Δυνατότητες «αναδιοργάνωσης και επαναλειτουργίας του αγροτικού συνεταιριστικού κινήματος στα Χανιά» δίνει μια νομοθετική διάταξη, την οποία οι εν ενεργεία συνεταιρισμοί οφείλουν να αξιοποιήσουν δηλώνει ο πρόεδρος της “Κεντρικής Ένωσης Χανίων” Χριστόφορο Βιδάκη. Έχοντας μακροχρόνια εμπειρία στη διοίκηση της Κεντρικής Ένωσης, μιας από τις λίγες Ενώσεις στα Χανιά που δεν είχε ποτέ “αμαρτωλό” παρελθόν, ο κ. Βιδάκης εξηγεί πως αυτή η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί ώστε να ενισχυθεί το συνεταιριστικό κίνημα προς όφελος αποκλειστικά και μόνο του αγρότη.
«Σχετικά πρόσφατα στον νόμο 4492/2017 ΦΕΚ Α 156/18-10-2017 μπήκε μια διάταξη που δίνει τη δυνατότητα στις Α.Ε.Σ. Α.Ε. όπως είναι τώρα η Σταφιδική Ένωση Χανίων και η Κεντρική Ένωση Χανίων, να μετατρέπονται σε αγροτικούς συνεταιρισμούς με συγχώνευση των αγροτικών συνεταιρισμών μετόχων τους. Αυτή η εξέλιξη δίνει τη δυνατότητα ανασυγκρότησης του αγροτικού συνεταιριστικού κινήματος του νομού (ό,τι απέμεινε), σε νέα βάση. Ό,τι ψάχναμε δηλαδή τα τελευταία χρόνια» αναφέρει ο κ. Βιδάκης.
Όπως εξηγεί αναλυτικότερα αν η Σταφιδική Ένωση Χανίων γίνει αγροτικός συνεταιρισμός με την παραπάνω διαδικασία και στη συνέχεια ακολουθήσει η Κεντρική Ένωση Χανίων (η Σταφιδική Ένωση είναι μέτοχός της), τότε «θα έχουμε την ενοποίηση του αγροτικού συνεταιριστικού κινήματος στα Χανιά σε μεγάλο βαθμό και ανοίγει ο δρόμος για σοβαρά πράγματα, όπως:
Η αστική περιουσία της Κεντρικής Ένωσης Χανίων και της Σταφιδικής Ένωσης Χανίων που αποτελεί προσφορά πολλών γενεών όλων των αγροτών του νομού (η Κεντρική Ένωση Χανίων επί 45 χρόνια συγκέντρωνε όλα τα οινοστάφυλα του νομού και πουλούσε ζωοτροφές σε όλο το νομό. Η Σταφιδική με τους 29 συνεταιρισμούς-μέλη, συγκέντρωνε όλες τις σταφίδες του νομού) επιστρέφει εκεί που ανήκει. Δηλαδή στους αγρότες που δούλεψαν και τη δημιούργησαν. Δίνεται η δυνατότητα με την πώληση κάποιων αστικών ακινήτων να ανακτηθούν από τον εκκαθαριστή οι παραγωγικές μονάδες (κέντρο συγκέντρωσης ελαιολάδου, ελαιουργείο, τυποποιητήριο στο Κολυμπάρι, συσκευαστήριο πορτοκαλιών στο Γεράνι Κυδωνίας), που θα μας επανασυνδέσουν με τα βασικά προϊόντα του νομού. Βρίσκουν διέξοδο οι συνεταιρισμοί που αυτή τη στιγμή κινούνται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας .Αναδιοργανώνονται όλα σε σύγχρονες βάσεις, αξιοποιώντας το μέγεθος σε όφελος των αγροτών.»
Η εξέλιξη αυτή λέει ο κ. Βιδάκης ότι έχει πολλές πιθανότητες επιτυχίας ώστε να αλλάξει κάτι σημαντικά στον πρωτογενή τομέα στα Χανιά. Συμπληρώνει επίσης πως το σχέδιο αυτό «θα αντιμετωπίσει δυσκολίες επειδή υπάρχουν και συνεταιριστές, ευτυχώς λίγοι, με ιδιοκτησιακές αντιλήψεις που θα κάνουν κάθε προσπάθεια για να μην αλλάξει τίποτα. Ετούτη τη φορά όμως η μεγάλη πλειοψηφία των αγροτών και ύστερα από τα όσα έχει υποστεί θα κατανοήσει ότι είναι για το συμφέρον της και θα τους απομονώσει. Αν πάλι οι αγρότες αδιαφορήσουν, απλά θα είναι άξιοι της μοίρας τους αφού τα εργαλεία-αστικά ακίνητα θα πάρουν άλλες κατευθύνσεις.»
