Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Στο Μεγάλο Αρσενάλι Χανίων Ο “Δαίμων του Τυπογραφείου”

Για χάρη του βασιλικού ποτίζεται κι η γλάστρα. Βέβαια στην προκειμένη περίπτωση είναι δύσκολο να αποφανθεί κάποιος για το ποιoς είναι ο βασιλικός και ποιa η γλάστρα. Μάλλον πρέπει να παραφράσουμε λίγο το λαϊκό θέσφατο. Και να θεωρήσουμε ότι αφ’ ενός η “γλάστρα” ήταν μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους που θέλησε και μπόρεσε να αναδείξει το τριήμερο διεθνές Συνέδριο Τυπογραφίας που ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία στα Χανιά το Σάββατο 13 Μαΐου. Και αφ’ ετέρου, και οι βασιλικοί ήσαν αρκετοί!

• Σχηματική προφανώς η «προσομοίωση». Αλλά όταν δεν βρίσκεις λόγια για να καταγράψεις την μεγάλη πολιτισμική και τουριστική προβολή της Ελλάδας, της Κρήτης και τον πρωταγωνιστικό ρόλο των Χανίων σε όλη αυτή τη μεγάλη Γιορτή της Τυπογραφίας που φιλοξενήθηκε στα Χανιά από 11-13 Μαΐου, τότε καταφεύγεις σε ένα σχήμα που μπορεί να δώσει με λίγα λόγια την εικόνα αυτού του εορταστικού συνεδρίου.
Μανά’μ, ψηλός «βασιλικός»
• Μεγάλο ρόλο βέβαια στις πολλαπλές δυνατότητες των συνέδρων να αναπτύξουν τις πολιτισμικές παραμέτρους της τυπογραφίας αλλά και στον διοργανωτή του συνεδρίου, το Μουσείο Τυπογραφίας Χανίων των Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη θεωρώ ότι έπαιξε ο εμπνευσμένος τίτλος του συνεδρίου.
• Eτσι όπως διατυπώθηκε και στη συνέχεια σχεδιάστηκε με τη γνωστή αγάπη, μεράκι για την τυπογραφία από τους ιδρυτές του Μουσείου, τη διευθύντριά του κυρία Ελια Κουμή και τους άριστους συνεργάτες του Μουσείου.
• Το σχετικό πρόγραμμα που, εκτός από το καθ’ αυτό επιστημονικό πεδίο των εργασιών του συνεδρίου, περιελάμβανε περιηγήσεις στην πόλη, στα μουσεία, τα μνημεία της και όχι μόνο, προστέθηκε βέβαια και η Κρητική φιλοξενία -συνδιοργάνωση και παρουσία των αυτοδιοικητικών, εκκλησιαστικών και πολλών  αρχών μας.
• Και είναι προφανές, ότι όλοι αυτοί οι «βασιλικοί» έπαιξαν και θα παίζουν τα επόμενα χρόνια «μοσχομυριστό» ρόλο στις εντυπώσεις που αποκόμισαν οι σύνεδροι από όλο τον κόσμο για την Ελλάδα, την Κρήτη, τα Χανιά. Και, ασφαλώς, έγραψαν και θα γράφουν ιστορία στο χώρο των Μουσείων τυπογραφίας ανά τον κόσμο. Χάρις στα υψηλού επιπέδου εκθέματα του «βασιλικού» μας. Του μοναδικού στην Ελλάδα Μουσείου Τυπογραφίας Χανίων, την εξαιρετική Μουσειακή χωροταξία, τις πολλές πολιτισμικές δράσεις που διοργανώνει στον χώρο του και τη συνεχή διαδραστική σχέση του με την τοπική κοινωνία και όχι μόνο.
Εκθέματα, βίντεο – πληροφορίες
• Ρεπορτάζ σχετικά με τα δρώμενα και τη γενική συνέλευση του ετήσιου διεθνούς συνεδρίου με την παρουσία στελεχών και εκπροσώπων από όλη την Ευρώπη, ακαδημαϊκών και ανθρώπων της τυπογραφίας από όλο τον κόσμο, παρουσίασαν ήδη τα Χανιώτικα Νέα και τα πανελλαδικά, παγκρήτια και τοπικά έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα.
• Τούτη η στήλη θα κάνει μόνο μια ενδεικτική παρουσίαση μιας παράλληλης δράσης του συνεδρίου: της εικαστικής έκθεσης με αφίσες από τον διαγωνισμό αφίσας που διοργανώνει κάθε χρόνο το Μουσείο Τυπογραφίας Χανίων και φιλοξενείται από 11-17 Μαΐου (μόλις προλαβαίνετε) στο ισόγειο του Μεγάλου Αρσεναλιού στο λιμάνι Χανίων.
• Μία έκθεση που εκτός από την εικαστική της διάσταση, περιλαμβάνει βίντεο με εκθέματα και ζωντανή ξενάγηση από το Μουσείο Τυπογραφίας αλλά και αναφορές σε έναν γνωστό μας – άγνωστο. Τον “Δαίμονα του Τυπογραφείου”.
• Πληροφοριακές αναφορές για το πότε και γιατί… εμφανίστηκε αυτός ο “Δαίμων”.
• Ποιητικές χιουμοριστικές αναφορές  εμπνευσμένες από τον “Δαίμονα” με δύο μοναδικά ποιήματα του Βαγγέλη Κακατσάκη και της Ευδοκίας Σκορδαλά – Κακατσάκη που πλαισιώνουν την ιστορική αναφορά του Αντώνη Κ. Παπαντωνόπουλου, λιθογράφου – τυπογράφου.
• Και, εκεί δίπλα σε ένα εικαστικό “γλυπτό” του “Δαίμονα” καταμεσής της αίθουσας μια ακόμα χιουμοριστική, απολαυστική, αυτοπρόσωπη …εξώδικη διαμαρτυρία – επιστολή του “Δαίμονα του Τυπογραφείου”.
• Πιθανολογώ, ότι την εξώδικη “διαμαρτυρία” κάνει με πολλή αγάπη ο ένας από τους ιδρυτές του Μουσείου Τυπογραφίας Χανίων, έχων συμβιώσει πολλά χρόνια μαζί του. Ιδωμεν. Καθώς επιμένει στο υστερόγραφο ότι θα προχωρήσει σε …μήνυση εκείνων που χρόνια τώρα του φορτώνουν όλες τις «αμαρτίες» των λαθών τους. Εκεί θα φανεί και η ταυτότητά του!

