Από τα “Χ.Ν.” πληροφορηθήκαμε ότι θα φωτισθεί ο Κουλές που ευρίσκεται πάνω από την παραλιακή Αγία Ρουμέλη και το έργο είναι αξιέπαινο αλλά ίσως ακόμη πιο απαραίτητη η όποια συντήρηση ή μερική αναστύλωση του Κουλε αυτού στη θέση Πισκοπος ή Επίσκοπος μιας και αποτελεί και αρχιτεκτονικό μνημείο με τους κεντρικούς θαλάμους στρατωνισμού που έχουν στον μεσότοιχο κοινό ανηφορά (τζάκι) μεγάλη δεξαμενή νερού κλπ.
Ως αυτόν υπήρχε καλντερίμι που μεγάλο μέρος του σώζεται και απαραίτητο να καθαριστεί, αν δεν έχει γίνει, η δε ανάβαση από παραλία χρειάζεται μισή ώρα μόνο πεζοπορία.
Παλαιότερα επιχειρηματίας σχεδίαζε την εγκατάσταση ως αυτού μικρού τελεφερίκ. Στην ακτή και ανατολικά του κάστρου είχα πριν από χρόνια εντοπίσει κεραμικά, μάλλον ελληνιστικής περιόδου, ίσως από μικρό ιερό κορυφής. Σε μισή ώρα πεζοπορίας πιο ψηλά συναντούμε τον μικρό Κουλέ, το Πυργούλι, όπως ονομάζεται απ’ όπου ήταν δυνατή η οπτική επαφή με τον πύργο στο Αγγελοκάμπι και οπωσδήποτε με αυτόν της Τρυπητής. Η περιοχή κατάφυτη με πεύκα προσφέρει ένα ανεπανάληπτο θέαμα προς τις νότιες ακτές, το φαράγγι, την Πάνω Αγία Ρουμέλη…
Στην Ανατολική πλευρά της εξόδου του φαραγγιού και την περιοχή Αγγελοκάμπι υπάρχουν δύο Κουλέδες. Ο πάνω Κουλές ο μικρός και ο κάτω Κουλές. Πρόσβαση από το όρος ανατολικά από Αγία Τριάδα πάνω Αγίας Ρουμέλης και από περίπου την έξοδο του φαραγγιού Ελυγιάς.
Με την ευκαιρία αναφέρομαι δι ολίγων και στον άγνωστο για τους πολλούς κουλέ που ευρίσκεται βορειανατολικά και πάνω ακριβώς από τον οικισμό Σαμαριάς, σε μισής ώρας απόσταση, απ’ όπου εποπτεύεται το φαράγγι Καλόκαμπου, το Μιτατούλι και έχει οπτική επαφή με τον μικρό που υπήρχε στο Ξυλόσκαλο κι άλλα και με κάποιον απ’ αυτούς της Αγίας Ρουμέλης. Εχει σχήμα παραλληλόγραμμο και οι διαστάσεις του είναι 21χ9 μέτρα με κυκλικό πύργο στη μια γωνιά διαμέτρου 3.50 που πιθανόν χρησιμοποιούνταν για τα σήματα με φωτιά. Με την ιστορική παράδοση να αναφέρει ότι δεν πατήθηκε το φαράγγι από Τούρκους δεν είναι γνωστό αν ο κουλές αυτός χρησιμοποιήθηκε και για πόσο χρονικό διάστημα.
Υπάρχει επίσης μακρύ τείχος με δυτική όψη μήκους 45 μέτρων.
Οσο για τον μυστηριώδη οικισμό – κάστρο στην τοποθεσία Χώρα, ψηλά σε γκρεμνό, έχω αναφερθεί παλαιότερα σε περιοδικά και στα “Χ.Ν.”.
Είναι μεσαιωνικό συγκρότημα και το πιθανότερο έχει σχέση με τον την ιστορία – θρύλλο της Χρυσομαλούσσας.
