“Βουνά” από μπάζα

«Βουνά» από μπάζα, ακόμα και σε ευαίσθητες οικολογικά περιοχές όπως παραλίες, ρέματα και δασικές εκτάσεις, συναντά κανείς σε πολλές περιοχές των Χανίων, λόγω της ανεξέλεγκτης ρίψης αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις. Εκτός, όμως, από την αισθητική υποβάθμιση των κατά τόπους περιοχών υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τόσο για το περιβάλλον όσο και για τους ανθρώπους από τα επικίνδυνα υλικά -όπως είναι ο αμίαντος- που περιέχονται στα μπάζα.
Ωστόσο, η κεντρική εξουσία δυστυχώς ακόμα δεν έχει δώσει τέλος στο θεσμικό κενό που υπάρχει τροφοδοτώντας έτσι την αυθαίρετη εναπόθεση, ενώ οι τοπικές Αρχές δεν έχουν χωροθετήσει μια περιοχή για να αντιμετωπιστεί οργανωμένα το πρόβλημα.
Έτσι, τα μπάζα, παρότι μάλιστα κοστολογούνται κατά τις εργασίες εκσκαφής και προβλέπονται κονδύλια για τη μεταφορά τους, στην πράξη καταλήγουν οπουδήποτε.
Κι όλα αυτά, τη στιγμή που θα μπορούσαν ορισμένα από τα υλικά να αξιοποιηθούν για ανακύκλωση, αλλά και ένα μεγάλο μέρος να χρησιμοποιηθεί για την αποκατάσταση παλιών λατομείων.  

ΘΕΣΜΙΚΟ ΚΕΝΟ
Μιλώντας στα «Χ.Ν.» για το θέμα ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας – Τμήμα Δυτικής Κρήτης Αντώνης Πιταριδάκης αναφέρθηκε στην έκταση του προβλήματος αλλά και στο νομικό κενό που υπάρχει σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα. «Το πρόβλημα της διαχείρισης αδρανών υλικών είναι μεγάλο. Ιδιαίτερα το πρόβλημα των αποβλήτων των εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων είναι ένα τεράστιο ζήτημα που χρόνια ταλανίζει τον Νομό μας αλλά και όλες τις περιοχές της Ελλάδας», τόνισε ο κ. Πιταριδάκης και εξήγησε: «Κι αυτό διότι δεν έχουν χωροθετηθεί περιοχές, στις οποίες αυτά τα προϊόντα και απόβλητα των εκσκαφών να απορρίπτονται ή και να γίνεται κάποια αξιοποίησή τους με ανακύκλωση και χρήση των ανακυκλούμενων υλικών στις νέες κατασκευές».
Ο κ. Πιταριδάκης επεσήμανε ότι «δυστυχώς η εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 1999/31 και παρά τις όποιες εξαγγελίες και της προηγούμενης αλλά και της τωρινής κυβέρνησης, δεν έχει προχωρήσει με συνέπεια να μην υπάρχει καμία οριστικοποίηση και ξεκαθάρισμα του θεσμικού πλαισίου».

