O επιτυχής ευφάνταστος τίτλος “Υπερβαίνοντας τη λήθη” του νιόφερτου πνευματικού πονήματος της Ελένης Σ. Σαριδάκη αποτυπώνει την αγωνιώδη προσπάθεια και τη βαθύτατη επιθυμία της δημιουργού να διατηρηθεί μέσα από τις σελίδες ενός ιστορικού λευκώματος άσβεστη η μνήμη των ηρώων των Μεγάλων Χωραφίων, του αγαπημένου της γενεθλίου τόπου. Πρόκειται για ένα λεύκωμα, οδοιπορικό μνήμης που αφιερώνεται από καρδιάς στα παλικάρια του χωριού που έχασαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών,αλλά και στους αθώους αμάχους,που υπήρξαν αδικοχαμένα θύματα της βοράς των ανελέητων πολέμων της νεότερης Ιστορίας της πατρίδας μας. Η έκδοση του λευκώματος αυτού υπήρξε αποστολή ζωής για την ίδια και ηθική υποχρέωση προς τον τόπο της στην προσπάθειά της να συμβάλει στη διαμόρφωση της Ιστορικής και συλλογικής μνήμης των ανθρώπων του. Η ηθική αυτή υποχρέωση ενισχύεται επίσης από το γεγονός ότι η συγγραφέας, ως εκπαιδευτικός, κατανοεί τη σημασία της ιστορικής γνώσης για τους νέους ανθρώπους του χωριού της που δεν έζησαν τα γεγονότα και δεν βίωσαν το παρελθόν και στους οποίους θα δοθεί η δυνατότητα να το πράξουν ταξιδεύοντας στις σελίδες αυτού του λευκώματος. Είναι βέβαιο επίσης, ότι πολλά από τα στοιχεία που παρατίθενται στο λεύκωμα, που αφορούν στενά την τοπική ιστορία, θα χανόταν με την πάροδο του χρόνου, αν δεν καταγραφόταν με αίσθημα σεβασμού και ευθύνης από τη συγγραφέα.
Άστρο στο σκοτάδι της λήθης, η μνήμη των ηρώων αυτών, για τους οποίους η συγγραφέας αναφέρει χαρακτηριστικά: «Νέοι, λεβέντες, με ανοιχτή καρδιά και την ωραία τρέλα που χαρακτηρίζει τους Έλληνες,βρέθηκαν στη δίνη του πολέμου. Άλλοι σώθηκαν,άλλοι δεν επέστρεψαν ποτέ. Άφησαν το άρωμα του θυμαριού και της ρίγανης, του ασπαλάθου και της ασφεντυλιάς στα αφιλόξενα βουνά της Μικράς Ασίας και της Αλβανίας, στους κάμπους της Μακεδονίας και στα άγνωστα βάθη του καταγάλανου Αιγαίου».
Το συγκεκριμένο λεύκωμα είναι το απαύγασμα της πολυετούς επίπονης ενασχόλησης της συγγραφέως με την καταγραφή της ιστορίας του χωριού της μέσα από τα ακούσματα και τις προφορικές μαρτυρίες των ανθρώπων του σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες πολύτιμες ιστορικές πηγές.
Έχοντας επίσης την πεποίθηση η συγγραφέας ότι ο ρόλος του τόπου στη διαμόρφωση του χαρακτήρα των ηρώων είναι σημαντικός μας παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για το πλαίσιο στο οποίο έζησαν και γαλουχήθηκαν οι ήρωες. Διασώζει έτσι από τη λήθη την κοινωνική ζωή, τις νοοτροπίες, τους μύθους και τους θρύλους του χωριού,τα ήθη και τα έθιμα,τα γλέντια, τα πειράγματα των χωριανών, την πλούσια μουσική παράδοση της περιοχής καθώς και την οικιστική ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της εποχής συντελώντας στο σημείο αυτό στο να μειωθεί το υπάρχον βιβλιογραφικό κενό. Ακόμα αναφέρεται στα γενεαλογικά δέντρα,στην ίδρυση και στην εξέλιξη του χωριού, στις γειτονιές και τους συνοικισμούς με έμφαση στα τοπωνύμια διασώζοντας έτσι αξιόλογο γλωσσολογικό πλούτο. Πολύτιμος αρωγός στην προσπάθεια της Ελένης Σαριδάκη είναι επίσης το πλήθος φωτογραφιών που στολίζουν τις σελίδες του λευκώματος, δίνουν το στίγμα της εποχής κατά την οποία έζησαν οι ήρωες και ανοίγουν μικρά παράθυρα στον χρόνο.
Κλείνοντας αυτό το μικρό σημείωμα αναλογίζομαι πόσο σημαντικός είναι ο γραπτός λόγος, όταν εμπλουτίζεται με τα οπτικά ντοκουμέντα των φωτογραφιών, για την υπέρβαση της μοιραίας λήθης στα βήματα των ανθρώπων μέσα στο χρόνο.
