» Από τα σηµαντικότερα µνηµεία της Κρήτης
» Επίσκεψη χθες από την ΙΛΑΕΚ
Ενα από τα σηµαντικότερα µνηµεία της Κρήτης, ο βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου στα Κυριακοσέλια, µπορεί, µε την ένταξή του σε δίκτυο πολιτιστικών διαδροµών, να αποτελέσει πόλο έλξης επισκεπτών και να συντελέσει στην περαιτέρω ανάπτυξη και ανάδειξη του Αποκόρωνα.
Τα παραπάνω τονίστηκαν κατά την επίσκεψη που οργάνωσε χθες στον ναό η Ιστορική, Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης (ΙΛΑΕΚ).
Ακολούθησε επίσκεψη και στους Αρµένους και η ετήσια κοπή πίτας της ΙΛΑΕΚ στο Νιο Χωριό.
Τον κόσµο που συµµετείχε στην επίσκεψη ενηµέρωσαν για τον ναό και τη σηµασία του ο Μιχάλης Ανδριανάκης και η Μαρία Ανδριανάκη.
Ο ναός του Αγίου Νικολάου κτίστηκε στους πρόποδες του λόφου, πάνω στον οποίο βρίσκεται ένα πρωτοβυζαντινό φρούριο που έλεγχε την είσοδο στον κόλπο της Σούδας.
Ο διάκοσµός του είναι εντυπωσιακός και σώζεται σε µεγάλο βαθµό.
Οπως είπε στα “Χ.ν.” ο αρχαιολόγος κ. Ανδριανάκης, «ο ναός του Αγίου Νικολάου στα Κυριακοσέλια, είναι ένα από τα σηµαντικότερα µνηµεία της Κρήτης και έχει ένα ευρύτερο ρόλο στον χώρο της βυζαντινής τέχνης. Σε αυτή την περιοχή είχαµε ένα φρούριο το οποίο έλεγχε την είσοδο του κόλπου της Σούδας. Στη διάρκεια της επανάστασης εναντίον των Βενετών, ήταν εδώ οι άρχοντες από την Κρήτη µαζί µε στρατεύµατα που έστειλε από τη Νίκαια ο αυτοκράτορας Ιωάννης Βαντάζης. Έγινε µια ζύµωση εκείνη την εποχή µε την ανακατασκευή της εκκλησίας σε έναν καινούργιο ρυθµό και µε την τοιχογράφηση η οποία είναι εξαιρετικά σηµαντική µέσα στο χώρο της βυζαντινής ζωγραφικής. Το µνηµείο δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Έγιναν εκτεταµένες επεµβάσεις από την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων πριν από χρόνια. Και για την αναστήλωση του Ναού και για τη συντήρηση των τοιχογραφιών και στη διαµόρφωση του χώρου που έµεινε σχεδόν απείρακτος µέσα σε ένα πολύ ωραίο φυσικό περιβάλλον. Αυτό το µνηµείο που θα µπορούσε να είναι κέντρο ανάπτυξης, όπως είναι άλλα βυζαντινά µνηµεία για την Κρήτη, ήρθαµε να δούµε µε την ΙΛΑΕΚ».
Για το πώς µπορεί να γίνει Κέντρο ανάπτυξης, ο κ. Ανδριανάκης εξήγησε ότι µπορεί το µνηµείο να προσελκύσει επισκέπτες µέσα από την ένταξή του στο δίκτυο των πολιτιστικών διαδροµών.
«Η διαδροµή του Αποκόρωνα όπως και η διαδροµή της Ανατολικής Κισσάµου είναι από τις πιο σηµαντικές στην Κρήτη. Τη βασική ενέργεια ανάδειξης του µνηµείου την έχουµε προχωρήσει. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων συνεχίζει τις προσπάθειες. Πρέπει το µνηµείο αυτό να γίνει επισκέψιµο, σε συνδυασµό µε το βυζαντινό φρούριο που είναι στον λόφο».
Ακόµα ο κ. Ανδριανάκης σηµείωσε ότι «στον Αποκόρωνα έχουµε µερικά µνηµεία, όπως στον Κουρνά, που δείχνουν ότι υπήρχε ένα υψηλό επίπεδο το οποίο συνδεόταν µε την παράδοση της Κωνσταντινούπολης και αξίζει όλα αυτά τα στοιχεία να τα αναδείξουµε ακόµα περισσότερο».
