Κώστα Ε. Τσιροπούλου Εκδοτικός Οίκος: ´ΑΣΤΗΡ´ Αλ. & Ε. Παπαδημητρίου
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΚΑΒΕΛΑΚΗΣ
Με το νόημα της σημερινής μεγάλης εορτής εύρεσης και ύψωσης του Τιμίου Σταυρού να παραγνωρίζεται, ο οποίος μετά από 20 αιώνες χριστιανικού βίου θεωρείται πάλι ´ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΚΑΙ ΜΩΡΙΑ.
Ομως, η ´θυσία του Σταυρού´ ξαναπροβάλλεται ως ουσιώδης και φωτεινός λόγος για έξοδο από το βαθύ πνευματικό σκοτάδι που μας καλύπτει χωρίς ελπίδα… Για να αίρεται, πάλι, σε ύψος λάμψης ο Σταυρός του πόνου και του αίματος για έναν ελπιδοφόρο Χριστιανισμό για όλους τους σύγχρονους ´χριστιανούς α-χριστιανούς´ που ζουν διχασμένοι και έντρομοι στη σύγχρονη χριστιανική εκκοσμικευμένη ψευδοχριστιανική μας πραγματικότητα.
Ομως, ο σταυρός είναι ο δρόμος ανάλαμψης του χριστιανισμού Δύσης και Ανατολής, που με βεβήλωση του σταυρού, αλλά και χωρίς σταυρό ΣΤΑΥΡΩΝΟΥΝ τον Χριστό εδώ και 20 αιώνες. Για να δημιουργήσουν μια πολεμική και υπερ-εκμεταλλευτική στάση του χριστιανισμού απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο.
Αλλά ο διάλογος του χριστιανισμού με την εποχή μας απαιτεί βαθύ στοχασμό και αναστοχασμό στα προβλήματα των καιρών που ρέουν με εκρηκτική μεταβλητότητα. Μέσα σε μια οδυνηρή πραγματικότητα που καλεί σε διάλογο διαρκή, σε διάλογο αυτοελέγχου όλων των εκκλησιαστικών λειτουργών καθώς και όλων των χριστιανών που πρέπει να αναζητήσουν την ουσιαστική χριστιανικότητα, πέρα από τη συμβατική μέσα στην οποία όλοι και όλες ζούμε, προδίδοντας κάθε στιγμή τον λόγο του Σταυρού που σώζει ´εαυτούς και αλλήλους´. Σε έναν καιρό που η αθεΐα διευρύνεται, αλλά και στενεύει από τον λόγο κορυφαίων στοχαστών και ακαδημαϊκών που αποκαθηλώνουν τον αθεϊστικό προπαγανδισμό, που προωθούν επιστήμονες της παραίσθησης…
Μεγάλη μέρα εορτή του Τιμίου Σταυρού -για την ανεύρεσή του από την Αγία Ελένη, μητέρα του μεγάλου Κωνσταντίνου- και για την ανύψωσή του από τον ίδιο τον τότε Πατριάρχη Ιεροσολύμων και την Αγία Ελένη. Αυτή η ανεύρεση είναι εξαιρετικά μεγάλης σημασίας (όπως έχουμε ξαναγράψει στα ´Χανιώτικα νέα´ αναλυτικά για το γεγονός) για ολόκληρη τη χριστιανοσύνη.
Γιατί, συνδέεται άμεσα με τη Σταύρωση και τη θυσία του Ιησού για να εξαγιασθεί το ξύλο του Σταυρού εις Τίμιον Ξύλο. Για να γίνει πέρα από την κάθε εμπόρευσή του το Μέγα Σύμβολο της χριστιανικής πίστης για κάθε υπεύθυνο και όχι επιφανειακό χριστιανό, όπως είναι οι περισσότεροι από τους χριστιανικούς αιώνες σ? Ανατολή και Δύση.
ΔΡΑΠΕΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ…
Με ύψιστη όμως προδοσία της ιερότητας, ως συμβόλου, του Σταυρού από τις εξουσιαστικές εκκλησίες Δύσης και Ανατολής, οι οποίες με κρατικές εξαρτήσεις, χρησιμοποιήσεις και κακοποιήσεις, μετατρέψανε τον σταυρό σε όργανο επιθετικών σταυροφοριών, με παπικές πρωτοβουλίες για εκχριστιανισμούς. Με βιασμούς, κατατρεγμούς και απανθρωπίες. Ομως, παρ? όλα αυτά ο Σταυρός της βαθιάς Χριστιανικής πίστης έγινε σύμβολο δύναμης κάθε πραγματικού πιστού και κάθε λάμπουσας εκκλησίας.
Ετσι ο θεός της αποκάλυψης, της δόξας και της δύναμης του σταυρού έδωσε την εμπνοή της θυσίας, την αντοχή του πόνου, από δοκιμασίες, για μια ανύψωση κάθε αληθινής χριστιανικής ψυχής στο ύψος της δόξας του ´αιρόμενου´ σταυρού του. Χωρίς όμως η προσωπική μαρτυρία κάθε κληρικού και πιστού να επιζητά την αποφυγή ή απαλλαγή από την απόλυτη έννοια της θυσιαστικότητας. Γιατί, τότε, ο χριστιανός δεν ενδυναμώνει τον ίδιο τον χριστιανισμό, αλλά τον αποδυναμώνει. Με συνολικό αποτέλεσμα η παγκόσμια πλειοψηφία των χριστιανών όλων των μορφών, των παραμορφώσεων και αμορφιών να είναι τρομοκρατημένοι δραπέτες της αληθινής χριστιανικής ευθύνης. Για να έχει διαμορφωθεί σήμερα μια χριστιανική πραγματικότητα υποτίμησης της θυσίας, η οποία καθ? εαυτή προδιαγράφει εν Χριστώ την Ανάσταση.
´Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΧΕΙ ΘΕΣΗ ΣΗΜΕΡΑ
ΣΤΟΝ ΛΕΓΟΜΕΝΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ;´
Ομως, η αποφυγή αυτής της σύζευξης δημιουργεί φόβο διχασμού ψυχής μαζί με χριστιανική μεγαλοστομία παράλληλα με επιθετικότητα. Δύο καταστάσεις της σύγχρονης εκκοσμικευμένης ή απομονωμένης από τη ροή των νέων καταστάσεων και των νέων ανθρώπων, χριστιανικής μας πραγματικότητας, η οποία (σύμφωνα με απόψεις του π. Αρσενίου Μέσκου στο γνωστό σημαντικό έργο του ´Ο πλανήτης της θεολογίας´) καταλήγουν να είναι δηλωτικό στοιχείο της λεγόμενης χριστιανικής μας θρησκευτικότητας.
Για να διατυπώσει έναν ανυπόκριτο καημό (γράφει ο π. και καθηγητής Κώστας Μπέης, στο δημιουργικό βιβλίο του ´Θρησκεία, επιστήμη, φιλοσοφία´) ένας σύγχρονος σοφός δάσκαλος του χριστιανικού κηρύγματος, ο αρχιμανδρίτης π. Δανιήλ Αεράκης (με 78 περισπούδαστα βιβλία του) ένα τολμηρό ερώτημά του: ´Ο Χριστός έχει σήμερα θέση στον λεγόμενο ορθόδοξο κόσμο;´.
Μ? επίγνωση δε της εύλογης απορίας (συνεχίζει ο πατήρ και διακεκριμένος καθηγητής της νομικής επιστήμης Κ. Μπέης) προδήλως προκαλεί αυτό το ερώτημά του. Το οποίο σπεύδει να διευκρινίσει λέγοντας: ´Το ερώτημα δεν είναι ούτε κοινότυπο, ούτε λαϊκίστικο, ούτε προς δημιουργία εντυπώσεων. Αλλά, είναι ουσιαστικό και προκαλεί οδυνηρή την απάντηση την οποία σπεύδει ο ίδιος να δώσει καθώς θέτει το περαιτέρω τολμηρό ερώτημα: Θα μπορούσε ο Ιησούς, ως αρχιερεύς, και ο μόνος αρχιερέας της Καινής Διαθήκης να μετάσχη σ? ένα απ? τα πανηγυρικά συλλείτουργα; Να φορέσει ορισμένα απ? τα εντυπωσιακά και προκλητικά αμφία;´.
ΤΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΚΟΙΜΙΣΜΑ
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ
Για να προσθέσει ο π. Κώστας Μπέης: ´Μ? αυτά τα αμείλικτα ερωτήματα ο π. Δανιήλ Αεράκης σπεύδει να τονίσει ότι: την αίρεση την προκαλεί και κάποια ορθοδοξία που καταντά θρησκεία της ρουτίνας και της μονοτονίας και δεν παραμένει το τρεχούμενο νερό της διαρκούς ανανεώσεως. Γιατί, το θρησκευτικό κοίμισμα και η ψευδαίσθησις, ως προς την αλήθεια και τη σωτηρία, δεν μπορεί να είναι ορθοδοξία. Ορθοδοξία είναι η εγρήγορσις στην έπαλξη της αλήθειας και της αγιότητας. Κάθε παλαιό δεν είναι απαραίτητα, πάντοτε, και ΚΑΛΟ και αναλλοίωτο βέβαια καραδοκούν για αφορμή: Οι ευσκανδάλιστοι, οι εργάτες που ζητάνε αφορμές, αλλά ο αρχισυνάγωγος είναι ο κλασικός τύπος ηγέτη!´.
Χωρίς αγάπη για τον άνθρωπο, χωρίς ειλικρίνεια, με ύφος θρασύ, με ´στιλ´ εξουσιαστή. Με άμφια υποκρισίας. Αρχισυνάγωγος λεγόταν… ο Κύριος τον καυτηρίασε σκληρά: ´ΥΠΟΚΡΙΤΑ´ του είπε (Κατά Λουκά ιγ. 15).
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΜΩΣ Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ
ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ;
Ο τόσο ευαίσθητος και βαθύς συγγραφέας, διανοούμενος και σημαντικός εκδότης Κώστας Τσιρόπουλος κυκλοφόρησε το 1970 αξιόλογα κείμενά του για τον χριστιανισμό και τον διάλογό του στην εποχή μας (καυτή περίοδο της χούντας που θέλησε να εκμεταλλευθεί την ελληνοορθοδοξία και να αμαυρώσει τη βαθιά πνευματικότητά της με εκείνο το αχρείο σύνθημα ´Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών´) .
Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει συνεντεύξεις του Κώστα Τσιρόπουλου με κορυφαίες προσωπικότητες του ακαδημαϊκού κόσμου, με συγγραφείς, κριτικούς, ιεράρχες κ.λπ. από ραδιοφωνική εκπομπή του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (από το 1966) με τίτλο: ´Ας εξετάσουμε μαζί´. Η πρώτη συνομιλία του τόμου έγινε με τον καθηγητή της φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης π. Βασίλειο Τατάκη με θέμα ´Ο Χριστιανισμός και η εποχή μας´ παραθέτουμε την 3η ερώτηση του κ. Τσιρόπουλου και την απάντηση τότε του σπουδαίου χριστιανού φιλοσόφου Β. Τατάκη.
Ερ. 3η: Πού οφείλεται, δηλαδή από πού ξεκινά, η κρίση του χριστιανισμού κ. Τατάκη;
Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΡΙΣΗ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ ΙΣΩΣ ΤΗ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΕΡΗ ΜΕΤΑΣΤΡΟΦΗ ΜΑΣ
ΑΠΟΚΡΙΣΗ… Κύρια πηγή της σημερινής κυρίως κρίσης είναι η εσφαλμένη κατά τη γνώμη, ανθρωπογνωσία επάνω στην οποία στηρίζει η εποχή μας τη γενική της αντίληψη για το πως βιοτεύειν για τη ζωή.