Προέλευση της φράσης “Δαίμων του Τυπογραφείου”: Και δυο χιουμοριστικές – ποιητικές προσεγγίσεις

• Προστάτη… “Δαίμονα” αντί για… Aγιο είχαν αρχικά οι τυπογράφοι, όπως φαίνεται από την ιστορική αναφορά του κ. Αντώνη Κ. Παπαντωνόπουλου:
• «Ο Φραγκισκανός θεολόγος Johannes Galenis το 1285 μ.Χ. στο χειρόγραφό του “Tractactus de Penitentia” αναφέρει για πρώτη φορά το όνομα “Τitivillus”. Αυτός ήταν ένας Δαίμονας, ο οποίος εργαζόταν για τον Εωσφόρο, με σκοπό να εισάγει λάθη στις Γραφές. Οι γραφείς του “Τitivillus” τον αποκαλούσαν “Δαίμονα των Γραφών” για να δικαιολογήσουν τα λάθη, τα οποία έκαναν κατά την αντιγραφή των χειρογράφων. Μετά την εφεύρεση της τυπογραφίας κανένας δεν γνωρίζει πώς ακριβώς προέκυψε ο χαρακτηρισμός “Δαίμων του Τυπογραφείου”, υπάρχουν όμως οι παρακάτω πτυχές:»

