Η κατάσταση της Τουρκίας στις αρχές του 2019

Εμείς στην Κύπρο κάθε μέρα στα ΜΜΕ αφιερώνουμε μεγάλο χρόνο για το τι κάνει η Τουρκία. Προς το παρόν μιλούμε για την επιχείρηση “Γαλάζια Πατρίδα” και για τις διάφορες παραβιάσεις που κάνει η Τουρκία στον εναέριο χώρο Ελλάδας και Κύπρου, στο Αιγαίο, στην ΑΟΖ της Κύπρου και επίσης αναφέρουμε τις “απαιτήσεις” της Τουρκίας για τους υδρογονάνθρακές μας. Επιπλέον, βεβαίως, τα ΜΜΕ μας δεν ξεχνούν να παρουσιάσουν τις διάφορες εμφανίσεις του κ. Ερντογάν και τα λεγόμενά του.
Πέραν όμως αυτών η Τουρκία έχει αρκετά προβλήματα και το πρώτο είναι η οικονομία της. Με την άνοδο του ΑΚP και του κ. Ερντογάν το 2002 η Τουρκία για μερικά χρόνια έκανε μεγάλη οικονομική πρόοδο. Δεν είναι όμως αυτή η κατάσταση σήμερα αφού έχει χρόνιο έλλειμμα, με χαμηλές καταθέσεις, λιγοστούς φυσικούς πόρους και μεγάλη εξάρτηση στη Ρωσία και το Ιράν για προμήθεια αερίου (βλ. Marc Pierini “Turkey and the West: what to expect in 2019?”, Carnegie Europe, 24 Ιανουαρίου 2019).
Το δεύτερο πρόβλημα που πρέπει να εξετάσει ένας σχετικά με την Τουρκία είναι ότι οι περισσότερες από τις επενδύσεις στη χώρα γίνονται από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Τουρκία λοιπόν στηρίζεται υπερβολικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τις επενδύσεις.  Το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει αποκτήσει μεγάλη δύναμη στον οικονομικό τομέα, είναι ένα μεγάλο μειονέκτημα για τη χώρα.
Οι ξένοι επενδυτές και άλλοι δεν εμπιστεύονται ούτε θέλουν να εργάζονται με χώρες που βρίσκονται κάτω από αυταρχικά καθεστώτα. Συμπερασματικά η Τουρκία στηρίζεται πάνω στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις Δυτικές Δυνάμεις. Σχετικά με την Ρωσία, αντλεί από αυτήν μόνο από τον τομέα ενέργειας.
Τελευταία ακούγονται πολλά για την διαμάχη μεταξύ του καθεστώτος του κ. Trump και της Τουρκίας σχετικά με την άμυνα.
Η Τουρκία επιμένει να θέλει να προμηθευθεί από την Ρωσία τους πυραύλους S-400 πράγμα το οποίο εξόργισε και εξοργίζει τον κ. Trump. Από την άλλη μεριά η Τουρκία θέλει να αγοράσει από τις ΗΠΑ για την αεροπορία της τα αμερικανικά F-35.
Η πολιτική αυτή της Τουρκίας να χρησιμοποιεί τις δύο υπερδυνάμεις στην πράξη τη μια εναντίον της άλλης τη φέρνει σε δύσκολη θέση απέναντί τους, προκαλώντας περισσότερο την οργή των Η.Π.Α.
Για το θέμα του πολέμου εναντίον της τρομοκρατίας, οι Δυτικοί, και κυρίως οι Η.Π.Α., δεν συμφωνούν με την πολιτική της Τουρκίας. Πράγματι η Τουρκία δεν πολεμά την τρομοκρατία του Ισλαμικού κράτους αλλά περισσότερο τους οπαδούς του κυρίου Gulen και τους Κούρδους μαχητές του PKK στην Τουρκία και YPG στη Συρία. Η πολιτική της Τουρκίας είναι για τα δικά της συμφέροντα και όχι ο πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας, όπως τον αντιλαμβάνονται οι Η.Π.Α. και οι Δυτικοί σύμμαχοί τους.
Επιπλέον, οι Δυτικοί δεν είναι καθόλου ευχαριστημένοι με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, των ελευθεριών και του κράτους δικαίου στην Τουρκία.
Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η Τουρκία δεν είναι πλέον, κάτω από το καθεστώς Ερντογάν, ο “πιστός” ακόλουθος των Η.Π.Α. και της Δύσης. Πολλοί στις Η.Π.Α. διερωτώνται για την αξία της Τουρκίας σαν συμμάχου. Από την άλλη μεριά, τα συμφέροντα μεταξύ των δυο πλευρών είναι τόσο μεγάλα που είναι δύσκολο να αποφασίσει κάποιος για ένα οριστικό διαζύγιο. Οι δύο πλευρές θα προσπαθήσουν να επιζήσουν, έχοντας υπόψη την παρούσα κατάσταση, προσπαθώντας να πάρουν τα περισσότερα για το δικό τους συμφέρον.