Το σφάλμα για το οποίο μιλώ αρχίζει με την αναγέννηση, δυναμώνει όλο και περισσότερο και φουντώνει και κυριαρχεί στις ημέρες μας στη ζωή των χριστιανικών λαών. Βλέπουμε σήμερα τον άνθρωπο, κυρίως ή μόνο ως λόγο. Και όσο αυτό γίνεται η θεωρητική ενέργεια του ανθρώπου αυτός και μόνο καλύπτει τη ζωή του και δεν αφήνει θέση ή δεν αφήνει τη σωστή θέση για τους άλλους χώρους της ψυχής και του πνεύματος, την τέχνη, τη θρησκεία. Η κρίση, λοιπόν, οφείλεται στη μονομερή λύση που έδωσε η εποχή μας στο ερώτημα, ποια είναι η πνευματική ουσία του ανθρώπου, στην εσφαλμένη αντίληψη που εσχημάτισε για το τι είναι γνώση και τι επιστήμη… Η ιστορία μας διδάσκει ότι κάθε κρίση δίνει την ευκαιρία σε βαθύτερες αναμοχλεύσεις. Η σημερινή κρίση (εκείνης βέβαια της εποχής επιβάλλει ίσως τη σπουδαιότερη και ουσιωδέστερη μεταστροφή μας…).
ΜΕΤΑ ΑΠΟ 20 ΑΙΩΝΕΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΖΩΗΣ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΠΑΛΙ ´
ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΚΑΙ ΜΩΡΙΑ´;
Πανάγιο ξύλο του Σταυρού ανυψώνεται πάλι σήμερα μέσα σ? έναν κόσμο που υποφέρει από απιστία. Που παθαίνεται από ηδονές που δεν νοιάζεται για τίποτα άλλο παρά μόνο για την καλοπέρασή του, μόνο για τον εαυτό του. Για να φτάσουμε τώρα, σε καιρούς βαρύτατης πνευματικής, κοινωνικής, εθνικής, ευρωπαϊκής και παγκόσμιας κρίσης να θεωρείται πάλι, ύστερα από 20 αιώνες χριστιανικής ζωής ο ΣΤΑΥΡΟΣ σκάνδαλο και μωρία. Για να φαίνεται για τον σύγχρονο άνθρωπο (κυρίως για τους νέους και τις νέες) ακατανόητη η θυσία του ΣΤΑΥΡΟΥ, η ιερότητα του πόνου και το νόημα της πνευματικής ανύψωσης του ανθρώπου γενικά και του χριστιανού ειδικότερα, ο οποίος βιώνει τη δραματική υποδούλωση στον ´νυν αιώνα´ χάνοντας τη μέγιστη δωρεά της πνευματικής ελευθερίας και της ελπίδας της Ανάστασης που αναδύεται μέσα από τη θυσία του Σταυρού.
Ο ΧΛΕΥΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΥΣΙΑΣ
= ΕΚΒΑΡΒΑΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Ο αξέχαστος καθηγητής της Φιλοσοφίας, της θρησκείας στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, ο σοφός και χριστιανικά εγκόσμιος ´αθλητής´ ο Νίκος Νησιώτης που στην έδρα του τον διαδέχτηκε ο Χανιώτης καθηγητής Μιχάλης Μακράκης) είπε (στη ραδιοφωνική εκπομπή ´Ας εξετάσουμε μαζί´) για τον χριστιανισμό και τον σταυρό και το εξής: ´Ο Χριστιανισμός είναι δύσκολος. Είναι το δυσκολότερο άθλημα του ανθρώπου διακηρύσσει η εκκλησία με τον Σταυρό του Κυρίου. Ποιος, όμως, είναι πρόθυμος να υποφέρει για να δώσει τη μαρτυρία της πίστης σε καιρούς τέτοιου πνευματικού σκοτισμού καθώς με τον χλευασμό της αρετής, της κακοπάθειας και της θυσίας ανοίγει ο δρόμος προς την εκβαρβάρωση του ανθρώπου;´.
Διάλογος του Χριστιανισμού με την εποχή μας: 52 σημαντικά κείμενα ραδιοφωνικών εκπομπών νεοελλήνων πνευματικής ευθύνης με τον Κ. Τσιρόπουλο.
Εορτή Τιμίου Σταυρού: Θα γιορταστεί σε όλη την Ελλάδα και στην Κρήτη σε μεγάλες εκκλησίες και ξωκκλήσια με πανηγύρια και ύμνους για ν? ακουστεί: ´Σταυρός ο Πανάγιος εις ύψος αιρόμενος, εμφανίζεται σήμερον….´.