•«Μπαινοβγαίνει λεύτερος στα τυπογραφεία, και σκοπεύει αόρατος λέξεις κι ορθογραφία!/ Μ’ άλλα λόγια όπου μπορεί, κι όπου του καπνίσει/ ρίχνει τα βελάκια του, την ουρά του βάζει…. Γράμματα και νόημα στη στιγμή αλλάζει!
• Κάνει το βελόνι αλώνι, δουλευτή τον βουλευτή, την ελπίδα μας λεπίδα, το μεράκι μας γεράκι και το σίγμα κάνει θήτα και τη νίκη… ήττα!/ Και δεκάρα μια δεν δίνει, δεν του καίγεται καρφί,/ που τα νεύρα μας τσατάλια γίνονται στο πι και φι! Δαίμονα τον είπαμε κι ούτε που τον είδαμε! Κι όσα βγουν στο φως στραβά, πάνω του φορτώνουμε, κι έτσι ξελασπώνουμε!»
Ευδοκία Σκορδαλά – Κακατσάκη
• «Eνας και μοναδικός και ανίκητος ο περίφημος Δαίμων του τυπογραφείου η αφεντιά μου! Ο Δαίμων, του Δαίμονος, των Δαίμονι, τον Δαίμονα, ω Δαίμον! Κι αν με κλίνουν κι αν με ξανακλίνουν σε όλες τις πτώσεις του Ενικού και του Πληθυντικού, βρίζοντάς με και βλαστημώντας με για να με ξορκίσουν και να με αποκλείσουν από τα έργα και τις ημέρες της Μεγάλης Θεάς του Χώρου, της Τυπογραφίας, οι περισσότεροι από τους εκπροσώπους της! Τζάμπα και βερεσέ ο κόπος τους, κρίμα στη στενοχώρια τους και βέβαια… σιγά τα λάχανα. Αυτό δα έλειπε να φοβηθώ και να μην κάνω τα δικά μου, βάζοντας όπου θέλω κι όπως θέλω την ουρά μου!…
• Με λένε Δαίμων και το κέφι μου θα κάνω κάνοντας λάθη όσα θέλω παραπάνω/ αυτόν τον ρόλο μ’ έχουνε επιφορτίσει όσοι λένε ότι μ’έχουνε ξορκίσει./ Κι ίσως κατά βάθος μ’ έχουν αγαπήσει, καθώς μου φορτώνουν όλα τους τα λάθη αυτοί που δεν μαθαίνουν απ’ τα δικά τους πάθη».
Βαγγέλης Κακατσάκης

Επιστολή, Εξώδικη Διαμαρτυρία: Από τον Δαίμονα του Τυπογραφείου

•Φίλε επισκέπτη,
με έκαναν γλυπτό, με “στήσανε” εδώ για να με εκθέσουν ακόμα περισσότερο.
• Επί εκατοντάδες χρόνια δημοσιογράφοι, διορθωτές κειμένων, τυπογράφοι, εκδότες συνωμοτούν εναντίον μου. Κάθε λάθος, ανορθογραφία, παράλειψη λέξεων κ.λπ. καθημερινά σε εφημερίδες, περιοδικά πάσης φύσεως εκδόσεις – “έργα και ημέρες” δικά τους- όλα αυτά τα “φορτώνουν” και τα “ξεφορτώνουν” σ’ εμένα τον “Δαίμονα του τυπογραφείου”.
• Aλλο δεν αντέχω. Από αύριο αρχίζω τις μηνύσεις. Η κατασυκοφάντησή μου πρέπει να σταματήσει, πρέπει να πάρει ένα τέλος. Ελπίζω στην κατανόησή σας “Ο Δαίμων του τυπογραφείου”.
•Υ.Γ. Κατά βάθος βέβαια χαίρομαι γιατί με βγάζουν από την αφάνεια, την απραξία, με ρίχνουν στην… επικαιρότητα, αλλά εγώ καθότι δαίμονας σωστός τη μήνυση θα τους την κάνω…


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα