Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Μελέτη αποκατάστασης εδαφών στην Ευρώπη

Τα προβλήματα υποβάθμισης και αποκατάστασης των εδαφών στην Ευρώπη αποτελούν αντικείμενο του νέου ευρωπαϊκού ερευνητικoύ προγράμματος RECARE, στο οποίο συμμετέχει το Εργαστήριο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων και Παράκτιας Μηχανικής του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Το πρόγραμμα υλοποιείται με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή Ιωάννη Τσάνη και επιστημονικό συνεργάτη τον δρα Ιωάννη Δαλιακόπουλο, ενώ συμμετέχει επίσης και το Εργαστήριο Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος.
Στην Κρήτη, η περιοχή μελέτης είναι το Τυμπάκι Ηρακλείου.
1 tsanis_photo 2 δαλιακοπουλοςΣε σχετική ανακοίνωσή τους οι κ. Τσάνης και Δαλιακόπουλος σημειώνουν:
«Τα προβλήματα υποβάθμισης των εδαφών προκαλούνται από την αλληλεπίδραση βιο-φυσικών, κοινωνικο-οικονομικών και πολιτικών παραγόντων, που ποικίλλουν ανά την Ευρώπη, συνεπώς έχουν εξορισμού τοπικό χαρακτήρα και λαμβάνουν χώρα σε διαφορετικές κλίμακες. Για τον λόγο αυτό, στο ευρωπαικό ερευνητικό πρόγραμμα RECARE (2014-2018) περιλαμβάνονται 17 Περιοχές Μελέτης στις οποίες εξετάζονται διαφορετικές απειλές για το έδαφος. Με τον τρόπο αυτό, θα μελετηθούν οι ιδιαίτερες συνθήκες που παρατηρούνται στην Ευρώπη και θα βρεθούν οι κατάλληλες δράσεις αντιμετώπισης, χρησιμοποιώντας μια καινοτόμο προσέγγιση που συνδυάζει την επιστημονική και τοπική εμπειρική γνώση. Τα αποτελέσματα από τις Περιοχές Μελέτης θα ενοποιηθούν ώστε να καλυφθούν γνωσιακά κενά στην κατανόηση των εδαφικών συστημάτων και την αλληλεπίδρασής τους με τον άνθρωπο. Στόχος είναι να εξαχθούν γενικότερα συμπεράσματα για κάθε απειλή για το έδαφος σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι ανάγκες άρδευσης στην Ελλάδα καλύπτονται κυρίως από τα υπόγεια ύδατα. Η εντατικοποίηση της γεωργίας, η υψηλή τουριστική δραστηριότητα και η συχνά μη ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν ποσοτικά και ποιοτικά τα ύδατα στο νησί της Κρήτης. Η πεδιάδα της Μεσαράς αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αγροτικές περιοχές του νησιού και η αυξανόμενη ζήτηση σε αρδευτικό νερό έχει σημαντικό αντίκτυπο στους υδάτινους πόρους και τις υπηρεσίες οικοσυστήματος της περιοχής. Το πρόβλημα επιδεινώνεται λόγω φαινομένων παράνομης άντλησης, υπερ-άντλησης, μη βελτιστοποιημένου συστήματος διαχείρισης αντλήσεων και παρατεταμένης ξηρασίας, οδηγώντας σε ελλειμματικό υδατικό ισοζύγιο. Αυτό εγείρει το μείζον ζήτημα της διείσδυσης θαλάσσιου νερού στον παράκτιο υδροφορέα του Τυμπακίου.
Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι προκειμένου να διευκρινιστούν τα χαρακτηριστικά του βορειοδυτικού μετώπου της υφαλμύρωσης, συνίσταται η εγκατάσταση νέων γεωτρήσεων παρατήρησης. Μια ακόμα γεώτρηση στα νότια του Τυμπακίου θα μπορούσε να δώσει πληροφορίες για την απουσία της υφάλμυρου ύδατος σε αυτή την περιοχή. Στα πλαίσια του προγράμματος RECARE θα πραγματοποιηθούν μετρήσεις για την καλύτερη παρακολούθηση του φαινομένου της υποβάθμισης του εδάφους από αλάτωση λόγω της άρδευσης με υφάλμυρα ύδατα και την εξακρίβωση των αιτίων του. Επίσης θα πραγματοποιηθούν εργασίες χαρτογράφησης, ανάλυση κόστους-οφέλους διαφορετικών καλλιεργητικών και διαχειριστικών πρακτικών και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας διαφόρων πιλοτικών εφαρμογών και υποστηρικτικών μέτρων, πάντα σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς.
Οι ενδιαφερόμενοι τελικοί χρήστες και τοπικοί εμπλεκόμενοι φορείς περιλαμβάνουν:
• Τη Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης.
• Τη Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης.
• Το Τμήμα Περιβάλλοντος & Υδροοικονομίας της Περιφέρειας Κρήτης.
• Δημοτικές Υπηρεσίες του Δήμου Φαιστού.
• Αγροτικούς συνεταιρισμούς της περιοχής.
• Περιβαλλοντικές οργανώσεις.
• Τουριστικές επιχειρήσεις του παραλιακού μετώπου Τυμπακίου.
Οι ενδιαφερόμενοι φορείς συνεργάζονται για την ανάπτυξη σεναρίων διαχείρισης των υδάτινων πόρων, προκειμένου: (α) να διασφαλιστεί βιώσιμο μέλλον για τη γεωργία και τον τουρισμό και (β) να μετριαστούν οι επιπτώσεις της υφαλμύρωσης των υδάτων και της αλάτωσης των εδαφών. Τα σενάρια που βρίσκονται υπό επεξεργασία στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνουν περιορισμό των αντλήσεων και απαγόρευση νέων γεωτρήσεων. Κάτω από τις παρούσες συνθήκες κατανάλωσης και αύξησης των αρδευτικών αναγκών λόγω επέκτασης της αγροτικής παραγωγής, η διαθεσιμότητα υδάτινων πόρων στην περιοχή θα μειωθεί περαιτέρω. Νέες διαχειριστικές επιλογές, όπως ο τεχνητός εμπλουτισμός των υπόγειων υδάτων, περαιτέρω αξιοποίηση γειτονικών αρδευτικών φραγμάτων, μετάβαση σε καλλιέργειες με μικρότερες απαιτήσεις άρδευσης και επαναχρησιμοποίηση ίσως αποτελέσουν κομμάτι του διαχειριστικού σχεδίου».


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα