Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Ο ρόλος των Πανεπιστημίων

1ο Μέρος
Η επικρατούσα άποψη μέχρι τουλάχιστον τη δεκαετία του 90’ ήταν ότι η θέση του πανεπιστημίου συνδέεται με ένα κυρίαρχο ρόλο σε μια κοινωνία που παγκοσμίως οδηγείται από τη γνώση, την πληροφορία και τις ιδέες.
H  γνώση αντικαθιστά άλλους πόρους, ως βασική κινητήρια δύναμη της οικονομικής μεγέθυνσης, και η εκπαίδευση έχει σταδιακά αναδειχθεί ως θεμέλιο για την ατομική ευημερία και κοινωνική κινητικότητα. Σε έρευνα στις Ηνωμένες Πολιτείες προέκυψε πως το μορφωτικό επίπεδο επιδρά στην ατομική ευημερία, και η άποψη αυτή που είχε εκφραστεί από το 31% των ερωτώμενων το 2000 ανήλθε στο 55% το έτος 2009. Οι “μορφωμένοι” Αμερικανοί κερδίζουν διπλάσιες αμοιβές σε σχέση με τους απόφοιτους της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δημιουργεί περαιτέρω οικονομική μεγέθυνση, όπως επίσης και ατομική ευημερία. Για παράδειγμα, μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι τα πανεπιστήμια συνέβαλαν με 60 δισεκατομμύρια λίρες στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου τα έτη 2007-08. Προφανώς αυτή η επίδραση δεν αφορά μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά ισχύει γενικότερα για όλες τις χώρες. Η ζωντάνια των ιδεών και καινοτομιών συνδέεται με ανταλλαγές καθηγητών και φοιτητών με πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Η UNESCO αναφέρει μια αύξηση 57% στον αριθμό αυτών που σπούδασαν εκτός της χώρας καταγωγής τους την προηγούμενη δεκαετία. Στο Harvard υπάρχει μια τετραπλάσια αύξηση των φοιτητών που σπουδάζουν σε προπτυχιακά προγράμματα του πανεπιστημίου στο εξωτερικό, και αυτοί οι φοιτητές αποτελούν το 20% του συνολικού φοιτητικού πληθυσμού του ιδρύματος. Στην ψηφιακή εποχή, όπου οι ιδέες και οι φιλοδοξίες προσπερνούν τα συμβατικά σύνορα, τα πανεπιστήμια δεν πρέπει να περιορίζονται από εθνικά σύνορα.

Παραδείγματα συνεργασίας
Ορισμένα παραδείγματα της ισχύουσας κατάστασης φαίνεται από τα παρακάτω παραδείγματα:

• H Ευρωπαϊκή Ενωση επέκτεινε το πρόγραμμα Erasmus στέλνοντας κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές και καθηγητές σε 4.000 ιδρύματα σε 33 χώρες.

• Τα κράτη του Περσικού Κόλπου έχουν αναπτύξει διεθνείς πανεπιστημιουπόλεις με επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων. Για παράδειγμα, στην Ντόχα το “κέντρο εκπαίδευσης” περιλαμβάνει έξι αμερικανικά πανεπιστήμια σε μια έκταση 14 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η νέα πανεπιστημιούπολη του Αμπού Ντάμπι του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης άνοιξε επιτρέποντας την είσοδο μόνο στο 2% των αιτούντων φοίτησης και την εγγραφή φοιτητών από 39 χώρες. Μπορούμε να βρούμε διεθνώς τουλάχιστον 162 πανεπιστημιουπόλεις των δυτικών πανεπιστημίων στην Ασία και τη Μέση Ανατολή που δείχνει μια αύξηση κατά 43% σε μόλις τρία χρόνια.

• Η Σιγκαπούρη φιλοξενεί 90.000 φοιτητές από άλλες χώρες καθώς και μια πανεπιστημιούπολη του INSEAD, καθώς και προγράμματα σπουδών με τουλάχιστον τέσσερα αμερικανικά πανεπιστήμια.

• Στην Κίνα υπάρχει μια έκρηξη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, την πιο δραματική στην ανθρώπινη ιστορία. Μεταξύ του 1999 και του 2005, ο αριθμός των πτυχιούχων τετραπλασιάστηκε – σε περισσότερα από 3 εκατομμύρια. Η Κίνα αναμένεται να γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός Ph.D., επιστημόνων και μηχανικών.

• Στην Ινδία ο αριθμός των πανεπιστημίων διπλασιάστηκε τη δεκαετία του 1990 και η ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται. Ο υπουργός Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού της Ινδίας δήλωσε ότι η Ινδία χρειάζεται 800 νέα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέχρι το 2020, προκειμένου να αυξηθεί το ποσοστό συμμετοχής των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας – το ποσοστό του πληθυσμού μεγαλύτερης ηλικίας που εγγράφεται σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από 12,4% αυξήθηκε στο 30%.