Η κατάσταση των Συνεταιρισμών σήμερα
Αναφορικά με την κατάσταση των συνεταιρισμών σήμερα μετά την οικονομική κρίση έχουν κι αυτοί υποστεί τις συνέπειες.
«Οι αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου με εμπορική ιδιότητα, δηλαδή επιχειρήσεις. Δεν υπάρχει επιχείρηση πια στη χώρα μας που να μην επηρεάζεται από τις επιπτώσεις των μνημονίων αλλά και από τη διαχρονική αδυναμία του κράτους να εισπράξει τους φόρους από όλους, με αποτέλεσμα πέρα από την απώλεια εσόδων για το ίδιο, να δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ αυτών που φοροδιαφεύγουν, με εκείνους που δεν μπορούν να το κάνουν ακόμα κι αν το ήθελαν. Ύστερα από την κατάρρευση των πάλαι ποτέ 5 μεγαλυτέρων ενώσεων του νομού (Χανίων, Μάλεμε, Κολυμπαρίου, Καστελίου, Αποκορώνου-Σφακίων) μεταξύ 1997 και 2000 και την εκκαθάριση το Δεκέμβριο του 2013 με αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων τους που δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα, η κατάσταση έχει ως εξής: Πολλοί πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί έχουν αναστείλει την δραστηριότητά τους και βρίσκονται σε περίσκεψη για το μέλλον τους, αφού λόγω μεγέθους δεν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα αφού οι νόμοι πλέον είναι αυστηροί. Από την άλλη ο κ. υπουργός αγροτικής ανάπτυξης και τροφίμων κ. Ευάγγελος Αποστόλου με την υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου 2062/132509 απόφασή του λέει στον συνεταιρισμό ότι αν ο κύκλος εργασιών του δεν υπερβαίνει κατά μέσο όρο τριετίας τα 30.000 Ευρώ, σε διαγράφω από το μητρώο και οδηγείσαι σε εκκαθάριση (σ.σ. κάτι που δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι στιγμής). Με τον Ν.4384/2016 άρθρο 41, ιδρύθηκε οργανισμός διαχείρισης ακινήτων γαιών κι εξοπλισμών όπου καταλήγουν τα προϊόντα εκκαθάρισης. Κάποιοι άλλοι κόντρα στην εποχή, βρήκαν τον τρόπο να λειτουργούν επιτυχώς εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των μελών τους και αποδεικνύοντας ότι όπου υπάρχουν έντιμες προσπάθειες από όλους και γίνονται βήματα πιο γρήγορα από τη φθορά, ακόμη και σήμερα μπορούν να υπάρξουν επιτυχίες. Οι μεγάλοι συνεταιρισμοί αλλά και οι Ενώσεις Α.Ε.Σ. Α.Ε. παλεύουν την κατάσταση αξιοπρεπώς. Ειδικότερα, η Κεντρική Ένωση Χανίων κατορθώνει ακόμη να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις της, διαθέτοντας κύρος και αξιοπιστία στην αγορά αφού ποτέ στα 66 χρόνια της ύπαρξής της δεν όφειλε τίποτα ληξιπρόθεσμο σε κανέναν (δημόσιο, τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, προμηθευτές, εργαζομένους κ.τ.λ) ενώ της οφείλονται πολλά από πελάτες, κυρίως κτηνοτρόφους και όλα αυτά ενώ δεν έχει δοτές εργασίες όπως μοίρασμα επιδοτήσεων και τα έσοδα προέρχονται κυρίως από εμπορικές πράξεις. Το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η διοίκηση παρακολουθεί τις εξελίξεις και παίρνει τις καλύτερες δυνατόν αποφάσεις (ενίοτε επώδυνες για κάποιους) προκειμένου η ένωση να κρατηθεί σε τροχιά επιβίωσης και να υπηρετήσει τον αγροτικό κόσμο του νομού που την ίδρυσε και τη στηρίζει. »
