Οι καταστροφές που προκλήθηκαν στον δήμο Πλατανιά από την πρόσφατη θεομηνία ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής αλλά και της ανθρώπινης δραστηριότητας, βρέθηκαν στο επίκεντρο της εσπερίδας που διοργάνωσε στον πληγέντα δήμο Πλατανιά, το 8ο Θερινό Σχολείο για την Περιβαλλοντική Δημοσιογραφία το απόγευμα της Κυριακής στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Πλατανιά.
H εσπερίδα πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του Θερινού Σχολείου, με τη στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης – ΠΕ Χανίων και του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κρήτης και ήταν ανοικτή για το κοινό. Όπως επεσήμαναν νομικοί, συνεργάτες Παρατηρητηρίου Περιβαλλοντικού Δικαίου Δυτ. Κρήτης αλλά και ο δήμαρχος Πλατανιά, οι διαδικασίες των αποζημιώσεων γίνονται με αργούς ρυθμούς, τα ποσά χαρακτηρίζονται μικρά για το ύψος των ζημιών ενώ ο δήμος δεν έχει ακόμη χαρακτηριστεί ως πλημμυροπαθής. Για την κλιματική αλλαγή και την ανάγκη προσαρμογής μίλησε ο μετεωρολόγος, πρώην Διευθυντής της ΕΜΥ, Μαν. Λέκκας.
«Η φύση δημιουργούσε ανέκαθεν διαφοροποιημένες συνθήκες αναγκάζοντας όλα τα είδη να προσαρμόζονται διαρκώς, φτάνοντας μέχρι και το σήμερα όπου αυτή η ανάγκη είναι ιδιαίτερα σημαντική»ανέφερε ο κ. Λέκκας προσθέτοντας ότι «η έννοια της κλιματικής αλλαγής για πολλούς είναι μια σύνθεση λέξεων χωρίς να έχουν τη βαθύτερη επιστημονική γνώση αυτού του όρου. Έτσι λαοί ή κοινωνίες που δεν αναγνωρίζουν ή δεν αναζητούν από το παρελθόν να γνωρίσουν όλα εκείνα τα οποία συνέβησαν στον πλανήτη και έδωσαν αυτή την ανάγκη προσαρμογής είναι αναγκασμένοι να τα ζήσουν ακόμη και σήμερα με τον χειρότερο τρόπο μέσα από τις φυσικές καταστροφές που συμβαίνουν».
Μικρά τα ποσά για το ύψος των αποζημιώσεων
Στις αποζημιώσεις από τις φυσικές καταστροφές, με ιδιαίτερη αναφορά στον Δήμο Πλατανιά, επικεντρώθηκε η δικηγόρος, συνεργάτης του Παρατηρητηρίου Περιβαλλοντικού Δικαίου Δυτ. Κρήτης Εύη Τζινευράκη. «Ο δήμος έχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες και είναι θέμα του αρμόδιου Υπουργείου να εγκρίνει τις αποφάσεις » τόνισε η κα. Τζινευράκη επισημαίνοντας ότι για τις αποζημιώσεις από φυσικές καταστροφές υπάρχει συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο, στηριζόμενο σε νομοθετικό διάταγμα του ’73. Εκτοτε με υπουργικές αποφάσεις, ορίζονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα τόσο η διαδικασία υποβολής αιτήσεων των πληγέντων όσο και η διαδικασία αυτοψίας από τις αρμόδιες επιτροπές και ο τρόπος υπολογισμού των ζημιών και καταβολής των αποζημιώσεων.