Η ΔΙΕΞΟΔΟΣ ΤΩΝ ΛΑΤΟΜΕΙΩΝ
Συνεχίζοντας, ο κ. Πιταριδάκης υπογράμμισε ότι η λύση του προβλήματος «ήταν και είναι επιτακτική σε επίπεδο και Νομού αλλά και Περιφέρειας» και πρόσθεσε ότι «εμείς ως ΤΕΕ εδώ και χρόνια προσπαθούμε στο πλαίσιο της μη ύπαρξης χωροταξικού σχεδιασμού, που προβλέπει χρήσεις, να βρούμε μια φόρμουλα και μια λύση στην κατεύθυνση αυτά τα προϊόντα να αξιοποιηθούν, ώστε να αποκατασταθούν τα εδώ και πάρα πολλά χρόνια ανενεργά λατομεία, τα οποία έχουν τραυματίσει το τοπίο και παρανόμως δεν έχουν αποκατασταθεί μέχρι σήμερα».
«Θα μπορούσαν αυτά τα υλικά να χρησιμοποιηθούν για την αποκατάσταση αυτών των λατομείων», σημείωσε και συμπλήρωσε: «Πάντα στο πλαίσιο της ύπαρξης περιβαλλοντικών μελετών αποκατάστασης και όχι ανεξέλεγκτα. Γι’ αυτό είχαμε κάνει προσπάθειες και με τις δύο προηγούμενες Νομαρχιακές Αρχές αλλά και τώρα με τον Δήμο, επ’ ευκαιρία της επερχόμενης κατεδάφισης του παλιού Νοσοκομείου Χανίων, στην οποία θα πρέπει να διαχειριστούμε έναν μεγάλο όγκο τέτοιων εκσκαφών. Θα μπορούσαμε στην κατεύθυνση αυτή να ενεργοποιήσουμε δράσεις, ώστε αυτά τα προϊόντα εκσκαφών να χρησιμοποιηθούν για την απακατάσταση των εγκαταλελειμμένων λατομείων προς όφελος του περιβάλλοντος αλλά και για να μην παρατηρούμε το τραγικό φαινόμενο της προσβολής του φυσικού περιβάλλοντος και τις αυθαίρετες εναποθέσεις σε ρέματα, παραλίες κ.λπ.».
Μάλιστα, ο κ. Πιταριδάκης ανέφερε ότι έχουν ήδη εντοπιστεί χώροι που θα μπορούσαν να επαναθέτονται αυτά τα υλικά αλλά «οι χώροι αυτοί είτε δεν εξυπηρετούν τον όγκο που υπάρχει είτε δεν μπορούν να ελεγχθούν οι όποιες δεσμεύσεις εργοληπτών και εργολάβων γιατί δεν συμφέρει ή  γιατί απλώς δεν ελέγχει κανείς».

Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ
Την τραγική κατάσταση που επικρατεί σχετικά με την ανεξέλεγκτη ρίψη μπαζών περιέγραψε στα «Χ.Ν.» και ο διευθύνων σύμβουλος της Διαδημοτικής Επιχείρησης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Δ.Ε.ΔΙ.Σ.Α.) Λευτέρης Κοπάσης. 
«Μέχρι σήμερα όλα τα υλικά εκσκαφών πηγαίνουν στην καλύτερη περίπτωση σε μπαζώματα και στη χειρότερη όπου να ’ναι. Και το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι κανένας υπεύθυνος, δηλαδή αυτός που έχει τα μπάζα -όταν μιλάμε για μικρή ποσότητα- τα αφήνει στο πεζοδρόμιο και άντε να τον βρει η Δημοτική Αστυνομία και να του πει να τα πάρει από εκεί», τόνισε ο κ. Κοπάσης, ενώ ερωτηθείς αν κάποια υλικά από κατεδαφίσεις φθάνουν στη Δ.Ε.ΔΙ.Σ.Α. προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για ανακύκλωση, υπογράμμισε: «Σ’ εμάς δεν φτάνει τίποτα. Θα φθάσει ένα υλικό αφού ελεγχθεί και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για χωματοκάλυψη αλλά επειδή είναι μια δύσκολη διαδικασία δεν φτάνει».
Ο κ. Κοπάσης επεσήμανε μάλιστα ότι παρά το γεγονός ότι σε συμβάσεις έργων προβλέπονται δεσμεύσεις για τη διάθεση υλικών αυτές δεν τηρούνται, συχνά λόγω της μεγάλης απόστασης που υπάρχει από το σημείο που εκτελείται ένα έργο με το εργοστάσιο της Δ.Ε.ΔΙ.Σ.Α.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στις συζητήσεις που είχαν γίνει παλαιότερα σε συνεργασία με το ΤΕΕ – ΤΔΚ και τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, όπως και μεγάλους χωματουργούς, για το συγκεκριμένο πρόβλημα χωρίς, όμως, αυτές να τελεσφορήσουν.
Ωστόσο, τόνισε ότι το θέμα αναμένεται να έρθει ξανά στην επικαιρότητα λόγω των απαιτήσεων που θέτει η ευρωπαϊκή νομοθεσία και τον νόμο πλαίσιο που -όπως σημείωσε- έχει καθυστερήσει αδικαιολόγητα.
«Ο νόμος πλαίσιο έχει καθυστερήσει αδικαιολόγητα. Δόθηκε σε διαβούλευση πριν από 4 μήνες αλλά από τότε χάθηκαν τα ίχνη του», υπογράμμισε ο κ. Κοπάσης και πρόσθεσε ότι σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα θα γίνει εντονότερο τα επόμενα χρόνια, αφού θα αρχίσουν να γκρεμίζονται παλιές οικοδομές ή να πέφτουν παλιά κτήρια.