«Ανεδαφικές» και «χωρίς καμία ιστορική και νομική βάση» χαρακτηρίζει τις πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάννης ο γενικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών “Ελ. Κ. Βενιζέλος”, δικηγόρος Νίκος Παπαδάκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «η δήλωση του Ερντογάν απευθύνεται και στο εσωτερικό και στο διεθνές ακροατήριο. Προδίδει ανασφάλεια λόγω της αστάθειας που έχει προκύψει στην Τουρκία μετά το πραξικόπημα. Θέλει να εκτονώσει τις αντιδράσεις που έχουν προκύψει στο εσωτερικό της Τουρκίας με τα κατασταλτικά και βίαια μέτρα που έχει λάβει και να στρέψει την προσοχή της κοινής γνώμης σε εξωτερικά θέματα. Να έχει δηλαδή μια ακόμα αψιμαχία και να προβάλει διεκδικήσεις κατά της χώρας μας.
Παράλληλα αποβλέπει στον εκβιασμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης προκειμένου να γίνουν δεκτές οι παράλογες απαιτήσεις της Τουρκίας. Κατά πάσα πιθανότητα είναι ένας ανοικτός εκβιασμός στους Αμερικανούς σε σχέση με το συριακό πρόβλημα και με τη στάση που τηρούν απέναντι στους Κούρδους, η οποία είναι μια στάση που δεν είναι αρεστή στον Ερντογάν και γενικότερα στην τουρκική διπλωματία. Διότι είναι γεγονός ότι οι Τούρκοι τρέμουν την προοπτική μετάδοσης του κουρδικού αυτόνομου κινήματος και μέσα στο εσωτερικό της Τουρκίας».
Τουρκικη στρατηγικη
σε βαθος χρονου
«Η ελληνική πολιτική ηγεσία θα πρέπει να αντιμετωπίσει με προσοχή τις εξωφρενικές δηλώσεις του Ερντογάν, οι οποίες δεν αποκλείεται να έχουν σχέση και με τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται αυτήν τη στιγμή για το Κυπριακό. Ισως ο Ερντογάν θέλει να κάνει μια εκδήλωση αντιπερισπασμού προκειμένου να κερδίσει κάτι στην Κύπρο» επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών “Ελ. Κ. Βενιζέλος”, υπογραμμίζοντας ότι:
«Σε κάθε περίπτωση, οι διεκδικήσεις αυτές είναι ανεδαφικές, δεν έχουν ιστορική ούτε νομική βάση. Το θέμα των νησιών έχει λυθεί οριστικά με τη Συνθήκη της Λωζάννης, αλλά η κατά καιρούς αναβίωση εκ μέρους των Τούρκων των διεκδικήσεων που αμφισβητούν τον πυρήνα των συμφωνιών της Λωζάννης αποδεικνύει ότι υπάρχει μια στρατηγική σε βάθος χρόνου».
Το διπλωματικο παραδειγμα του Βενιζελου
«Θα πρέπει να διαβάσει κανείς τον αγώνα του Ελ. Βενιζέλου στη Λωζάννη το 1923 για να αντιληφθεί το ιμπεριαλιστικό πνεύμα των Τούρκων, το οποίο αντιμετώπισε ευτυχώς με επιτυχία» ανέφερε ο γενικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών “Ελ. Κ. Βενιζέλος” και ο οποίος κάνοντας μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία της διπλωματίας υπενθύμισε ότι: «Οταν ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις στη Λωζάννη, η Ελλάδα ήταν ηττημένη χώρα μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Δεν είχε στρατό, είχε διαλυμένη οικονομία και το κράτος στην πραγματικότητα είχε καταρρεύσει.
Οι Τούρκοι στην αρχή των διαπραγματεύσεων διεκδικούσαν τα πάντα. Διεκδικούσαν τα νησιά και σαν εναλλακτική λύση πρόβαλλαν την αυτονόμησή τους, απαιτούσαν την κατάργηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, απαιτούσαν ή την παράδοση ή τη διάλυση του ελληνικού πολεμικού στόλου, την παράδοση ολόκληρου του εμπορικού στόλου της Ελλάδας, διεκδικούσαν ακόμα τη Δυτική Θράκη και μια τεράστια αποζημίωση, που, εάν την πλήρωνε η Ελλάδα, δεν θα ξεχρέωνε ποτέ. Απαιτούσαν ακόμη και όλη την ελαιοπαραγωγή της Μυτιλήνης για πάντα.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες ο Βενιζέλος, αγωνίστηκε, συγκρούστηκε, διαπραγματεύτηκε σκληρά και στο τέλος οι Τούρκοι υπεχώρησαν. Ισως να έχει δίκιο ο Ερντογάν, στο σημείο, ότι, ενώ η τουρκική αντιπροσωπία με επικεφαλής τον Ισμέτ Ινονού πήγε με εντολή να διεκδικήσει τα νησιά, στο τέλος υπεχώρησε κάτω από τη μαγεία και τους απίθανους συνδυασμούς που επιστράτευσε ο Βενιζέλος προκειμένου να κερδίσει σχεδόν τα πάντα από αυτά που διεκδικούσαν οι Τούρκοι».
