να καταρρεύσει, για τη δημιουργία μεσογειακής γεωργικής βιβλιοθήκης με επίκεντρο την ελιά, η ίδρυση εκθετηρίων των Δήμων της Κρήτης και εστιατορίου οικολογικών φαγητών και εδεσμάτων στον οικολογικό αύλειο χώρο του Ινστιτούτου. Αντί όλων αυτών το ΚΑΠΕΚ αποδυναμώθηκε πλήρως και στη θέση του «φύτρωσαν» άλλοι «μανίτες» με απαράλλακτες καταστατικές επιδιώξεις.
Αυτό ήταν παλαιότερα το Ινστιτούτο των Χανίων. Σήμερα τα 4000 τετραγωνικά μέτρα του κεντρικού του κτηρίου και οι άλλες εγκαταστάσεις του μοιάζουν, έτσι αποστελεχωμένα που είναι, με φαντάσματα. Οι συλλογές και οι πειραματικές του φυτείες σιγά σιγά «χάνονται» Το ολιγάριθμο μα αξιόλογο ερευνητικό και λοιπό προσωπικό κάνουν τα πάντα, ώστε το πασίγνωστο σε όλο τον κόσμο Ινστιτούτο, με μία πολύτιμη και πολυσχιδή προσφορά στην αγροτική έρευνα και ανάπτυξη της χώρας να βρει τον «παλιό» του «εαυτό» και όχι μόνο. Η αδιαφορία όμως, όπως τονίστηκε, των πανταχόθεν «ανευθυνουπεύθυνων» το έχει υποβαθμίσει επικίνδυνα. Το κενό που δημιουργείται, όπως είναι επόμενο, το εποφθαλμιούν άλλοι. Υπεισέρχονται στα ερευνητικά του τοπία άλλα συναφή ή μη ιδρύματα. Κάτι πρέπει επιτέλους να γίνει. Ο κλαυθμός για τα «περασμένα μεγαλεία» που θέλει ο Διονύσιος Σολωμός στον Εθνικό μας ύμνο δεν είναι λύση. Πρέπει συλλογικά να καταβληθεί προσπάθεια, ώστε το Ινστιτούτο να ξαναβρεί τον ιστορικό του ρόλο. Οι «καιροί λοιπόν ου μενετοί».