• Στην Ιρλανδία το ποσοστό συμμετοχής στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας αυξήθηκε από 11% το 1965 σε 57% το 2003. Η νέα σύμπραξη του Trinity και του University College του Δουβλίνου με το κοινό τους εγχείρημα καινοτομίας ενισχύουν τις εθνικές και διεθνείς συνδέσεις, αξιοποιώντας μια καλά εδραιωμένη κοινότητα για τεχνολογική καινοτομία και επιχειρηματικότητα.

Συνολικά, αυτές οι συνεργασίες και σχέσεις “χωρίς σύνορα” ανθίζουν με τρόπους που πραγματικά βελτιώνουν τη ζωή με δραματικούς τρόπους. Ενα ενδεικτικό παράδειγμα είναι η συνεργασία της κυβέρνησης της Μποτσουάνα με το πανεπιστήμιο του Harvard για την πρόληψη και τη θεραπεία του HIV/AIDS με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Οικονομική κρίση
Συχνά οι διεθνείς πρωτοβουλίες των πανεπιστημίων χαρακτηρίζονται ως μια ανταγωνιστική αναγκαιότητα – για τη θέση των πανεπιστημίων, για την παγκόσμια επιτυχία των εθνών και των οικονομιών τους. Τα πανεπιστήμια καλλιεργούν τις ελπίδες του κόσμου για την επίλυση των προκλήσεων που διασχίζουν τα σύνορα για την απελευθέρωση και αξιοποίηση της νέας γνώσης, για την οικοδόμηση πολιτιστικής και πολιτικής κατανόησης και ενός περιβάλλοντος που προάγει το διάλογο και τη συζήτηση.
Το 2010, παρόλο που θαυμάζουμε το ρυθμό επέκτασης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ολόκληρο τον πλανήτη, ακόμα και όταν σε όλο τον κόσμο αναγνωρίζουμε συλλογικά την κρίσιμη και ολοένα αυξανόμενη σημασία της, ακόμη και αν αναγνωρίζουμε το κατ ‘ανάγκη παγκόσμιο πεδίο εφαρμογής της, βλέπουμε το μέλλον της να κινδυνεύει. Διαπιστώνουμε ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση επιβράδυνε τη διασυνοριακή δυναμική των πανεπιστημίων. Τελευταία και μετά την 11η Σεπτεμβρίου, λόγοι ασφάλειας παρεμποδίζουν διεθνείς φοιτητές για σπουδές και ερευνητικές συνεργασίες τόσο στο φημισμένο Harvard όσο και σε άλλα πανεπιστήμια των Η.Π.Α. Επίσης, η οικονομική ύφεση έχει περιορίσει την κινητικότητα των σπουδαστών και την προσέλκυση των πιο ελπιδοφόρων και δημιουργικών μυαλών διεθνώς. Ακόμα η παγκόσμια ύφεση προκαλεί μια άμεση απειλή για την ανάπτυξη και την οικονομική ευρωστία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ενώ η οικονομία της γνώσης οδηγεί και πράγματι απαιτεί την άνευ προηγουμένου ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε πολλά μέρη οι προϋπολογισμοί των πανεπιστημίων μειώνονται και τα μαθήματα, οι ικανότητες και οι ευκαιρίες μειώνονται, ακόμα και όταν αυξάνονται οι εγγραφές και οι προσδοκίες. Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά στο παράδοξο να γιορτάζουμε παγκοσμίως τη γνώση και ταυτόχρονα να υπονομεύουμε τα ίδια τα θεμέλιά της. Πολύ συχνά η οικονομική κρίση μπορεί να σημαίνει ιδιαίτερα οδυνηρές περικοπές για κλάδους των οποίων η αξία είναι πιο δύσκολο να μετρηθεί, όπως για παράδειγμα η κατάργηση της μοναδικής καθηγήτριας παλαιογραφίας στη Βρετανία, ο τερματισμός των μαθημάτων φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Middlesex και η δραστική μείωση της διδασκαλίας της “ιστορίας πριν από το 1900” στο πανεπιστήμιο του Sussex. Ο διακεκριμένος ιστορικός της Οξφόρδης, Keith Thomas, αναφέρει στη Sunday Times ότι «η θέση των μαθημάτων και σπουδών που δεν αφορούν αντικείμενα STEM [επιστήμης, τεχνολογίας, μηχανικής, μαθηματικών] απειλείται σοβαρά». Ωστόσο, όπως η Salters Sterling μας υπενθύμισε πρόσφατα στους Irish Times, «κάθε κυβέρνηση πρέπει να ασχολείται τόσο με τις ανθρωπιστικές όσο και με τις τεχνολογικές σπουδές».


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα