Μεσούντος του θέρους και κορυφουµένου του τουριστικού ρεύµατος, θα τολµήσω να αγγίξω το «Ιερό ∆ισκοπότηρο» του Τουρισµού, διακινδυνεύοντας να βρεθώ στο στόχαστρο κάποιων απ’ όσους απολαµβάνουν τα ωφελήµατά του.
∆εν υπάρχει αµφιβολία βέβαια ότι υπάρχουν ωφελήµατα και µάλιστα σηµαντικά τόσο σε εθνικό όσο και σε ιδιωτικό επίπεδο. Όταν όµως χάνεται το µέτρο και κάτι γίνεται σε βαθµό υπερβολής, είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε στρεβλώσεις και παρενέργειες µε αρνητικές συνέπειες. Άλλωστε δεν είναι και πολύ µακριά άλλες περίοδοι ευωχίας που τελικά οδήγησαν σε κρίση µε δυσάρεστες συνέπειες.
Παρατηρώ καιρό τώρα τα παραπάνω φαινόµενα να εκδηλώνονται στον τόπο µας, όµως ερέθισµα για το σηµερινό µου σηµείωµα υπήρξε πρόσφατο περιστατικό που έπεσε στην αντίληψή µου. Αθηναίος του οποίου ο γιος σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα των Πανελλαδικών θα µπορούσε να δηλώσει και να περάσει στο Πολυτεχνείο Κρήτης, πράγµα που επιθυµούσε, πήρε τηλέφωνο Χανιώτες φίλους να πληροφορηθεί πώς είναι τα πράγµατα. Η απάντηση ήταν η ίδια απ’ όλους: «Μακριά…!». Του περιέγραψαν την κατάσταση της φοιτητικής κατοικίας µε τα υποβαθµισµένα πλέον µικρά διαµερίσµατα (αφού τα καλά έχουν δοθεί στο AirBnB), για τα οποία ζητούνται υψηλότατα ενοίκια. Ακόµα και το ότι πολλοί ιδιοκτήτες απαιτούν να τα αδειάζουν οι φοιτητές το καλοκαίρι για να τα εκµεταλλεύονται τουριστικά.
Ακούγοντας αυτά ένοιωσα πολύ άσχηµα που η πόλη µας διώχνει νέους ανθρώπους που θέλουν να τη γνωρίσουν και να ζήσουν σ’ αυτήν µε όνειρα και φιλοδοξίες. Το ίδιο ασφαλώς θα συµβαίνει και µε άλλες κατηγορίες όπως π.χ. οι εκπαιδευτικοί και γενικότερα οι δηµόσιοι υπάλληλοι. Όµως, µε την περίπτωση των φοιτητών, ίσως και το Πολυτεχνείο Κρήτης να
αντιµετωπίσει µακροπρόθεσµα πρόβληµα, αν και γι’ αυτό το λόγο (πέραν του λοιπού υψηλού κόστους διαβίωσης και των ακριβών εισιτηρίων) οι υποψήφιοι φοιτητές πλέον δεν το επιλέγουν.
∆εν είναι όµως οι παραπάνω, οι µόνες συνέπειες. Συµβαίνει σταδιακά µια αλλαγή στην ψυχολογία και τον χαρακτήρα µας. Και πώς όµως να µη συµβαίνει όταν δεν έχουµε αντίρρηση να στριµωχτούµε το καλοκαίρι σε κάποιο υπόγειο για να παραχωρήσουµε το σπίτι µας στον τουρίστα µέσω του AirBnB; Όταν-όπως συµβαίνει σε πολλά τουριστικά νησιά- τα παιδιά βλέπουν το δάσκαλό τους να διαβιεί σε άθλιες συνθήκες επειδή δεν βρίσκει σπίτι; Όταν ο επαγγελµατίας του τουρισµού δείχνει σαφώς την προτίµησή του στον ανώνυµο τουρίστα έναντι του περισσότερο απαιτητικού ντόπιου;
Ακόµα, ο τουρισµός, και ιδιαίτερα ο τουρισµός τύπου AirBnB και καφετέριας, σε µια οικονοµία χαµηλής εντάσεως γνώσης και κεφαλαίου όπως η δική µας, πνίγει κάθε άλλη παραγωγική προσπάθεια µε το που εκδηλώνεται και οδηγεί τους πολλούς σε φτωχοποίηση, όπως π.χ. συµβαίνει στους τουριστικούς παραδείσους της Ανατολής. ∆εν θα πρέπει να γίνεται σύγκριση µε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία κ.ά. οι οποίες έχουν µεγάλο τουριστικό τοµέα, έχουν όµως και πολύ µεγάλη παραγωγική βάση, κάτι που εµείς δεν έχουµε. Βλέπουµε δε, ότι οι χώρες αυτές που δεν είναι απόλυτα παραδοµένες στον τουρισµό, λαµβάνουν ήδη µέτρα κατά του υπερτουρισµού προκειµένου να περιφρουρήσουν τις κοινωνίες τους.
Προ ηµερών είδα σ’ ένα τοίχο να γράφει «Παιδί µου, σήκω να κάτσει ο τουρίστας!». Με προβληµάτισε, αλλά πάνω που το σκεφτόµουν και το επεξεργαζόµουν ακούω τον κύριο Πορτοσάλτε στο ΣΚΑΪ να λέει ότι «το καλοκαίρι δεν πρέπει να κάνουµε µπάνια οι ντόπιοι· να κάνουµε λίγο πίσω για να αφήσουµε χώρο στους τουρίστες, γιατί δεν χωράµε όλοι»! Σκέφτηκα µήπως είναι η νέα επίσηµη γραµµή δίπλα στο «δώδεκα µήνες τουρισµός» και πριν συνέλθω από τις σκέψεις µου, ήρθε η επιβεβαίωση µέσω ανακοίνωσης (στις 23/7) εκλεγµένου δηµοτικού συµβούλου τουριστικού νησιού, την οποία και παραθέτω αυτούσια:
«Έκτακτη Ανακοίνωση. Άλλη µια δύσκολη ηµέρα για την πόλη και το νησί µας µε την έλευση 17.000 επισκεπτών από τα κρουαζιερόπλοια !!! Παρακαλούµε την προσοχή σας και όσο µπορούµε ελαττώνουµε τις µετακινήσεις µας !!!».
Χρειάζεται κάτι άλλο για να σας πείσω ότι δεν έχουµε πάρει καλό δρόµο;
*Ο Μανώλης Κουφάκης είναι δρ µηχανικός τ. δ/ντής ∆Ε∆∆ΗΕ Α.Ε.