Για τον τοιχογραφικό διακόσµο του ναού µίλησε η Μαρία Ανδριανάκη, το διδακτορικό της οποίας έχει αυτό το αντικείµενο.
Οπως η ίδια µας είπε, το συγκεκριµένο µνηµείο έχει «πλήρεις εικονογραφικούς κύκλους του 13ου αιώνα και αυτό δεν συµβαίνει συχνά, να σώζεται δηλαδή σε τόσο µεγάλη κλίµακα η ζωγραφική ενός ναού. Το γεγονός αυτό µας προσφέρει τη δυνατότητα να µελετήσουµε τις κοινωνικές, ανθρωπολογικές, θεολογικές, δογµατικές πολιτικές πτυχές ενός ναού. Επιπλέον η ζωγραφική του ναού, αν αποδεχόµαστε αξιολογικές κλίµακες στην τέχνη (καλό, καλύτερο, κάλλιστο), είναι υψηλού επιπέδου. Και αυτό είναι σπάνιο γιατί είναι µια περίοδος που έχουµε διαφορετικά κρατίδια και διάσπαση στον πολιτικό χώρο του Βυζαντίου. ∆εν έχουµε πλέον µία τέχνη που είναι στην Κωνσταντινούπολη, αλλά έχουµε αποσπασµατικά σωζόµενα έργα σε όλη την περιφέρεια της παλιάς βυζαντινής αυτοκρατορίας».
ΣΤΟΥΣ ΑΡΜΕΝΟΥΣ
Αναφερόµενος στους Αρµένους ο οποίος ήταν ο επόµενος σταθµός της εκδροµής της ΙΛΑΕΚ, ο κ. Ανδριανάκης µας είπε ότι «είναι ένας σηµαντικός αρχαιολογικός χώρος της Παλαιοχριστιανικής τουλάχιστον εποχής. Η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έχει κάνει επέµβαση στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου που αποκαλύφθηκαν δυο παλιότερες οικοδοµικές φάσεις, µία του 13ου αιώνα και µία του 6ου µε ψηφιακά δάπεδα».
Επίσης πραγµατοποιήθηκε επίσκεψη στο Ιστορικό Μουσείο Αρµένων.
Οπως µας είπε ο τουρκολόγος ιστορικός και µέλος της ∆ιοικούσας Επιτροπής του Μουσείου, Γιώργος Λιµαντζάκης: «Το Ιστορικό Μουσείο Αρµένων εγκαινιάστηκε στις 18 Αυγούστου φέτος και έχει ως αντικείµενο τη νεότερη πολιτική – κοινωνική ιστορία της Κρήτης µε ειδικότερο αντικείµενο τη συνέλευση του 1822. Στον ιστορικό Πλάτανο των Αρµένων έγινε η οµώνυµη συνέλευση των Αρµένων όπου συγκεντρώθηκαν 31 πληρεξούσιοι από την Κρήτη, για να συζητήσουν τη συγκρότηση κράτους στη µετεπαναστατική Κρήτη, και στο πλαίσιο αυτό συνέταξαν και το πρώτο πολίτευµα το οποίο ονοµάστηκε προσωρινό πολίτευµα της νήσου Κρήτης και είχε ως πρότυπό του το αντίστοιχο Σύνταγµα της Επιδαύρου αλλά και πολλά άλλα κείµενα πρωτοποριακά για την εποχή».
Από τη µεριά της η πρόεδρος της ΙΛΑΕΚ, Μαρία Βλαζάκη, σηµείωσε ότι «µέσα στις δραστηριότητας της Ιστορικής Λαογραφικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Κρήτης είναι και οι επισκέψεις σε ιστορικούς αρχαιολογικούς χώρους και µνηµεία. Με αφορµή το κόψιµο της πίτας, αποφασίσαµε να συνδυάσουµε την εκδήλωση αυτή µε επίσκεψη στον ναό του Αγίου Νικολάου των Κυριακοσελίων που είναι ένα πολύ σηµαντικό µνηµείο για τον τόπο µας και στους Αρµένους, για να δούµε τα µνηµεία της περιοχής».