Ωστόσο η κα Τζινευράκη επεσήμανε πως «προβλέψεις υπάρχουν όμως τα ποσά είναι μικρά για το ύψος των ζημιών. Και το αρνητικό επίσης είναι ότι εάν κάποιος θέλει να αποζημιωθεί στην πλήρη ζημία, την περιουσιακή του ή της ηθικής βλάβης, τότε θα πρέπει να προσφύγει στα Δικαστήρια. Όμως και εκεί, οι προϋποθέσεις είναι πολύ αυστηρές». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο δήμαρχος Πλατανιά Γιάννης Μαλανδράκης, ο οποίος σε παρέμβασή του τόνισε ότι όσον αφορά τα θέματα ιδιωτικών αποζημιώσεων σε επίπεδο πρώτης κατοικίας, τα ποσά κυμαίνονται από 600- 6.000 ευρώ. Ωστόσο για να λάβουν τις αποζημιώσεις που δικαιούνται οι πληγέντες, αφενός υπάρχουν μακρές καταληκτικές προθεσμίες και αφετέρου υπάρχει η διαδικασία της γραφειοκρατίας εξ Αθηνών, από τον Επίτροπο κτλ
Συγκεκριμένα πρόκειται για επιδόματα πρόνοιας που δίνει ο Δήμος μέσω του Υπουργείου στους πληγέντες για τα πρώτα έξοδα, όταν διαταράσσεται η οικογενειακή γαλήνη, δηλαδή όταν κάποιος δεν μπορεί να παραμείνει στον χώρο του και δεύτερον για ποσά αποκατάστασης έπειτα από καταστροφή της οικοσκευής ή μικρού είδους παρεμβάσεις με εργασίες μικρής κλίμακας από πλημμύρες σε ακίνητα που διαβιώνουν οικογένειες. Όσον αφορά την στεγαστική συνδρομή, δηλαδή έκδοση οικοδομικής άδειας για αποκατάσταση σε τοιχοποιία οικίας ή ασφαλτικά, δάπεδο, περιτοίχιση κτηρίου που έχει υποστεί ζημιές, είναι αναγκαίο να έχει γίνει ο χαρακτηρισμός του Δήμου Πλατανιά ως πλημμυροπαθής μέσω ΦΕΚ και έπειτα να αποσταλούν έγγραφα- αιτήματα προς την Γενική Διεύθυνση Φυσικών Καταστροφών, τμήμα της οποίας από φέτος λειτουργεί στην Αγιά. Ωστόσο όπως τόνισε ο κ. Μαλανδράκης, ο δήμος Πλατανιά ακόμη δεν έχει χαρακτηριστεί ως πλημμυροπαθής ενώ εκκρεμούν και οι τελεσίδικες εκθέσεις των κλιμακίων της Δ/νσης Φυσικών καταστροφών προκειμένου οι πληγέντες να αιτηθούν/ ενταχθούν στις πρόνοιες του Νόμου (όσον αφορά τη στεγαστική συνδρομή: 50% επιχορήγηση, 50% άτοκο δάνειο). Σχετικά με τις αποζημιώσεις για τις δημόσιες υποδομές, ο δήμαρχος Πλατανιά, επεσήμανε ότι σύμφωνα με τις πρώτες αποτυπώσεις των μελετητών περισσότερα από 130 σημεία του δήμου χρειάζονται παρεμβάσεις και σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί το ποσό που έχει εγκριθεί, δηλαδή 33 εκατ. Ευρώ ενώ σε εκκρεμότητα βρίσκεται ακόμη τεχνικό δελτίο 25,5 εκατ. Ευρώ, το οποίο δεν έχει εγκριθεί. Στο Πρωτόκολλο του Κιότο και τη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή αναφέρθηκε η δικηγόρος, Συντονίστρια Παρατηρητηρίου Περιβαλλοντικού Δικαίου Δυτ. Κρήτης Μαρία Μανιαδάκη η οποία τόνισε πως πρόκειται για «διεθνείς δεσμεύσεις οι οποίες αφορούν την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ένα διασυνοριακό πρόβλημα και μας αφορούν άμεσα.
Η τεχνολογία στην υπηρεσία των αρχών
Για το αστικό κλίμα , την κλιματική αλλαγή και το παράδειγμα του Ηρακλείου μίλησε ο Διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Υπολογιστών Μαθηματιών του ΙΤΕ και επικεφαλής στο Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης, Νεκτάριος Χρυσουλάκης, ο οποίος αναφέρθηκε σε εφαρμογές με τις οποίες μπορούν να υποστηριχθούν οι τοπικές αρχές και να λάβουν μέτρα για την κλιματική αλλαγή μέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών. Ειδικότερα σε ότι αφορά τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής ο κ. Χρυσουλάκης αναφέρθηκε στην λειτουργία ενός μετεωρολογικού πύργου στο Ηράκλειο που μετρά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, τις εκπομπές θερμότητας και το ενεργειακό ισοζύγιο για την πόλη του Ηρακλείου. Για την πολιτική προστασία και την χρήση δορυφόρων μίλησε ο ερευνητής Γ΄ στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, ΙΤΕ Δημήτρης Αλεξάκης, ο οποίος αναφέρθηκε στις δυνατότητες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία στη διαχείριση των φυσικών καταστροφών.
Την συζήτηση συντόνισε ο Καθηγητής στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο ΑΠΘ Ανδρέας Βέγλης. Χαιρετισμό απηύθηναν ο αναπληρωτής καθηγητής στο ΑΠΘ Αντώνης Σκαμνάκης και ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων Γιάννης Δασκαλάκης.
