Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Η ετυμολόγηση αρχαίων λέξεων

Η ετυμολόγηση λέξεων προκύπτει από την μελέτη αρχαίων κειμένων μέσα στα οποία αναφέρονται αυτές. Π.χ.: Η λέξη Ωκεανός. “Τα Αργοναυτικά” (Ορφ. 108) αναφέρουν ότι η Αργώ επέρασε τον πορθμόν (“στεινόν ρέεθρον”) και έμπεσε Ωκεανώ. Ο Ωκεανός είναι επακριβώς το μέγα προαιώνιον ύδωρ το οποίον ρέει κυκλοτερώς περί την γην: «ωκεανός δε, δια του ωκέως (δια)νύειν κύκλω την γην». (Αγαθήμερος, Γεωγραφίας Υποτυπώσεις). Ο Ωκεανός είναι η μεγάλη “έξωθεν” θάλασσα. Ετυμολογείται εκ του ωκύς/ ταχύς + νάω/ρέω, δηλ. ο ρέων τα ύδατά του ταχέως πέριξ της γης. Και πράγματι, όλοι οι μεγάλοι Ωκεανοί συγκοινωνούν μεταξύ τους σαν ένα πελώριο ποτάμι: «ουδέ βαθυρρείταο μέγα σθένος Ωκεανοίο, εξ ου πέρ πάντες ποταμοί και πάσα θάλασσα» (Ραψ. Φ. 196, Ιλιάς).
Ετσι ακριβώς τον περιγράφει και ο Δελφικός Υμνος προς τον Απόλλωνα: «μέγας Ωκεανός, ος (ο οποίος) πέριξ γαν (γην) υγραείς (υγρές) αγκάλας αμπέχει». Γι’ αυτό τα επίθετα τα οποία προσδιορίζουν τον ωκεανό είναι ιδιαιτέρως μεγαλοπρεπή: Αφνειός (= εύπορος, πλούσιος), Ακάμας, Βαθυδίνης, Βαθυρρείτης, Βαθυκύμων, Βαρυχής, Γαιήοχος, Ευρύς, Εύρροος, Ευρύπορος, Αψόρρος = «ο κύκλω περινοστών την γην και αψ πάλιν επί αυτά αφικούμενος».
Τρεις χιλιάδες Ωκεανίδες τον διακονούν. Ο Ωκεανός (λέξις διεθνώς ελληνική, ΟCEAN, OCEANO, OZEAN και με πλήθος σχετικά παράγωγα) ονομάζεται και ωγήν, με γενικότερη σημασία την πάσαν θάλασσαν: «ωγήν ωνομάζεται ο ωκεανός, και το όνομα σημαίνει αυτόν τον ωκεανόν, τον μη έχοντα γη στερεάν ή την θάλασσαν γενικώτερον». (Αθανάσιος Σταγειρίτης – Ωγυγία).
Προσωποποιημένος ο Ωκεανός είναι υιός του Ουρανού και της Γης και σύζυγος της Τηθύος (τήθη = τροφός). Γι’ αυτό η Τηθύς όταν δεν σημαίνει γη, καθορίζει την θάλασσα! Είναι η μάνα θάλασσα της Ελληνικής Μυθολογίας, η τροφός πάντων (τήθος = στρείδι, όστρακον).


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα