Η “Χανιώτισσα” Lynne Tillman

Νέα Υόρκη – Χανιά, ένα μακρινό ταξίδι που τόλμησε στις αρχές του 1970 η Νεοϋρκέζα συγγραφέας Lynne Tillman. Όπως η ίδια αναφέρει, ήρθε στην Ευρώπη για να ανακαλύψει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Το ίδιο είχαν κάνει ο Φιτζέραλντ, η Γετρούδη Στάιν, κ.ά., με τη διαφορά ότι η Tillman ήρθε και έμεινε κάποιους μήνες στα Χανιά. Η συγγραφική της πορεία, με νουβέλες και διηγήματα, ξεκινά με το «Haunted Houses» («Στοιχειωμένα σπίτια», 1987) και ακολουθούν «Motion Sickness» (1991), «Cast in Doubt» («Αμφίβολος ρόλος» 1992), κ.ά., μέχρι το τελευταίο της βιβλίο «Men and Apparitions» (2018).
Στο αστυνομικό μυθιστόρημα «Cast in Doubt» (1992) η Tillman αναφέρεται έμμεσα στη ζωή της στα Χανιά και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο «A dark underground» («σκοτεινό υπόγειο»), όπου περιγράφει σχέσεις των πρωταγωνιστών, του ομοφυλόφιλου συγγραφέα Horace και της μυστηριώδους Helen με τους ντόπιους κατοίκους. Ο καμβάς της δράσης εμπλουτίζεται από το όμορφο μεσογειακό κλίμα, το φιλόξενο κρητικό ήθος και τις τοπικές φυσικές καλλονές.
Το ευρύτερο έργο της Αμερικανίδας συγγραφέως είναι επηρεασμένο από τη Βιρτζίνια Γούλφ και τον μοντερνιστικό τρόπο γραφής με τη «ροή συνείδησης» και τον «εσωτερικό  μονόλογο». Η αφήγησή της εναλλάσσει εικόνες του εξωτερικού κόσμου που συλλαμβάνουν οι αισθήσεις (όραση, ακοή, όσφρηση) με τα συναισθήματα που δημιουργούνται στην ψυχή των εκάστοτε πρωταγωνιστών της. Η Lynne στα μυθιστορήματά της συν διαλέγεται με απλούς καθημερινούς ανθρώπους, μοιράζεται τις ιστορίες τους, βιώνει νοερά  τις εμπειρίες τους και τις μεταφέρει με απλότητα στον αναγνώστη. Με τον τρόπο αυτό ανακαλύπτει και αποκαλύπτει τον εσωτερικό της κόσμο, ενώ ταυτόχρονα θέτει διαχρονικά υπαρξιακά ερωτήματα ανοίγοντας ένα γόνιμο διάλογο με τις  πολλαπλές ανθρώπινες ταυτότητες: έμφυλες, εθνικές, κοινωνικές. Έτσι, η συγγραφή γίνεται ένα γοητευτικό ταξίδι αυτογνωσίας, μια πορεία εξερεύνησης του «εγώ» μέσω του «άλλου». Το ενδιαφέρον είναι ότι το «εγώ» αναφέρεται τόσο στη θηλυκή πλευρά της ζωής, στη γυναίκα, ως οντότητα και ως ψυχοσύνθεση όσο και στην ανδρική στο τελευταίο της έργο «Men and Apparitions». Η Lynne ξεκινά από το σκοτεινό ψυχικό υπόβαθρο και φτάνει στο φως της ίδιας της ζωής, με αναφορές στη γυναίκα, διότι «οι γυναίκες είναι η επιβεβαίωση της ζωής», σύμφωνα με τη συγγραφέα. Και κάτι ακόμα, σημαντικόˑ οι σιωπές που πλανώνται στα κείμενα, δάνειο από την αγγλική σκέψη. Η συγγραφέας χρησιμοποιεί τη σιωπή ως απάντηση σε ερώτηση, δηλαδή την υπεκφυγή χωρίς τη χρήση κανενός επιχειρήματος ή δικαιολογίας τόσο για τον εαυτό της όσο και για τους άλλους.
Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι η νουβέλα «Cast in Doubt», εμπνευσμένη από τη διαμονή της Tillman στα Χανιά, είναι αναμφίβολα ακόμα μια «σταγόνα χανιώτικης ιστορίας»…